Nieuwsberichten
Het wrak van de te Satander
gezonken stoomboot Caio Mackichaco
zal men waarschijnlijk tegen het einde
dezer week uiteen doen springen. De
minister van binnenlandsche zaken zal
zich naar Satander begeven om toezicht
hierbij te houden. Te Santander is het
nu rustig. Sommige familiën hebben de
stad verlaten. Bij wijze van voorzorg
zullen de huizen min of meer in de
nabijheid vooraf worden gesloten. De
bewoners zullen in eene tent in eene
der buitenwijken onder gebracht worden.
Indien de gevangenis niet veilig wordt
geacht, zullen de gevangenen tijdelijk
naar het stierencircus gebracht worden.
De kanonneerboot Condor is te Santander
aangekomen, om werkzaam te zijn bij
de maatregelen om het wrak uiteen te
doen springen.
Hoewel de nieuwe Tower-brug te
Londen eerst in Juni door den prins
en de prinses van Wales formeel zal
worden in gebruik gesteld, werd toch
eergisteren reeds dit groote werk zoo
goed als voltooid. Het is eene bascuul
brug, met de verbazende breedte van
200 voet. Zij zal voorzien in eene drin
gende behoefte, niet alleen door den
weg voor het verkeer tusschen de beide
Thames-oevers te bekorten, maar vooral
ook door aan den ontzettenden stroom
van vrachtwagens over de London bridge
eene belangrijke afleiding te verschaften.
Tegen het einde van deze maand
verwacht men te Rome vierduizend
geneeskundigen op het aldaar te openen
Congres van geneeskundigen.
Het is nog niet bekend of de Raad
en het Volk van Rome finantieel betrok
ken zijn bij die gebeurtenis. Bij den
bekenden geldnood van Italië in het
algemeen en van de stad Rome in het
bijzonder is het niet te denken. Er was
eerst sprake van, dat verschillende Ita-
Jiaansche geneeskundigen van naam met
het congres niet bijzonder waren inge
nomen, doch dit ongerief schijnt zich
hersteld te hebben, althans vijf en twin
tig honderd van hen, waaronder twee
honderd dokteressen, hebben met het
congres hunne sympathie betuigd.
De Engelsche bladen deelen eenige
bijzonderheden mede betreffende de huis
zoeking, welke de Londensche politie
heeft gedaan bij een Nederlandsch anar
chist, Wageman geheeten, die te Londen
verblijf houdt. Hij woonde in Wkitfield-
Street, maar was niet tehuis, toen de
politie zich bij hem vervoegde. De politie
stelde zich toen tevreden met het in
beslag nemen van een aantal anarchis
tische geschriften, o. a. eenige exem
plaren van De Roode Duivel en de Anar
chist, benevens eenige manifesten, welke
de Londensche anarchisten gedurende
den laatsten tijd hadden uitgevaardigd.
In hoever Wageman schuldig is aan
de jongste aanslagen der Londensche
anarchisten, is toch dusver nog niet ge
bleken.
Dr. Carlin, secretaris van het
Zwitsersche departement van buiten-
landsche zaken, heeft geconstateerd, dat
er in Zwitserland op de elf inwoners
één vreemdeling inwonend is, eene ver
houding, die zich in geen anderen Eu-
ropeeschen staat voordoet. In het kanton
Genève bestaat '/s der bevolking uit
Frarschen, die er zich hebben neergezet
en geen Zwitsersche burgers zijn ge
worden. Ter voorkoming van daaruit
voortvloeiend gevaar acht hij het noodig
de verkrijging van het Zwitschersch bur
gerrecht gemakkelijker te maken.
In de Belgische afdeeling van de
Antwerpsche tentoonstelling zal, naar
de Independence verneemt, zeer de aan
dacht trekken eene retrospectieve ten
toonstelling der kunstverlichting. Van
den harstachtigen boomtak, welke slechts
een flikkerend en door dikken rook
omhuld licht verspreidde, tot het elec-
trische gloeilicht en de nieuwe gas
branders naar het systeem-Auer zullen
alle verlichtingsmiddelen van de tegen
woordige en van vroeger eeuwen er zijn.
Te Monceau-les Mines is in den
nacht van Paasch Maandag op den bui
tenkant van een venster van een huis,
waar een openbaar bal plaats had, eene
metalen doos gelegd, gevuld met mijn-
gas en schroot. Omstreeks middernacht,
volgde de ontploffing. Het mag een
wonder heeten, dat niemand inde zaal
die gevuld was met danslustigen, ge
kwetst werd door de projectielen, die
allerwege heenvlogen.
