-Hi Orgel-Cow Donderdag 7 Mei Martha van Ophemert-i Groote-of St. Ha LOUIS HC DAGMEI I advertent Groot Opera-C ORELI BERNARD HENI Teyler's Stiel Op Donderdag Hemelvaartsdag, Museum des midi I4 uur voor hel geopend zijn. Cursussen veer F en Engeisehe t< letterkundi H. C. C. „Rosé t zen strijd over het onderwijs een einde heeft gemaakt, maar nn het land in rep en roer brengt, door den strijd over het krijgswezen in 't leven te roepen. „Hoe vereenigd en vredelievend waren we in die dagen van pacifikatieverzachtte Spreker. Maar de vreugde was kort van dnnr. Ware Minister Lohman nog Kamer lid, hij zon hem toeroepen„Lohman, Lohman, wat is er van nwe pacihkatie geworden?" Hoewel een veteraan, raakte Spreker de klats kwijt, en hoe het zoo kwam, dat wist hij niethij bevond zich in hetzelfde schnitjen met de heeren van Houten en Domela Nieuwenhnis. De scherpe rezolntie van '78 was het werk der liberalen alléén, en zij hebben er voor geboet. Maar deze scherpe rezolntie, als zij aangenomen wordt, zal aangenomen worden door vele liberalen, enkele antirevolutionairen en he laas een klein smaldeel Katholieken. Dat juist is fataal. Spreker hoopt echter, dat we voor deze tweede editie dezer scherpe rezolutie zullen bewaard big ven. De heer Lieftinok wees op de verdeeldheid onder de militaire specialiteiten, wat zijns inziens niet pleit voor het ontwerp. Spreker bracht hulde aan den heer Viruly Verbrugge, dien men spottend Generaal Viruly heeft ge noemd, maar die door zijne werkzaamheid menig generaal beschamen kan. Hg heeft altijd gezorgd, dat de put voor militaire uitgaven niet bodemloos werd. Spreker wijst er op, dat het ons alleen om eene defensieve verdediging te doen moet zijn, en heeft de heer Rutgers van Rozenburg deze onzin genoemd, Spreker zegt: voor kleine Staten is aggressieve verdediging waanzin. Hij bestreed het ontwerp als onvoldoende voor onze verdediging, dus van problematiek nut, maar van drukken- den en steeds toenemenden last. Volgens hem mogen we op oorlogsgebied gerust wat achteraan komen. Liever vooruitgang op oekonomiesch en moreel gebied. De heer Oppedgk verklaarde zich in hoofdzaak voor de wet in het belang eener noodzakelijke verdediging. De heer Harte bestreed het ontwerp als militaristiesch en zwaar druk kend voor nu, maar nog meer voor de toekomst, bij noodzakelijke konsekwente toepassing van het ontwerp. Daar geen Sprekers meer ingeschreven waren 't kan ook welik geloof, dat er 40 georeerd hebben zou den volgenden dag de Mi nister zijn ontwerp verdedigen. In eene voortreffelijke rede, die de geheele zitting van Vrijdag in beslag nam de heer Bergansius is van 's morgens kwartier over elven tot 's middags vier uur, met1 slechts een half uur pauze aan 't woord geweest heeft de Min. van Oorlog zijn ontwerp verdedigd. Ook de tegenstanders van het ontwerp hebben deze rede moeten bewonderen, die uitmuntte door eenvoud en helderheid, en uit welke bleek, dat niet alleen een bekwaam man, maar ook een man van overtuiging en karakter aan het woord was. Heeft de Min. de tegen standers van zijn ontwerp niet uit den zadel gelicht we gelooven inderdaad niet dat hg dat gedaan heeft zeker heeft zijne rede indruk op hen gemaakt. Spreker begon met te wijzen op het doel van het ontwerpde levende strijdkrachten in vol doenden toestand te brengen, zoodanig, dat we ons onafhankelijk volksbestaan kunnen handhaven. De bestaande toeBtand is onvol doende, zooals sedert jaren is erkend. Po gingen zijn aangewend om verbetering aan te brengen, doch alle mislukten. Tegen de bewering van de heer van Vlijmen, dat de Reg. eene politiek van misleiding zou hebben