Eerste Blad. BERICHT. EDEL METAAL, No. 22 Uitgave van OE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 86, Zeventiende Jaargang. 144 jjl Jol jtl jx jlj j3j jiil o kj xx met amsterdam. f 0.50 ingen. en f 0.75 geb. Haarlem, 4 Maart 1895. Nieuwsberichten. telephoonnummer êk a sir s m tra##! f® t2t telephon1sche verbinding ADVERTENTIEBLAD ABONNEMENTSPRIJS: yan WOENSDAG 20 Maart 1895. Per drie maandenf—,25. VERSCHIJN T. franco p. post ,40. Prijs per Advertentie van 1-5 regels f 0.25, elke regel Dinsdag- en Vrijdagavond. Afzonderlijke nommers 3 centen per stuk. meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte. Advertentim worden aangenomm tot DINSDAG en VRIJDAG des middags tm 12 ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst. De ondergeteekenden berichten, dat de drie Novellen van Vincent Loosjes, die als Feuilleton in dit blad versehenen zijn, te zamen in één bandje, onder den titel: voor de abonnés verkrijgbaar zijn, a DE ERVEN LOOSJES. „ONZE LEESTAFEL". Onlangs versohenen werken op aan vrage ter bezichtiging te verkrijgen bij De eeven Loosjes, te Haarlem. boy-ed (ida) Eene Gezèlschapsjnf- frouw (Geïll. Novellen Bibl. No. 39) ing. 0.10. ESMARCH's (Dr. Fr.) Eerste hulp bij plotselinge ongelukken. Een leiddraad voor ieder alsook bij het Onderwijs aan hospitaal- soldaten, ziekenverplegers enz. Uit het Duitsch vertaald door A. Arn. J. Quanjer met 69 afb. ing.0.50. HETTEMA (Dr. F. Buitenrust.) Fryske Bybleteek I Starter's Frysk..ing. 0.40. K.NEIPP (Seb.) Mijne waterkunr.. .ing. 1.60. SCH1LTHUIS Jzn. (U. G Graanrech ten ing. 0.50. TOP (H. J.) Waarom geen béschermende Graanrechtening. 040 THYM (Cath. Alberdingk) Brief aan onze meisjes (Opgedragen aan hare vroegere lezeressen van Lelie- en Rozenknop pen" en »de Hollandsche Lelie..ing. 0.40. Uit het Leven voor het Hart. Schetsen en toespraken bijeenverzameld namens de Vereeniging ter verspreiding van Stichtelijke blaadjes1. Bnitenlandsohe nieuw verschenen werken. KüHNER (Dr.) Der Staub als Krank- heitserreger sowie dessen Bedeutung fiir die Gesuutheiting. /"0.65. HACKLaNDER (F. W.) Madame Lohen grin. Illustr. v. H. Schlittgen..ing. 0.95. MORRIS (Rev. F. O.) A history of British birds, With 394. plates. All coloured by hand. Compl. in 36 Monthly partsing. a 1.80. A history of British butterflies. With 79 plates. All coloured by hand In 6 Monthly partsing k 1.80. Bovenstaande werken zgn voorhanden bg de boekhandelaars de erven Loosjes Ticeede Kamer. Toen Woensdag het algemeen debat over de gewerenwet •werd voortgezet, vervolgde de heer de Ras zijn bestrijding van het ontwerp op grond, dat wij in het volle overgangs tijdperk verkeeren, en alles wijst op eene spoedige oplossing van het geweren- vraagstuk. Spreker achtte het daarom zeer onvoorzichtig en zeer ongewenscht, thans over te gaan tot aanschaffing van een nieuw geweer, waarvan het volstrekt niet zeker is, dat het voldoen zal. Daarbij komt, dat het bestaande ge weer best nog een paar jaar kan meegaankans voor oorlogsgevaar bestaat er naar Sprekers inzien niet. Ernstig bezwaar heeft hij tegen den aanmaak van geweren in het buitenland. De partikuliere Nederlandsche wapen industrie is volkomen in staat te kon- kurreeren, mits haar behoorlijk tijd voor inrichting worde gelaten. Spreker betwijfelde het nut der bewapening van de schutterij met het nieuwe geweer met het oog op de waarde, die aan de schutterij moet worden gehecht. Maar wat den aanmaak der nieuwe geweren in den vreemde betreft zal nooit spreker medewerken, om den Neder landsehen werkman achter te stellen bjj den vreemdelng. De heer Tydeman is bereid het ontwerp aan te nemen doch onder bepaald protest, dat hij zich niet verbindt mede te gaan met het plan van den Min. om ook de schutte rij met het nieuwe geweer te bewapenen, wat hij volstrekt onnoodig acht, daar de schutterij eene fossiele instelling is, is, en eerst dient te worden gereorga- nizeerd. De heer Rutgers van Rozenburg pleitte met warmte voor volledige ver nieuwing. Een ruiterlijk voorstel verkiest hij boven een sporadische wet, met alle nadeelen en weinig financieel voordeel. Spreker achtte 10 miljoen niet teveel, noemde eene leening op kort termijn daarvoor gerechtvaardigd, en bracht hulde aan de Reg, die doet wat zij kan. Aanmaak