HAA
Eerste Blad.
BERICHT.
No. 5. Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 86. Veertiende Jaargang.
144.
met AMSTERDAM.
van WOENSDAG 20 Januari 1892.
THLEPHOONNUMMER
telephonische verbinding
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maanden,25.
d franco p. post —,40.
Afzonderlijke nommers 3 centen per stuk.
Prijs per Advertentie van 1 tot 5 regels 25 cents, elke regel
meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT;
Dinsdag- en Vrijdagavond
Advertentiën worden aangenomen, tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 wre, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
Ten gerieve van de lezers van
het Haarlemsch Advertentieblad,
heeft de Redactie van bovenge
noemd blad besloten, eene Rubriek
„Onze Leestafel" wekelijks in hare
kolommen op te nemen.
„Onze Leestafel" zal bevatten
eene wekelijksche lijst van nieuw
verschenen werken in de Nederland-
sche taal; met enkele van deze
werken zullen de lezers nader be
kend gemaakt worden, door korte,
populaire besprekingen, ons door
veler gewaardeerde medewerking
toegezegd.
Door de zeer groote verspreiding
van bovengenoemd blad onder alle
klassen en standen der maatschap
pij, stelt de Redactie zich voor boe
ken te bespreken op alle gebied,
om zoodoende „Elk wat wils" te
geven.
Ook buitenlandsche literatuur
zal nu en dan onder de aandacht
van onze lezers gebracht worden.
Alle boeken in „Onze Leestafel"
vermeld, zullen verkrijgbaar gesteld
worden bij de Erven Loosjes, uit
gevers van dit blad en boekhande
laars, Ged. Oude Gracht 86. Gaar
ne zullen op aanvrage aan belang
stellenden nieuw verschenen werken
ter bezichtiging worden gezonden,
terwijl ook steeds exemplaren bij
bovengenoemde firma voorhanden
zullen zijn.
De Redactie.
„ONZE LEESTAFEL".
Onlangs verschenen werken op aanvrage
bij de boekhandelaars De Erven Loosjes
ier inzage te bekomen
RITTER, Dr. P. H. Ethische Fragmenten
ingen f 2.25. gek. f 2.90.
BIJVANCK. Dr. W. G. C. Parijs 1891.
ingen f 2.40. geb. f 2.90.
Wieverkrijgihet hoogste goed? gecart-f 0.50.
VERSLUIJS, J. Het algemeen kiesrecht en wat
daarvan weinig verschilt, van meer nahij
hekeken,f 0,75.
ENKLAAR, C. B. E. Keizer Frans Joseph 1,
(proefaflevering van Mannen van beteekenis)
STRATENDS, LOÜ1SE. In verzoeking..
ingen. 1.90.
VAN DEN BERG, Anna van Keenenbnrg. 2 25.
Naam en Ranglijst van ojjicieren bij het
Koninklijk leger, 1892 1.30.
BEETS, NBrokkelvloer van Rijmspreu
ken «0.60.
LANDRÉ, C, L. F. Feestmarsch, opge
dragen aan „Amicitia Juncti"*0.60
Voorloopige aankondiging
Jaarboekje voor de Stad Haarlem voor
1892,b(j int./0 75, buiten int. 1.
(Dit Jaarboekje zal in het einde van Janu
ari '92 verschijnen.)
Het Museum van Kunstnijverheid te Haar
lem, (Zie nadere toelichting over dit
hoogstbelangrijke werk, hieronder.)
Dr. P. H. Ritter Ethische Fragmen
ten, ing. f 2.25. geb f 2.90.
Met groot genoegen wil ik de aandacht
nwer lezers nader vestigen op bovenge
noemd werkje. Juist deze Ethische Frag
menten behooren onder de aandacht van
ieder mensch gebracht te worden, die zioh
beschaven en ontwikkelen wil.
Och! laten nwe, minder met vreemde
namen bekende, lezers, toch niet denken
dat deze fragmenten, omdat ze „Ethisch"
genoemd worden, niet geschikt zijn voor
iedereen, en meer op de studeerkamer van
den geleerde te hnis behooren, dan wel
op het boekenplankje in de eenvoudige
huiskamer van den neringdoende. Neen
het is mijne vaste overtuiging, dat ieder
mensch, begaafd met een gezond verstand,
in deze fragmenten iets degelijks en leer
zaams, iets, dat tot het hart spreekt, zal
vindeD. De Fragmenten Toeicijding-, Men-
schenkeunisHuwelijk; Het gezellige leven
Achting voor zichzelfzijn ware juweeltjes.
Zg, die verscheidene dezer Fragmenten
reeds in het Zondagsblad van het Nienws
van den Dag, gelezen hebben, znllen gaar
ne de gansche reeks in een smaakvol boek
je bijeen, willen bezitten.
Dr. Ritter is in Haarlem geen vreem
deling meer!
Wie verkrijgt het hoogste goed?
gecart. f 0.50.
