HAARLEMSCH
lo. 84
Wereldkroniek,
Eerste Blad.
144
met AMSTERDAM.
van ZATERDAG 7 November
lei Vereen, tot bevordering
van Zondagsrust.
Doet Uwe inkoopen liefst niet
•p Zondag. Waarom zoudt gij
geheel onnoodig de Zondagsrust
van anderen storen?
N ieu wsbericht en.
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 84 Achttiende Jaargang.
HIKPHOOKSÜMMÏK
TBLEPHON1SCHE VERBINDIN8
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maandenf ,25.
s franco p. post ,40.
Ab«nderl(jke aommers 8 centen per stnt.
Prijs per Advertentie van 1—5 regels f 0.25, elke regel
meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond.
Advertentiën worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
Het Bestuur der Afdeeling.
VAN DE
is direct na uitgave voorhanden inden
Boekhandel van DE ERVEN LOOSJES.
Prijs 10 Cents.
Naar een Engelsch blad mededeelt,
zou de czaar het denkbeeld hebben op
gevat om over het Oosterseh vraagstuk
met de Europeesche mogendheden een
congres te houden, en het al of niet
doorgaan van het plan zou samenhangen
met het resultaat van eene bespreking
met zijne ministers.
Turkije heeft zes en veertig honderd
oorlogspaarden te wachten, er wordt
bericht, dat de stedelijke bank te Odessa
die leveren zal. Het zal wel de beteekenis
hebben, dat de bank voor het geld zal
zorgen. De Turksche regeering schijnt
dus thans een ander stelsel van borgen
aangenomen te hebben; vroeger groote
sommen in eens leenen, thans kleine
sommen. Als Turkije nu op deze wij ze,
voortgaat, dan loopt het niet zoo erg in
't oog. De gezegde paarden zullen echter
wel duur uitkomen.
Natuurlijk is men ook in Duitschland
nog niet uitgepraat over de onthullingen
betreffende de overeenkomst met Rusland
in 1884 Algemeen wordt als waarheid
aangenomen, dat de oude Heer Bismarck
in deze de schuldige is en nu stelt men
twee wegen voor om er een eind aan
te maken Den ouden man vervolgen
of hem door eerbewijzen enz. met de
toestanden verzoenen, want hij kon het
wel in 't hoofd krijgen nog andere en
nog dwazer dingen te doen, en dan had
men nieuwe en misschien nog lastiger
monden te stoppen dan thans. Het
laatste is nogal Zoo dom niet.
Men ging vervolgens ook graaf Herbert
Bismarck in de zaak mengen.
De ex-rijkskanselier liet berichten, dat
de onthullingen niet door hem zijn ge
daan, doch het zou ook kunnen zijn,
dat deze verklaring in enkele opzichten
slechts de halve waarheid is, en nu
verwacht men van Herbert von Bismarck
eene dergelijke verklaring.
Daar de Reichs-anzeiger de ge-
heele tekst van het verdrag bekend maakte
zou men er uit opmaken, dat nu toch
werkelijk geen ernstig staatsgeheim
geschonden is. Toch zou men het langs
dezen weg niet te weten zjjn gekomen
als het Hamburger blad niet het sein
had gegeven.
Bismarck schijnt zelf verrast over de
opschudling veroorzaakt door de bekende
onthullingen waarvan hij het vader
schap inmiddels niet geheel ontkent. Een
vriend heeft hem de opmerking gemaakt
dat de .mogelijkheid van eene rechts
vervolging nog niet uitgesloten was
Ik heb er, was zijn antwoord, wat mij
betreft niets tegen als ze mjj zoo'n
dramatisch slot willen bezorgen. Maar
Bismarck is nu eenmaal de populaire
man en elk Duitscher weet en begrijpt
wat zjjn vaderland aan hem verplicht
is, terwijl hij ook bij de keizerlijke
familie zeer gezien was, en nu kan men
niet begrijpen hoe met deze gegevens
een hoog rechtscollege belast zou worden
met de behandeling van een strafzaak
in deze. Als men het wel begrijpt was
Bismarck's streven, door zijne onthul
lingen een daadwerkelijk verbond tus-
schen Frankrijk en Duitschland te voor
komen, door te doen wijzen op een
dubbelhartigheid van Rusland tegenover
Frankrijk, terwjjl nu door de onthullin
gen juist de rollen zijn omgekeerd.
