HAARLEMSCI
Eerste Blad.
4
No. 57.
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 86. Veertiende Jaargang.
144.
van WOENSDAG 11 Mei 1892.
Nieuwsberichten.
TELEPHOONNUMMER
TELEPHONISCHE VERBINDING
met AMSTERDAM.
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maanden—,25.
franco p. post —,40.
Afzonderlijke nommers 3 centen per stuk.
Prijs per Advertentie van 1 tot 6 regels 25 cents, elke regel
meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond.
Advertentiën worden aangenomen, tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
„ONZE LEESTAFEL".
Onderstaande boeken zijn op aanvrage
ter bezichtiging te bekomen bij de boek
handelaars L)e Ekven Loosjes.
KNEIPP, Pastoor SEB. De Geneesme
thode va7i ƒ1
2WEIM ARCK, META VON. De IJzeren
KanselierOorspronkelijke Roman1.90.
LUDLOW JOHNNY (Mrs Henry Wood)
Featherston's Geschiedenis ing2.25.
BISSCHOP VAN TUINEN, K. Naam
lijst van vogelswellce in Nederland
in den wilden staat zijn waargenomen.30.
ROO, Dr L.W.G. DE, Open brief van,
aan Dr. H .J. A.M. Schaepman .25.
L1NTUM, C. TE, A. B. C. voor kiezers
en niet-kiezersu.60.
JONG Jzn, S DE, Hooger en Middelbaar
Onderwijs.50.
Opgaven ter schriftelijke beantwoording
opgegeven op verschillende examens
voor hooger- en middelbaar onderwijs
in 1891-.50.
KNEIPP Pastoor, Zyn streven en wer
ken in het belang der Menschheid —.10.
HUYGENS, CO RN LIE, Ben huwelijk,
ing. 2.25. geb. „2.90.
MAALDRINK. D. M. De Legende van
den Sprakelberg ing. „1.50. geb. „1.90.
Buitenlandsche nieuio verschenen werken
SILVESTRE, ARM AND, Le Nu au
Salo7i (Ghamps-EIysées)ƒ275.
LHOMME. F, Les artistes célèbres
(Raffet)„275.
Catalogue illustré de peinture et sculp
ture, Salon de 189 i„1.90.
ENAULT, LOUIS, Paris. Salon 1892. „2.75.
ARNOLD, HANS, Die Heilkraften des
Eypnotismus1.20.
ARNOLD, HANS, Hygiënischer Tugend-
spiegel„1.20.
ARNOLD, HANS, Schulmedizin U7id
IFwider kuren.80.
KLEIN PA IJL, Dr. RUDOLF, Das
Stromgebiet der Sprache, Ursprung,
Entwickelimg uud Physiologie„6.50.
SPECK, Dr. CARL, Physiologie des
Menscklichen Athmensnach eigene7i
Untersuchungen dargestellt„4.20.
GUMPRECHT, RICHARD, Moder7ies
Seelenleben1 95
EDINGER, Dr. LUDWIG, Zwölf Vor-
lesu7igen iiber de7i Bau der N'er vos en
Centralorga7ie„4.55.
REMMER, HERMAN, Ruselajid und
die Europaische Lage„1.30.
KURT, Dr. N, Das Freiheitsdogma in
seinen neuesten Gestaltungen.65.
Alle bovenstaande werken verkrijgbaar
bij de Erven Loosjes, boekhandelaars,
Ged. Oude Gracht, 86, te Haarlem.
Tweede Kamer. In de zitting van Don
derdag werden eerst 8 natnralizatie-ont
werpen goedgekeurd. Evenzoo het ontwerp
tot voorziening in het Indisch kas-tekort.
De Min. van Kol. protesteerde tegen de
bewering van den heer van Kerkwijk, dat
Nederland dus voortgaande met Portugal
zou worden gelijkgesteld. Voor die vrees,
gelukkig niet door de Hollandsche pers,
maar door een vreemd dagblad genit, be
staat geen enkele reden. De Min. beloofde
eerlang de Staten-Generaal in de gelegen
heid te zullen stellen, eene principieele
beslissing te nemen over eene regeling van
de financieels verhouding tnsschen Indië
en Nederland.
