HAARLEB SCH
Eerste Blad.
BERICHT.
No. 5. Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 86.
Zestiende Jaargang.1
144.
met AMSTERDAM.
van WOENSDAG 17 Januari 1894
De ondergeteekenden berichten
dat de Lijst van nieuw versche
nen boekwerken 1 October 1893 tot
1 Januari 1894 gereed is, en op aan
vrage GRATIS te bekomen is
of wordt toegezonden.
Van de vorige lijsten zyn nog
enkele exemplaren verkrijgbaar.
De Erven Loosjes.
IILIPHOONNBMMHJ
TKLBPHONISCHE VERBINDING
ABONNEMENTSPRIJS
P«r drie maandent ,2b.
franco p. post ,40,
Afzonderlijke nommers 3 centen per stuk.
Prijs per Advertentie m l tot 5 regela 35 cents, elke regai
meer 5 cents, groote letten naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- an Vrijdagavond
Advertentien worden aangenamer,, tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ur«die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
„ONZE LEESTAFEL".
Onlangs verschenen werken op aan
vrage ter bezichtiging te verkrggen bij
De erven Loosjes, te Haarlem.
ACQUOY, (Mr. JRechtsgeschiedenis
van den adel in Nederland. Eerste
atnk1.40.
(Dr. J. G. R.) Handleiding tot
de kcrkge8chiedvor8ching en kerkge
schiedschrijving 1.50.
BLEEKER (G. H.) en H MAUR1TZ.
Schoolatlas voor bijbeleche geschiede
nis in kaarten en platen, ten gebrnike
hij het catechetisch onderwijs.50.
BOER (M. G DE) De woelingen in
stad en lande in het midden der ze
ventiende eeuw.60
Landbouwkundig tijdschrift, onder redac
tie van Dr. J. Ritzema Bos, Mr. A.
D. van Assendelft de Coningh, Prof.
Dr. Adolf Mayer en Dr. A. M. Prins,
met vaste medewerking van 11 andere
landbouwkundigen. 1894. No. 1. Per
jaargang-8.75.
De Hollandsche Illustratie. 30ste jaar
gang. No. 1. Per jaargang van 52
nummers op gewoon papier8.90.
4Op best papier m. maandel. minstens 1
kunstgr. in lichtdr6.—.
Lectuur voor jongens. 2e Serie 1894.
No. I. In 52 wekelijksche afleverin
gen k.10.
Jaarboekje voor 1894 uitgegeven door
de Vereenigiug voor levensverzekering. 1.25.
Roelants' almanak voor 1894.10.
School en studie. Maandschrift voor op
voeding en onderwijs, onder redactie
van M. J. Koeneü, A. J. M. Brog-
trop en D. Horn. Zestiende Jaargang.
No. 1. Per jaargang2.25.
By blad van idem. Per 12 maandelijks che
afleveringen 1.75.
Archimedes Tijdschrift voor lagere wis
kunde, onder redactie van A. J. M.
Brogtrap, J. H. van Leeuwen en W.
van Roekei. Derde jaargang. No. 1.
Per jaargang van 4 afleveringen1.50.
BERG-STOMP. (F. VAN DEN) Nutti
ge handwerken. Opgaven en vragen
ten dienste van haar, die examen in
de nuttige handwerken wenschen te
doen, en van normaallessen.30.
Buitenlandsche nieuw verschenen werken
"Westöstliche Rundschau. Politiech-litera-
rische Halbmonatsschrift zur Pflege der
Interessen des Dreibuudes. Verantwort-
liche Redaction: Dr. Karl. Siegen in
Leipzig. 1894. Heft 1. Jannar. Vier-
teljahrl3.25.
BIS PAQUOT. Faiences porcelaiues et
bisquits. Fabrication-Caractères-Décors. 1.90.
1' Art. Revue bi-mensnelle illustrée. Vingt-
ième année. 1894 Tome Ier deladeox-
ïéme série. (Tome LVI de la Collec
tion.)2.75.
La pre>se médicale. Direction scieutifi-
que F. Brnn, L. Landouzy, H. Roger,
E. Bonnaire. M. Letulle, L. Olivier,
De Lavarenne, M. Lermoyez. Prix
par An4.55.
Bovenstaande werken zyn voorhanden
by de boekhandelaars de erven Loosjes
Ned. Opera. Koor a Capella.
De eerste voorstelling van het Neder-
landseh Opera-Gezelschap uit Amster
dam, Vrijdag avond in onzen schouwburg
gegeven, heeft bewezen, dat er in onze
stad voor dramatische muziek belang
stelling genoeg bestaat, om met goede
finantiëele resultaten nu en dan opera
voorstellingen te doen plaats hebben.
De schouwburg was tot in de nok ge
vuld, een geval dat volgens de getrou
we bezoekers, slechts zelden voorkomt.
