HAAELEMSCH Wereldkroniek, No. 8. Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 84 Negentiende Jaargang. 144 met AMSTERDAM. Per drie maandenf ,25. Nsi Vereen, tet bevordering van Zondagsrust. Doet Uwe inkoopen liefst niet •p Zondag. Waarom zoudt gij geheel onnoodig de Zondagsrust van anderen storen? STo. 44 Nieuwsberichten. 5E1LEPHOONNUMMER TELEPHON1SCHE VEKBINDIN8 ABONNEMENTSPRIJS s franco p. post —,40. Afzonderlijke nommers 3 centen per stuk, Prijs per Advertentie van 1—5 regels f 0.25, elke regel meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte. VERSCHIJNT: Dinsdag- en Vrijdagavond. Advertentie», worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst. Het Bestuur der Afdeeling. VAN DE is direct na uitgave voorhanden inden Boekhandel van DE ERVEN LOOSJES. Prijs 10 Cents. Voordrachten in Teylers stichting. Dr. E. van der Ven zette Woensdag avond zijn voordracht over de X-stralen voort, na eerst nog in eene gewenschte herhaling te zijn getreden omtrent deGeis- lersche buizen in verband met de om standigheden waaronder deze, na lucht ledig gemaakt en met een geringe hoe veelheid gas gevuld te zijn, aan de elek trische ontlading zijn onderworpen. Ir werd op gewezen, dat die welke Biet verschillende kleuren prijken, ook gevuld zijn met verschillende gassen, doch dat de deelen der buizen metal- Keseh verbonden zijn. In 1880, vervolgde spreker, begon zich de noodzakelijkheid voor te doen, dat men zich beter moest inrichten op het daarstellen van luchtledige ruim ten, in de eerste plaats bij de vervaar diging van elektrische gloeilampen, waar het fijne, gloeiende lichaam door zeer weinig achter gebleven lucht spoedig vernietigd zou zijn. Op welke wijze dit kon geschieden werd duidelijk gemaakt, namelijk door ver warming van een buis, waarin zich bij tende kali bevindt, die dan de nog aan wezige lucht opneemt. Tevens kon nu beter de elektriciteit in hare ontlading bestudeerd worden. Thans werd de aandacht gevestigd op defluoresseererideterugkaatsingder licht stralen van de negatieve pool of kathode- stralen en tevens dat deze door de mag neet van richting veranderden en zelfs dat een voorwerp in de buis haar deden terugkaatsen, waardoor die kathodestra- len stoffelijke eigenschappen vertoonden. Behalve dat de kathodestralen kunnen doen fluoresceeren, d. w. z. ander licht uitstralen dan is opgenomen, kan ook plaats hebben het phosphoriseeren of nalichten. Een en ander weer door fraai geslaagde proeven bevestigd. Thans kwam Spreker tot de X-stralen. Professor Lenard had reeds vóór Professor Röntgen opgemerkt, dat de kathodestralen, die welke op den wand van eene Crookesche buis hun aanzijn verraden, een indringingsvermogen be zaten zij drongen namelijk door alu minium, doch Prof. Röntgen, hierin door een toeval geleid, wist deze stralen buiten de buis te onderzoeken, toen hem gebleken was, dat de pas vermel de plek in de Crookesche buis, door een zwart papieren omkleedsel om de buis, haar licht voortplantte en op gevangen kon worden op een hiertoe geprepareerd schermpje. Becquerel heeft in den laatsten tijd nog andere stralen aangetoond welke den schakel vormen tusschen de Rönt genstralen en de scheikundige stralen. Een bijzonder schoone proef vertoonde de Spreker tot slot. Een Crooke's buis werd in werking gesteld voor een houten scherm, dat aan de eene zijde bekleed was meteen stof, bedekt met een fluoresseerend zout. Toen drongen de Röntgen-stralen door dit scherm en de stof welke tot be kleeding diende en toen Spreker zijn arm achter de lichtmassa plaatste, bleken die zelfs door dit lichaamsdeel te dringen, waarbij de beenderen zeer duidelijk zichtbaar werden. Deze proef, die eigenlijk het resultaat was van hetgeen in beiden voordrachten was behandeld, maakte eendiepenindruk, welke zich uitte in een dankbaar applaus. Dr. van der Ven deelde nog als zijn gevoelen mede, dat men nog in deze niet aan het eind was der ontdekkingen de stof is voorhanden, zij wacht slechts op een scherpzinnig