Dit pas versohenen boekje zal zeker aan
hen recht welkom zijn, die reeds in den
loop van het vorige jaar met belangstel
ling de Holiandsche vertaling van het
zooveel opgang gemaakt hebbende werkje
van Prof. Drummond„Het hoogste goed
op aarde'1, gelezen hebben. Naar aanlei
ding van Lnk. 7: 41. werkt de schrijver
zijn betoog over het „Snmnura bonum"
nit.
Jaarboekje voor de stad Haarlem voor 1892.
In het einde van deze maand zal bo
vengenoemd Jaarboekje verschijnen. Met
uiterst groote zorg is de samenstelling en
uitvoering ervaD bewerkt. Zoo ergens,
dan heeft in onze stad van hofjes, fond
sen, vereenigingen van weldadigheid, enz.
enz., een jaarboekje recht van bestaan,
dat de besturen en het doel dier versohil-
lende instellingen vermeldt. De Heer H.
L. Jansen van Raay heeft alles in het
werk gesteld om dezen tweeden jaargang
nog aan algemeene bruikbaarheid te doen
winnen, terwijl de prijs f 0.75 bij int.
f 1.buiten int, door de Uitgevers zoo
laag gesteld is, om iedereen gelegenheid
te geven dit practisch jaarhoekje aan te
schaifen.
liet museum van Kunstnijverheid te
Haarlem
Ten einde de belangrijke verzameling
van het museum op het Paviljoen hier
ter stede, meer bekend te maken, bestaat
het voornemen een reeks van af beeldingen
van voorwerpen, in genoemd mnsenm aan
wezig in Heliotypie nit-te-geven.
Tot het samenstellen dezer uitgave is nit
de beste modellen eene kenze gedaan,die den
Schilder, Architect, DecorateurGoudsmid,
Stukadoor, Lijstenmaker, Schrijnwerker,
Timmerman, Smid, Onderwijzer en allen
beoefenaars en liefhebbers der Knnstngver
heid eene rijke bron van voorbeelden zal
opleveren. Het volledige werk zal bevatten:
Ornamentale en Figurale Beeldhouwkunst
in Steen, Marmer, Hout en Ivoor. Kunst-
Indnstriëele voorwerpen, Chineesch, Ja-
pansoh en Indisoh naar oorspronkelijke
modellen.
Het werk zal worden uitgegeven in
Seriën van 5 afleveringen, elke aflevering
van 6 platen. Iedere afl. zal kosten f 1.80
dns iedere serie van 5 afl. f 9. In hoe-
vele Seriën het werk compleet zal zyn is
nog riet bekend; men verbindt zich even
wel slechts voor 1 Serie, die op zichzelf
één geheel nitmaakt. By de uitgave van
dit hoogst belangrijke werk, dat zoozeer
onze nationale Kunstnijverheid zal bevor
deren, hopen wij op nadere bijzonderhe
den terug-te-komen.
Haarlemsch Gemengd Hoor.
Zij, die verleden jaar de uitvoeringen
van Haarlemsch Gemengd Koor, onder
directie van den heer W. Swart, hebben
bijgewoond en toen met ons van meening
waren, dat de jeugdige vereeniging al te
zware koren op het programma bracht,
zullen ongetwijfeld Vrijdag avond, by de
eerste nitvoering in dit seizoen, met ge
noegen eene verandering in de goede rich
ting hebben opgemerkt. Met prijzenswaar-
dige zelfkennis heeft de heer Swart zich
dezen keer grootendeels bepaald tot zang
stukken, die onder het bereik van zyn
Koor liggen en die bovendien aan het pu
bliek, dat op lofwaardige wijze Haarlemsch
Gemengd Koor door het kunstlievend lid
maatschap steunt, by eene goede nitvoering
een hoogst aangenaam en veredelend genot
kannen verschaffen.
De totaal-indruk, dien wij, by dezen
ommekeer, van de verrichtingen van het
Koor ontvingen, was in tegenstelling met
dien van den vorigen winter werkelijk
zeer gunstig. Wel was nog niet alles in
den haak en had o.a. het werk van Max
Brnch „Schön Ellen" zwakke oogenblik-
ken, doch daarnaast waren vele nitmnn-
tende momenten aan te wijzen, die de aan
dacht van den belangstellenden hoorder
overwaardig waren. Gaarne bepalen wy
ons dan ook by de lichtzijde der uitvoe
ring, bedenkend dat elk begin moeielijk
is en dit eonoert, door de uitbreiding van
het repertoire en door de meerdere vrij
moedigheid waarmede de direoteur en het
Koor leeren optreden, zeker aan eene vol
gende nitvoering ten goede zal komen.
Voorop stellen we de Koren nit het tweede
deel. Het looze Moolnarinnetje van Peizel,
het Hirtenchor nit „liosamunde" van Schu
bert en het Hallelujah nit de Messias
van Hiindel. In deze drie mocht blijken
dat het Koor frissche, mooie stemmen bezit,
de mannen- en vrouwenstemmen in goede
onderlinge verhouding zyn en in bet volle
koor door de dames en heeren een mooie
klank wordt ontwikkeld. Het ensemble
viel over het algemeen te loven en wees
terug op eene goede ernstige voorbereiding.