Door de bloemisten te Zutphen
is bij circulaire een beroep gedaan op
de welwillende medewerking der inge
zetenen om het daarheen te leiden, dat
de Zondagsrust, voor hunne bedienden
zoowel als voor henzelven, zooveel mo
gelijk bevorderd worde. Zij meende dat,
buitengewone gevallen uitgezonderd, be
stellingen van bloemen, die op Zondag
benoodigd zijn, zeer goed des Zaterdags
kunnen worden gedaan en uitgevoerd,
waardoor het verrichten van niet noo-
digen arbeid op den wekelijkschen rust
dag wordt voorkomen.
Toen Zaterdag morgen de dienst
in de Mozes- en Aaron Kerk te Amster
dam zou beginnen, ontdekten de kerk
gangers, dat dieven hier hun slag hadden
geslagen. Alle offerbussen lagen geopend
over den grond verspreidgeen enkele
was ongeschonden gebleven. De inbre
kers schijnen het dus in de laatste
dagen meer op de kerken voorzien te
hebben eerst de Luthersche kerk op
den Singel, waar op brutale manier was
huisgehouden.
Een welgeslaagde uitvoering gaf
Woensdagavond de dames-zangvereeni-
ging „Excelsior" te Houtrijk en Polanen,
directeur de heer H. Pielage van Haarlem.
De dames Pielage (sopraan en piano),
de heer I(tenor) en de heer A. van
der Voort (viool) verleenden welwillend
hunne medewerking; vooral laatstge
noemde had een buitengewoon succes.
De heer J. ter Hoffsteede te Bloe-
mendaal is gekozen tot voorzitter van
het bestuur van den Veenpolder onder
Haarlem en Heemstede; tot lid van het
bestuur van den Veenpolder onder Haar-
lemmerliede c. a. de heer J. de Mol
aldaartot idem van den Ouden Spaarn-
dammerpolder de heer J. Willemse te
Spaarndam.
HAARLEM, 30 Maart 1894,
Een groot getal belangstellenden
was Donderdag avond opgekomen bij de
lezing van Mr. A. J. W. Farncombe
Sanders, op verzoek van eenige kiezers
gehouden in de zaal van de Soc. de
Kroon.
De Heer Mr. A. C. Waller leidde den
spreker in, door er op te wijzen dat
men het niet meer dan behoorlijk ge
acht had den Heer F. S. gelegenheid
te geven zich te verbaren omtrent en
kele punten betreffende de kieswet, af
gescheiden van alle andere punten en
dit te meer daar de Heer F. C., nu
Haarlem gedurende acht jaren in de
Kamer had vertegenwoordigd, men weet
met welk succes, ook in zake onze
waterleiding.
De Heer F. S. hierna het woord voe
rende, verklaarde zich te zullen bepalen
tot het bespreken van de Kiewet. Het
groote feit is de Kamerontbinding ten
gevolge van verschil van beginsel tus
schen Regeering en Vertegenwoordiging.
De eerste zal wijs doen met haar ad
vies aan de Kroon slechts ter kennis te
brengen, wanneer er in de nieuwe Kamer
naar gevraagd wordt. Handelt zij anders,
dan stelt zij zich bloot aan allerhande
kritiek, die thans tot niets leidt.
De Minister heeft zich duidelijk uit
gesproken in zake de ontbinding en wer
kelijk gaf het bekende am. De Meijier
aanleiding tot beperking, waarvan de
gevolgen nog niet te overzien waren.
Er wordt gezegd, de Kieswet was in
strijd met de Grondwet. In tegenstel
ling met andere landen, zegt Spreker,
hebben de werklieden, waarvan velen
met het am. buiten de kieswet zouden
vallen, zich voorbeeldig gedragen; zij
hebben ingezien, dat demonstraties
in deze hunne zaak slechts benadeeld 1
zouden hebben.
Omtrent Kiesbevoegdheid merkt Spre
ker aan, dat het ontwerp de stembus
openstelt van 8 tot 5 uur. Hij acht
dien tijd te kort; ook in de avonduren
wil hij haar bereikbaar doen zijn. Dan
is er controle bij de stembus noodig
van de zijde der kandidaten. Spreker is
voor enkelvoudige kiesdistricten, om
overvleugeling te voorkomen, maar te
gen proportioneel kiesrecht. Men zegt
ook dat het ontwerp in strijd is met
art. 80 van de Grondwet en men stelt
Grondwets wijziging voor. Spreker vindt
het beter te roeien met de riemen die
men heeft, dan den langen weg der
wijziging te bewandelen. Waarschijn
lijk zou de jvereischte meerderheid er
toch niet voor te vinden zijn. er gaan
een paar jaren mee voorbij en dan zijn
we nog even ver als nu; eenmaal ge
trouwd met eene vrouw met een
bult, zal zij misschien nog beter
ons huishouden doen dan eene zonder
zoo iets. Bovendien bestaat bij ver
schillende mannen van inzicht groot
verschil omtrent de opvatting van het
desbetreffende Grondwetsartikel. Het
verbiedt volgens den een Algemeen
Kiesrecht, volgens den ander niet.