man, die op het juiste oogenblik kan komen tot wie weet welke belangrijke resultaten. Een groot belangstellend publiek woonde, evenals voor veertien dagen, ook deze voordracht bjj. DERDE BACHCONCERT. De leden der Haarlemsche Bachver- eeniging hadden bij het concert van Dinsdagavond het voorrecht een pianist te leeren kennen met buitengewone begaafdheden. Een die als virtuoos en als kunstenaar aanspraak maakte op bewondering en vereering. Wat de heer Busoni uit Milaan, want deze was het, die op het bedoelde concert in de solis- ten-rij als een ster van de eerste grootte schitterde, in technische bedrevenheid te aanschouwen gaf, mocht inderdaad verbazingwekkend heeten, terwijl de zangerige aanslag, de kloeke schakeering en de fijne detailteekening in de voor dracht den heer Busoni recht gaven op de hoogere waardeering, welke slechts geschonken wordt aan kunstenaars van den eersten rang. Mooier, afgeronder spel kan men op het klavier zelden hebben gehoord. De heer Busoni gaf in zjjn programma geen scherpe aanwijzing van het genre artisten, waartoe hij behoort. In het eerste deel speelde h(j Beethoven (Sonate Op. 3) in het tweede Bach, Schumann en Chopin om met Liszt te eindigen. Mogelijk dat zijn artistiek karakter zich het meest openbaarde in de beide laatste werken en de Beethoven vertolking den Beethovenkenners wel eenigszins vreemd toe moest schijnen. Ongetwijfeld heeft men overigens met gespannen aandacht den heer Busoni in zijn wondervol spel gevolgd, beurtelings getroffen door de verschillende hoedanig heden, welke daarbij aan het licht kwamen hoedanigheden die bjj het pianospel mogen gelden als gansch onbekende openbaringen. Of wie herkende in dit heerlijk, kleu- renrijk klankgetoover het anders zoo stugge klavier. Ferruccio Benvenuto Busoni werd in 1866 te Empoli bij Florence geboren. Hij studeerde in Graz bij Dr. Wilhelm Mayer, verwierf in 1890 den Rubin- steinprijs en deed daarop eene schitte rende kunstreis door Amerika. Thans woont hij, indien er bij een kunstenaar van eene vaste woonplaats sprake kan zijn, te Milaan. De andere solisten van het hierbe- sproken Bachconcert waren mejuffrouw Eleonore Blanc, de in Frankrijk ge vierde zangeres, die verleden jaar in het werk van d'Indy bij Toonkunst zich reeds van voortreffelijke zijde had doen kennen en de heer Isterdael, cellist van 's Gravenhage. Beider voordrachten genoten de ge wenschte belangstelling. Mejuffrouw Blanc heeft een mooi, sympathiek ge luid, en zingt keurig Fransch. Van hare zangkunst gaf zij in de Cavatino van Bizet en in de liederen van Massenet schitterende proeven. De heer van Isterdael speelde in ver- eeniging met den heer Schlegel Adagio en Allegro Op. 70 voor piano en cel van Schumann, verder Andante van Vieux- temps en een viertal nummers van Popper. Zij die de violoncel in gedragen mu ziek het liefst hooren vonden in dit programma evenzeer hun gading als de liefhebbers van technische kunstver richtingen op dit instrument. De heer Isterdael toonde zich in de laatste niet weinig bedreven. B. Eerste Kamer), In de zitting van Donderdag was eerst Hoofdst. III der Staatsbegrooting (Bui- tent. Zaken.) aan de orde. De heer Rahusen drong er op aan, dat toekom stige diplomaten bij het Konsulaire Korps zouden worden opgeleid en bepleitte de wenschelijkheid, dat Nederland hetini- tiatief mocht nemen tot een internationale Konferentie ten gunste van het interna tionale scheidsgerecht. De heer van Wei deren Rengers achte scheiding van de diplomatieke en de konsulaire diensten blijven noodig. De heer Muller konsta- teerde dankbaar, dat Spanje voor ge- maljeerd ijzerwerk een lager invoers - acht voor ons land had toegestaan De heer De jong wenschte meer eenheid in de Konsulaire rapporten. De heer Oremers klaagde over de niet voltooing van het kanaal Amelo-Noordhorn. De heer van Tienhoven deelde het gevoe len van den heer Rahusen en wenscht bepaalde konsulaire opleiding vooraan staande diplomaten, De heer Melvil van Lijnden bestreed