HAARLEMSCH
Eerste Blad.
BERICHT.
No. 55. Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedenvpte Oudegracht 86, Veertiende Jaargang.
144.
met AMSTERDAM.
van WOENSDAG 6 Juli 1892.
De ondergeteekenden maken be
iend, dat de BOEKENLIJST,
2de kwartaalgereed is.
De abonne's van Haarlemsch
Advertentieblad kunnen dezelyst
gratis bij de uitgevers afhalen,
terwijl ook nog een gering getal
BOEKENLIJST, \ste kwartaal,
aldaar te verkrijgen is.
De En ven Loosjes.
Nieuwsberichten.
T E I. E P H O O N N U M M E R
TELEPHONISCHE VERBINDINfl
ABONNEMENTSPRIJS
TPer drie maanden—,25.
franco p. post —,40.
Afzonderlijke nommers 3 centen per stuk.
Prijs per Advertentie van 1 tot 5 regels 25 cents, elke regel
meer 5 cents, groote letters naar plaatsrnimte.
VERSCHIJNT:
Óinsdag- en Vrijdagavond
Advertentiën worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
Haarlem5 Juli 1892.
„ONZE LEESTAFEL".
Onlangs versohenen werken, op aan
vrage ter bezichtiging te verkrijgen bij
De Erven Loosjes.
MEER, Dr. B. VAN, De Synode te Ein-
t den 1571ƒ2.50.
NIEl' \Y LAX 1) Szu, YV. Loon naar wer
ken 2 dln 5.
KöNIG, EWALD, AUGUST, Onterfd.. 2.75
Postgids van het Koninkrijk der Neder
landen 1892, No. 20.60
Bij abonnement, van 2 Nrs. 1.
Kohier van de plaatselijke directe Belas
ting der Gemeente Haarlem, dienst 1892 1.
Buitenlandsche nieuw verschenen werken
MUSSET, ALFRED DE, La mouche
Geïll. 22.
COPPÉE FRANCOIS, Les vrais riches
Geïll. ,2.20
BIESENDAHL, Dr. KARL, Karl Bleib-
treu0.65
BEtilt, SOPHIE. Rnsissche Dichtungen. 1 95
:SCHLIEF, Dr. EiiGEN, Der Friede in
Europa6.50
RAVAGE, RICHARD, HENRY, The
little lady of Lagunitas, 2 vols„2.
Alle bovenstaande werken zijn ver
krygbaar gesteld bij de erven Loosjes,
Ged. Oude Gracht 86, Haarlem.
ORGELCONCERT.
In den laatsten tijd is er nog al eens
gelegenheid geweest, muziek en zang te
hooren in de Groote Kerk de uitvoering
van het d capella- koor, onder de leiding
van den heer Dan. de Lange, en het orgel
concert van de Haarlemsche /lachvereeni-
ging liggen nog verecb in het geheugen.
Geheel te verwonderen is het derhalve
niet, dat de uitvoering van de Gebr. van
ThieneD, Zaterdag middag gegeven, min
der belangstelling ondervond, dan waarop
zij in vele opzichten aanspraak mocht ma
ken.
De H.H. van Thienen mogen gerekend
worden te behooren tot de voortreffelijkste
organisten in ons vaderland. Beiden zijn
blind geboren en vinden in de mnziek,
waarvoor zij uitsluitend leven, hun geheele
wereld. Zij leggen in hun orgelspel eene
nauwkeurigheid en eene duidelijkheid aan
den dag, die met het oog op het gemis
van de gezichte organen de grootste bewon
dering moeten wekken. Op het groote orgel
der St. Bavo Kerk gevoelen de H.H. van
Thienen zich geheel te huis; zij vinden,
zonder een enkelen keer mis te tasten,
den weg in den doolhof van registers,
welke het orgel bezit. Daarbij blykt tevens
hun beproefde muzikale smaak. Opmer
kelijk in hooge mate zijn de schoone klank
combinaties steeds in gelukkige over
eenstemming met het karakter van het
voorgedragen toonwerk die deze or
ganisten op ons orgel weten te verkrij
gen menig organist zon daarvoor by de
Gebr. van Thienen in de leer knnnen gaan.
