Eerste Blad.
JNo. 62
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 86.
Dertiende Jaargang.
144.
met AMSTERDAM.
van WOENSDAG 5 Augustus 1891.
Nieuwsberichten.
TELEPHOON NUMMER
TELEPHONISCHE VERBINDING
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maandenT ,25.
B franco p. post —,40.
Afzonderlijke nomme.ra 3 centen per stnk.
Prijs per Advertentie van 1 tot 5 regels 35 cents, elke regel
meer 5 cents, groote letters Baar plaatsruimte.
VERSCHIJNT;
Dinsdag- en Vrijdagavond.
Advertentiën worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 13 ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
Het vormen van een nieuw ministerie
gaat niet vlot, althans men hoort niets
van andere personen die zich zouden be
schikbaar gesteld hebben. Er gaan geruch
ten, dat de Heer van Tienhoven als tns-
schenpersoon zou werkzaam zijn en hij
zich zou terugtrekken, na het volbren
gen van de hem opgedragen taak, omdat
H. M. de Koningin-Regentes er tegen op
zou zien om met personen, haar onbekend,
in aanraking te komen, een standpnnt dat
stellig niet op den duur kan volgehouden
worden, terwijl de mannen, die als 't
ware aangewezen zijn om deel uit te ma
ken van het ministerie, misschien wel
te vinden zonden zijn op rechtstreeksche,
doch nimmer op uitnoodiging van tnsschen-
personen.. Dan nog wordt nit het feit,
dat Jhr. Mr. F. J. J. van Eijsinga, lid der
Eerste Kamer, een langdurig onderhoud
met de Koningin had, opgemaakt dat de
Heer Van Tienhoven niet geslaagd is.
Zoo langzamerhand komt er meer
licht in den toestand van werkeloosheid
op het pnnt van een nieuw ministerie. Den
kapitein De Ranitz, partikulier secretaris
van H. M. de Koningin-Regentes dicht
men toe oorzaak er van te zijn. Genoemde
Heer zou een tegenstander zijn van kies-
ïechtnitbreiding en van een liberaal mi
nisterie en juist deze officier schijnt veel
invloed nit te oefenen op H. M. de Koningin-
Regentes en op hare omgeving. Nog eenige
andere redenen worden genoemd, doch de
wate reden zal men wel niet te weten ko
men. Dat hindert dan ook minder, als de
zaak niet al te lang hangende blijft, anders
zon dit natuurlijk tot allerhande gevolg
trekkingen aanleiding kunnen geven, die
nadeelig op den gang der zaken werken.
Men vraagt thans, bestaat er een Neder-
landsch ministerie of bestaat er geen. Thans
wordt nit den Haag medegedeeld, dat er
eene nieuwe opdracht tot kabinetsvorming
is verstrekt of eerstdaags zal verstrekt
worden.
Onder het dienstpersoneel van het
stoomschip Obdam is op de terugreis op
eenigen afstand van New-York ernstige
muiterij uitgebroken. Toen de kapitein
hen tot rede trachtte te brengen, ging een
der mannen hem te lijf, waarop de kapi
tein tot zelfverdediging zijn revolver af
schoot en den aanvaller doodelijk ver
wondde.
Volgens het Bataviasch Handelsblad
is het gezonken dok te Tandjong-Priok,
thans weder geheel boven water. Het uit
zicht bestond dat na een paar weken dat
kostbare ijzeren gevaarte weder geheel in
zijn vroegeren toestand in gebruik zon kun
nen genomen worden. Was het zinken van
dat dok een groot ongeval, de energie en de
volharding, die aan den dag gelegd zij n om
het te verhelpen, zijn niet minder groot en
dwingen bewondering af. Onder leiding van
den ingenieur Mijer, ter zijde gestaan door
den ingenieur der Bat. havenwerken Ha
zelaar, is een reuzenarbeid verricht, die
wel verdiend gereleveerd te worden. Men
ts er namelijk in geslaagd, door duikers,
die veelal een uur en langer onder water
Weven, de cylinders van het dok op te
foppen en het weder in zooverre lucht
ledig te maken, dat het van zelf rees tot
boven de waterlijn. Ook hier zijn de spreek
woordelijke bekwaamheden onzer Holland-
sche water-ingenieurs schitterend aan het
licht gekomen.
Te 's-Hertogenbosch zijn ernstige on
geregeldheden voorgevallen gericht tegen
de plaatselijke politie. Niettegenstaande
de pogingen om de zich steeds verzame
lende menigte niteen te dryven, mocht
dit niet volledig gelukken. Enkele straat
lantaarns en glasruiten moesten het ont
gelden. Tegen den vervaardiger van een
spotlied tegen de politie is procesverbaal
opgemaakt en krachtige maatregelen zijn
genomen om herhaling der wanordelijk
heden te voorkomen.
