ÏÏAARL
SGH
PREDIKBEURTEN
Eerste Blad.
No. 14.
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 86.
Vijftiende Jaargang.
144.
met AMSTERDAM.
van ZATERDAG 18 Februari 1893.
Ned. Vereen, tot bevordering
van Zondagsrust.
op Zondag 19 Februari 1893.
Nieuwsberichten.
TELEPHOONNUMMER
(Km? iKinift i
TELEPHONISCHE VERBINDING
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maanden—,25.
franco p. poet ,40. Prijs per Advertentie van 1 tot 5 regels 35 cents, elke regel
Afzonderlijke nommers 3 centen per stak. meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond.
Advertentvin worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 13 ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
Doet Uwe inkoopen liefst niet
op Zondag. Waarom zoudt gij
geheel onnoodig de Zondagsrust
van anderen storen?
Het Bestuur der Afdeeling.
Groote Kerk.
Voorm. 10 nre, Moeton.
5c Lijdenstekst.
Nam. 2 nre, Hoog.
Doopsbediening.
's Avonds 6 ure, Knottenbelt.
6e Lijdenstekst.
Nieuwe Kerk.
Voorm. 10 nre, Barbas.
Jans-Kerk.
Voorm. 10 nre, E. IE. Heinecken, pred. te
's-Gravenhage. (Voor ook Lennep).
Woensdag 's av. 7 nre, Swaan.
7e Lijdenstekst.
Bakenesser Kerk.
(Voor de Kinderen).
Voorm. 10 ure, Hoog.
Egli8e Wallonne.
Dix henres, Debrg.
Gereformeerde Kerken.
(Ged. Oudegracht).
Voorm. 10 nre, 'sav. 5 nre, Mulder.
Klein Heiligland).
Voorm. 10 nre, 'sav. ö'/s nre, Schotel.
Honderdag 'sav. 8 nre, Schotel.
(Ridderstraat).
Voorm. 10 nre, 's av. 6 nre, Langhout.
Woensdag 's av. 8 ure, Mulder.
Luthersehe Kerk.
Voorm. 10 ure, J. Sander J.G.Azn.,
pred. te Leerdam.
Honderdag 's av. 8 nre, Poolman.
Lijdensprediking.
KerkderVereenigdeDoopsgezinden
Voorm. 10 nre, de Vries.
*s Avonds 6 nre, Craandijk.
Remonstrantsche Kerk.
Voorm. 10 nre, Tideman.
Kerk der Broedergemeente.
Voorm. 10 nre, Weiss.
Honderdag 'sav. 8 nre, Weiss. Jesaja53.
Chr. Bewaarschool, L. Heerenvest.
Maandag 's av. 8 nre, Moeton. Bijbellezing.
2 Samuël 12 15 v.v.
Lokaal in de Oranjestraat.
Dinsdag 's av. 8 nre, Veen. Bijbellezing.
Lokaal „Weten en Werken."
Ged. Oude Gracht bij de Turfmarkt.
Honderdag 's av. 8 nre, Knottenbelt.
Bijbellezing. Joh. 21 1 v.v.
Diakenen der Ned. Herv. Gemeente
berichten onder dankzegging te hebben
ontvangen van H.H. Kerkvoogden 1.
gevonden in het kerkezakje op 5 Febru
ari j.l. voor de collecte Diaconiehuis.
Nederd. Herv. Kerk,
Bennebroek
Voorm. 10 ure, J. A. Gerth van Wijk. Jr.
Beverwijk.
Voorm. 10 nre, J. O. Boon.
Nam 1 nre, Zondagschool.
Evang. Luthersehe Kerk.
Voorm. 10 nre, K. A. Gonlag.
Doopsgezinde Kerk.
Voorm. 10 nre,
Bloemendaal.
Voorm. 10 nre, T. Hoog.
Pred. te Spaarndam.
Heemstede.
Voorm. 10 nre, J. Kuijlman,
Hillegom.
Voorm. 10 nre, M. Buchli Pest.
Houtrijk en Polanen.
Voorm. 91/e ure, J. van Loenen Martinet
Pred. te Sandpoort.
Sandpoort.
Voorm. 10 nre, geen dienst.
's Avonds 91/2 are, J. van LoenenMarlinet.
Spaarndam.
Voorm. 10 nre, geen dienst.
's Avonds 7 uur, T. Hoog.
Donderdag avoDd 7 uur, T. Hoog.
Velsen.
Voorm. 10 nre, de Heer van Zweden,
's Avonds 5 nre, II. Waardenburg
's Avonds 71/2 are, Evangelieverkondi
ging op de Heide, de Heer van Zweden.
