HAARL,EMSCH
Adresboek Van Haarlem
Eerste Blad.
No. 83
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 84.
Negentiende Jaargang,
144
met AMSTERDAM,
abonnementsprijs
van WOENSDAG 20 October 1897.
verschijnt:
Dinsdag- en Vrijdagavond.
Het
1897.
Prijs ing. 1.75, geb. 2.—,
DE ERVEN LOOSJES.
N ieuwsberichten
T1LEPHOONNUMMER
TELEPHON1SCHE VERBINDING
Per drie maanden—,25.
franco p. post ,40.
Afzonderlijke nommers 3 eenten per stuk
Prijs per Advertentie van 1—5 regels f 0.25, elke regel
meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
is voorhanden in den Boekhandel van
Tweede Kamer. Alvorens op reces te
gaan, heeft de Kamer in behandeling
genomen het rapport in zake den ge
loofsbrief van den heer Mr. J. A. van
Gilse, gekozen verklaard als lid van de
Tweeide Kamer in het hoofdkiesdistrikt
Sneek, bij de herstemming op 25 Juni
j.l. Er openbaarde zich verschil van ge
voelen. De heer Veegens bestreed de
konkluzie der Kommissie om den heer
van Gilse niet als lid toe te laten, om
dat zij ten onrechte afrekent eene stem,
daar aan een kiezer te Ylst eene nieuwe
kaart zou zijn geweigerd. Spreker be
toogde, dat de wet uitdrukkelijk eischt,
dat de identiteit van den aanvrager
blijke, wat in dit geval niet kon, daar
de man zijn naam niet opgaf. De wei
gering was dus niet in strijd met de
wet. Naar Spreker's oordeel moet de
heer van Gilse worden toegelaten, en
hij deed daartoe het voorstel. De heer
Kerdijk verklaarde, met den heer Druc
ker de stembiljetten van Woudsend te
hebben nagezien, en daaronder een biljet
te hebben gevonden, dat aan Heemskerk
is toegekend en dat ongeldig had moeten
worden verklaard, daar de vakjens vóór
de namen Heemskerk en v. Gilse beide
zijn zwart gemaakt, geheel overeenkom
stig de beschrijving in het adres-Feenstra.
Spreker is van meening, dat vóór de
beslissing valt, alle leden der Kamer
gelegenheid moeten hebben om dit
stembiljet te zien. De heer de Savornin
Lohman, Voorzitter der Kommissie,
verdedigde hare konkluzie. Daar de
leden van het stemburoo den aanvrager
te Ylst kenden, behoefde zijn identiteit
niet bewezen te worden. Wat het brief
je te Woudsend betreft, de Kommissie
moest toestemmen, dat het afwijkt van
de normale biljetten, maar er waren
zooveel afwijkingen in de biljetten, die
ten gunste van den heer van Gilse zijn
aangenomen. Als de Kamer wilde onder
zoeken, moest ze alle briefjes gaan
onderzoeken. De heer Troelstra keurde
af wat te Ylst was geschied, de weige
ring om een nieuwe kaart af te geven,
en was van meening dat bedoelde kiezer
niet het slachtoffer mocht zijn van de
onkunde of onwetendheid van een bur
gemeester. Overigens meende hij, dat
een geheel nieuw onderzoek noodig is,
en niet alleen van het door den heer
Kerdijk bedoelde briefje. De Voorzitter
was van oordeel, dat, onafhankelijk van
verdere voorstellen, de gelegenheid
moest worden gegeven om het bedoelde
biljet van Woudsend te bezichtigen, en
.hij schorste daartoe de vergadering tot
12)^ uur. Na heropening van de zitting
gaf de heer de Savornin Lohman als zijne
meening te kénnen, dat, nu de Kamer één
kwéstieus biljet heeft bezichtigd, zij ook
de andere kwestieuse moet onderzoeken.
De Voorzitter stelde voor, een nader on
derzoek aan de Kommissie op te dragen.
De heer Troelstra wenschte aanvulling
der Kommissie, wat echter in strijd met
het Reglement van Orde bleek te zijn.
