HAARLEMBCH
PREDIKBEURTEN
No. 72.
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 86.
Veertiende Jaargang
144.
van ZATERDAG 10 September 1892.
Hei Vereen, tot bevordering
van Zondagsrust.
op ZONDAG II Sept. 1892.
Nieuwsberichten.
TELEPHOONNUMMER
TELEPHONISCHE VERBINDING
met AMSTERDAM.
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maanden. ,25.
franco p. post —,40.
Afzonderlijke nommere 3 centen per stuk.
Prijs per Advertentie van 1 tot 5 regels 25 cents, elke regei
meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte,
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond
Advertentien worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 uredie alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
Doet Uwe inkoopen liefst niet
op Zondag. Waarom zoudt gij
geheel onnoodig de Zondagsrust
van anderen storen?
Het Bestuur der Afdeeling.
Groote Eerk.
Voorm. 10 ure, Veen.
's Av. 6 ure, Bidstond voor de Bij bet-
verspreiding.
SprekersS'waan en Hoog.
Nederd. Herv. Kerk.
Bennebroek.
Voorm. 10 ure, J. A. Gerth van Wijk Jr.
Collecte voor Noodlijdende Kerken en
personen.
Beverwijk.
Voorm. 10 nre, J. C'. Boon.
Nam. 1 nre Zondagschool.
Evang. Luthersche Kerk.
Voorm. 10 nre K. A. Gonlag.
Doopsgezinde Kerk.
Voorm. 10 nre, J. Sepp.
Nieuwe Eerk.
Voorm. 10 nre, Knottenbelt.
Jans-Eerk.
Voorm. 10 ure, Sioaan.
Woensdag 's av. 7 nre, Moeton.
Bakenesser Eerk.
(Voor de Kinderen).
Voorm. 10 nre, Uitbrander,
Godsdienstonderwijzer.
Eglise Wallonne.
Dix henres, Mr. Picard
Candidat a Dordrecht.
Gereformeerde Eerk.
GedOudegracht).
Voorm. 10 ure, 's Av. 5 nre, Mulder.
JVoensdag 's av. 8 nre, Mulder.
Klein Heiligland).
Voorm. 10 nre, 's Av. 5 nre, C. J. Eckhardt
Pred. te 's-Gravenmoer.
Bloemendaal-
Voorm. 10 ure, J. 1). van Arkel.
Avondmaal.
Heemstede.
Voorm. 10 nre J.
's Nam. '2% ure, J.
Doopsdediening.
Hillegom.
Voorm. 91/s ure, M. Bucltli Pest.
Houtrijk en Folanen.
Voorm. 10 nre, C. van Koetsveld C. Ez.
Nam. 1% uur, Zondagsohool.
Sandpoort.
Voorm. 10 nre, J. van Loenen Martinet.
Spaarndam.
Voorm. 10 ure, T. Hoog.
(Ridderstraat).
Voorm. 10 ure, 's Av. 6 nre, de heer van der
Valk, Theol. Cand. te Scheveningen.
Luthersche Eerk.
Voorm. 10 ure, Poolman.
Eerk derVereenigdeDoopsgezinden
Voorm. 10 ure, de Vries.
1
Remoustrantsche Eerk.
Voorm 10 nre, A. P. G. Jorissen,
Pred. te Botterdam.
Velsen.
Voorm. 10 uur, H. Waardenburg
's Avonds 7V2 cm Evangelie verkondi
ging op de Heide, door den Heer v.
Zweden.
Donderdag avonds 8 nnr, H. Waar
denburg. Bijbellezing in 't lokaal voor
Chr. Belang.
Zandvoort.
Voorm. 10 ure, C. Barneveld.
Nam. 2 ure, C. Barneveld.
Doopsbediening.
Eerk der Broedergemeente.
Voorm. 10 ure, Baron van Doorn.
Ds. Barbas hoopt, te beginnen met
Dinsdag 13 September a.s. weder al zijne
eatechisatiën te hervatten.
Ds. Swaan ontving met dankzegging een
in het kerkenzakje gevonden gulden voor
de Christ. Bewaarschool in de Oranjestraat.
Ds. Barbas bericht met hartelijke dank
zegging de ontvangst van f 4.85 ten
behoeve van de Chr. School voor on- en
minvermogenden uit het bnsje van H, en
f 2.50, „penningsken der weduwe."
De collecte voor noodlijdende kerken en
personen op 4 September bij de Ned. Herv.