Donderdags 's Avonds 7Vs are Samen
komst in 't lokaal voor Christ, belang,
II. Waardenburg.
Zaterdags 's Avonds 71/2 aur, Bijbel
lezing op de Heide, de Heer van Zweden.
Zandvoort.
Voorm. 10 nre, V. Barneveld.
Nam. 2 ure, C. Barneveld,
Voordrachten in Teylers Stichting.
Professor Six hield de laatste der le
zingen in Teylers stichting.
Hg voerde ons op het gebied der knnet.
Even als men door een aantal zeer
zwakke negatieven van Amerikaansohe
studenten, op dezelfde plaats een gemiddeld
photogram heeft verkregen van den Ame-
rikaanechen Stndent en wel een gemid
delde met ideale trekken, waarin alle
byzonderheden verdwenen waren en alleen
het algemeene was overgebleven, be
Btaat er in 's menschen geest, van alle
zaken een algemeene ideale vorm die aan
het type beantwoordt. Naarmate er min
der afwgkingen van dat gemiddelde in eenig
beeld voorkomen, noemen wg het schoon,
terwgl wg in het omgekeerde geval van
leelgk spreken.
De groote kunstenaar en de kunstkenner
zocht dat eigenaardige, dat bgzondere,
die afwgking op, maar wat er boeit door
nieuwheid van gedachte, maakt een on-
aangenamen indruk op den onontwikkelden.
De natuur geeft geen gedaante zonder
eigenaardigheid, de knnstenaar kan dit
wel doen door het bgzondere weg te la
ten, maar wordt dan ook spoedig kond
en vervelenddaarom zoekt hg vaak het
leelgkeeen ander toonde de spreker
aan in zgn verhandeling over bet leelgke
in de Grieksche kunst.
De plaats die het leelgk in de Griek
sche knnetinneemt is niet zoo gering
als men wel denken zon. Daar zg het
ongeluk heeft klassiek te zgn en dan te
moeten dienen als opvoedingsmiddel, kent
men haar alleen in hare ideale vormen,
en zgn de werken, die op het bgzondere
zgn gericht, veel minder ter algemeene
kennis gekomen.
Het blgft waai-, dat er slechts zeer
weinig voorbeelden van zijn overgebleven.
In de ondste tyden zgn alle beelden
leelgk. Blgkbaar zocht men het kenmer
kende dergelaatstrekken alleen weer te ge
ven en trachtte dit door overdrg ving te
bereiken. De oogen puilen uit, de waDgen
zgn zonder vleesch, de Apollo van Thera
en de Hera van Olympia behooren tot
tot deze periode.
De gevels van den tempel te Aegina
vertoonen voor het eerst het Grieksohe
type zooals dat door de aanhoudende en
onafgebroken waarneming der gymnasten,
roeiers en zwemmers, in den kunstenaars-
geest werd opgenomen. Van nn aan leert
men ideale vormen zoeken. De schoon
heid is het hoogste voor den Griek, het
geen hg hoofdzakelgk in godengestalten
zoekt nit te drukken:
Myron brengt ons weder op de aarde
terng. Hg beeldt ons menschen af. Vindt
men voortaan het leelgke, dan is het met
de bedoeling er de ondeogd mede te ken
schetsen. Men heeft het goede van het
sleohte leeren onderscheiden, maar het
schoone gaat altgd met het goede, het
leelgke met het slechte gepaard. De harts
tochten, die Kentauren, Silenen en Satyrs
bewegen, werden uitgedrukt in hnn
leelgkheid. Hetzelfde geldt van het min
dere volk slaven en boeren worden steeds
in leelgke vormen afgebeeld. Zoo
begint meer en meer het afwgkende op
den voorgrond te treden. De zin naar
het ideale en de nabootsing daarvan
schreed voort, maar daarnaast ontwik
kelde zich het leelgke. Er werd getracht
ook door wildere natuurwezens zachtere
aandoeningen te doen nitdrnkken. Zenxis
en Parrasim stonden deze richting voor
en op hen volgde Demetrins, die om zgn
realisme de „menschenmaker" werd ge
noemd. De Satyrs worden van dierlgke
wezens, wulpsche menschen; men dnrft
ook aan de ondengd schoone vormen Vte
geven.
Nog een schakel ontbrak. De mensch
in zgn leelgkheid weer te geven als middel
om zgn voortreffeigk eigenschappen te
doen nitkomen, bet mismaakte als toon
beeld van wgsheid te geven.