Over dit bewijs van waardeering zal de
directie der Ned. Opera ongetwijfeld te
vreden zijn geweest. Zonder den steun
van liet publiek is het ondoenlijk, kost
bare ondernemingen als de voorstellingen
van Opera's, op 't touw te zetten. De
vraag is nu maar, of het publiek in
gelijke mate voldaan werd en in het
gehalte der uitvoering eene aansporing
mocht vinden, bij een volgend optreden
in even dichte gelederen op te trekken.
Met het oog op de opera van Massé,
Galathee, die door ongesteldheid van
Mevr. Orelio in de plaats trad van De
Regimentsdochter, moeten wij, tot onze
spijt, deze vraag beslist ontkennend be
antwoorden. Eigenlijk was niemand
de sopraan, mejuffrouw Sewing (Gala-
thée) uitgezonderd op de hoogte
van zijn taai. Men sloeg er zich met
behulp van den souffleur, die zich bij
zonder van zijn taak kweet, zoo wat
doorheen. Het orkest onder de leiding
van den onder-directeur speelde daarbij
vrij slordig en mat, zoodat er van het
geestige werk van Massé, waarvan de
muziek in bevalligheid niet voor Doni
zetti behoeft onder te doen Massé,
de componist van Paul et \irginie,
behaalde in 1844 de groote componisten-
prijs (Prix de Rome) bedroefd wei
nig te recht kwam.
Het publiek, dat niet gewoon is zijn
meening onder stoelen en banken te
steken, bleek zichtbaar teleurgesteld. In
geen geval meende men, had men bij
deze eerste nieuwe proefneming moeten
komen met een zoo gebrekkig verzorgd
stuk, waardoor alle sympathie voor de
Ned. Opera moet verdwijnen.
Gelukkig voor hare reputatie maakte
Paljas, muziekdrama van Leoncavallo,
na de pauze gegeven, veel goed.
Met onverdeeld genoegen hebben wij
met dit werk der jongere Italiaansche
school kennis gemaakt. Machtig is de
indruk, dien dit kort, doch pakkend
drama met zijn expressieve muziek op
den toehoorder maakt.
In tegenstelling met wat wij over de
bezetting in Galathée neerschreven, mag
worden gezegd, dat in Paljas zeer veel
viel te loven. De heeren Orelio en Pau-
wels vonden in het b(jzonder gelegen
heid door zang en spel uit te munten,
terwijl ook de verdere hoofdpersonen
mejuffrouw Vermeeren en de heeren
v. Gheluwe en v. d. Iioeck in hunne
partijen aan het schoone werk in vele
opzichten volkomen recht deden weder
varen. Het orkest, dat eene moeilijke,
doch dankbare taak in Paljas heeft te
vervullen, en het Koor kweten zich
mede naar behooren.
Zooals gezegd is, Paljas maakte goed
wat Galathée had bedorven.
Ter wille van een blijvende belang
stelling in de voorstellingen van de
Ned. Opera zal het noodig zijn, goede
opera's te brengen met de beste krachten.
Van geheel anderen aard was de
uitvoering, welke wij Zondag middag
in de concertzaal van de sociëteit „Ver-
eeniging" mochten bijwonen. Daar gaf
het nog jeugdig Haarlemsóh Gemengd
Koor a Capella, onder de leiding van
den heer E. F. Bruijnsteen, eene mati-
née ten voordeele van de vereeniging
„Weldadigheid naar Vermogen".
Met warme ingenomenheid werd deze
uitvoering door de talrijke aanwezigen
ontvangen. Eensdeels voorzeker om het
nobele beginsel, waaruit zij voort
sproot; anderdeels, en het is daarop in
het bijzonder dat wij de aandacht te
vestigen hebben, om hare muzikale
beteekenis.
De beoefening van den zang zonder
hegeleiding geeft, wil zij eenig resultaat
opleveren, vele bezwaren, die alleen door
ernstige en aanhoudende studie over
wonnen kunnen worden.
Aan de beschaving en loutering der
stemmen moet onverdeelde zorg worden
besteed, wijl de geringste oneffenheid
het oor in den samenzang treft. Eene
algeheele beheersching der stem is
verder noodig voor een goed ensemble
en eene gewenschte eenheid in de nu
anceering. De tekstuitspraak dient met
zaakkennis geregeld te worden en be
hoort in overeenstemming te zij» met
de beschaafde uitspraak van de taal
waarin wordt gezongen. Eindelijk, en
hier geldt vooral het muzikale inzicht
van den leidgr, vordert het gezang a
Capella eene nauwkeurige ineenzetting
der onderscheiden partijen met behoud
der muzikale intenties en onder opwek
king van den stroom van bezielend leven,
die ten slotte aan de voordracht de
verlangde kleur en de ware wijding
geeft.
Wij meenen, dat het uitgelezen Koor
van den heer Bruijnsteen in menig
onderdeel der uitvoering aan de gestel
de eischen volkomen heeft voldaan.
