HAAELIISC1
BERICHT.
Onder den rooden mantel,
Eerste Blad.
No. 84 Uitgave von DF ERVEN LOOSJES, Gedempte Oiidegracht 84
Zeventiende Jaargang.
144.
van WOENSDAG 23 October 18b5.
Nieuwsberichten.
TELEPHOONNUMMER
telephonische verbinding
met AMSTERDAM.
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maandenf—,25.
franco p. post ,40.
Afzonderlijke nommers 3 centen per stuk.
Prijs per Advertentie van 1—5 regels I 0.25, elke regel
meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond.
Advertmtim worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags tm 12 ure, die alsdan zoo mogelijk nog_worden geplaatst.
Van het vorige feuilleton
STANLEY J. WEYMAN,
zijn nog eenige 'Exemplaren voor
onze abonné's verkrijgbaar voor f 1.
ing. en f 1.25 keurig gebonden.
Haarlem, 22 October '95.
DE ERVEN LOOSJES.
Tweeder Kamer. Nadat besloten was
Vrijdag aan het sektie onderzoek te
wijden, zijn in een Woensdag gehouden
openbare zitting de invoeringswet
en de faljiessementwet aangenomen,
nadat de iieer Savornin Lohman ver
klaard had, alleen er voor te zijn wegens
haar karakter van regulisatiewet. Daarna
werd aangevangen het debat over de
suppletoire begrootingswet tot reorga-
nitatie der landbouwschool te Wagenin-
gen. De heer Viruly Verbruggen bestreed
de voorgestelde plannen ter zake van
het tuinbouwonderwijs. Daardoor wordt
naar 's Sprekers beweren niet verkregen
wat zoozeer verlangd werd een vrij,
zelfstandig tuinonderwijs wat voor
het groote belang van den tuinbouw
volkomen gerechtvaardigd zou zijn. De
administratieve band door den Minister
gelegd tusschen de land- en tuinbouw
school is een groot beletsel van vrijheid
en voor goed onderwijs, terwijlWage-
ningen eene zeer ongunstige plaats is,
omdat er geen kweekerijen zijn. De
heer Pijnacker Hordijck achtte het
onderwerp wel eene verbetering voor
het landbouwonderwijs, maar hij keurde
de .samenkoppeling van tuinbouw- en
landbouw onderwijs af. Vooral voelde
deze Spreker zich aangetrokken door
eene voorgestelde verbetering voor den
Indieschen landbouw en door de voorbe
reiding van den Indieschen landbouw,
zoolang het onmogelijk is in Indië zelf
eene landbouwschool opterichten. Alleen
wenschte Spreker nog een zelfstandig
karakter te geven aan de Indische
afdeeling, en den Min. van Kol. invloed
op het onderwijs toe te kennen. De
heer van Basten Batenburg verde
digde de samenkoppeling der land- en
tuinbouwscholen te Wageningen, om
financieele en andere redenen. De heer
Kerdijk sloot zich in hoofdzaak aan bij de
beschouwing van den heer Viruly
Verbrugge, maar bij drong aan om te
eischen volbrenging van een 5 jarigen
cursus eener hoogere burgerschool alvo
rens de tuinbouwvakschool door te gaan,
inhet belang eener toekomstige algemeene
industrie. De heer Hesselink van Such-
telen keurde de organizatieplannen zeer
goed in 't belang van het toekomstig
landbouwonderwijs. Alleen achtte hij
aansluiting van de tuinbouwvakschool,
aan het middelbaar onderwijs wensche-
lijk. Spreker verdedigde Wageningen als
zetelplaats voor de tuinbouwvakschool en
bestaande school tegen onware beschul
digingen. De heer Zijlma verdedigde het
ontwerp.
De heer Cremer bestreed de voorstellen
omtrent de Indiesche afdeeling aan de
landbouwschool, die niet kan strekken,
om flinke landbouwers te vormen, ge
schikt voor Indiëde theorie kan hier
geleerd worden, de praktijk leere men
in Indie. Spreker kan niet meegaan om
ƒ20,000 te besteden voor dezen Indiesche
cursus. De Heer Heemskerk betoogde,
dat een afzonderlijke tuinbouwschool niet
gegrond is op het middelbaar onderwijs,
en dat eerst die wet moet herzien worden.
De heer de Boer meende, dat de land-
tuinbouwschool niet bestemd moet zijn
voor kleine landbouwers en tuiniers, die
later van de leerlingen der School moeten
leeren.
In de zitting van Donderdag werd
eindverslag uitgebracht over het wets
ontwerp omtrent de personeele belasting.
De dag van beraadslaging over dit
ontwerp zal nader bepaald worden.
Het voortgezet debat over het ontwerp
tot reorganizatie der landbouwschool had
thans plaats. De Min. van Binnenl.