het onttrekken van de zalm aan onze rivieren door Duitsland. De heer Rahusen achtte deze onttrekking niet zoo belangrijk. De heer Fransen van de Putte waarschuwde om toch bedachtzaam te zjjn met het oog op agrariesche maatregelen in België. De Min. van Buitenl. zaken bestreed stellig eene samenstelling van de diplo- matieken en het konsulaire Korps, doch niet eene tijdelijke konsulaire leerschool voor jeudige diplomaten. De pogingen om de onderwerpen betreffende het internationaal privaatrecht te regelen zullen worden voortgezet. De Reg. is zeer voor internationale arbitragevoor de regeling van een algemeen interna- I tionaal arbitrage-hof is de tijd nog niet daar. Wijziging der konsulaire rappor- Ier. wordt overwogen. Aan aandrang tot vei tooi ing van het kanaal Almelo- Noordhorn ontbreekt het niet, terwijl op de zaak van onttrekking, van zalm eieren in den Rijn de aandacht gevestigd bljft, tegenover België zou de Minister den diplomatieken middenweg bewan delen niet te veel eischen niet te veel geven. Hoofdst III werd aangenomen. Bij Hoofdstuk IV (Justitie) wees de heer Vening Meinesz op de onmogelijkheid van toepassing der Drankwet, waardoor de eerbied voor het gezag verloren gaat. Spreker vroeg ook nadere inlichting van den Minister omtrent de bevoegdheden der burgemeesters tot uitvoering van de vreemdelingenwet waar geen Rijkspolitie is. De heer van Zinnicq Bergman be pleitte verbetering van de pozitie der deurwaarders. De heer van Lier dankte den Min. voor diens toezeggingen ter zake regeling der vaderlijke macht en voogdij, in het belang van minderjarigen. De heer Verheyen wenschte verbetering der pozitie van de leden van het Hoog Militair Gerechtshof. De heer van Wei deren Rengers wees op de noodzakelijk heid van een herziening der militaire strafrechtspleging. De heer Melvil van Ljjnden betoogde, dat thans de voogden niet wettelijk zijn verplicht den minder jarige onderwijs en opvoeding te ver schaffen. De heer Cremer betoogde da noodzakelijklieid van uitbreiding van het personeel der rechtbanken 2e klasse. De Min. van Justitie antwoordde op al deze opmerkingen en uitgesproken wen- schen met meer en minder toestemming. Wat de drankwet betreft, erkende hij, dat de bepalingen dezer wet moeilijk uitvoerbaar zijn. H j hield vol, dat overal waar geen kommissaris is, de burge meesters zijn hoofden der gemeente politie, Hoofdst. IV werd aangenomen. Vrijdag was het eerst aan de orde de suppletoire begrooting voor Binnenl. Za ken. De heer van Nispen van Pannerden bestreed het stelsel van afmaking ter beteugeling van het mond- en klauwzeer. Hij gaf de voorkeur aan inenting, en was van oordeel, dat afmaking in elk geval stelselmatiger diende te geschieden. De heer Bultman daarentegen juichte de krachtige maatregel toe in het be lang van den veehandel en beval den Minister aan op dien weg voort te gaan. De Min. van Binnenl. Zaken verdedigde zijn gedragslijn als het meest doeltreffend Op dit oogenblik is de toestand verbete rend, en de Min. hoopt, dat in Februari de ziekte, zonder buitengewone maat regelen, aanmerkelijk zal verminderen. Hij gelooft, dat tegen den weidetijd meer afmaking zal kunnen geschieden bij de eerste gevallen. Doorzieken is onmo gelijk, tenzij internationaal bepaald werd, dat wegens mond- en klauwzeer de invoer van vee niet verboden is, Een andere regeling tot schadevergoeding, zoodat de indirecte schade vergoed wordt, acht te de Min. niet mogelijk. Het ont werp werd goedgekeurd. Bij de behande ling van Hoofdst. V (Binnenl. Zaken) betoogde de heer van Zinnicq Bergman de noodzakelijkheid van herziening der schutterijwet in zake de schutterlijke tucht. De heer Verheyen betoogde nog- maals de noodzakelijkheid van een nieuw gebouw voor het Museum van Natuur lijke Historie te Leiden. De heer van Boneval Faure kwam op tegen het voornemen om Leiden te berooven van het Ethnographiesch Museum.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlemsch Advertentieblad | 1897 | | pagina 1