De volgende proclamatie is thans uit
gevaardigd
De burgemeester van 's-Hertogenbosch,
overwegende, dat in den avond van
Donderdag jl. volksoploopen en samenscho
lingen hebben plaats gehad, die minstge
nomen hinderlijk zijn voor de openbare
orde en het vrije verkeer;
overwegende dat dergelijke rustversto
ringen niet mogen worden geduld;
oordeelt noodzakelijk iedereen in zijn
eigen belang:
uit te noodigen zich te onthouden van
alle deelneming hoegenaamd aan wanor
delijkheden van dien aard;
te wijzen op het gevaar, dat deelnemers
en nieuwsgierigen dreigt om op onaange
name wijze in aanraking te komen met
de openbare macht;
te waarschuwen, dat alle verstoring van
de orde met nadruk zal worden te keer
gegaan in het belang der rustige ingeze
tenen, zoodat ieder die deze waarschuwing
niet in acht neemt, zichzelven de gevol
gen daarvan zal te wijten hebben.
De gemeenteraad van Deventer heeft
besloten den prijs van het gas te bren
gen van zeven op zes cents per stère. Voor
gesteld was ook de meterhnnr af te schaf
fen, doch dit voorstel werd niet aange
nomen. Te Haarlem betaalt men nog maar
altijd negen cents per stère plus de me-
terhuur Te Haarlem is geen gemeente
lijke gasfabriek, te Deventer wel. De
Haarlemmers betalen dus hun gas vijftig
procent hooger, dan de gasverbruikers te
Deventer. Bovendien verlieze men niet
nit het oog, dat in den prijs van zes cents
reeds afschrijving enz. begrepen is.
Door J. G. Raayman, machinist op
de stoomboot van Amsterdam naar Mil-
ligen, is een veiligheidstoestel uitgevonden
voor booteo en stoomschepen, dat het sprin
gen van ketels door overspanning onmo
gelijk moet maken.
't Is toch van algemeene bekendheid,
dat de bestaande veiligheidskleppen aan
stoomketels willekeurig kunnen worden
belast, zonder dat de strengste controle
er iets tegen vermag. Nu is bedoeld toe
stel zoodanig aangebracht, dat het niet
kan belast worden. Wordt de maximum-
drukking met 3 a 4 pond overschreden,
dan doet het toestel het water uit den
ketel buiten het schip loopen, terwijl niet
meer water wordt geloosd, dan door de
pomp wordt aangevoerd. Vermindert de
spanning, dan sluit de klep zich weer
van zelf.
Genoemde machinist zal het Ministerie
van Waterstaat met zijne uitvinding in
kennis stellen.
Een vijfjarig kind te Anreep in
Drente werd voor enkele dagen door een
adder gebeten. Daar hfet door venijn-aan-
getaste lichaamsdeel hevig opzwol, werd
geneeskundige hulp ingeroepen toen het
reeds te laat was. Het kind is aan de i
gevolgen overleden.
HAARLEM, 4 Augustus 1891.
Bij de eerste voorstelling van Van
Meppels avonturen te water en te land,
in de Schonwhnrgtent Groote Markt van
Gebrs. van Lier, was de zaal flink bezet
op alle rangen en het stnk verdient dien
bij val.
Wij wagen geene nadere omschrijving
het is in de diepste diepte allerdolst, dat een
huwelijksmakelaar, die de dtaden in handen
meent te hebben van het geluk van drie
menschenparen, ten laatste alle zijne plan
nen en intriges andera ziet uitkomen, dan
zijne bedoeling was, hierin gedwarsboomd
door twee verliefde jongedames, die goed
weten wat zij willen, terwijl Van Mep-
pel, de gemoedelijke pleiziermaker, zich ten
laatste moet vergenoegen met de vrouw
die door niemand begeerd wordt. Kermis-
stukken behooren niet ontleed te worden,
zij passen zoo geheel in het kader der
omstandigheden, dat men het hoe en waar
om der toestanden 't veiligst moet laten
voor 't geen het is.
De flinke wijze waarop het stnk wordt
gegeven, de takt der vertooners, de gees
tige coupletten, de opgewekte mnziek,
alles werkt mede, om vroolijk gestemd
te worden. Het zal ons dan ook niet ver-
wondarSh ais Van Meppels avonturen de
geheele kermis wordt gegeven.
Het Ballet De poppenfee, het slot der
voorstelling, is aardig gedacht. De poppen-
fee bezielt de poppenverzameling in den
nacht, giet licht en leven over de ruim
te waar de poppen hun plaats hebben.
Betooverend worden de schoonste groepen
gevormd, de fraaiste dansen uitgevoerd,
de geestigste tinten over het geheel ver
spreid. Al de poppen zijn keurig gecos-
tumeerd, alleen is het jammer dat de be
perkte ruimte van het kermistent-tooneel
eene breedere ontwikkeling niet toelaat.
De verschillende personen kwijten
zieh goed van hun taak. Mevrouw Al-
bregt-Engelman big ft de lieveling van
ons publiek. Frisch en opgewekt spel en
daarbij eene zoo duidelijke manier van
spreken, dat geen woord de aandacht ont
snapt. De coupletten welke een deel van
haar rol uitmaken zingt, of liever decla
meert zij even klaar als hare sprekende
partij.
Het is te wenschen, dat de jongejuf-
rouw Albrecht zal voortgaan aan de ver
wachtingen welke men van haar koestert,
te blijven beantwoorden. Haar spel als
Emma Sabel mag wel gezien worden.