Een tegenwicht betreffende de zaak
vindt men nu waarschijnlijk als volgt:
Op nieuw eene staatkundige onthul
ling uit 1875, welke zou kunnen aan-
toonen, dat de oorlog die toen gevoerd
werd tusschen Rusland en Turkije, zijn
oorsprong vond in het bevredigen van
den wensch naar oorlog bij het Russi
sche leger en zulks nadat een plan van
Rusland, om met hetzelfde doel Oosten rijk
aan te vallen, door Duitschland was
verijdeld.
De tegenstandsters van het corset heb
ben ook een gekroond hoofd in hunne rijen,
Koningin Amelie van Portugal, die door
de geneeskundige studiën overtuigd is
geworden van het nadeel der corcetten.
De koningin heeft dat kleedingstuk af
geschaft en ijvert er tegen onder hare
hofdames, die echter nog weinig neiging
toonen om zich te bekeeren.
De koningin is zich op de geneeskunde
gaan toeleggen ter wille van den Koning,
die aan zwaarlijvigheid lijdt. Zij stelt
veel belang in alles wat die wetenschap
betreft. Zaterdag bracht zij te Parijs,
waar zij op haar doorreis naar Weenen
vertoefde, een bezoek aan het pasteurge-
gesticht.
Bij een brand te Londen in een per
ceel waar handel in gebakken visch
gedreven werd kwamen de winkelier,
zijne vrouw en een inwonende oude juf
frouw en haar zoon om het leven.
In Frankrijk legt men zich toe op
het maken van een soort touw uit turf-
vezels. Het wordt echter niet gebruikt
als bindtouw, doch het dient met goeden
uitslag om de warmte af te sluiten bij
stoomverbindingen en als vulmiddel van
de dubbele wanden bij ijskelders, waar
toe het dan ook goed kan dienen omdat
het een zeer slechte warmtegeleider is.
Tot andere doeleinden is het niet sterk
genoeg.
De melodie van de Carmagnole, het
bekende Fransche revolutie lied was,
volgens Le Figaro, oorspronkelijk een
aan het Hof gespeelde danswijs, door
Koningin Marie Antoinette, te zamen
met hare vriendin, Prinses de Lamballe,
gecomponeerd.
Van Trianon kwam de vroolijke me
lodie onder het volk, en de danswijs
der Koningin werd een krijgszang der
revolutie, muziek bij den doodendans
van het Koningschap en het oude
Frankrijk.
In Marokko heeft men geen klagen
over langzaamheid in de rechtspleging,
naar het schijnt. De behandeling van
het proces tegen de moordenaars van
den Duitscher Rockstroh voor het ge
rechtshof te Tanger heeft niet langer
dan 15 minuten geduurd.
De Sultan had de vonnissen ge
vangenisstraffen van 2 tot 10 jaren
vooruit gereed gemaakt.
Een plaats gehad hebbend spoorweg
ongeluk bij Heilbronn was te wijten
aan het losraken van goederenwagens
bij het rangeeren; 18 wagens gleden
een hellend baanvak af, het station
Willsbach voorbij, en kwamen in volle
vaart tegen den personentrein aan, waar
twee locomotieven voor stonden. De eerste
locomotief werd geheel vernield, de twee
de zwaar beschadigd, maar bleef met
al de wagens op de rails staan. Tien
goederenwagens werden vernield. Een
machinist, een stoker en een remmer
zijn dood, verscheidene leden van het
treinpersoneel ernstig gekwetst, andere
personen hebben slechts lichte kwets
uren bekomen.
Stortregens, aan een zondvloed gelijk,
hebben in Noordelijk Spanje groote ver
woestingen aangericht. Het Ebro dal
staat nagenoeg geheel onder water, en
het spoorwegverkeer is gestremd.
Sevilla werd door een hevigen wervel
storm geteisterd. Een aantal boomen
zijn ontworteld en het regende schoor-
steenen en dakpannen. Vele huizen zijn
zwaar beschadigd, en ook het kerkhof
heeft veel geleden. Een poos lang heeft
in de stad eene ware paniek geheerscht,
toen het geheele rijtuigverkeer was ge
staakt. Verscheidene 'personen beliepen
min of meer ernstige ongelukken.
Ook in Frankrijk klaagt men over
te veel water. Te Parijs zijn enkele
bruggen over de Seine reeds gedeeltelijk
geïnundeerd.