Het tempo van het Hallelujah was het
jniste, in de andere nummers werd het
hier en daar wat te voorzichtig genomen.
Ongetwyfeld zon het Ave verumvan
Mozart behoord hebben tot de schoonste
nommers van het pragramma, indien de hh.
bassen daarin beter toon hadden gehouden.
De inzet van dit koortje was zeer mooi
en zon alleen voldoende geweest zyn, onze
ingenomenheid te winnen; waar znlke
sohoone effecten verkregen kunnen worden,
mag men nit een muzikaal oogpunt goeden
moed hebben voor de toekomst van Haar
lemsch Gemengd Koor. De begeleiding van
de koren -- alleen het werkje van Peizel
werd a cappella gezongen was toever
trouwd aan een dnhbel-strykkwartet van
het Gemeentelijk Muziekkorps. Op verdien
stelijk en hoogst aeenrate wyze kweten de
aoht heeren zich van deze taak, terwyl zij
tevens de aanwezigen aan zich weten te
verplichten door de schoone voordraoht
van het Andante uit het Kaiser- guartett
(het Oostenrijksch Volkslied) van Haydn.
Mejuffrouw J. v. M. die met groote be
reidwilligheid de piano-begeleiding vervul
de, verdient daarvoor een woord van er
kentelijkheid.
Niet minder dan vier solisten lieten zich
op dit concert hooren, zoodat het aan af
wisseling niet ontbrak. Het waren de dames
Lina Wijgers van Amsterdam, Mejuffrouw
O, lid van het Koor en de heeren J. Sol
(viool) van Zaandam en Salsman, eveneens
lid van het Koor. Wilden wy hnnne voor
drachten eenigsziDS nitvoerig bespreken,
wy zonden onze ruimte overschrijden, het
zij derhalve voldoende te vermelden, dat
eik hnnner het hare of het zijne bijdroeg
tot het welslagen van de nitvoering en
allen met een flink applans werden beloond.
Ten slotte maken wy het Bestnnr van
Haarlemaeh Gemengd Koor een compliment
voor de wyze waarop het alles wat tot
het décor van de uitvoering behoort, be
tracht. De uitvoering onderscheidt zioh
door orde en netheid; zeer zeker is dit
geen onverschillige zaak.
B.
Weten en Werken.
Onder de Sprekers in dezen kring zyn
er, die door de bezoekers met teekenen
van belangstelling by hnn opkomen worden
begroettot deze categorie behoort ook de
Spreker van Maandag avond, de Heer J.
B. A. Saeys.
Het onderwerp was actueel genoeghet
betreft de Jodenvervolgingen in Rusland,
wel een onderwerp genoeg besproken, maar
het fij ne van de zaak is nog zoo algemeen
niet bekend en daarom zetten wy ons tot
scherp toelnisteren, want zie, men stuit bij
het lezen der berichten over de zaak op
zooveel geheimzinnigheden, op zooveel te
genstrijdigs, dat het volstrekt niet te ver
wonderen is, ais men den draad soms niet
meer vatten kan. De spreker met de be
hoeften van zijn publiek volkomen op de
de hoogte, deed ons hiertoe eerst een blik
slaan op de GeographiBche ligging, de ver
deeling, de uitgebreidheid, de bevolking,
en den Regeeringsvorm van Rneland, om
daarna, toegernst met deze algemeene be
grippen, de Jodenvervolging te beter te
knnnen omvatten. Europeesch Rnsland
heeft eene uitgebreidheid van 97 duizend
vierk. geogr. mijlen en telt 84 millioen
inwoners. Het geheels Czarenryk meet
403 duizend znlke mijlen met 98 millioen
zielen. Het wordt in deze slechts door En
geland met een paar duizend mijlen over
troffen. Door die ontzettende grootte en
de eigenaardige ligging kan Rnsland bogen
op mindere onbekendheid hij ons Westerlin
gen, dan eenig ander land. Peter de Groote
voerde de eerste hervormingen ïd, na hem
regeerden de czaren ook naar Westersche be
ginselen, doch meestal door de onderdanen
niet begrepen, mag het niet vreemd heeten,
dal zoowel vorst als natie, dikwijls teleurge
steld werden. De Russen behooren tot, of
misschien beter, maken nit den Slaven
staat. De pogingen van Rnsland uitgaan
de om al de in Europa levende Slaven,
die tot eene andere natie behooren, tot
een groot broedervolk te vereenigen, noemt
men Panslavisme, welke zaak in Oosten
rijk, DnitBchland en Turkije, waar Slaven
wonen, soms tot ernstige woelingen aan
leiding geeft.
De regeeringsvorm is antoeratischéén
persoon is, bijna zonder eenige beperking,
alleenheerscher.
De gang der regeeringszaken is onder des
czaren onmiddellijken wil opgedragen aan
den Ministerraad, den Rijksraad, den Se-