in Nederland achtte Spreker onmogelijk bjj gebreke aan behoorlijke geweerfabrieken. Alieen een Neder- landsch tusschen persoon zou een voor deeltje er uit kunnen slaan, maar met groot risiko voor het Goevernement. Wegens onzekerheid omtrent toekom stige verbeteringen mag men het goede niet versmaden. Alle bedenking bestrijdend, zal Spre ker vóór stemmen. De heer de Beaufort (Wijk bij Vuurtleda) is vóór het ontwerp, behoudens latere beslissing over de be wapening der Schutterij. Hij achtte zich niet verantwoord, ons leger in het bezit te laten van een wapen, zeer inferieur bij dat van andere staten. De heer v. Vlijmen kwam op tegen het anoniem artiekel tegen de heer Ras in het Mili tair Weekblad, staande onder redaktie van een majoor der artiljerie, ongepast. Hij achtte de aanschaffing van een nieuw geweer noodzakelijk, en was van oordeel dat het Mannlicher-geweer bovenaan staat, wat de ballistiesche eigenschappen betreft, doch niet ten aanzien van het reperteer-mechanisme. Intusschen zou hij niet tegen 's Ministers geweer stem men. Hij was niet overtugd, dat de binnenlandsche industrie de geweren niet kan aanmaken. Spreker zou uitstel wenschen tot het einde van dit jaar, om gelegenheid te geven na te gaan, of de binnenl. industiie de geweren kan namakenverder zou hij om financieele redenen de overbrenging der magazijnen naar Amsterdam willen zien teruggeno men. De heer Goyot achtte een nieuw geweer noodzakelijk, bestreed den heer de Ras en had vertrouwen in de Reg. Elk uitstel achtte hij ongewenscht, en veel liever zag hij de levering bespoe digd. De heer Staalman bestreed het ontwerp als een onverantwoordelijke uitgaaf met het oog op den nood van het volk. De heer Lieftinck achtte de defensie uitgaven ongerechtvaardig zoo lang de plaatsvervanging niet is afge schaft, en de noodzakelijkheid van nieu we geweren onbewezen is. De heer Heemskerk maakte ook namens eenige politieke vrienden zijn bezwaar kenbaar, nl dat het ontwerp is ingediend zonder poging tot hervorming der levende strijdkrachten; dat de Reg. niets wil doen voor legerorganizatiedat zij de magazijnen naar Amsterdam wil over brengen, voordat de stelling voltooid is dat de geweren in het buitenland zullen aangemaakt worden, en dat de finan cieele regeling ontbreekt. De heerKer- dijk verklaarde tegen te zullen stem men wegens de onzekerheid, of het ge weer afdoende is, en omdat de levende strijdkrachten niet beter zijn geregeld. In de zitting van Donderdag was de Min. van Oorlog aan het woord. Zijne Excellentie betoogde, dat de aandrang tot nieuwe geweren is gekomen van de Kamer, die herhaaldelijk heeft aange drongen op bespoediging. Thans, nu het onderzoek is afgelegen, is het tijdstip gekomen. Het geweer van kleiner ka liber berust alleen op theoretische be schouwingen 't is nergens aangenomen. Vrees voor het gebruik van rookzwak buskruit is geheel ongewettigd. De ver betering, die een werkman te Maas tricht aan het Mannlicher geweer be weerde te hebben aangebracht, is bij onderzoek gebleken een nadeel te zijn. De binnenlandsche industrie wil de Mi nister gaarne bevorderen; hij doet dat reeds ten aanzien van snelvuur kanon nen, en rookzwak buskruit; maar voor de geweren aanmaak is de oprichting van eene Rijksfabriek te kostbaar, en bestaat geen uitzicht op oprichting eener particuliere Nederl. fabriek, terwijl de luaastrichtsche fabriek niet in staat is de bestelling iiit te voeren, en alle waar borgen mist. Ten blijke echter, hoezeer de Min. de binnenl. industrie goedge zind is, verklaarde de Min. zich bereid, om, nu de heer de Ras verzekerde, dat de binnenl. industrie kan concurreeren als haar zes maanden voorbereiding worde gegeven, als vóór 1 Aug. aan bieding uit het binnenland inkomt, die in alle opzichten concurreeren kan met het buitenland, hij die niet zal afwijzen, enkel, omdat dan de aanmaak zes maan den zou moeten worden uitgesteld, hoe sterk hij ook tegen uitstel is. Verder verklaarde de Min. dat de Kamer thans niets beslist omtrent de aanschaffing van het nieuwe geweer voor de schut terij en daaromtrent geheel vrijbljjft tot 4897. Wat het stuk in het Militair Weekblad tegen den heer de Ras betreft, de Min. kan daarvoor niet in het debat worden getrokken. Trouwens, dagelijks komen in de