HAARLEMSCH
PREDIKBEURTEN
No. 62.
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 86.
Vijftiende Jaargang
144.
met AMSTERDAM.
van ZATERDAG 5 Augustus 1893.
Ned. Vereen, tet bevordering
van Zondagsrust.
op Zondag 6 Augustus 1893.
Nieuwsberichten.
TELÏPHOONNWMMEK
TELSPHONISCHE VERBINDEN*
ABONNEMENTSPRIJS
P»r drie maandent ,25.
franco p. poet —,40. Prijs per Advertentie ran 1 tot 5 regels 35 cents, elke regel
Afzonderlijke nommers 3 centen per stuk, meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- sn Vrijdagavond.
Advertentiën worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
Doet Uwe inkoopen liefst niet
op Zondag. Waarom zoudt gij
geheel onnoodig de Zondagsrust
van anderen storen?
Het Bestuur der Afdeeling.
Groote Kerk.
Vroagpr. 7 ure, Ds. Veen.
Voorm. 10 ure, Ds. Barbas.
Nam. 2 ure, Ds. Hoog.
DoopsbedieuiDg.
'a Avonds 6 ure, Ds. J.A.Gerth v. Wijk Jr.,
pred. te Bennebroek.
Nieuwe Kerk.
Voorm. 10 ure, Ds. Hoog.
Jans-Kerk.
Voorm. 10 ure, Ds. C. Barneveld,
pred. te Zandvoort.
Bakenesser Kerk.
(Voor de Kinderen).
Voorm. 10 ure, de fleer Faber.
Eglise Wallonne.
Pas de service.
Gereformeerde Kerken.
(Ged. Oudegracht).
Voorm. 10 ure, 's av. 5 ure, Ds. Mulder.
Woensdag 's avonds 8 ure, Ds. Mulder.
Klein Heiligland).
Voorm. 10 ure, 's av. 5i/s ure, Ds. Schotel.
Woensdag 's avonds 7Vs ure, Schotel.
Donderdag 's avonds 71/2 ure, Schotel.
Vrijdag 'e avonds 7Vs are, Ds. C. S. Boss,
pred. te Vrijhoeve, Capelle en Sprang.
Ridderstraat
Voorm. 10 ure, 'a avonds 6 ure,
Preeklezen.
Maandag 's avonds 8 ure,
Dinsdag 's av. 8 ure, Ds. J.D.v. d. Munnik
van Zaandam.
Donderdag 's av. 8 ure, Ds. W. Mulder,
van Maassluis.
Vrijdag 's avonds 8 ure,
Lnthersehe Kerk.
Voorm. 10 ure, Ds. Helper Sesbrugger.
Kerk derV ereenigdeDoopsgezinden
Voorm. 10 ure, Ds. Craandijk.
Remonstrantsche Kerk.
Geen dienst.
Kerk der Broedergemeente.
Voorm. 10 nre, Ds. Weiss.
Nederd. Herv. Kerk.
Bennebroek.
Voorm. 10 nre, J. A. Gerth van Wijk Jr.
Jaarlijksche collecte voor „Reohoböth.
Beverwijk.
n. 10 nre, J. G. Boon.
am. 1 nre, Zondagsohool.
Evang. Luthersche Kerk.
Voorm. 10 nre, geen dienst.
Doopsgezinde Kerk.
Voorm, 10 nre, G. Vrijer Az.
Pred. te Broek op Langendijk.
Bloemendaal.
Voorm. 10 ure, H. Wildeboer Jz.
Pred. te Botterdam.
Nam. 2 ure, geen dienst.
Heemstede.
Voorm. 10 ure, J. Kuylman,
Avondmaal.
Nam. 2Vs ure, J. Kuylman,
Dankzegging.
Hillegom
Voorm. 91/2 ure, M. Buchli Fest.
Houtrijk en Polanen.
Voorm. 10 ure geen dienst.
Nam. 2V2 ure. P. E. Barbas,
Pred. te Haarlem.
Sandpoort.
Voorm. 10 ure, J. van Loenen Martinet.
Spaarndam.
Voorm. 10 ure, T. Hoog.
Velsen.
Voorm. 10 ure, H. Waardenburg,
Doopsbediening en Collecte voor de Kerk.
Samenkomst in 't lokaal voor Christ, be
lang, H. Waardenburg.
Zandvoort.
Voorm. 10 nre, J. Bergman,
Evang. Luth. Pred te Utrecht.
Nam. 21/2 nre, geen dienst.