Mejuffrouw Cohen als Bette-Kee voldeed
mede goed in hare bedrijvige rol. Van
de heerenrollen valt het meeste lieht op
den heer Nieuwland. Zijn spel is niet vrij
te pleiten van het zich op den voorgrond
dringen. Zijn plaats is hij overigens in
dit kluchtspel wel waard, al zou men hier
soms meenen, dat te groote bewegelijkheid
eer het overigens goede spel benadeelt.
De huwelijksmakelaar, de Heer Lage-
man, was zeer karaktervol opgevat. Niet
tegenstaande een kluchtspel aanleiding
kan geven tot uitbuitingen bij het per
soneel, behoeft men zich geen enkele maal
te beklagen over minder beschaafd spel
of woordspelingen die met den goeden toon
in strijd zijn.
De beide eerste kermisavonden was het
reeds druk langs de straten. De nacht van
Zondag op Maandag gaf velen aanleiding
om lang in den omtrek van het centrnm
der kermis te blijven.
Een hijzonder punt van aantrekking
schijnt op deze kermis te zijn Dilgen's
Hippodrome op de Turfmarkt. Vier en
twintig raspaarden zijn daar beschikbaar
om zelfs den meest angstvalligen ruiter een
rijtoer te laten maken, natuurlijk voor zoo
verre de rijbaan dit toelaat. De direotie
heeft zulke maatregelen genomen, dat van
zaadrniters geen sprake kan zijn.
Het Theatre Spriet handhaaft zijn goe
den naam bij groot en klein. Een jongen
die Spriet niet heeft gezien, heeft niets
geziensteeds is de tent goed bezet.
De eerste voorstelling van de Konink
lijke Vereeniging Het Nederlandseh too-
neel in den Schouwburg waar opgevoerd
werd Uitgam van Glanor, was mede flink
bezet; de liefhebbers van uitstekend, be
schaafd spel,Ag die een goed doorwerkt
stuk boven eene klucht verkiezen, waren
goed vertegenwoordigd.
Van de kramen, waarmede kermis goed
voorzien is trekt de van ouds bekende
photografiekraam van Eikerman, over de
Frankenstraat veel aandacht. De werke-
lyk fraaie reproducties verdienen dit ten
volle, en dan vragen de nongat-kramen
de aandacht van het publiek. Er is er
een van Van Haverbeke op de Oude Gracht
tusschen Stoofsteeg en Jacobijnenstraat,
een tnsschen Frankenstraat en Houtstraat
van Bnsoh en dan is er nog Jacob Stu-
vé over de Frankenstraat en Willem Stu-
vé standplaats schnins over de Stoofsteeg
met de echte Nougat-Montelimart. Onder
de gebakkramen treft men ook oude ken
nissen aan: de wafelkraam van Wesseling,
welke inrichting reeds in 1810 is opge
richt en nog maar altijd hare voorbeelden
van bakknnst zeer gewild ziet. Een kun
stenaar op het gebied van poffernij verheid,
mede eene oude bekende, is E. van den
Brink, standplaats Ondegracht, eerste
kraam van af de Raaks. Parfumerie kra
men bij de vleetgeen zoo netjes inge
richt als de vanouds bekende „Au Printemps
schuins over de Stoofsteeg. Na het dolen
over de kermis verzuime men niet een
bezoek te brengen aan het Amerikaansche
Doolhof op de Tnrfmarkt. Men doolt er
genoegelijk, en zoo'n doolhof geeft aan
leiding tot de zotste vergissingen en de
meest verrassende effecten.
Doch bij al die pret en al die gelegen
heden om geld nit te geven vergete men
de Haarlemsche winkels en magazijnen
niet. Bij den algemeenen goud- en zilver
regen, die dezer dagen zich zoo mildelijk
staat te ontlasten, vergete men hunne be
langen niet, maar doe een deel der druppen
vallen binnen het bereik van hen, die
hier jaar in, jaar uit sehot en lot betalen
en een voortdurend aandeel hebben in het
wel en wee onzer gemeentefinantiën men
kan het eene doen en het andere niet
laten.
- De inrichting voor Opvoeding en
Onderwijs voor jongens in de Jacobijnen
straat, laatstelijk onder directie van den
Heer P. J. Prinsen Geerlings, wordt den
len September heropend,doch onder nienwe
omstandigheden. De zaak is thans over
gegaan op den Heer J. A. Verkuijl,
vroeger werkzaam aan het gunstig be
kende Instituut van den Heer J. Jelger-
huis Swildens te Amsterdam en de loka
liteit, bij vele stadgenooten bekend, heeft
eene algeheele wijziging ondergaan in over
eenstemming met de eischen, die tegen-
genwoordig aan schoollokalen gesteld
worden. De beide benedenlokalen, tot éèn
geheel vereenigd, zijn nu ingericht als
gymnastieklokaal in verband met de hiertoe
strekkende wetsbepalingen. De privaten
zijn verlegd buiten de lokalen. De ruime
speelplaats, flink besehut tegen overmatige
