HAA
Wereldkroniek,
Eerste Blad.
No. 43
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 86.
Zeventiende Jaargang.
144.
van ZATERDAG 1 Juni 1895.
M Vereen, tet bevordering
van Zondagsrust.
TELEFHOONNUMMER
TELEFHON1SCHE VERBINDING
met AMSTERDAM.
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maandenf ,25.
franco p. post —,40.
Afzonderlijke nominers 3 centen per stnk.
Prijs per Advertentie van 1—5 regels f 0.25, elke regel
meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond.
Advertentiën worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
.\oord-Znidhollandsclic Stoomtramweg-Maatschappij: HaarlemLeiden. 1 Mei 1895.
Amsterdamsche tijd. Haarl.—Hilleg.— Leiden 3.50+, 5.50,7.10,8.30,9.50,11.10 's m., 12.30,
1.50, 3.10, 4.30, 5.50, 710, 8.30 'sav. HaarlemHillegom 9.50, 11.10 'sav.
Alleen des Vrijdags.
Eaarlemsche Trnniway-Maatscliappij. Van 't Station 7.30 's morgen» tot 10.30's avonds.
Uit den Hout 7.50 'smorgens tot 10.50 'savonds.
Vertrekuren der Spoortreinen van Haarlem. 1 Mei 1895. Tijd van Greenwich. Naar Am
sterdam: 5.40. 7.25, 7.54, 8.37*, 9.10*, 9.25*,10.4,10.20,11.3+, 11.15,'sm. 12.17*, 12.S2J
1.32. 1.52*, 2.25* 3.8*, 3.19, 3.48*, 4.24,4.58*, 5.28, 5.43* 6.44+, 6 50,7.52% 8.48, 9.17*,'
9.24*, 9.37, 9.57*, 10.50, 11.8* 'sav.
Van Amsterdam: 5.40, 5.55*, 7.20+, 8.3, 9.7* 9.16, 9.30*, 9.45*, 10.40, 11.5*, 11.37's m.,
12.16*, 12.30*, 12.58, 1.28*, 2.35, 3.5*, 3.28*, 3.50, 4.6*, 4.40*, 5.6, 6.10-f, 6.36,7.40,
8.45*, 9.11, 10.—*, 11.—, 11.44 'sav.
Naar Rotterdam: 6.24, 7.41-J-, 8.29*, 8.35, 9.30", 10.8*, 11.28* 'smorgens, 12,15, 12,51*,
1.58. 3.28*, 4 39, 6.31+, 7.6, 9.8, 10.23* 'savonds.
Van Rotterdam: 5.8, 7.35*, 9.4S+, 10.35, 'smorg., 12.40*, 1.2.23", 3.35*, 3.57, 5.31+,
6.35, 7 53*, S.319.56*, 's avonds. De met gemerkte treinen rijn sneltreinen.
De met f zijn exprestreinen alleen le en 2e klasse.
Naar den Helder: 6.14, 9.49 'smorgens, 1.31, 5.7, 9.43 'savonds.
Naar IJmuiden: 5.50, 6.14, 7.31, 8.41, 9.49, 11.32'sm., 1,31, 3.55, 5.7,7.10, 8.15, 9.43's av.
Van IJmuiden: 7.23, 7.58, 10.40 'sm„ 12.10, 2.40, 4.54, 5.48, 7.19, 9.10, 10.18 'sav.
Naar Zandvoort: 6.46* 7.44*, 8.38, 9 59*, 11.16* 'smorg., 12.44, 2.1* 3.31", 4.21 5.10*
5.31, 7.3, 8.11*. 10.—* 'savonds.
Van Zandvoort: 7.13*, 8.11*, 9.2, 10.43* 11.50* 'smorgens, 1.8, 2.48*, 3.58*, 4.46, 6.26,
7.25, 8.39, 9.10.26* 'savonds.
De met gemerkte treinen stoppen aan de Halte Zandvoort (dorp).
tram-Omnibns-Mantschapplj. BloemendaalOverveenHaarlem. 1 Mei j895.