gevolgd, protesteerde de Min. met kracht. Ook ontkende hij als voor zitter der Staatskommissie eenige pres sie op de leden te hebben uitgeoefend. Men had geklaagd op vertraging bij de indiening van het ontwerp; de Min ver zekerde, dat er met kracht gearbeid is. Maar ook had een der Kamerleden geklaagd overgroots overhaasting bij de indiening; dat rgmde niet. Ook ontkende de Min., dat voldoende licht is onthouden de Reg. toch heeft inlichtingen gegeven in den meest ruimen zin. De Min. van Binnenl. Zaken zou opheldering geven betreffende de weigering om het advies van den Raad van State over te leggen. Breedvoerig zette de Min. de hoofdbeginselen van het ontwerp uiteen. Hij betoogde de volstrekte noodzakelijkheid van een veldleger en trachtte op dit punt den heer Viruly Verbrugge te wederleggen. Een veldleger is onmisbaar, om den eersten stoot afte- weren op bezettingstroepen, bewaking- en depót-troepen en landweer. Door den heer Parncombe Sanders was gezegd, dat de Reg. ter kwader ure de organieke bepa lingen uit de wet had gelicht. De aanlei ding daartoe was geweest, dat het betref fend artiekel grooten tegenstand vond in de Staats-Kommissie, en men in elk ge val de geheele organizatie wilde nagaan. De Reg. is voornemens het art. zoodanig te wijzigen, dat de organizatie bij de wet zooveel mogelijk zal kannen worden toe gepast. De versohillsnde stelsels beoordee- lend, zegt de Min. van het „vrijwilligers stelsel", waarvan de heer van Vlijmen voorstander is, dat hij er geen heil van verwacht, dat hg een leger uit vrijwilli gers saamgesteld een ramp voor het va derland zon achten, 's Minister eigen ervaring, wat vrijwilligers betreft, is niet gunstig, en in Engeland, waar dat stelsel bestaat, is altgd een inkompleet, terwijl er van de vrijwilligers jaarlgks 20 pet. dezerteeren. Men zou dan ook eene krggs- belasting moeten hebben, maar dat was eene zaak, die niet hem, doch zijn ambt genoot voor Financiën aanging. Een twee de stelsel is de volkswapening, dat door den Min. geschetst werd als duur, onnoo- dige laBten opleggend, onvoldoende waar borg gevsnde voor de verdediging, en niet voorziende in het Kader. Het Zwitsersohe stelsel achtte de Min. voor ons land bepaald ongeschikt, terwijl het stelsel van alge- meenen dienstplicht IV2 miljoen jaarlgks, en 9 a 10 miljoen in eens meer zou kos ten, dan het stelsel van het wetsontwerp. Het beginsel van persoonlijken dienstplicht achtte de Min. volstrekt noodzakelijk voor eene goede regeling der strijdkrachten. Sedert jaren is de Min. daarvan een voor stander geweest. Als Katholiek heeft hij het volste recht in dat beginsel vast te staan. Zij, die met het oog op het verder felijke kazerneleven persoonlijken dienst plicht afkeuren, hadden niet mogen toe staan, dat kinderen van anderen bloot stonden aan 't geen zij voor hun eigen kinderen verderfelijk vinden; dat getuigt niet van Christelijk liefde. Wat het kazer neleven betreft, ontkende de Min. dat de blaam verdiend zou zijn. Verschillende mededeelingen zijn daaromtrent gedaan, op grond soms van 22 jaar geleden opge dane ondervindingen. Dat kazerneleven is niet heilig, maar als men eens alles op- Bchreef, wat er elders, in werkplaatsen en fabrieken wordt gezegd en gedaan, dan zou er ook wat voor den dag komen. Zeker, er wordt wel gevloekt, maar dat wordt elders ook wel gedaan. Er kan echter veel verbeterd worden. Scherper toezicht op de soldatenzalen, en meer gelegenheid voor officieren om in de kazerne te wo nen, zal worden bevorderd. Wat de rechts- pozitie van den soldaat aangaat, waarvan de heer de Geer zulk een treurig tafreel had opgehangen, zij moge niet