Zaken voerde nu reeds debat over deze
zaak. Hij betoogde, dat het ontwerp
geenszins bedoelde in te voeren hooger
landbouw-onderwijs, maar het karakter
van middelbaar wilbehouden en wel
binnen het kader der wet van 1863, die
overigens den tuinbouw onder landbouw
schikt, zoodat voorafgaande wijziging der
wet onnoodig was. Eene scherpe onder
scheiding tusschen land- en tuinbouw
is ook niet aan te geven. De verbinding
van onderwijs in land- en tuinbouw
aan een polytechnicum heeft groote
voordeelen voor het onderwijs en voor
de schatkist. De beschuldigingen tegen
de bestaande Lands schatkist zijn onbe
wezen en bepaald tegengesproken. De
bedoeling is, den direkteur der landbouw
school tot hoofddirekteur te maken, maar
dat behoeft niet in een reglement te
staan. De Min. verdedigde Wageningen
als zetel eener tuinbouwschool, omdat
de landbouwschool er reeds geheel is
gevestigd. De Min. mocht dus het voorstel
aanbevelen in het algemeen belang van
den tuinbouw.
De Min. van Kol. verdedigde voor
zijn aandeel het omwerp met 'toogop
de belangen van Indië. Het nut der
opleiding van jongelieden voor den
Kolonialen landbouw was duidelijk ge
bleken de jongelui, te Wageningen
opgeleid, waren in Indië zeer gezocht
en eene meer algemeene wetenschappe
lijke opleiding als nu bedoeld werd,
zou ook den inlandschen landbouw, die
nog ten achteren is, ten goede komen.
Door de vorderingen der chemiesche
wetenschap in de laatste 20 jaren is
de opbrengst bij de suikerkuituur ver
dubbeld. Dat men de leerlingen in
Indië niet praktisch voor Indië kan
opleiden was voor den Min. geen bezwaar
zij zouden in Indië zelf de praktijk wel
leeren. Na de Ministers bespraken de
heeren Pijnappel Hordijk, Viruly Ver-
brugge, Cremer en Kerdijk nogmaals
de voordracht. Na nog eenig debat
tusschen deze leden en de Ministers
kwam in behandeling een amendement
van den heer Viruly Verbrugge om
door wijziging der posten de tuinbouw
school tot eene geheel zelfstandige
inrichting te maken. Na krachtige
bestrijding door den Min. van Binnenl.
Zaken werd dit amendement verworpen
met 58 tegen 10 stemmen, en daarna
werd het geheele ontwerp aangenomen
met 55 tegen 14 stemmen. Aan het
einde der zitting vroeg de heer van
Limburg Stirum verlof voor een latei-
te houden interpellatie aan den Min.
van Waterstaat over een opslag van
dynamiet op het eiland Rozenburg.
In de zitting van Vrijdag zijn de
Indiesche begrooting en de Indiesche
tariefwijzigingen aan de orde gesteld na
afloop van de aanhangige zaken, dus in
de volgende week. Daarna is behandeld
het adres van de Koöperatieve verbruiks-
vereeniging De Hoop, verzoekende vast
stelling, welke bijbetrekkingen ambte
naren in vrijen tijd mogen waarnemen.
De Kommissie der Kamer stelde voor
dat verzoek niet voor inwilliging vatbaar
te verklaren, doch aan te dringen op
eene regeling, waarbij geen Rjjksamb
tenaar veroorloofd wordt eene winstge
vende bijbetrekking waar te nemen,
zonder voorafgaande machtiging van
den minister. De Kerdijk bestreed krach
tig die konkluzie als een onnoodige en
ongemotiveerde beperking van de vrij heid
der ambtenaren. Ook de heeren Rutgers
van Rozenburg en de Beaufort achtten
de klonkluzie volkomen ongemotiveerd,
en slechts ingegeven door een ziekelijken
protektie-geest. De heer Goekoop verde
digde de konkluzie der Kommissie, die
alleen wilde voorkomen willekeer bij
verbod aan ambtenaren om bijbe
trekkingen waar te nemen. Zij had
geen bezwaar in de konkluzie op
te nemen de wijziging door den heer
Rutgers aangegeven, dat het verbod
door den minister alleen mag gegrond
zijn op redenen van Staatsbelang. De
Min. van Waterstaat enz. ontkende, dat
alleen klagen voldoende zou zijn om
verbod tegen het bekleeden eener bij
betrekking uittelokken. Er wordt eerst
een zeer nauwkeurig onderzoek ingesteld.