Vertrekuren van Bloemendaal (Hotel Kennemerland)7.35*, 8.20, 8.50, 9.45,10.40,11 5*
11.40 'sm., 12.16, 1.—, 1.30,2.5, 3.—, 3.25, 4. -, 4.40 5.5,6.i0,6.40,7.50,8.35,9.10*
9.35, 10.10+ 'savonds
Van Haarlem (Station): 8.46*, 9.48, 10.15,10.25,11.28*, 11.45 'sm., 12.25*, 1.9,1.45,213
2.50, 3.45, 4.11, 4.49. 5.23, 5.49, 6.49, 7.21, 8.28, 9.25, 9.58*, 10.40 Wonds.
Van 1 Juni tot 15 Sept. dagelij k«. Overigen tijd alleen Zondags. Alleen Zondags tot de Gr. Markt
Telegraafkantoor. 1 Mei 1895. Het kantoor is geopend op werkdagen van 's m. 7.30 tot 's av.
9.30 uur, op Zon- en algemeen erkende Christelijke feestdagen van's m. 7.30—3.30's av.
5.30—8.30 rur. Binnenl. Telegrammen worden berekend tegen 25 cents voor de eerste
10 woorden, voer elk tweetal woorden daarboven 3 cents.
Dienstregeling van het Postkantoor. 1 Mei 1895. Tijd van Greenwich. Openstelling
van het kantoor: Dag van 7.30 'smorg. tot 9 uur'sav. Op Zondag van's morg. 7.30 tot
9,30 en van 11.30 tot 2.30 uur 's av. Voor de storting en uitbetaling van postwissels, post-
bewijzen en de invordering van gelden op kwitantiën alleen op werkdagen, van 8.30 uur
's morg. tot 2.30 uur'sav. Voor de Spaarbank van 's m. 8.30 tot 8.30 uur 'sav.op Zon
dag van 8.30 tot 9.30 ure 'sm. Voor de Postpakketten alleen op werkdagen, van
'smorgens 7.30 tot 9 uur 'savonds.
Aanvang der bestellingen. Op werkdagen: 6.40, 8.10,10.40'sm., 12.10,2.40, 6.10. 8.55 'sav,.
Op Zon- en algemeene erkende Christelijke feestdagen: 7.25 'smorgens, 2.30 'savonds.
Lichting der hulpbrievenbussen Botermarkt, Gr. Houtstr., 2e Hassel.str., Parklaan. Kaasplein
Amsterd. Poort: 6.25, 9 40 'smorg., 1.40, 4.55, 8.10 'aav. Elorapark, Kampersingel,
LeidschevaartSchootersingel6.10, 9.25 'smorgens, 1.25, 4.40, 7.55 'savonds.
Des Zondags: buitenwijken 'sm. 6.10 en 12.25 's av., binnenwijken 's m. 6.25 en 12 40'sav.
Lichting aan betStation: Richting Amsterdam 7.20,10.58,11.10's morg., 12 27*, 1.47, 3.14",
5.23*, 5.38* 6.39* 's av. Richting Rotterdam7.36, 8.30,11.23*'sm.. 12.46,4.34*, 6.26,
9.3*, 10.18* 'sav. Richting den Heider, 6.9, 9.44 'smorg., 1.26", 5.2*, 9.38* 'savonds.
De met worde) Zondags niet gelicht.
MUSEUMS enz. TE HAARLEM.
Koloniaal museum op het Pavil
joen. Ingang Terras beneden. Geopend
dagelijks van 10 tot 4 uur. Toegang 25 cents
{>er persoon. Donateurs en leden der Neder-
andsche Maatschappij ter bevordering van
Nijverheid hebben op vertoon van diploma
vrijen toegang, donateurs met gezelschap,
leden met 1 Dame. Yoor de zon- en feest
dagen zijn vrijkaarten op de werkdagen te
verkrijgen töt een beperkt aantal.
Museum van kunstnij ve rheid op het
Paviljoen. Ingang Terras boven. Geopend
dagelijks van 10 tot 4 uur. Toegang 25 cents
per persoon. Donateurs en leden derNederland-
sche Maatschappij ter bevordering van Nijver
heid hebben op vertoon van diploma vrijen
toegang, donateurs met gezelschap, leden met
1 Dame. Op Zondag toegang kosteloos.
Bisschoppelijk museum voor kerke
lijke oudheid, kunst en geschiedenis, vooral
van Nederland en meer bijzonder van het
Haarlerasche Bisdom, Jansstraat No. 79. Geo
pend dagelijks, uitgenomen Zaterdag, Zon
en Feestdagenvan 10 5 ure. Toegang 25
cents per persoon. Doorloopende toegangs
kaarten voor een geheel jaar a 1 gulden.