Dit heeft Lysippns vermocht. Hg boot
ste de natnnr na, geen knnetenaar. Hg
zeide, dat de onden menschen maakten
zooals zg zgn, maar dat hg ze maakte
zooals zg schgnen.
Vooral bg het portret kwam deze rich
ting nit. Isokrates, Socrates, Diogenes,
Aesopus, werden in al hun onbehagelgk-
heid geschetst, met inachtneming van al
het bgzondere waardoor zg zich onder
scheiden.
Waren de vroegere overwinnaars in
de Olympische spelen toonbeelden van
schoonheid, de Xenoerates van Lyeippes
vertoont ons den echten vuistvechter, met
zware wenkbrauwen,wilde haren, toegekne
pen oogen en onverschillig gelaat. Dit
beeld werd door spreker als voorbeeld
getoond.
Er wordt thans meer op de nitdrnkking
dan op den vorm gelet.
Zelfs een Alexander werd afgebeeld
met zgn echeeven hals.
De Romeinen volgden in alle opziohten
de Grieken, maar overdreven weldra de
nabootsing zoodanig, dat alle kunst ver
dween.
De knnstenaar moet het nieuwe zoe
ken, maar het onde waaraan hg onver-
mgdelgk gebonden is, niet geheel afwy-
zen. Doet hg dit opzettelgk, dan ontstaat
er een misgeboorte.
Het onde, het gemeensehappelyke, kan
niet straffeloos worden verzuimd, maar
het nienwe moet er telkens aan worden
toegevoegd, zal de kunst zieh ontwikke
len.
Men moet de Grieksche knnst ook in
het leelgke dat zg nabootste leeren ken
nen, wil men haar recht waardeeren in
hare onovertroffen schoonheid.
Met deze woorden eindigde Prof. Six
zyne redevoering en daarmede de rei der
bijeenkomsten in dezen winter. Wg ge-
looven bg het eindigen van onze taak als
verslaggever namens het publiek een har-
telgk woord van dank te mogen brengen
aan Directeuren van Teylers Stiohting
voor het geeatelyk genot, ook thans we
der in zoo rnime mate en op znlk een
onbekrompen wgze aan Haarlems bur-
gerg geschonken.
Omtrent de gevolgen van den storm
in de laatste dagen der vorige week ver
neemt men nit het binnenland de gewone
storm ongevallen.
Jammer, dat ook eenige zeerampen
hebben plaats gehad. Zoo wordt omtrent
de aanvaring op de Noordzee tnssohen de
mailboot Prins Hendrik en de Fransche
vischsloep Jeanne Marie nog gemeld,
dat de Prins Hendrik de sloep door
midden sneed en onder de geredden de
kapitein en de stnnrman behooren.
Blgkbaar waren zg in den slaap ver
rast, want zg hadden haast geen kleeren
aan het lyf.
De Fransche kapitein weende als een
kind, toen hg op het dek van de mail
boot kwam en de andere geredden waren
als verstomd.
De passagiers van de mailboot, door
den schok nit hun bed geslingerd, storm
den eeret naar het dek in grooten angst,
doch zoodra zg van den eersten schrik
waren bekomen, wenden zg alles aan ter
verpleging der geredden. Zg namen de
matrozen zelfs mede in de kajuiten boden
hnn verversehingen en droge kleederen
aan.
Onder de vier verongelukten bevonden
zich een vader en een zoon laatstgenoemde
maakt de reis voor het eerst mede.
Verder maakt men zioh bezorgd over
het wegblgvt-n van een Belgiesch stoom
schip, dat reeds Vrydagoohtend te Osten-
de had moeten binnen vallen. Een stoom
schip was afgezonden om zoo mogelyk hulp
te verleenen.
Aan boord van het vermiste schip be
vonden zich negen en dertig passagiers.
Het wantronwen in de Fransche
spaarbanken, dat sommige bladen, niets
liever wenschende dan beroering in de
repnbliek, getracht hebben op te wekken,
is niet zonder uitwerking gebleven. In
de maand Januari heeft de som, die bg
de gezamenlgke banken opgevorderd is,
de nienwe inlagen met 281/2 millioen over
troffen. Van 1 tot 10 Februari ging de
opgevorderde som de nienwe stortingen
met 231/2 millioen te boven. Er werd
namelgk opgeëisoht roim"27i/3 millioen
en slechts ingebracht circa 4 millioen.
Volgens bericht nit Bakoe is in
de Mohammedaansche bad-inriohting voor
vrouwen aldaar brand uitgebroken, ter
wgl zich 300 vrouwen en kinderen er in