De konkluzie zou tot grooten admini
stratieven omslag aanleiding geven. De
Minister bestreed daarom het tweede
deel der Konkluzie. Bij stemming is de
konkluzie verworpen rr.et 46 tegen 11
stemmen, zoodat alleen bepaald is, dat
het verzoek van De Hoop niet voor
inwilliging vatbaar is. Na nog eenige
zaken afgedaan te hebben, is de Kamer
tot Dinsdag gescheiden, ter behandeling
van de Indiesche begrooting.
Door het hof van Assissen te Brussel
is tot zes maanden gevangenisstraf
veroordeeld een man die hard op de
vingers floot, toen de koning voorbij
reed.
In de Belgische bladen was in de
laatste dagen een telegram te lezen,
behelzende het bericht, dat Engelsche
tioepen Nederlandsch Guyana zouden
binnengerukt zijn Latere berichten geven
opheldering waaruit blijkt, dat het eerste
telegram op eene vergissing berust.
Doctorsdiploma's zijn tegenwoordig
te koop; dat wint de moeite van stu-
deeren uit. Het adres is zekeren Ganting,
die te Bern een zegel van de hoogeschool
had gestolen, en dit tot het genoemde
doel bezigde. Ganting werd verklapten
Ganting raakte in de gevangenis en nu,
na zijn ontslag, zet hij toch zijn bedrijf
voort, waarit men opmaakt, dat nog
meer gestolen of valsche zegels in zijn
bezit zijn. De Zwitschersche justitie weet
niet waar hij zijn atelier heeft, wel dat
den verboden waar in Engeland grif
afnemers vindt.
Gent lijdt nog steeds aan werkstaking,
hoewel het vooruitzicht was geopend,
dat partijen de bestaande kwesties zouden
onderwerpen aan scheidsrechterlijke
uitspraak. Nu bestaan ook bij de stakers
twee partijeneerst moeten deze het
eens worden over de samenstelling van
de arbiters en dan nog bestaat er kans,
dat de werkgevers met de genomen
besluiten in deze geen genoegen nemen.
Inmiddels verloopt de tijd, en de nijver
heid, die niet kan blijven wachten, heeft
allen kans verplaatst te worden, evenals
zal kunnen geschieden met de diamant
industrie, welke, als er niet spoedig
eene schikking wordt getroflen, naar
Antwerpen zich zal verplaatsen. Alle
teekenen toonen aan, dat in deze richting
gewerkt wordt.
De ondervinding leert, dat het niet
gemakkelijk is verloren terrein] te win
nen, de verliezer moge al scherp concu-
reeren, de winner van een tak van
nijverheid tracht met inspanning van
al wat in hem is te behouden.
Wat de ziekenverpleging aangaat,
verkeert China nog in de wordings
periode. Vierhonderd millioen inwoners
telt China, doch heeft slechts twaalf hospi
talen en deze worden bediend door vijf
en twintig geëxamineerde medici. Men
ziet, dat China nog heel wat moet ver
anderen, wil het inderdaad tot de be
schaafde natiën behooren, waaronder
het zich zoo gaarne rangschikt. Het is
bekend, dat China zich zelf rekent bo
venaan te staan het rekent toch allen,
die niet tot het Hemelsche rijk behooren,
tot de barbaren te behooren.
De Britsche eilanden brokkelen lang
zaam doch zeker af; eene commissie
heeft dit feit geconstateerd. Er wordt
beweerd, dat de zee de kuststreken on
dermijnt, niet alleen de zoogenaamde
weeke streek maar ook de krijtstreek.
De oorzaak wordt genoemd te zijn de
slechte toestand der verweermiddelen
en het verzwakken door het weghalen
der natuurlijke verdedigingsmiddelen,
tegen de zee, als kiezel, aarde, steen enz.
Nu de feiten eenmaal geconstateerd
zijn, kan Brittanië eens aan het herstel
len en opknappen van kusten en dijken
gaan denken en de meening bestaat,
dat het er spoedig toe moet komen,
wil het zich niet op een gegeven oogen-
blik het verzuim ervan beklagen.
Er wordt in Engeland geloof gehecht
aan het bestaan van eene uitgebreide
internationale juweelen dievenbende.
Omdat men denkt, dat zich drie personen
van die soort te Brugge bevinden, lig
gen aldaar thans drie Londensche de-
dectives op de loer.
De „dikste man ter wereld" is op het
oogenblik te Parijs, naar le Figaro bericht.
Het is een Zwitser, Canon Berg genaamd.
Hij weegt 260 kilogram. Zijn middel is
2.45 meter en zijn dijen zijn ieder 1.45
meter ïn omtrek. De dikke man, die
voor vijf personen eet, is zeer gezond en
schijnt niet veel last van zijn dikte te
hebben behalve die, welke een gevolg
is van zijn reusachtigen omvang, als
b.v. op den spoortrein, waar hij in een
goederenwagen moet zitten, omdat hij
niet door de portieren der personen-
waggons kan.