Gemeente, heeft opgebracht f 90.50.
De eolleote in de kerk der Broeder
gemeente ten behoeve der zending onder
de militairen in Ned. Indië, heeft opge
bracht f 41.271/2-
Door Ds. Weiss nog ontvangen f 2,50.
Dat de waterkuur van Pastor Kneipp
nog steeds door velen gevolgd wordt, mag
blijken nit het feit dat op het oogenblik
te Wörishofen meer dan vierduizend
badgasten zijn.
Mgr. Vaszary, aartsbisschop vaa Gran
en Primaat van Hongarije, heeft aan me
vrouw Barosz, de weduwe van den onlangs
overleden, algemeen betreurden Hongaar-
sohen minister van handel en verkeer,
die zijn gezin in bekrompen omstandig
heden achterliet, het levenslang gebruik
van een fraaie, aan het aartsbisdom toe-
behoorende woning doen aanbieden.
De strijd tussohen de Belgische en
de Fransche arbeiders te Lièvin en Lens
in Frankrijk is geëindigd met de wegzen
ding van alle Belgen naar hun vaderland,
dat zij verlaten hadden om in den vreem
de een eerlijk stuk brood te verdienen.
Hierdoor reeds meenden hunne Fransohe
mede-arbeiders reeds te kort gedaan te
zijn en nn kwam daarby nog, dat zij,
met minder behoeften, tegen lager loon
werkten.
„Weg met de Belgen"! En deze kreet
werd in zooveel vormen en onder zooveel
bedreigingen herhaald, tot de werkgever
toegaf.
Maar nu zyn de Belgen natnnriyk niet
in hun land ternggekomen vervuld met
een gevoel van menschenliefde omtrent
de Fransche verdrijvers. Zij zinnen op
weerwraak, eischen de wegzending der
Fransche werklieden in België en ziedaar
eene nieuwe aanleiding tot rassenhaat,
die nn nog door sommige dry vers wordt
aangevuurd.
't Is treurig 1 De mannen, die tronw
elkaar moesten helpen en bijstaan in den
levensstrijd, eikaars bestrijders. En nog
zyn er, die met vrengde kennis genomen
hebben van de feiten.
Dat de Belgisohe arbeiders in het al
gemeen hunne landslieden niet in den
steek zullen laten, is te voorzien; maar
wat komt er nu terecht van den steUD,
dien de Belgen zich verzekerd hielden
van Fransohen en Dnitschers voor het
geval stemrecht niet hnn by de grondwet
werd toegestaan?
Deze vraag mogen zy voor zich zeiven
beantwoorden.
Omtrent het vreeselijke ongeluk in de
mijn Agrappe by Frameries ook wel
de vervloekte myn genoemd, omdat thans
voor de vierde maal sedert 1848 het
mijngas daar belangrijke offers eischte
begint men de hulp der wetenschap
te vragen om herhaling te voorkomen of
ten minste de kenteekenen te zoeken, die
den mijnwerkers waarschuwen, als hij zich
in veiligheid moet stellen.
In de zeshonderd meter diepe myn,
dat is achtmaal zoo ver in de ingewan
den der aarde als onze St. Bavo-toren
hoog is, ontsnapt het myngas nit niet
te stoppen spleten. Een slag of eene be
weging van een vallend voorwerp kan
op een oogenblik de nitstrooming zoo
sterk doen worden, dat de werkman er
zich door overvallen ziet. Bijna onmid
dellijk is hy zyn bewustzijn kwijt, zyn
lamp gaat uit en in een oogwenk be
hoort by en al zijne kameraden die in j
de nabijheid werken niet meer tot de
levenden. En die toestand, ieder is er
mee bekend, dnnrt al sedert een menschen-
leven voort. Nu zon de de radikale ma
nier zyn een regeeringsverbod en bevel
om de myn te sluiten, doch verre van
daar. Zoolang er menschen zyn, die er
willen werken en zoolang de myn niet
uitgeput is, zal er ook in gewerkt wor
den. Als het dns der wetenschap niet
gelukt in deze den te volgen weg te wij -
zen, dan, wie weet wat er nog meer ge
beurt. Verder dringt men aan, en te recht,
op het nemen en uitvoeren van alle mo
gelijke voorzorgsmaatregelen en op een
onderzoek of deze zyn genomen, ook by
dit laatste onheil, dat zes en twintig
mannen, waarvan twaalf huisvaders, het
leven kostte.