Daarna was aan de orde de interpellatie
van den heer Kenchenius over de zaak-
Roelants (Middernacht zending). De inter-
pellant verzekerde, dat geen vijandelijke
bedoelingen tegen het Ministerie of tegen
den Min. van Oorlog hem drevenhp was
den Min. Sepffardt dankbaar, omdat deze
hem had toegestaan Christelijke Scheur
kalenders in de kazernes te doen versprei
den. Spreker zette vervolgens de zaak uit
een en vroeg, welke de verhouding is der
Reg. tegenover de bestrijding der ontncht
en tegenover officiereD, die optreden als
middernacht zendelingen. De Min. van Oor
log verzekerde, dat de Reg. alle pogin
gen om het zedelijk peil van het volk en
het leger te verhoogen waardeert en zal
steunen. Maar officieren mogen niet op
treden om politie-dienst waar te nemen,
en groote kans te loopen, minderen te ver
leiden tot insubordinatie. Dit strijdt tegen
het reglement van Krijgstucht. Wat kapt.
Roelants betreft, Min. Berganius bad hem
verboden in uniform als middernaehtzen-
deling op te treden en hem afgeraden, het
in bnrgerkleeding te doen. De Min. deelde
geheel in dit gevoelen. De Heer Roelants
is overgens volstrekt niet gedrongen ook
niet zedelpk, den dienst te verlaten. Hp
heeft zich laten afkeuren wegens lichaams
gebreken, en is toen gepensioneerd. De
Min. van Binnenl. Zaken verklaarde, dat
de middernachtzendelingen zich allen steun
zullen zien verleenen, als zij eerlijken ar
beid verrichten en geen wettelijke bepa-
i lingen overtreden. Dat was ook de bedoe
ling van den Burgemeester van Amsterdam,
wiens houding door den heer Kenchenius
besproken en afgekeurd was. De heeren
van Löben Seis, van de Velde en van Vel-
sen kwamen op tegen de richting, die bij
het legerbestunr schijnt te heerechen en
strpdt met de Christelpke beginselen on
zer wetgeving. De heer Sehimmelpenninck
v. d. Oye was van oordeel, dat de Reg.
als zij het werk der middernachtzending
beschermde, door daden zou toon8n, dat
zp de zedelijkheid wil bevorderen. De heer
Keucbenins was onvoldaan, en vroeg wat
de Reg. gedaan had, om de zedelijkheid
in het leger te verhoogen. Als officieren
in uniform niet buiten bordeelen mogen
gaan staan, waarom mogen soldaten in uni
form bordeelen binnengaan Spreker wees
ook nog op ordonatiën uit delïdeeenw,
ontleend aan deB Codex Batavut, ten be-
tooge, dat toen wel regeeringsmaatregelen
bestonden tegen slechte huizes enz. Deze
laatste opmerking haalde spreker eene te
rechtwijzing op den hals van den Min. van
Jast., die zeide, dat als de heer Keuchenius
genoemde ordonnatiën aanhaalde als proeve
van wetgeving, deze niet op de hoogte
bleek te zijn van ons moderne recht.
De Min. van Oorlog, die de heeren
v. d. Velde en van Velsen had hooren zeg
gen, dat vele ouders voor hunne zonen
beducht zouden worden, als zij weten dat
het legerbestuur niet krachtiger voor de
zedelijkheid mag waken, protesteerde te
gen elke poging, om het gebeurde als
wapen te gebruiken tegen dienstneming.
Geen onrecht is gepleegd, maar de of-
fioiersiienst is onvereenigbaar met het
werk der Middernachtszending in uniform.