Tweede Kamer. Bij voortzetting van
het algemeen debat over de kieereohtont-
werpen, was in de zttting van Dinsdag
de heer Rutgers van Rozenburg de eerste
spreker. Hg klaagde over het misbruik,
dat er gemaakt werd van het recht van
petitie en over de monsterpetities, die
onderteebeDingen in plaats van goede ar-
gnmenten geven. Hg kwam ook op tegen
de van België overgenomen meetings en
straatrumoeren, die niets bewgzen en vaak
op 't getouw gezet worden door nieuwe
dagbladondernemingen, om abonnenten te
krijgen. Het kabinet heeft gemeend zijn
klavier op denzelfden diaspason te moe
ten stellen. Het neemt de verantwoorde
lijkheid op zich voor mogelijke onlusten bij
verwerping van een ontijdig en onnoodig
voorstel. Wat de Reg. voorstelt, betoog
de spreker, is onbetwistbaar algemeen
kiesrechtdaarvoor mogen weekbladscbrij-
vers, agitatoren, volontairs, ongeroepen
advizenrs ijveren met de Liberale Unie,
die, volgens spreker meer dan eens mee
gewerkt heeft, om een graf te delven
voor de liberale partij. Maar de Kamer
dient wijzer te zijn. Eigenlijk ware vron
wenkiesreebt nn ook op zijn plaats, als
tegengift tegen het algemeen stemrecht
voor mannen. Groote uitbreiding is, vol
gens spreker, onnoodig. Nu het eenmaal
is voorgesteld, heeft hij er echter vrede
meê, doch niet met de wijze, waarop de
uitoefening is geregeld, waardoor aan om
gekochte kiezers het heft in handen zal
worden gegeven, zeer ten nadeele van
het land. Scherp bestreed spreker ver
volgens de voorgestelde kenteekenen als
onvoldoende. Halve idioten knnnen soms
hnn naam krabbelen: kinderen van 8 a
9 jaar verstaan die knnstis dat nn een
kenteeken van politieke mondigheid Wat
het teeken van welstand betreft, spreker
sloot zich aan bij al wat er tegen was
aangevoerd. De Minister beweerde, zeide
hij, dat ieder die niet misvormd is, al
mist hij een nens, schoon is. Als het
ontwerp werd aangenomen, zon dit ge
schieden om bijredenen, welke spreker
bestrijdtvrees voor onlusten bij verwer
ping is dwaasheid na eenige beweging
een manifest van de Liberale Unie,
eene perebeweging, eene groote meeting,
waar de portretten van enkele afgevaar
digden in een eere-vitrine zonden worden
tentoongesteld zon alles weer tot kalm
te komen. Ten slotte verklaarde spreker,
dat hijmocht er een tegenvoorstel komen,
gaarne daartoe zal medewerken; hij be
loofde echter niet, ook na verbetering van
het ontwerp, er voor te znllen stemmen.
De heer Schaapman achtte de rede van
den vorigen spreker vol geweldige woor
den, maar zonder kracht, en waar hij de
gevolgen van eene verwerping der wet
schetste, sarrend, waardoor juist het volk
tot verzet zon worden geprikkeld. Kies-
uitbreiding is volgens dezen Spreker nood
zakelijk, ook al wil men het voorstel al
gemeen stemrecht noemen. Hg noemt het
met Graaf Albert de Mnn een konserva-
tief kiesrecht. Door dit voorstel, betoogde
hg, zou het persoonlijk eigendom niet
bedreigd worden, mits de onverschilligen
hun plicht doeD. Heeft men godsdienstige
onverdraagzaamheid een gevolg van de
voorgestelde regeling genoemd, spreker
wijst er op, dat die onverdraagzaamheid
alleen meest heerscht in landen zonder
algemeen kiesrecht. Evenmin is er gevaar
voor ons vorstenhnis te vreezengeen
woning in Nederland, waar onze Koningin
niet veiliger zon zijn dan de Romanoffs
in hnnne versterkte kasteelen. Alleen uit
latingen als van den heer Rntgers van
Rozenburg znllen tot verzet prikkelen.
De heer Rntgers interrumpeerde en noemde
dat eene bedreiging. De heer Schaepman
gaf den heer Rntgers vrijheid het zoo
op te vatten. Hij was het met Thorbecke
eens, dat het beter is vrijwillig te geven
datgene, waartoe men later toch door
dwang zon komen. Spreker bestreed voorts
den heer Travaglino en betoogde, dat bij
ons monarchie en demokratie elkander
niet nitslniten. Alle macht komt van God,
doch komt tot de dragers door middel
van het volk. Daarom aehtte Spreker een
mime nitbreidiDg van het kiesrecht nood
zakelijk. Hij noemde de indiening van het
ontwerp een kloeke daad, maar hij had
toch bezwaren het eene, dat de Reg.
voor alle kiezers twee kenteekenen zoekt,
terwijl zij volgens de additioneels arti
kelen de kens had knnnen laten tnsschen
de beide kenteekeneneen ander be
zwaar was het schrappen van de bepaliDg
dat onvermogen om belasting te betalen
niteluitiDg tengevolge heeft. Spreker ein
digde zijne rede met aan te dringen op
gemeen overleg, ook bij de Reg. De Min.