Zaterdagochtend omstreeks 5 uren
is de Auchmountaineen nienw zeilschip,
in lading liggend te Greenock in Schotland
en bestemd voor Nienw Zeeland, in de
lucht gevlogen. Kort voor middernacht
werd in het voorschip brand ontdekt en
ondanks alle moeite om dien te blnsschen,
bleek het al spoedig, dat het vnur de over
hand bleef houden. Toen verlieten kapitein
en bemanning het schip, daar twintig ton
bnskrnit aan boord was. De ontploffing
was geweldig, de slag werd in het op 23 I]
mijlen afstands gelegen Glasgow gehoord i
de huizen in Greennock werden geschud
en de meeste glasramen sprongen in stuk
ken. Het laatste was ook het geval in het
5 mylen van daar gelegen Helensburg.
De Oostenryksche troonopvolger
aartshertog Frans Ferdinand d'Este zon vol
gens berichten nit Weenen, zyn verloofd
met prinses Clementine, de jongste doch
ter van den koning van België. Frinses
Clementine is twintig jaar oud. Hare oud
ste zuster, prinses Lonise, is de gemalin
van Prins Philips van Saksen-Koburg-
Gotha, den oudsten broeder van prins Fer
dinand van Boelgarye, terwijl de tweede
dochter van koning Leopold van België,
prinses Stephanie de gemalin was van den
gestorven kroonprins Rudolf van Oosten-
ryk.
Aartshertog Frans Ferdinand, die, als
ondste zoon van aartshertog Karei Lode-
wijk, ondste broeder van keizer Frans Jo
zef, na den dood van kroonprins Rudolf,
vermoedelijk aangewezen is om den keizer
van Oostenryk-Hongarye op te volgen,
is 28 jaar oud.
Er liep een gerucht, dat er in Ita
lië wegens gebrek aan pasmunt biljetten
van éen en van een halve frank zonden
worden uitgeven. In goed onderrichte
kringen slaat men echter aan dit gerncht
geen geloof.
Dinsdagavond is in de Rue de Co-
i lonnes, Qnartier de la Bourse, te Parijs
een koperen bnis ontploft. De buis was
15 centimeter lang en met yzerdraad om
wikkeld. Zij was geplaatst vóór de poort
van het commissariaat van politie.
Er is in den laatsten tijd nogal iets
gezegd in het voordeel van den tabak waar
het geldt het dooden van ziektekiemen.
Daarom kan het misschien geen kwaad ook
eens het volgende onder de aandacht te
brengen.
De Fransche vereeniging tot bestrijding
van het tabakmishrnik heeft bij de Académie
de Médecine een vertoog ingediend over
het verhand tnsschen het gebruik van ta
bak en de geboorten en echtscheidingen.
In departementen waar 1132 gram tabak
op den inwoner verbrnikt wordt, beweert
zy, komen 152 echtscheidingen en 237
natuurlijke kinderen voorin andere, waar
slechts 574 gram tabak gebruikt wordt,
telt men in ronde cijfers slechts 5 echt
scheidingen en 95 onwettige geboorten.
Waar het meest tabak wordt gebruikt,
telt men op 100.000 inwoners 2476 sterf
gevallen, 129 doodgeborenen, 237 natuur
lijke kinderen en gemiddeld 19 echtschei
dingen. In de departementen waar het
minst gerookt wordt, is de verhouding
1110, 78. 95 en 3.
In een onderaardsch vertrek van
het gemeente-laboratorinm te Parijs zyn
thans in het geheel 150 bommen bijeen,
op verschillende plaatsen in de laatste
maanden gevonden. Tegenwoordig worden
er in het geheel niet meer aangebracht.
Bedoelde lokaal is er voor ingericht om
alle ontploffingstoestellen te openen en te
onderzoeken. Omdat er zooveel bijeen zyn,
zou men haast denken, dat het onderzoek
niet hard vordert.
Te Lorca in de Spaansche pro
vincie Mnrcia kon men dezer dagen de
beide onderwijzers ter gelegenheid van
de kermis bedelend door de straten zien
loopen, aan de voorbijgangers verklarend,
hoe zy in dezen toestand waren gekomen.
Sedert vyf en twintig maanden hadden
zy geen cent van hnn tractement gezien
wel een bewijs hoe in SpaDje de volks
belangen worden behartigd.
Zeker Dr. Garner is aan het ver
vaardigen van eene gramatica voor apen,