Als proeven van register-behandeling her
inneren wij aan de sobere, mooie klank
verbindingen bij de begeleiding der Noc
turne van Goltermann en aan de goede
evenredigheid in geluidsterkte tusschen de
zangstem, de violoncel en het orgel in
de heerlijke aria nit Xerxes van Handel.
Overigens onderscheiden zich de heeren
van Thienen in hnnne kunst door een zui
ver rhythmisch spel, dat het gemis aan
accentuatie, aan bet instrument van nature
eigen, doet vergeten en in den marmer-
konden klank der orgelmachine bijna ziel
vol leven wekt. Hun technisch kunnen,
de virtuositeit dit woord gebruikt ia
den besten zin heeft daarbij eene hooge
mate van ontwikkeling bereikt, zoodat zy
niet behoeven terug te deinzen voor zware
orgelwerken en den hoorder ook te dezen
opzichte voor hnn meesterschap ontzag
weten in te boezemen. Het Allegro Ener-
gico uit de sonate Op. 25 van J. A. van
Eijken, gespeeld door den heer V. E. van
Thienen en de Fuga in D. kl. terts van
Bach, voorgedragen door den jongeren
broeder, strekten daartoe ten bewyze.
Van de bij deze uitvoering medewer
kende solisten mogen wij in de eerste plaats
Mej. Jeanne Landré noemen en over de
voordracht van de door haar gezongen
aria's met veel lof gewagen. Was misschien
in de aria nit Matheus Passion, waarin
de stem zich aanhoudend beweegt in de
hooge ligging, haar geluid niet breed en
krachtig genoeg om te triomfeeren over
de geheele ruimte van het kerkgebouw,
in de beide andere nommers, en daarvan
vooral in Xerxes, wist zij ongemeen ge
not te schenken. Met lnide ingenomenheid
zou de vervulling, van de taak aan Mej.
Landré opgedragen zeker zijn begroet, in
dien de plaats der bijeenkomst niet elke
huldebetuiging had buiten gesloten.
De beer de Maré kon ons niet geheel
bevredigen in zijne cellovoordrachten. De
toon van zijn instrument is klein en
sohraal terwijl eene zekere terughouding
in de voordracht aan het spel wei
nig uitdrnkkiDg geeft; een vrijere, minder
aan de noten gekluisterde vertolking zou
dieper tot de toehoorders gesproken heb
ben. Dat nu en dan de reinheid te wen-
echen overliet, mogen wij niet verzwijgen.
In ae begeleidende violoncelpartij van de
genoemde Handelsche aria droeg hij nog-
tans veel bij tot de voortreffelijke uit
voering, welke dit nummer in zijn geheel
genoot.
Summa summarum', het mnzikale ge
deelte der uitvoering van Zaterdag mid
dag slaagdei goedde finantiëele resultaten
daarentegen waren helaas, pover.
Wy maken van dit schrijven gebrnik,
de aandacht te vestigen op de uitvoering
van het Berljnsche Domkoor.
Het Bestuur der Bachvereenigingwaar
van het concert uitgaat, stelt daarbij den
toegang tevens open voor niet-Ieden van
Back en zal daardoor zeker aan vele mu
ziekliefhebbers een dienst bewijzen.
B.
Tweede Kamer. Woensdag werd het al
gemeen debat over de belastingvoorstel
len voortgezet. De heer v. d. Kaay kon-
stateerde, dat het zeer goed mogelyk
was, behalve eene vermogens- ook eene
bedrijfsbelasting af te doen. Nu de Reg.
daarvoor borg staat vordert de eer der
liberale party daartoe mede te werken.