voortreffe lijk zijn, maar zij is, beweerde de Minis ter, beter verzekerd dan die van velen in deburgermaatschappij b. v. van vele werklieden. Aan het einde zijner rede ge komen, had de Min. nog iets te zeggen omtrent de peroratie van den heer Tra- vaglino, als zou de Min. de bron zijn van tweespalt onder de rechterzijde. Hij dankte den heer Borret voor diens rot ;st, en sloot zich daarbij aan. Ook had de heer Travaglino gezegd, dat de tgd zou komen, dat de Min. zgne portefeuille zou neer leggen, en dan zou moeten erkennen, dat de heer Travaglino zijn beste vriend ge weest was. „Als ik tot ruste zal zgn gekomen," sprak de Min, „zal ik me niet afvragen, wie mijn beste vriend is geweest, maar hoop ik overtuigd te zijn, mijn besten vriend hier te hebben." Spreker wees, dit zeggende, op zijn hart, „en de innerlijke overtuiging te bezitten, mgn plicht te hebben betraoht voor Koning en Vaderland." Van alle zijden der Kamer werd de Minister warm toegejuicht, en vele gelukwenschen ontving hij, na het volbrengen zijner zware taak. Dinsdag is het eerst de Min. van Marine aan het woord. Meer en meer komt men in Haar lemmermeer tot het resultaat dat een goed hoefsmid, theoretisch en praktisch dient ontwikkeld te wezen, vooral in de zamen- stelling van 't paardenbeen en verschil lende ziekten der hoeven. J.L Zaterdag gaven te Haarlem wederom een Smidsbaas uit Hoofddorp, als mede nog vier Smids gezellen uit Haarlemmermeer blijken, dat ze dezen winter den Cursus te Haarlem met vrucht hadden doorloopen. Aan allen werd dan ook door den Heer Rijnenberg, in tegenwoordigheid van 't Bestuur der afdeeling Haarlem van landbouw een di ploma uitgereikt. Verscheidene bazen en gezellen in Haarlemmermeer, zijn thans al in 't bezit van 't getuigschrift. In de laatste raadsvergadering te Aalsmeer werd een flink besluit genomen. Behoudens goedkeuring der Staten is be sloten, dat verboden is privaten tot op den grens der gemeente op of terzij van slooten te hebben, tenzij ze in verbinding staan met gemetselde putten of tonnen die op tgd moeten geledigd worden en eén inhoud hebben van 125 liter. HAARLEM, 5 Mei 1891. Vrijdag, 1 Mei j.l. herdacht de heer W. II. C. Schmölling, leeraar in de muziek aan de Rijks-Kweekschool voor onder wijzers alhier, den dag waarop hg vóór 25 jaren als zoodanig werd aangesteld. Dat dit feit niet onopgemerkt zou voor bij gaan, was te voorzien en zou niet in overeenstemming zgn geweest met de groo- te verdiensten van den heer Schmölling als leeraar en musicus. Zoowel van zijn medeleeraren aan de Kweekschool als van leerlingen ontving de jubilaris Vrij dag morgen, onder de hartelijkste toespra ken, zeer fraaie geschenken, terwijl ook de oud-leerlingen van de school hunnen altijd welwillenden leermeester niet verga ten. Rnim honderd in aantal hielden deze, Zondag middag reünie op de bovenzaal van het café „Montagne" en vereerden den heer Schmölling eene prachtige boeken kast. Het ligt voor de hand, dat de jubilaris ook van particuliere zijden vele bewijzen van achting en vriendschap gewerden. Vooral zij zullen dat begrijpen, die den heer Schmölling kennen als mensch en zgn onvermoeid streven om liefde voor de muziek aan te kweeken, hebben ge volgd. Hartelijk feliciteeren wij den heer Schmölling en hopen hem nog lang nut tig werkzaam te zien. De Christelijke Zangvereeniging „God is mgn lied", Directeur de Heer H. S. Lo- ran, gaf Maandag avond in de Janskerk een uitvoering. Het programma bevatte twee nummers Heilig, eene compositie van den Eere-1 voorzitter der Vereeniging, den degelijk muzikaal ontwikkelden Ds. E. Weiss, en „PauluB" van Mendelssohn. Omtrent