HAARLEMSC
PREDIKBEURTEN
Eerste Blad.
No. 97.
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 86. Dertiende Jaargang.
144.
met AMSTERDAM.
van ZATERDAG 5 December 1891.
Ned. Vereen, tst bevordering
van Zondagsrust.
Doet Uwe inkoopen liefst niet
op Zondag. Waarom zoudt gij
geheel onnoodig de Zondagsrust
van anderen storen?
op ZONDAG 6 Dec. 1891.
Nederd. Herv. Kerk.
K EO ÏUEE.
hij nog zijn aandeel in de
n aan de Haynlon-baaimaar
ekte den dag dat hij bijna
;end dollars gestoken had in>
Iting, die zelfs in 't gunstig-
in geen jaren eenig geld
ïg zou opbrengen. Dat kon
:1 verkoopen, maar aan wien;
wist er veel van, behalve de
zelvetwee van dezen waren'
;n Phil, wien hij geen van
ekennen wou, dat hij geld
ad; dan zou hij nog liever
ezen, wat hij er in gesloken
Agnes Dinon betrof, die de
verige aandeelen bezat, hij.
geen zaken gaan doen met
iw, die vóór vele jaren zijn
hart afgeslagen had.
en had zijn makelaar iets
a gered uil de schipbreuk,
ig naar een weinig bezocht
plaats van naar zijne kamers
de club, en, daar hij zelfs
n Wall streel den een of an-
tende te ontmoeten, ging hij,
ds naar zijn makelaar. Dit
I was niet bemoedigend, de
was niet alleen verplicht.
Marge's crediet te sluiten,
igestoken door hel geluk van
had hij zelf op zoo groote-
0. W. gespeculeerd, dat
geruïneerd was, en er over
ne plaats op de beurs te ver
en einde iels van zijne schul
doen. Wat 0. W. betreft,,
van zich te herstellen, was
;er en lager gedaald, totdat
aiet meer in gehandeld werd.
1 geiuïneerde president was
ken gegaan, had al zijne be-
aan zijne scnuldeischers ach-
en zich naar het buiten-
iven, om zijne geschokte ge
le herkrijgen of om te ster-
is hem vrij wel om 't even.
bood openlijk zijn huis te'
1, en, terwijl hij lusteloos
,ot er zich een goed bod voor
en, begaf hij zich naar Bos-
as hem onmogelijk het spe-
ap te geven, dat was jaren
bezigheid geweest; en, toen
e mijn-aandeelen vond, die
jn bereik waren, begon hij
't klein te speculeeren. Het
dat hij van mijnen gezien
lien gedenkwaardigen tocht
c W. was zooveel meer, dan
en om hem heen van dit
afwisten, dat hij eenige
slagen deed, en eindelijk
iet hem, eenige kennissen
doen stellen in eene veel-
zilverraijn, die hij in het
;ezien had. Zijne kennissen
>r in, de mijn-aandeelen op
New-Yorksche beurzen aan
te brengen, en Marge, met
oop en eene groote mate
ïoop, waagde bijna al wat
in de mijn van Brighthope.
weken lang ging alles goed.
verd, door de belanghebben-
oston, netjes bestuurd; het
un zelfs, er lange artikelen
aatst te krijgen in de cou-
n de beide steden. Maar
boosheid der menschelijke
op zekeren dag vernam
rtschap, met onuilsprekelij-
k, dat hun eigendomsrecht
ezitting hopeloos gebrekkig
dit feit niet langer tebetwis-
aalde Brighthope nog dieper
W., daalde het geheel tot
l gezichten al de goederen
agnie, behalve de brandkast
essenaars, werden tegen een
aond aan een papierhande-
cht.
Wordt vervolgd).
r
TELEPHOONNUM MER
TELEPHONISCHE VERBINDING
ABONNEMENTSPRIJS
•Per drie maandenT >25.
franco p. post —,40. Prijs per Advertentie van 1 tot 5 regels 25 cents, elke regel
Afzonderlijke nommers 3 centen "per stnk. meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT;
Dinsdag- en Vrijdagavond
Atkertmtim worden aangerumen tot DINSDAG en VRIJDAG des 'middags ten 12 ure, dv> alsdan zoo nwgelijk nog worden geplaatst.