Prof. Buijs, geen voorstander van al
gemeen kiesrecht, was ook de laatste
meening toegedaan.
Een kiezer moet voldoen aan zekere
kenteekenen van welstandbedeelden
zijn uitgesloten.
Spreker zette hier uiteen, hoe dat
Art. 80 zoo onduidelijk was geworden;
in 1887 was min. Heemskerk genood
zaakt zich in deze terug te trekken,
doch dekte zijn aftocht met genoemde
uitsluiting. Verder als men de geschikt
heid heeft tot kiezer, waarom is dan
nog welstand noodig?
Sommige meenen, de Regeering gaat
te ver; anderen beweren het gaat te
snel en wijzen daarbij op trapsgewijze
kiezersvermeerdering in Engeland, doch
Spreker wijst aan dat in Engeland de
vermeerdering eerst is toegestaan in de
steden, later op het platteland. Doch
Spreker neemt ze liever allen tegelijk.
Vindt ge dat de Reg. te ver gaat, wees
niet hardnekkig; over een paar jaar
komt het er toch toe. Vindt ge dat de
Reg. niet ver genoeg gaat, troost U,
over een paar jaar komen ze toch.
Spreker is voor uitbreiding van het
Kiesrecht tot aan den uitersten grens
der Grondwet, doch men dient te weten
hoever men moet toegeven.
Men noemt Kiesrechtuitbreiding ui
terst gevaarlijk voor de regeerende Dy
nastie. Nu gelooft Spreker, dat het
grootste ongeluk wat ons land kan
overkomen de Republiek zou zijn, doch
in 1848 sprak men evenzoo; de veron
derstelling bleek dus geen grond te
hebben.
Groote hulde heeft men- gemeend te
moeten brengen aan de houding bij de
ontbinding betoond door H.M. de Koning
in Regentes. Spreker wenscht te consta-
teeren dat H. M. een verstandig besluit
nam en als de verkiezing niet uitvalt
ten gunste der Reg. dan zal de schuld
liggen aan de tegenwoordige kiezers.
Ook is men bang voor omkooping van
den vierden stand; doch deze is niet
minder dan andere standen, terwijl bij
het te volgen stelsel van verkiezing
omkooping zoo goed als uitgesloten is.
Men vreest voor onderdrukking der
algemeene vrijheidgeen nood, vóór
1887 klaagde men ook over verdrukking
van de minderheid; men zal dat blijven
doen,terwijl het verliezen van den
invloed der beschaafde standen van hen
zelf zal afhangen, en zal zeker niet
plaats hebben als zij zich niet onttrek
ken aan de algemeene zaak.
Verder beantwoordde Spreker eenige
van buiten tot hem gerichte vragen.
Samenvattend, verklaarde Spreker,
dat naar zijne opvatting geneeskundige
onderstand niet van kiesrecht uitsluit.
Het kiesontwerp bedoelt geen census
het zou dus ongemotiveerd wanbetalers
uit te sluiten.
De schrijfproef is geen waarborg voor
genoegzame ontwikkelingen veroorzaakt
bovendien noodeloos last en hinder. Als
evenwel de aanneming der Wet er van
afhing, zou Spreker, voor't geval hij in
de nieuwe kamer zitting heeft, niet
weten hoe te stemmen, doch zou het
mogelijke doen om de schrijfproef te
doen intrekken.
Spreker zou niet stemmen voor een
kiezersleeftijd beneden 23 jaar, doch
zou om 25 jaar de wet niet afstemmen.
Omtrent zijne houding in de toekomst
verklaarde Spreker, dat als in de nieuwe
Kamer de Regeering eene meerderheid
heeft, hij met haar meegaat, mits de
schrijfproef tot hare geringste afmetingen
worde gebracht. Heeft zij voor de Kies
wet geen meerderheid, dan weet hij nu
nog niet te bepalen hoe hij zich zal
houden.
Betreffende zijne houding in het ver
leden tot de Kieswet is hij altijd geweest
een voorstander van uitbreiding en heeft
hij ook in andere zaken steeds kleur be
kend. Men rekene niet op hem om de
Kieswet der Regeering tegen te wer
ken. Verder verklaart Spreker te hebben
gedaan wat hij in 1891 gezegd heeft
en gezegd heeft wat hij deed.