Zij vertrouwt van de Reg. en van zich
zelve en mocht niet zich er aan blootstel
len, dat men haar een mislukken van
belastinghervorming verwijt. Het door
de heer van Velzen gesprokene moge eene
waarschuwing zijnSpreker bestreed voorts
de heeren Poelman en van Karnebeek.
De heer Roëll behield zich zyne stem voor
omdat hy bedenkingen had, ontleend aan
het verband van dit ontwerp met ver
mindering van grondbelasting en bedrijfs-
belasting, aangaande welke zijns inziens
behoort beslist te worden vóór de invoering
eener vermogensbelasting. De heer Mees
bestreed het denkbeeld van den heer
Poelman een impót unigue dat instaat
zou stellen alle andere belastingen af te
schaffen. Hoe zou men dien impot ur.igue
innen? Geheel Nederland met al zijn ren
teniers en fabrikanten zou in entrepot
dienen geplaatst te worden, en men zou
er de menschen het land mee uitdryven.
De font van den heer Poelman, zeide
spreker, is die van alle radioialen, om
alles toe te schrijven aan één oorzaak.
Men vergete niet dat een groot deel van
het kwaad te zoeken is in een onevenre
dige toeneming der bevolking. Verder
bestreed Spreker den heer Vermeu
len. Verhooging van de snkcessie-belas
ting, die in de zijlinie reeds zeer hoog
is, is niet gewenscht; eene tabaksbelas
ting is in Nederland onmogelijk, niet enkel
om de bezwaren van den groothandel,
doch omdat zich in ons land een huis
industrie heeft gevestigd, die zoodanige be
lasting onmogelijk maakt. De Minister van
Bosse heeft eens eene tabaksbelasting voor
gesteld, en wat zou die hebben opgebracht
Een halve ton. Belasting op spoorweg
kaartjes zou de eenige vrocht der spoorweg
overeenkomsten tariefverlaging
wegnemen. Spreker verdedigde het voor
stel der Reg. Tegenover den heer Ver
meulen hield hy vol, dSt veel winkeliers
buiten deze belasting znllen vallen, omdat
zij niet alleen krediet verleenen, en dus
een groot bedrag kunnen laten aftrekken.
Verder toonde Spreker aan, dat deze af
zonderlijke vermogensbelasting te verkie
zen is boven een algemeene inkomsten
belasting; dat eene bedrijfsbelasting zeer
goed voor eene herziening van het kies
recht behandeld kan worden, en dat alle
partijen moeten samenwerken tot verkrij-
ging van een gezond realisme op belasting
gebied. Wie dat niet doen, zullen het
verwyt niet kunnen ontgaan dat, als men |J
zelfs niets tot stand brengt, men anderen
het werk onmogelijk maakt. De heer v. d.
Borch van Verwolde gordde zich aan voor
de belangen zyner Schiedammer kiezers
en bestreed de verhooging van den ak-
cyns op het gedistilleerd, die eene be
langrijke industrie zon belemmeren. De
heer Hartoch betoogde, dat de progressie
zooals die nu is voorgesteld, niet voldoen
de geregeld is, en niet genoeg rekening
hondt met de draagkracht; in 't eene ge
val te hoog, in 't andere te laag. De heer
Lambrechts achtte het onmogelijk over
de voorstellen te beslissen, zonder de be
drijfsbelasting te kennen. Hij bestreed de
vermogensbelasting als een aantasting
van het kapitaal. Zijn voornaamste be
zwaar was, dat er weer een nieuwe last
op het grondbezit gelegd wordt. De heer
Zijlma ried aanneming der ontwerpen aan
in 't belang van den landbouw, en ver
klaarde, dat de boerenstand die aanneming
wenschelijk acht. Ook de heer Zijp ver
zekerde, dat de landbouwer deze ontwerpen
gaarne zal zien aannemen als het begin
van een beteren toestand. Het verzet
komt niet van de landbouwers, maar van
de grondbezitters. Spreker drong alleen
ernstig aan op geheele afschaffing van de
zontbelasting. De heer van Benningen
was ingenomen met de ontwerpen, en
heeft geen bezwaar, na 's Ministers ver
klaringen omtrent de bedrijfsbelasting.