Het Bestuur der Afdeeling.
Groote Kerk.
Voorm. 10 ure, Moeton.
Nam. 2 ure, Moeton. 68 Zondag.
"s Avonds 6 nre, Knottenbelt.
Nieuwe Kerk.
Voorm. 10 nre, Barbas.
Jans-Kerk.
Voorm. 10 ure, van hennep.
■Woensdag 's avonds 7 ure.
Bakenesser Kerk.
'Voor de Kinderen!.
Bennebroek.
Nam. 2 ure, J. Kuylman.
Pred. te Heemstede.
Voorm. 10 ure, Swaan.
Waalsche Kerk.
Voorm. 10 ure, Debry.
Christelijk Gereform. Gemeente.
{Ged. Oudegracht).
Voorm. 10 ure, 'e Av. 5 ure, van
Theo], Cand
Klein Heiligland).
Voorm. 10 ure, 's Av. 5 ure, Schotel.
Donderdag 's av. 71/2 ure, Schotel.
Luthersehe Kerk.
Voorm. 10 ure, Poolman.
's Avonds 6y2 ure, Mees.
Kerk derVereenigdeDoopsgezinden
Voorm. 10 ure, de Vries.
's Avonds 6 ure, Craandijk.
Semonstrantsche Kerk.
Voorm. 10 ure, Jvan Loenen Martinet
pred. te Sandpoort.
Kerk der Broedergemeente.
Voorm. 10 ure,
Beverwijk.
Voorm. 10 ure, J. C. Boon.
Evang. Luthersehe Kerk.
Voorm. 10 ure, K. A. Gonlag.
Doopsgezinde Kerk.
Voorm. 10 ure, J. Sep/i.
Bloemendaal-
Voorm. 10 ure, J. I>. van Arkel.
Donderdag 's avonds 7 ure, lokaal Marana-
tha, Mededeelingen door den Heer Ver
hagen van Haarlem en andere Sprekers
over Drank en ontucht.
Heemstede.
Voorm. 10 ure, J. Kmjlman.
Woensdag 's Avonds 61/2 nre, J. Kuijlman.
Hillegom.
Voorm. 10 ure, geen dienst.
's Avonds 6 ure, M. Buchli Pest.
Woensdagavond 6 ure, M. Buchli Pest.
Houtrijk en Folanen.
Voorm. 10 ure, C. van Koetsveld CPz.
Nam. 2V2 ure, C. van Koetsveld CPz.
Doopsbediening.
Sandpoort.
Voorm. 10 ure, Br. B. Tideman,
Pred. te Haarlem.
Spaarndam.
Voorm. 10 ure, W. Beekhuis,
Pred. te Uitgeest.
Velsen.
Voorm. 10 ure, H. Waardenburg.
Doopsbediening en Collecte,
's Avonds 5 nre, II. Waardenburg
s Avonds 8 ure, Evangelieverkondiging
op de Heide, in de zaal van den Heer
VeldmaD, door den Heer li. v. Zweden.
Donderdagavond 71/2 ure, Bijbellezing in
de consistoriekamer te Velsen, H. Waar-
denburg.
Zaterdagavond 7 V, nre, in de zaal van
den Heer Veldman op de Heide, door
den Heer B. v. Zweden, Bijbellezing,
Chr. Bewaarschool, L. HeerenTest.
Maandag 's av. 8 ure, Moeton. Bijbellezing.
i1 Sam. 7 1 vv.
Lokaal in de Oranjestraat.
Dinsdag 's av. 8 ure, van hennep. Bijbellez.
Lokaal „Weten en Werken."
Ged. Oude Grachthij de Turfmarkt.
Donderdag 's av. 8 u., Knottenbelt. Bijbellez.
Joh. 7 25 vv.
Ds. Moeton kan aanstaanden Maandag
zijne leerlingen niet afwachten.
Ds. Knottenbelt is Maandagmorgen ver
hinderd spreekuur te houden' in de
Schachelstraat.
Ds. Swaan is Maandag van 10—12 en
van 12 nur verhinderd te eatecbiseeren.
Dr. van hennep is verhinderd Maandag
avond 7 December catechisatie te geven.
Ds. Swaan ontving met hartelijke dank
zegging van A. G. ƒ10.— ten behoeve van
de Chr. bewaarschool in de Oranjestraat.