De heer Schaepman waardeerde het stre
ven der Middernachtzending, en betreurde
de pertinente verklaring des Ministers,
waarvan hij vreesde, dat de socialisten
met hunne bekende sluwheid partij zou
den trekken, om het leger verdacht te
maken. De heer Tijdens vatte hierop vuur
en vroeg, waaruit die sluwheid bleek, op
welke vraag de heer Schaepman dood
leuk antwoordde: Koop eenige jaargan
gen van Recht voor Allen, en gij zult
het weten. De heer Keuchenius dacht er
over, de Koningin-Regentes op de hoogte
te stellen van de toestanden, die de eer
raken van het vaderland en van de elf
jarige Koningin. Daarmee was de inter
pellatie afgeloopen. Nog werden in deze
1 zitting goedgekeurd de konkluzieën in
zake de verbinding van Sehonwen en
Daiveland met den vasten wal, en de
heffing van kanselarij-leges.
In de zitting ven Vrijdag behandelde
de Kamer het verslag der Kommissie
omtrent de inlichtingen op het adres
de Kanter tot wijziging der Jachtwet.
De meerderheid wenscht erkenning van
het onbeperkte recht van den grondeige
naar tot toeëigening van het wild op zijn
grond, en gunstiger bepalingen voor den
afkoop van het jachtrecht. De minderheid
wil als wenschelijk verklaard zien een
vrijgeviger verleenen van buitengewone
vergunningen om sohade tegen te gaan.
De heer Waller verdedigde het gevoelen
der minderheid. De heer Boreel van Ho-
gelanden verdedigde een door hem en den
heer de Beaufort ffijk-hij- Duurstede)
voorgesteld am. aandringende op wette
lijke regeling van de door wild veroor
zaakte schade. Ook de heer de Beaufort
sprak ook een woord tot aanbeveling van
dit am. en wenschte schadeloosstelling
naar evenredigheid van de hoeveelheid
van het geschoten wild. De heer Rink
verdedigde krachtig de konkluzie der
meerderheid, daar de jachtwet een laatste
overblijfsel is van de leenheerlijke rechten
gegrond op willekeur, en niet te recht-
vaard gen door het algemeen belang. De
heer Rutgers van Rozenburg kon niet in
zien, dat de landbouw zoo vreeselijk door
de jachtwet benadeeld wordt, en ook zag
hij geen reden, waarom ook niet het par
ticulier belang bevorderd mocht worden.
De heer Levy deelde het principieel stand
punt van de meerderheid der Komm., maar
meende, dat zij te weinig gelet heeft op
de moeielykheid om de schadeloosstelling
te berekenen bij afschaffing van het jacht
recht. Hij stelde daarom voor het tweede
lid der konklnzie betreffende den afkoop
van het heerlijk jachtrecht weg te laten
Woensdag zal het debat worden voort
gezet; tegen dien zyn ook aan de orde
gesteld de ontwerpen betreffende de oio-
grafische testamenten en de internationa
le overeenkomst omtrent het goederenver
voer.
Dinsdag zal geen zitting gehouden
worden, met het oog op de verkiezingen.
Een jaar geleden werd te Dresden
i in een der voornaamste logementen een
internationale hoteldief betrapt. De in
structie der zaak leverde den rechter
veel moeite op, maar thans is afdoende
gebleken, dat de dief een landschapschilder
uit Noorwegen is, Hjörth genaamd, die
sedert jaren de beste hotels in Europa
rondtrok en overal een zeer gezochte gast
was wegens zijne aangename manieren en
onderhoudende gesprekken. Des nachts
echter sloop hij rond in zwarte tricot-
kleeding en ontvreemdde de beurzen zijner
medegasten uit hunne ongesloten slaap
kamers. Hij hield geregeld boek van deze
inkomsten. Thans is hij tot acht jaren
gevangenisveroordeeld.
Gedwongen door de beschermende
rechten van Frankrijk, zijn een twintig
tal metaalfabrieken in het Belgische stadje
Herstal genoodzaakt hun werkvolk te be
danken en hunne fabrieken te sluiten. Voor
eenige maanden hadden die fabrikanten
hunne belangen opgedragen aan den minis
ter van buitenlandsche zaken, en een wel
willend onderzoek was toegezegd, wat ech
ter blijkbaar geen resultaat heeft gehad.