Spreker bestreed den heer Havelaar, die
het erg genoemd had, dat rijke menschen
f 100 zonden moeten betalen, en nam
den heer de Geer zeer vaardig aprendre, die
te 1'trecht bij de behandeling eener ge
meentebelasting dnchtig tegen een in
komstenbelasting was opgekomen, maar
nn verklaart, dat een belasting op het
inkomen in vele gemeenten gemakke-
lyk wordt gedrageu. Zoo wordt het een
zoeken naar middelen, om deze belasting
plannen tegen te werken.
In de zitting van Donderdag verklaarde
de heer Eerf, dat bij den Min. gaarne zon
steunen, doch betrenrde, dat de zoutakcijns
niet geheel afgeschaft en verhooging van
den akcijns op het gedistilleerd was voor
gesteld; verder maakte hij eenige beden
kingen tegen de mutatie-rechten. De heer
Beelaarts van Blokland achtte het ondenk
baar, dat de Reg. in den geest van den
heer Schaepman zon verklaren de noodza
kelijkheid van behandeling der overige
belastingvoorstellen t óór herziening van
het kiesrecht, al zijn ze nog niet rijp. Ver
der kwam hij op tegen het beweren van
den heer v. Houten, dat deze ontwerpen te
danken zijn aan de jongste kiesrechtsher
vorming, en de kansen van aanneming
zijn verhoogd, nu de Kamer verantwoor
ding schuldig is aan het kiezerskorps, waar
van zeker 3/4 door deze ontwerpen werden
bevoordeeld. Spreker bestreed de voorstel
len, die enkel belastingen verwisselen, niet
afschaffenfinancieel zal de schatkiet er
niet door gebaat worden, moreel znllen
we er niet sterker door worden en in naam
van groote rechtvaardigheid znllen er groote
onbillijkheden in 't leven geroepen worden.
Onbillijk noemt Spreker het, dat dit liberale
Kabinet het privilege van de doode hand
niet beperkt, ofschoon het voorgaande li
berale Kabinet, sukcessie-belasting in de
doode hand voorstelde. Ook onbillijk vindt
hij de vrijstelling van vreemdelingen. Het
verderfelijke van te groote belastinghef
fing van de rijken trachtte spreker in 't
oog te doen springen door te beweren
de Kamer lachte er hartelijk om dat
hem een voorbeeld bekend was, dat iemand
een belangrijken arbeid weder afbestelde,
alleen uit vrees voor deze belasting. De
heer Heldt verklaarde zich ingenomen met
de voorstellen, al verwezentlyken zij niet
zijn ideaal. Hij drong aan bij de bedrijfs
belasting vooral op ontlasting te letten
van den kleinen burger. Met kracht kwam
hij op tegen de verhooging van den ak
cyns op het gedistilleerd; ontheffingen
van den zont- en den zeepakcijns achtte
hij onvoldoende, maar hij beval afschaffing
van den suikerakcijns aan. Ten slotte be
toogde hij de urgentie der kieswet, zoodra
deze gereed zon zijn voor behandeling. De
heer A. van Dedem bestreed het betoog,
dat de grondbezitters te veel bevoorrecht
worden. De heer Goeman Borgesins ver
dedigde krachtig de ontwerpen, die in
vele opzichten beter waren dan de door
hem en anderen in 1890 ingediende be
lastingvoorstellen, Hij noemde de ontwer
pen des Ministers, na de wijzigingen, een
kunststuk op legislatief gebied. Hy bestreed
de argumenten van den heer Beelaerts,
wiens overdrijving hij aan dé kaak stelde^