kranten aanvallen op re- geeringspersonen voor. Tegenover den heer Lieftinck houdt de Min. vol, dat de heer Lieftinck had zich aan het gebruiken van deze uitdrukking geër gerd plaatsvervangers wel degelijk 1 ook zijn landskinderen, die men niet met onvoldoend geweer voor den vijand kan zetten. Onbillijk is het verwijt van den heer Heemskerk, dat eene regeling der levende strijdkrachten nog niet is voorgedragen; de omstandigheden zijn daarvoor thans niet geschikt. Zooveel is zeker, dat de schutterij niet op den bestaanden voet zal worden behouden. De heer Ras blijft zijne bedenkingen volhouden. De heer van Vlijmen legt zich nu bij het Regeeringsvoorstel neer. De heer Heemskerk blijft de verant woordelijkheid afwijzen voor de uitgaaf van millioenen, zonder regeling der le vende strijdkrachten. De heeren Staal man en Lieftinck blijven hun standpunt volhouden. De heer Lieftinck erkent, dat het kaliber van het voorgestelde ge weer goed is, maar,heeft zoolang deleger- organisatie uitblijft, geen cent over voor nieuwe geweren. De heer Cremer daaren tegen achtte de nieuwe geweren volstrekt noodig, onafhankelijk van de toekomstige wenschelijke legerorganisatie. Het ont werp is aangenomen met 54 tegen 34 stemmen. Daarna kwam in behandeling de motie-Dobbelman tot uitbreiding en herziening Van het tarief van invoer rechten, in het belang van den landbouw en van de industrie. De voorsteller somde alle voordeelen op van eene ge zonde bescherming en wees op de na deelen van vrijhandel, vooral omdat daardoor de werkeloosheid in de hand wordt gewerkt. Rationeele bescherming, gericht op ontwikkeling van het nationale produktie vermogen moet het streven zijn, anders gaat de landbouw te gronde, en wordt de arbeid en de schatkist ge schaad. Vrijdag werd het debat voortgezet. De heer 't Hooft verklaarde zich een groot voorstander der motie. Met cijfers trachtte hij aan te toonen den achter uitgang van den landbouw, de daling der pachten en de lagere opbrengst van den grond. Spreker noemde bescherming een nationaal belang. Zonder deze zal het land verarmen en de werkeloosheid toenemen. Gaat men nu niet over tot bescherming, dan zal men over eenige jaren er toch toe moeten komen, maar inmiddels zal land en volk benadeeld worden. De heer Truyen verdedigde de motie. Bescherming is volgens hem slechts een der middelen, om de sociaal ekonomiesche, treurige toestanden te verbeteren, maar dit middel is nu vol strekt noodig wegens achteruitgang van den landbouw, die werkt zoowel op het land als in de steden, en tot gevolgen heeft verarming, volksverloop naar de steden, met toenemend gevaar voor aankweeking van het socialisme. Matige graanrechten zijn noodig. De duurdere broodprijs zal opgewogen worden door stijging van de werkloonen. De heer Zijlma achtte de bezwaren tegen be scherming sterk overdreven en ontkende, dat de broodprijs aanmerkelijk zal stijgen. Hij achtte de graanrechten bepaald noodig, nu de toestand van den land bouw zeer is verergerd. Ook hij was van meening. dat nu of later toch tot graanrechten zal worden overgegaan. Na de motie-Dobbelmann komt aan de orde de aanvulling der schutterij-wet en de ontwerpen tot onteigening voor een loswal te Beverwijk en Lommei. Het voornemen is verder vóór Paschen aan de orde te stellen de overige motiën, het voorstel Hartogh en andere ontwerpen. Bij voortzetting van het debat over de motie-Dobbelmann, bestreed de heer de Boer de motie, als ongemotiveerd. De werkeloosheid zal niet worden tegen gegaan, evenmin als het overloopen naar de steden, dat alleen een gevolg is van de overbevolking in de dorpenin de bouwlanden is het zielental minder en de welvaart geringer dan in streken, waar de veefokkerij wordt gedreven. Spreker betoogde uitvoerig, dat niet de landbouw kwijnt, maar de landbouwer, door de onevenredig hooge pachten, die den landheeren ten goede komen daar tegen helpt protectie niets, want de stijging van den prijs der produkten komt den landheeren ten goede, en ge nezing is alleen te vinden in wijziging der agrarische wetgeving, zoodat de grondeigendom niet den landbouwer belemmert. De heer Travaglino ver klaarde zich vóór de motie, als middel

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlemsch Advertentieblad | 1895 | | pagina 1