Ook in Aziatisch Turkije moeten de
toestanden niet rooskleurig zijn, men
spreekt van stilstand in zaken en wat
dit beteekent, zal men begrijpen als
men weet, dat de Armeniërs, daar sterk
vertegenwoordigd, in hoofdzaak leven
moeten van den handel. Men weet niet
wat de toekomst zal opleveren, maar
men vreest algemeenen christenmoord,
wat dan ook ten gevolge heeft, dat de
christenen allen gewapend zjjn.
Nu meent men, dat de agitatie sterk
wordt gaande gehouden door Engelschen,
die te beschikken hebben over veel geld
en die druk in de weer zouden zijn om
de hartstochten telkens en opnieuw aan
te blazen. Het schijnt echter zeker, dat
er niet veel zal noodig zfjn om een
noodlottige botsing tusschen Turken en
Christenen te veroorzaken.
Het was Dinsdag 3 November de
groote verkiezingsdag in de Vereenigde
Staten, de verkiezing van het „Kiescol
lege," dat een nieuwen President van
het groote Gemeenebest zal kiezen.
De Presidentsverkiezing geschiedt
namelijk, gelijk bekend is, niet rechts-
streeks. De kiezers van eiken der 45
Staten kiezen vertegenwoordigers in
het Kiescollege," en die vertegenwoor
digers beslissen wie het nieuwe Hoofd
van den Staat zal zijn. Elke Staat
zendt evenveel leden naar dat college
als hij vertegenwoordigers heeft in Ka
mer en Senaat: New-York 36, Pennsyl-
vanië 32, Illinois 24, enz.
Maar al stemt het volk niet recht
streeks, het is toch zoogoed alsof dat
zoo was. "Want zoolang de Republiek
bestaat, heeft men het als een heilige
verplichting der leden van het „Kies
college" beschouwd, te stemmen voor
den candidaat der partij, door wie zij
worden gekozen.
Het aantal leden van het „Kiescolle
ge" is 447, en de volsfrekte meerder
heid, welke voor een candidaat wordt
vereischt om gekozen te zijn, is 224.
Woensdag had Mac Kinley in boven
genoemd kiescollege verreweg de meer
derheid.
Aan de verkiezingsberichten uit de
Vereenigde Staten zou men reeds Don
derdagochtend hebben kunnen opma
ken, dat niet Bryan de meerderheid
voor den presidentzetel behaalde aange
zien Mac Kinley aanmerkelijk in de
meerderheid was, in den middag had
hij reeds 37 stemmen meer dan de
vereischte meerderheid.
De Franschen op Madagascar maken
met de opstandelingen aldaar korte wet
ten; twee gevaarlijke, hooggeplaatste
personen zijn na kort proces wegens
rebellie gefusileerd.
Te Bombay, Engelsch Indië heerscht,
doch in geringe mate de pest. De En
gelschen zonderen terecht de zieken at
in hiertoe bestemde lokalen. De inboor
lingen Terzetten zich echter tegen dien
maatregel. Vrijdag deden drie duizend
van hen een aanval op het gasthuis en
de politie had heel wat te doen om de
orde te herstellen.
Te Soerabaja zijn groote hoeveelheden
clandestiene opium gevonden. Naar de
J. B. vernam, wel i 7 picols. 30 Chinee-
sche handelaren zouden daarbij betrok
ken zijn.
Den 28sten September werd uit Soe
rabaja aan de Loc. geschreven
Betreffende de opiumaanhaling in de
Panggoengbuurt, verneem ik nader, dat
op de werf van den Chinees Oen Tik
Siang te Petireman eenige in de grond
begraven martevanen gevonden zijn, ge
vuld met darmen met bereid opium de
vondst aldaar bedraagt tot heden onge
veer 1100 thails bewerkt en 17 thails
ruw opium.
Oen Tik Siang, die steeds bekend
gestaan heeft als een fatsoenlijk Chinees
en een solied handelaar, is beden, na
een langdurig verhoor voor den hoofd-
djaksa van den landraad, naar 's lands
gevangenis overgebracht. Een paar Eu
ropeesche handelaren hebben hedenmor
gen getracht, den assistent-resident voor
de politie aan te toonen, dat Oen Tik
Siang onschuldig is, doch te vergeefs,
want zjjn schuld moet vast staan en als
zijn medeplichtigen worden verscheidene
gegoede Chineezen genoemd.
Nog wordt gezegd dat in de woning
van Oen Tik Siang bijna een picol ruw
opium achterhaald is, ook dat een paar
Europeanen reeds sinds eenigen tjjd met
hem in opiumsmokkelen deden; het ware
van de zaak zal wel spoedig bljjken.
V