Inmiddels zal een comité gevormd worden
ter ondersteuning van de arbeiders die
binnenkort broodeloos worden.
In de Engelsche sportwereld is heel
wat drukte gemaakt over een renpaard
van den hertog van Wellington, Orme ge-
heeten. Het dier was lijdende aan tand
pijn, welke door den eigenaar en sommige
anderen aan vergiftiging werd toegeschre
ven. Men ging zelfs zoover, dat bij adver
tentie in den Times eene som van 1000
pond sterling werd uitgeloofd voor hem,
die den bewerker der vergiftiging voor den
strafrechter bracht.
Dagelijks werden bulletins omtrent den
gezondheidstoestand van den renner gepu
bliceerd.
Een der specialiteiten in het vak, profes
sor Loeffler, is te hnlp geroepen, maar hij
was niet in staat de zieke tand geheel te
verwijderen.
Hij nam een gedeelte weg en vijlde de
scherpe hoeken af. Mettertijd, maar niet
voor het volgende jaar, zal de zieke tand
van zelve uitvallen. Ongelukkig is de nieu
we tand, die onder de zieke opkomt, ook
al in slechten toestand. De professor is
van oordeel, dat binnen eenige maanden
Orme opnieuw aan tandpijn zal lijden met
dezelfde verschijnselen. Misschien heeft de
hoog geplaatste eigenaar van het renpaard
van dit ongeval meer notitie genomen, dan
wanneer het hem zeiven betrof, doch het
gold hier ook een bij uitstek nationaal
belang.
De Hertog en Hertogin van Saksen-
Cobnrg-Gotha hebben Dinsdag hun gouden
huwelij ksfeestgevierd. Blijkensde berichten
prijkte de stad Cobnrg in een rijken feest
tooi en waren aldaar in het programma
opgenomengodsdienstoefeningen school
feesten, volksconcert, feestmaal, gala-voor
stelling en avondfestiviteiten.
Te Rotterdam verwekte Donderdag
middag een man een volksoploop in de
Kipstraat, Achterklooster en aangrenzende
straten, door huis in, huis uit te loopen
en brand te roepen. De volksmenigte groei
de dientengevolge steeds aan, totdat einde
lijk een paar burgers den man grepen en
in handen der politie stelden. Het bleek
toen dat de man, die reeds eenmaal in een
krankzinnigengesticht verpleegd werd, we
der eene vlaag van krankzinnigheid had.
Een brandspuit, op het geroep van brand
uitgerukt, keerde onverrichter zake terng.
Het centraal-bestuur van het Ala. Ned.
werkl.- verhoud heeft zich gewend tot de
ministers, gedeputeerde staten, gemeente,-
polder- en waterschapsbesturen en parti
culieren om te verkrijgen dat bij het geven
van conceBsiën en bij het toekennen of
uitbesteden van werken bepalingen wor
den voorgeschreven, waarbij den werklie
den in de onderscheidene daarbij betrok
ken bedrijven, de uitbetaling verzekerd
wordt van een minste loonbedrag en een
grens worde geBteld aan den dagelijkschen
en wekelijkschen werktijd.
Te Gent verbleef tot voor eenige
dagen een Hollandsche anarchist, die zich
Boer noemde en opgaf afkomstig te zyn
uit Nijmegen. De Belgische politie, min
der gesteld op dezen Noord-Nederlandsehen
broeder, is eenvoudig nit België over de
grenzen gebracht, bij welke gebenrtenisssen
hem door eenige vrienden werd uitgeleide
gedaan. Het is thans gebleken, dat hij een
gedeserteerd militair uit Nijmegen is.
De erfgenamen van een onlangs te
Delfzijl overleden onde juffronw meenden,
dat er geld meest zijn, doch het was ner
gens te vinden.
Niet weinig echter werden de erfgena-