Zandvoort.
Voorm. 10 ure, C. Barneveld.
Nam. 2 ure, C. Barneveld.
Doopsbediening.
Woensdag 2 December wederom ver
gadering in de Statenzaal.
Indien de wanden ooren hebben, als men
zegt, dan zullen ze vreemde dingen hebben
hooren zeggen, dingen die daar althans
nog nimmer zijn gehoord.
Onder de ingekomen stukken behoorde
ook het verslag der Zuiderzee Commissie,
dat door den Burgemeester ter lezing werd
aanbevolen.
Op het verzoek van de Stoomtram
maatschappij tot het verleggen van de rails
in den Hout, is afwijzend door B. en W.
beschikt. Ook is door hen besloten voor
taan bij het aanbesteden van het drukwerk
alleen Haarlemsche firma's te doen me
dedingen.
De rekening der Gemeente werd goed
gekeurd.
Aan den Heer A. van der Woude wordt
op zijn verzoek eervol ontslag verleend
als onderwijzer.
De Ambachtsschool scheen algemeen te
worden goedgevonden. De Raad besloot
voor de oprichting ƒ2200 en voor 3 jaar
2500 toe te staan. Als nu Provinciale
Staten en het Rijk nog subsidie verleenen,
heeft deze bij uitstek nuttige zaak haar
beslag verkregen.
De Heeren de Clercq, Kleiweg Dyse-
rinck, Peltenburg, von Saher, van Lennep,
Geijl, Beijnes, Leyh en Veldheer, welke
het bestuur dezer school uitmaken, kunnen
met dit aanvankelijk succes worden geluk
gewenscht.
De Kookschool viel minder in den smaak
der Heeren van den Raad. Over smaken
valt niet te twisten, toch was het eenigs-
zins vreemd, dat men wederom aan het
zwakke geslacht weigerde wat aan den man
werd gegeven, een opleiding in de eerste
beginselen van wat hun altijd in het leven
te pas komt.
De Heer Waller merkte zeer terecht op,
dat wie eene Ambachtsohool wil voor de
jongens ook eene kookschool moet steunen
voor de meisjes. B. en W. stelden voor
ƒ250 subsidie te verleenen voor een jaar.
De Heer de Clercq wilde het subsidie
verleenen op voorwaarde, dat aan de school
werd geopend een gratisklasse van minstens
20 kinderen, die de openbare lagere school
hadden afgeloopen.
Die Amendement werd aangenomen.
Tegen de hoofdzaak echter rezen ver
scheidene bezwaren.
De Heer Krol meÊIld?; 'i°t éene kook
school niet noodig was, aangezien in ieder
huis zulk eene school was te vinden.
Maar al was zij ook noodig, in dit geval
was het subsidie overbodig. De aanvrage
van leerlingen was grooter dan de beschik
bare ruimte. Men kon dus het schoolgeld
gerust hooger stellen en daarmede de on
kosten dekken.
De Heer Klein maakte zich tot tolk van
de openbare meening, die het subsidie ver
oordeelde. De moeder zal de kinderen wel
leeren hoe te koken. De gemeente kan
toch niet alles doen.
De Heer Stolp vreest voor concurrentie
met den restauratiehouder. Als de school
daarvan af wilde zien, dan zou hij een
subsidie willen geven, maar thans niet.
Men zou de gereedgemaakte spjzen kun
nen geven aan eene instelling van welda
digheid.
De Voorzitter verdedigde het subsidie.
Als de school wezenlijk restauratie werd,
dan mocht geen subsidie gegeven worden,
maar dat zou zij niet. De nuttige hand
werken voor meisjes zijn het eerst hier
in Haarlem op de scholen ingevoerd, Haar
lem zou nu ook hierin het goede voorbeeld
moeten geven. Het is van het grootste
belang, dat de vronw van den handwerks
man goed leere koken.
Met 19 tegen 9 stemmen wordt daarop
het subsidie verworpen.
Een voorstel tot het aanstellen van
nieuwe leeraars aan de H. B. S. met 5 jari
gen cursus wordt aangenomen.
De Heer Macaré merkt hierbij op, dat
er meer gerechtigden zijn voor de vacante
plaatsen dan het Bestuur zich voorstelde
en dat daaruit dus een keuze moet worden
gedaan.