Tak, zeide hij, zal door gemeen overleg
geen afbreuk doen aan zijn karakter. De
heer Heldt achtte gemeen overleg wel
gewenscht, mits het ontwerp niet werd
besnoeid. Uitvoerig verdedigde hij de
gekozen kenteekenen als volkomen uit
voerbaar en afdoende. Belastingbetaling
en een spaarbankboekje zijn, volgens hem,
onmogelijke eisohen voor den werkman.
Alle andere aangegeven kenteekenen bren
gen het kiesrecht niet diep genoeg in de
werkmanskringen, en daardoor zon het
vraagstuk niet opgelost worden. Ten slotte
kwam deze Spreker op tegen nitslniting
van militairen.
Engeland is thans wakker gewor
den, omtrent Siam, het begint te begrij
pen, dat zijn handel, althans voor een
groot deel zal vernietigd worden als Frank
rijk zijne eischen betrekkelijk den afstand
van grondgebied weet door tedrgven. Op
welke wijze Engeland zal tussohenbeiden
komen is nog niet bekend, wel, dat tnsschen
dit land en Frankrijk, alsmede met Duitsch-
land een drnkke telegrammen wisseling
heeft plaats gehad.
Zeer stellig valt het Frankrijk uit den
gis, dat Siam de geëisohte schadevergoe
ding van drie millioen francs in contanten
wil betalenhet had gehoopt, aldus meent
de Engelsche pers, dat het geld niet be
schikbaar zon zijn, en in dat geval zon
Frankrijk, het humane Frankrijk, alvast
het recht van den sterkste toepassen en
voorloopig twee provincies bezetten. Hoe
de koning van Siam zoo op een gegeven
oogenblik zooveel geld beschikbaar had,
begrijpt men niet en men begint al ge
volgtrekkingen te maken omtrent de her
komst. Nu het geschil zoo goed als uit
den weg geruimd is, houdt de Fransche
pers zich goed en verzekert, dat het nooit
te doen is geweest om méér grondgebied,
wel om 't rustig bezit van 't geen reeds
eigendom is. Ter nakoming van de eischen,
bevat in het ultimatum, wil Frankrijk
waarborgen hebben en onder deze be
hoort de tijdelijke inbezitneming van da
haven van Chantabom, maar men gelooft,
dat nog andere eischen znllen gedaan wor
den. Men meende, dat de vredesvoor
waarden nogal voordeelig voor Frankrijk
waren, doch de radicale bladen meenen,
dat men meer had knnnen bekomen en
zgn dus uiet tevredeD. Maar iu de be
woordingen, waarin zij dan hnn gevoelen
luchten, blijkt, dat het hun meer te doen
is om Engeland dan om Siam in het
nauw te brengen.
Dat er voor lid van de Fransche Ka
mer liefhebbers genoeg zgn mag blijken
uit het feit, dat er nu reeds zeshonderd
zeventig kandidaten bekend zgn voor zes
vacante plaatsen.
In EDgelsch Indië zgn alleregementenvan
nienwe vuurwapenen voorzien, terwijl ook
de verschillende batterijen van nieuw ge
schut zgn voorzien.
Waartoe die oorlogs-toebereidselen,
vraagt men.
Als antwoord wordt gegevenEnge
land wil uit de verte Europa doen weten,
dat het op alle gebeurlijkheden voorbe
reid is. h n, dit is het antwoord dat alle
Enropeesche mogendheden geven, wel niet
onmiddellijk, maar zij toonen dit aan door
de reusachtige aanstalten, sedert jaren ge
maakt om hg eiken aanval, van welken
aard ook, er op in te hakken. Het ein
de zal waarschijnlijk zgn, één groot machts
vertoon, waarin als altijd het recht van
den sterkste zegenpraalt en dandan
zal men misschien gaan inzien, dat het
zóó niet big ven kan, en danmoge
algemeene ontwapening het eindresultaat
zjjn van de proef door de machten genomen
ten koste van de welvaart van duizenden.
Er is sprake van dat in Duitsch-
land eene belasting zal geheven worden
van de advertenties in de nieuwsbladen.
Er is eohter een wetsartikel dat deze
heffing verbiedt; het zon dan eerst hniten
werking moeten gesteld worden.
Gaat de maatregel door, dan znllen de
adverteerders hoogere prijzen moeten be
talen, want hoewel voor de belasting de
uitgever van het blad aansprakelijk is,
zal deze natuurlijk de kosten op het pa-
bliek verhalen, evenals vroeger geschied
de hier te lande toen de advertenties nog
belast waren.