het eerste werk, waarvan de uitvoering niet door den verslaggever werd bijgewoond, kan dus niets worden medege deeld misschien doet zich later de gele genheid voor het eens te hooren. „Paulus" is een zeer uitgebreid toon werk met recitatieven, aria's en uiterst moeielijke, ingewikkelde koren, slechts uit- tevoeren met flink berekende krachten en orchest, zoodat de vraag gewettigd was of en in hoeverre deze Vereeniging aan de gestelde eischen kon voldoen, en dan kan worden medegedeeld dat de uitkomst de verwachting verre heeft overtroffen. Het orchestrale gedeelte was door be- kwame hand omgewerkt voor drie har moniums en één pianohier viel op te mer ken een flink samenspel, dat de schoon gedachte motieven volkomen tot hun recht bracht. In verband hiermede bleek ook het vo cale gedeelte met gver ingestudeerd, ter wijl de koren bijzonder schoon van klank in juiste verhouding tot de begeleiding werden ten gehoore gebracht. De soli waren meestal verdienstelijk soms zou wat meer kleur, wat meer bezie ling gewenscht zgn geweest, maar toch bleek, dat men hier met zeer verdienste lijke dilettanten te doen had. Verschillende bg zonder mooie gedeelten zouden kunnen worden aangewezen, genoeg zij de ver melding dat de Paulus uitstekend geslaagd is. Dankt men dezen uitslag aan de ge lukkige samenwerking van de verschillen de krachten, dan komt zeker ook een woord van lof toe aan de energieke en aangena me leiding van den heer Loran, en niet minder aan den artistieken Ds. Weiss, voor zijne krachtige medewerking. De uitvoering werd met gebed aange vangen en besloten. Wij vernemen, dat onder de ge schenken ten huize van den Burgemeester ook bijzonder de aandacht trok een stel van drie stuks zeer fraaie vazen, Z. E. A. aangeboden door de bewaarders van de verschillende gemeentescholen en van de twee stadsgebouwen, waarop Z. E. A. met welgevallen de aandacht van menigen bezoeker vestigde. Dr. A. E. van Roijen, leeraar in de Scheikunde aan de Hoogere Burger school met öjarigen cursus te Haarlem herdacht Vrijdag den dag waarop hij vóór 25 jaren die betrekking aanvaardde. Het gemeentebestuur zond den jubilaris bg die gelegenheid een vleiend schrijven van gelukwensching. Het stedelijk museum van schilde rijen en oudheden op het Raadhuis alhier is in de afgeloopen maand bezocht door 483 personen, waaronder 304 personen zonder betaling. Heden is het nieuwgebouwde Doops gezinde Armenhuis in gebruik genomen en wordt Woensdag 6 Mei ingewijd. We schry v'VaD het gebouw de volgen(3e be- De gevelbreedte bedraagt 27,8 M., zii bevat den ingang met teakhouten deuren waarboven in zandsteen de naam van het gesticht, en de noodige lichtramen, allen voorzien van jalousiën. De benedenverdie ping bevat, behalve den zeer ruimen kel der de mannen- en vronwenslaap- en ziekenzalen. Bij de eerste heeft de verlich ting plaats door gaslicht buiten, bii de laatste door gaslicht in de zalen, vervol gens eene gemeenschappelijke mannen- en vrouwen-zitkamer, 8ys bij 6 M. De ver warming geschiedt door een gegoten ijze ren kachel met luchtaanvoer. Tevens is hier nevens de zitkamer van vader en moeder, een badkamer met unitas privaten, keuken en bijkeuken, speelplaats en tuin. Langs de trap is een lift aangebracht, om bg voorkomende gevallen te hunnen dienen. Dit toestel werkt gemakkelijk en zeer veilig. Op de bovenverdieping trekt in de eerste plaats de regentenkamer de aandacht door de keurig-eenvondige eiken betim mering en hiermede in overeenstemming aumeublement en vloerbedekking. Hier bevinden zich mede de slaapzalen voor jongens en mannen, met ijzeren ledikanten en doelmatige waschtoestellen, een