Meermalen werd de rede door applaus
onderbroken.
Van de gelegenheid tot debat werd
gebruik gemaakt door den Heer Hofland.
Daar deze het in geen opzicht met den
Heer F. S. bleek eens te zijn, kunnen
wij met de bloote vermelding van het
feit volstaan.
Het Jaarverslag der Maatschappij
tot exploitatie van Staalwaterbronnen
te Haarlem door den Directeur, den Heer
C. J. Vis, uitgebracht aan de aandeel
houders, vermeldt het volgende:
Van de eerste Serie van het aandee
lenkapitaal, groot 200.000, was tot op
31 December '93 ingeschreven voor een
nominaal bedrag van ƒ161.000, waarop
70% gestort. De balans geeft aan een
saldo van ƒ6681.50. Hiervan wordt ge
reserveerd 1% van het gestorte aan
deelenkapitaal tot het vormen van een
reparatiefonds, terwijl bovendien ƒ10.
per aandeel afgeschreven is ter kapi-
taaldelging.
Het restant of ƒ3944.50, de netto
winst, laat eene uitkeering toe van
24.50 op elk aandeel. Het debiet
van het water was, dank zij de zeer
gunstige attesten van geneeskundigen,
steeds toenemende.
Volgens het Verslag nitgebracht door
Heeren Commissarissen en den Raad
van Beheer beliep de totale verkoop
gedurende het eerste boekjaar een cijfer
van 128.000 flesschen water, terwijl
het zich Iaat aanzien, dat de verkoop
nog gunstiger zal worden. Commissa
rissen zijn overtuigd dat, daar in vele
badplaatsen het water als bijzaak wordt
beschouwd en men het voordeel zoekt
in het bezoek der badgasten, de eisch
meer en meer op den -voorgrondt treedt
om de verdere plannen der Maatschap
pij, in het prospectus vermeld, uit te
voeren.
De voor gisteren avond aange
kondigde Séance van den hypnotiseur
en gedachtenlezer Dr. Wallner, had voor
een slechts in gering getal opgekomen
publiek plaats. De verrassende proeven
van een en ander met personen uit het
publiek slaagden in allen deele en vol
deden algemeen. Volgens achterstaande
advertentie geeft Dr. Wallner a.s. Maan
dag eene tweede en zeker laatste soiree,
waarvan een bezoek ten zeerste kan
worden aanbevolen.
Op het Museum van Kunstnijverheid
worden thans preparatieven gemaakt
voor twee tentoonstellingen die in de
departementen Deventer en Hatlingen
der Nederl. Maatschappij ter bevorde
ring van Nijverheid zullen gehouden
worden.
Deze departementale tentoonstellingen
zijn sedert verleden jaar aanzienlijk
toegenomen en dragen er niet weinig
toe bij om ook elders gereeden invloed
op de ontwikkeling van het kunstam
bacht uit te oefenen.
De ledertentoonstelling die op het
Museum alhier thans geopend is zal
aanstaanden Zondag nog te bezichtigen
zÏÏn-
Des Zondags is de toegang vrij.
„Weldadigheid naar Vermogen".
AfdeelingWERKVERSCHAFFING.
Van 1 Nov. tot 22 Maart hebben aieh de vol-
geilde personen aangemeld -
1 voor dames-laarzenmaker.
2 voor schilder.
8 voor los werkman.
1 voor kleedermaker.
22 voor werkvrouw.
1 voor waschvronw.
5 voor naaister.
1 voor mangelwerk.
3 voor grondwerker.
5 voor loopwerk.
1 voor breiwerk.
2 voor loopknecht.
3 voor oppasser.
3 voor koffiehuisbediende.
2 voor schoenmaker.
3 voor schrijfwerk.
1 voor stucadoor.
2 voor koetsier.
1 voor kantoorbediende.
I voor timmerman.
1 voor sigarenmaker.
1 voor lichtwerk
Particulieren en werkgevers, die van bovenstaande
aanbiedingen gebruik wenechen te maken, worden
beleefd verzocht hunne aanvragen schriftelijk tot
het Bestuur te richten, bus Doelen of Stadhuis.
Inlichtingen kunnen dagelijks van 9-1 en van
3-5 uur verkregen worden by den Administra
teur, bureau Doelen.
Het bureau van vraag en aanbod
van den arbeid te Haarlem is geopend
Woensdag en Zaterdag avond van 8ys
tot 9Vs uur °P den Doelen, waar ge
legenheid is tot inschrijving vanwer-
keloozen, die minstens 12 maanden in