Museum der stad Haarlem op het
Raadhuis. Geopend van 15 April tot 14
October alle werkdagen van 104 uur, van
15 October tot 14 April op die dagen van
103 uur tegen betaling van 25 cents de
persoon, alleen op Zondagen kosteloos van
123 uren. De zoogenaamde oudheidkamer
en de kamer met folterwerktuigen zullen als
dan gesloten zijn.
Het Museum is gesloten op Nieuwjaarsdag,
den eersten Paaschdag, de beide Zondagen I
van de kermis en den eersten Kerstdag.
Kinderen beneden acht jaren worden in het I
geheel niet toegelatenkinderen van acht tot
veertien jaren niet dan onder behoorlijk ge- ij
leide.
Teyler's museum op het S p a a r n e. j
Geopend dagelijks, uitgezonderd Zaterdag,
Zon- en feestdagen, van 113ure; van 1 Mei
tot 30 Seplember, Donderdags van 11—4 ure.
Teyler's bibliotheek. Geopend alle j
werkdagen van 14 ure.
Stadsbibliotheek Prinsenhof. Ge-1
opend Woensdag en Zaterdag van 24 uur.
Orgel-bespeling in de Groot e|
Kerk. Dinsdag van 1— 2 en Donderdag van
2—3 uur.
Doet Uwe inkoopen liefst niet
ap Zondag. Waarom zoudt gij
geheel onnoodig de Zondagsrust
van anderen storen?
Het Bestuur der Afdeeling.
\o. 9
VAN DE
is direct na uitgave voorhanden in den
Boekhandel van DE ERVEN LOOSJES.
Prijs 10 Cents.
KRONIEK
Woensdag had weer eene Raadsver
gadering plaats, en bijna geheel gewijd
aan de bespreking van het vraagstuk
invoering van bepalingen omtrent loon
en arbeidsduur in bestekken voor wer
ken door de gemeente uit te voeren,
welke kwestie, hoewel nog al van alle
zijden bekeken, de vorige vergadering
niet ten einde was gebracht.
Wel had het raadsstuk op deze zaak
betrekking hebbende in min of meer
duidelijke bewoordingen er op gewezen,
dat door het menigvuldig behandelen
de zaak, zoo het voor als het tegen
genoegzaam was toegelicht en dit dus
aanleiding kon geven tot bekorting,
doch niettegenstaande dit werd de zaak
in alle opzichten zoo goed als van voren
of aan opgehaald.
Nu bestond zoo het vermoeden, dat
elk der Raadsleden zich wel een opinie
in deze gevormd zou hebben, waardoor
stemming alleszins gemotiveerd zou ge
weest zijn. Het denkbeeld, dat men door
veel en lang te spreken nog wel een
bekeerling zou maken, had men dus
gerust kunnen laten varen. Zooals men
weet, wenschte het Dagelijksch Bestour
een proefneming. Nu, waarom de proef
dan niet „met liefde en ernst" genomen
zou men vragen, te meer daar het vol
gens bepaalde verzekering der gemeente
toch niets meer dan 1°/Q kan kosten?
Het was gebleken, dat echter eenige le
den niet alleen gekant zijn tegen invoering
van het stelsel, doch ook tegen proefne
ming. Het verstandigst zou geweest zijn
tot het laatste te besluiten, dan ware
men praktisch overtuigd van de bruik
baarheid of onbruikbaarheid van het
stelsel, iets waarvan men althans voor
Haarlem niets weet.
De groote moeielijkheid ligt in het
gronddenkbeeld, allen evenveel. Hoe dit
overeen is te brengen met de waarheid,
dat alle waar naar zijn geld is, begrijpt
men zoo maar niet dadelijk. Waren alle
werklieden even knap en even vlug,
had ieder arbeider denzelfden graad van
ontwikkeling bij dezelfde geschiktheid
tot het werk, dan ware uniform-loon
wel mogelijk, maar het ligt in de reden,
dat de uitvoerder van een werk met
de klassificatie naar bekwaamheid moet
rekening houden, om de eenvoudige
reden dat hij het minder zorg of min
der bekwaamheid eischende deel van het
werk behoort te laten verrichten door
personen, die hij hiertoe meer geschikt
acht
Neemt men een en ander te zamen,
dan zou wel degelijk blijken, dat loons-
bepaling volgens artikel zooveel van het
bestek drukt op de aannemingssom.