en an der voldoende geïsoleerd van de aparte- menten voor de meisjes en vrouwen. Tus- schen deze beide afdeelingen vinden de slaap- en logeerkamer voor vaderen moeder eene plaats. Boven deze verdieping vindt men strgkkamer enz. onder beschoten kap, welke bij gebrek aan ruimte met geringe kosten tot plaatsing van verpleegden kun- ïngericht worden, benevens de noodige bergplaatsen, turf- en droogzolder. Op de verschillende gangen zgn brand- kranen met elastieken slang en straalpiip aangebracht, op elke verdieping twee, ter- wgl het geheele gebouw van gas- en wa terleiding voorzien is, en verder op alle punten genoegzame voorzorgen genomen zgn met betrekking tot veiligheid en ge zondheid. Het geheel geeft den indruk van een deugdelijk plan in verband met de be hoeften en van soliede afwerking, terwijl naast deze de grootst mogelijke eenvoud is in aoht genomen. Op een marmeren gedenkplaat, aange bracht in de vestibule, zijn de namen ge plaatst van de tegenwoordige regenten, be nevens die van den architect, den Heer F. Kleiweg Dyserinck en den aannemer, den Heer H. J. Geyl. De Heer L. van der smissen was opzichter bij de uitvoe ring van het bouwplan. Gedurende den herbouw vonden de ver pleegden hun tehuis in het Weeshuis der Evangelisch Luthersche Gemeente. Bij de Godsdienstoefening der Ne- derduitsch Gereformeerde Kerk (Doleeren- de) zal op Donderdag 7 Mei, Hemelvaarts- dag des voormiddags ten 10 ure optreden de Heer J. C. Levendig van Amsterdam, „Weldadigheid naar Vermogen". Bij het Bestuur der Vereeniging hebben zich de volgende personen voor werk aangemeld: Twee voor oppasser. Een voor ziekenoppasser. Een voor schrijver. Een voor portier. Twee voor schilder. Een voor schoenmaker. Een voor broodbakkersknecht. Een voor stoelenmatter. Vijftien voor werkster of schoonmaakster. Een voor burgerwaschvrouw. Een voor linnennaaister. Drie voor burgernaaister. Drie voor breister. Twee voor mangelwerk. Particulieren en werkgevers, die van bovenstaande aanbiedingen gebruik wenschen te maken, worden beleefd verzocht hunne aanvragen schriftelijk tot het Bestuur te richten bus Doelen of Stadhuis. Markt van 27 April. Aardappelen. Aangev. 90, verk. GO H.L. L. pr. 2.00 H. pr. 3.75 pr. H.L. Appelen. Aangev. 10, verk. 6 H.L. L. pr. 6.00 H. pr. 12.00 p. H.L. Boter. Aangev. 368, verk. 332 K. G. L. pr. f 0.90 H. pr. ƒ1.20 p. K. G. Biggen. Aangev. 156, verk. 134 stuks. L. pr. 4.00 H. pr. 20.00. PAARDENMARKT 4 Mei 1891. Aangev. Prijs. 221 paarden 60 tot 700, 1 Veulen. Meestal Inlandscli en gekruist ras. De handel vrij levendig. nieuwe te geven door Mevr en den Heer JOHAN SCHMIE met medewerking van en Mevronw ORELIO—VAN 2 Piano de Hee Aanvatr Men zie voor het pro groote aanplakbiljetten boekjes. Deze laatste zij baar a 10 cents. Prijzen der plaatse ƒ1,50; Stalles, le Loge ƒ1,— 2e Loge /0,75 0.40. Plaatsbespreking als in de TE HAARLEI Op Zaterdag 9 Me des namiddags ten 2 door met welwillende medewt Mejuffrouw C. Rl Concertzangeres te An Programma's, tevens tot Bewijs van Toegai 50 Cts verkrijgbaar b: Boekhandelaars De Erve Ged. Oude Gracht, v. Gr. Houtstraat en H. Kruisstraat, en op den c voering bg den Koster Kerk. Ingang Groote I? De opbrengst zal voor de Christelijke V ter verpleging van I vallende ziekte te Ha Zij die wenschen c men aan bovengenof sussen worden uitgen zieh aan le melden 1 Mej. J. C. D Jans BESTUURSVERGA Zaterdag 9 Meia-' ten 71/2 ure in Café „1 ALGÊMEENE VERG op denzelfden dag en avonds ten 8V2 nre- Punten ter behar Feestviering 10 jari) gevraagd. Korte

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlemsch Advertentieblad | 1891 | | pagina 2