De Heer de Kanter wenscht het in 't
openbaar uit te spreken dat de Hoogere
Burgerschool aan deze gemeente reeds
170,000 heeft gekost, terwijl andere
gemeenten die voor niets hebben ontvan
gen van het Rijk.
Hij zou het wenschelijk achten dat die
gemeenten, welke gesubsidieerd werden
zich vereenigdeu in een adres aan de re
geering, om hierin geen voorrechten meer
te verleenen, maar of alle gemeenten zelf
te doen betalen, of de H. B. S. tot rijks-
zaak te maken.
Een verzoek van de Vereeniging Volks
belang tot kostelooze toelating van, on ver
mogenden op scholen van M. en H, on
derwijs vond geen genade in de aogen van
B en W, omdat deze van meening waren,
dat in de behoefte werd voorzien door de
alhier bestaande Sohnnrman Sehimmel-van
Outeren Stichting.
De Heer Maearé bevestigde dit met
voorbeelden.
De Heer Willink acht het verzoek billijk
en rechtvaardig.
De Heer Krol vreest, dat de begunstig
den te veel uit hun stand worden gerukt,
en later ongelukkig zullen worden. Geeft
men eenmaal schoolgeld dan moet men ook
kost en inwoning geven.
De Heer Sneltjes meent, dat van billijk
en rechtvaardig hier geen sprake behoeft
te zijn. Wel beweert de Vereeniging;
Algemeen kies- en stemrecht, dat de be
lastingen waaruit die scholen worden be
kostigd ook worden opgebracht door hen
voor wien men nu toelating vraagt, maar
het is genoeg bekend dat zjj meestal niet
betalen.
De Heer de Clercq beschouwt het on
derwijs als een tak van openbaren dienst
die aan allen te goede moet komen. Daaruit
volgt dat allen daamn gebruik moeten
kunnen maken.
De sociale rechtvaardigheid eischt, dat
wij het kosteloos geven aan wie het niet
betalen kunnen. Het is zoowel in het be
lang van het individu als van de samen
leving, dat wat er in de menschen schuilt
wordt ontwikkeld.
Bij het lager onderwijs kost elke leer
ling 30 aan de gemeente, bij het middel
baar ƒ113. Hiervan kunnen thans slechts
enkelen gebruik maken. Als men zegt, dat
de minvermogende niets betaalt vergist
men zich. In den vorm van accijnseü
invoerrechten wordt een vrij hooge in
komsten belasting geheven, die ook weer
aan de gemeente ten goede komt.
De Schuurman Schimmel- van Outeren-
Stiehting heeft op het oogenblik geen en
kelen jongen op de H. B. S.
De Heer Willink wijst op andere ge
meenten waar de toelating kosteloos ge
schiedt en toch ook wel beurzen zijn.
De Heer Klein vreest voor nivellee
ring. Hij zou het betreuren als de knap-
sten nit den werkmansstand ook nog aan
het handwerk werden ontnomen. Hij wil
dat ieder gelukkig zij in zijnen stand.
Rukt men de menschen daaruit, men zal
het beleven dat een joDgen zijn ouders
verloochent. Men kan bij hooge exceptie
de jongens opleiden aan hoogere scholen,
maar daarvoor is dan ook de genoemde
stichting ruimschoots voldoende.
Mr. Macarè acht de zaak niet rijp voor
beslissing. Wil men een enkelen bijzonder
ontwikkelden jongen helpen daarvoor is
de S. S. Stichting voldoende. Wil men
slechts 10 leerlingen toelaten, dan vreest
hij voor begunstiging, en wil men als de
heer de Clercq de school openstellen, dan
kan men het niet betalen, en zal men
verscheidene jongens voor hun later leven
ongelukkig maken.
De Heer de Clercq wil zich houden
aan het voorstel van Volksbelang en 10
leerlingen toelaten. Men mag de mensehen
niet onderscheiden naar hnn stand of naar
hun geld, waar wel naar hem capacitei
ten.
Meer en meer raakt het handwerk op
den achtergrond; de oefening van de her
senen gaat voor. In Frankrijk staat het
onderwijs voor ieder open. Zoo moest het
ook hier zijn.