De beraadslagingen namen een begin
met den Heer van der Mersch. Als leek
was hij niet volkomen op de hoogte,
maar alles was niet volkomen duidelijk.
Het rekest van Van den Ban vraagt
het laten bestaan van het vigeerende loon
en een werkdag van tien uren, maar de
andere rekesten vragen hooger loonstan-
daard. Overmatig langen arbeid kan
zeker niet geschikt worden verricht en
hierom voelt hij wel wat voor normalen
arbeidsdag. Doch hoeveel uren, en hij
wenscht te weten hoe B. en W. over het
aantal uren denken.
Als de arbeidsdag bepaald wordt is
verhooging van loon noodig, hoe denken
B. en W. hierover, en wil men dit eiken
werkman geven.
Men behoort onderscheid te maken
tusschen de vakken en ieder behoort
betaald naar bekwaamheid. Hij ziet niet
in, dat het lot van den werkman door
bepalingen zal verbeteren.
De Heer Prins, terugkomende op de
bestrijding in de vorige week, wijst er
op dat werkeloosheid gevolg van de be
palingen zal zijn. Hoogere loonen en
minder werkuren zullen drukken en de
werklieden zijn er zelf niet voor. Regeling
van overheidswege is kunstmatig.
De Heer Tjeenk Willink bestrijdt nog
den Heer Prins, dien hij beschuldigt van
generaliseeren. Doch B. en W. wenschen
een proef te nemen en daarom moeten
niet andere zaken er bij gehaald worden.
Bovendien, Het Nederlandsch Werk
liedenverbond is óók voor bepalingen.
Naar zijne meening behoort, elk lid van
den Raad vool- het voorstel te stemmen.
Te Amsterdam blijkt niets van de
bezwaren in deze, alleen de wijze der
betaling op Vrijdag vond tegen
kanting en daar was ook geen financi-
eele redenen tegen de invoering, terwijl
toch de aannemingssommen niet hooger
zijn geworden en daar werd hetzelfde
werk wordt verricht door hetzelfde getal
personen in denzelfden tijd. Het geldt
hier alleen wegruiming van misstanden.
De Heer van Lennep zegt, dat een
proef zal genomen worden, doch een
gemeentebestuur moet niet zijn een la
boratorium tot het beproeven van sociale
toestanden.
De Heer Waller geeft nog een paar
inlichtingen omtrent de praktijk der
kwestie. Hij wil een eind maken aan
den sleur om te lang te werken, en wil
dit doen als proef, omdat hij zichzelf
niet onfeilbaar acht, en den Heer van
der Mersch antwoordende deelt hij als
zijne meening mede, dat die proef zoo
bescheiden mogelijk zal zijn. Wat mini
mum-loon betreft, dit zou mede binnen
een bepaalde grens zijn, en denkt dat
dit ook wel uitgedrukt zou worden in
de op te nemen bepalingen.
De Heer van der Berg meent, dat de
schaal wel zal overslaan tot de zijde
der tegenstanders en kon zich mede niet
voorstellen, dat de resultaten gunstig
zullen zijn voor een proef, aangezien met
ongelijke krachten zal gewerkt worden.
De Heer Macaró verduidelijkt nog zijne
meening omtrent het advies van den
Burgemeester. Hij heeft in de vorige
vergadering gevraagd naar feiten doch
heeft vernomen, dat er werkelijk feiten
bestaan van misbruiken en zal dus
meegaan met het voorstel om eeri proef te
nemen, teneinde de misbruiken te niet
te doen.
De Heer Van D. Bijvoet gelooft niet,
dat het voorzichtig zou zij n het voorstel
aan te nemen. Ook de Heer Van der
Steur is er niet voor.
De Heer Stolp wil zich ook niet wagen
op het veld der proefnemingen. Gelooft,
dat het beter is de Rijks algemeene be
palingen te blijven volgen. Wethouder de