Hoogst weldadig waren de indrukken,
die het door zijn welluidend gezang
achterliet, zoowel in de reine, hoog ver
heven liederen van Palestrina, Hasler
(1564—1612) Lasso en Sweelinck, die
steeds door den diep religieusen toon
het gemoed treffen, als in de wereldsche
liederen, waaraan het tweede deel der
uitvoering werd* gewijd.
Van de verdere ontwikkeling dezer
degelijke, met zorg geleide vereeniging
koesteren wij de beste verwachtingen.
Een woord van groote erkentelijkheid
aan de dames en heeren van het Koor
en den bekwamen aanvoerder, den heer
Bruijnsteen, vinde hier eene plaats.
De ensemble - voordrachten werden
aangenaam afgewisseld door een der
uitnemendste krachten uit het Koor,
mevrouw V. B., die op waardige wijze
Busslied van Beethoven en later een
tweetal liederen van Meyer-Helmund
voordroeg. Nog deed zich hooren de
heer Jan G. Striening, solo-violist te
Leiden. Beider welwillendheid vond bij
de hoorders de rechte waardeering.
B.
Weten en Werken.
Onze Maandagavond bijeenkomst van
15 Januari ontleende hare aantrekke
lijkheid aan het optreden van den Heer
W. C. Goteling Vinnis.
Getrouw aan zijn beginsel om steeds
de beste zijner geesteskinderen aan on
zen kring ten beste te geven, hadden
wij hel voorreeht den Spreker te hooren
voordragen zijne metrische overzetting
van Richepin's Drama Par le Glaive,
Door 't Zwaard.
Richepin heeft de historie tot fond
genomen van zijn werk. Wij zien hoe
in 1359 hetltaliaansche staatje Ravenna
zucht onder den macht van de tiran
Koenraad de Wolf, nadat de erf hertog
Guido da Pollenta zijn heil gezocht
heeft in de vlucht, zijn achtjarig broer-
Rizzo achterlatend onder de hoede van
Rinalda, zijne verloofde en met dezen
achtergrond tot grondslag ontspint zich
ket drama volgenderwijze.
Binnen Ravenna had zich het gerucht
verspreid, dat Hertog Guido overleden
was. Dit had tengevolge gehad een
huwelijk tusschen den tiran en Rinalda.
Het meisje, in het vaste geloof aan den
dood van den man, dien zij liefhad,
had hierin toegestemd, omdat zij hier
door de veiligheid van den kleinen Riz-
zo kon verzekeren.
Doch de zucht naar vrijheid, het
verlangen om het gehate juk afteschud
den, gloeide binnen Ravenna, in de eerste
plaats in het hart van Guido's halfbroeder
Strada. Als democraat in den besten
zin des woords, was bij hem het heil
des vaderlands gelegen in verbroede
ring van de verschillende standen, en
had hij den doodgewaanden hertog bin
nen Ravenna weten te brengen, opdat
men zich om dezen zou kunnen scharen,
terwijl bij hem vaststond, dat om dit
doel te bereiken een offer moest gebracht
en dit offer was Rinalda, de vrouw, die
naar zijne meening hare trouw verbroken
had door haar huwelijk met den over
weldiger.
De eerste samenkomst der eedgenoo-
ten zien wij plaats hebben in de bur
gelij ke woning van Galeas, waarheen
ook Rinalda gelokt was door de dochter
des laatsten. Bianca en waar tevens
Guido onder eene vermomming tegen
woordig is. Strada eischt haar leven
hij ziet in haar den schakel welke het
vaderland met den onderdrukker ver
bindt, en na kennis genomen te
hebben van de beweegredenen die
haar geleid hadden tot haar hu
welijk, eischt hij zelfs, dat zij zal
medewerken tot eene verbintenis van
haren geliefden Guido met Bianca, de
dochter uit het volk. Zijn! taal, gloei
ende van innige vaderlandsliefde, doet
haar de zware taak aanvaarden. Doch
nog van andere zijde dreigde gevaar.
De hoofdman van het leger des tirans,
Rasponi, was een oom van Guido
met nevenbedoelingen had hij zich
geschaard aan de zijde des overheer-
schers, doch wenschte ook diens onder
gang en wilde zich hierbij bedie
nen van Rinalda's invloed op haren
echtgenoot, zijne bedreigingen in deze
vergezeld doende gaan van voorstellen,
die Rinalda niet wilde inwilligen. Op
het hachelijkste oogenblik verscheen Gui
do, die den onverlaat doodde.
Nog steeds weifelende tusschen plicht
en liefde hadden de meer en meer ge
spannen verhoudingen eene beslissing
tusschen geweiden wet noodig gemaakt,
waarbij de tiran Koenraad de Wolf werd
gedood en de landskinderen zegepraal
den. Rinalda, tot stervens toe gewond
door 't zwaard van Strada, bracht haar
laatste offer en legde de handen ineen
van den beminden Guido en Bianca,
overtuigd, dat slechts op deze wijze het