De heer Kuyper wenschte aan de Kom
missie opgedragen te zien, te schiften en
af te zonderen alle biljetten, die iets
anders vertoonen dan een zwart gemaakt
vak. De Voorzitter veronderstelde, dat
de Kommissie dat zou doen. Nadat de
heeren Pijnappel en Drucker er op ge
wezen hadden, dat alléén bijvoegingen
ongeldig maken, werd het voorstel van
den Voorzitter, om een nader onderzoek
aan de Kommissie op te dragen, zonder
stemming aangenomen. In geen geval
zal echter de Kamer voor de behande
ling van het rapport eerder terugkeeren.
Indertijd is bericht van de zonder
linge zaak der levendbegravenen van
Ternovsk, distr. Tiraspol (Rusland),
godsdienstige dwepers, die zich vrijwil
lig in muren lieten metselen.
Men vermoedde al terstond dat nog
niet alle slachtoffers ontdekt waren, en
dat vermoeden is bevestigd. Bij hervat
onderzoek heeft men nu nog zes dooden
gevonden twee mannen, een vrouw en
drie kinderen.
Kovalew, de man, die de vroeger ge
vondenen inmetselde, verklaart, dat hij
deze sektegenooten niet ingemetseld
heeftmaar hij kan of wil niet zeggen
wie het wel deed.
De onderzoekingen worden voortgezet.
Er worden nog 26 of 30 leden der zon
derlinge sekte vermist.
Chicago wordt bedreigd met verwoes
ting door vuur. De prairiebranden in den
omtrek nemen zoozeer toe, dat men ern
stig bevreesd is voor de veiligheid der
stad. Men is bezig den grond om te
ploegen, teneinde de vlammen te stuiten
maar dat gaat niet gemakkelijk omdat
de grond zoo droog en hard is.
Ook Cleveland (Ohio) en andere steden
worden met vernieling bedreigd. Veel
vee is levend verbrand op de velden en
een aantal huizen zijn vernield. Honder
den menschen zijn zonder onderkomen.
Ook in Canada woeden hevige prairie-
branden. Te Montreal is de lucht rooke-
rig door de branden tusschen die stad
en Ottawa. De dorpen Casselma, Cheney
en Moose Creek (te zamen door 1500
menschen bewoond) zijn vernield en .te
Casselma moeten verscheidene menschen
zijn omgekomen.
Een spoortrein van Ottawa naar Mon
treal moest een wedren houden met het
vuur, en de passagiers en treinbeambten
ontkwamen ternauwernood aan het ge
vaar.
De groote werkstaking in het machi
nevak in Engeland heeft, naar Daily
Telegraph berekent, aan patroons en
werklieden reeds -0750,000 (ƒ9,000,000)
gekost.
Tot het fabriceeren van papier wordt
thans ook als grondstof aardappelenloof
gebruikt. Hierdoor is de prijs van dit
product 2.50 per duizend kilo, reden
waarom de landbouwer nu zuinig op
z\jn loof wordt.
Volgens de Pel. Corresponded is bij
de Russische regeering weer een tole
rante periode ingetreden: de Czaar zou
namelijk toestemming gegeven hebben
tot het stichten van een katholieke kerk
te Swiekany (gouvernement Wilna) en
te Warschau moest aan de kinderen,
die van de school verbannen waren om
dat zij de orthodoxe godsdienstoefening
niet bijgewoond hadden, weer toestem
ming gegeven zijn.
Zou men eindelijk in Rusland tot het
inzicht komen, datdereligieuse gevoelens
der onderdanen toch ook iets tebetee-
kenen hebben.
Tot nu toe hadden de werktuig
kundige arbeiders en de machinisten
der locomotieven zich outhouden van
elke deelneming aan de groote staking
in Engeland, maar nu zal dit anders
worden. Reeds werd besloten f 12,000
te schenken aan de syndicaten en
f 124,000 als renteloos voorschot te ge
ven.
Alle werklieden-syndicaten te Londen,
dragen geregeld pl. m. 0.125 per hoofd
en per week bij voor de uitkeeringen
aan de stakers.
Ook Canada is men bezig te ont-
bosschen. Er is in de laatste jaren zoo
veel hout gekapt en zoo weinig aan
aanplant gedacht, dat men zich ernstig
ongerust maakt, dat Canada niét langer
de groote houtleverende kolonie zal zijn.
Er wordt dikwijls geklaagd over de
kleine honoraria, welke aan tooneel-
dichters wordt uitbetaald. Klagen is het
recht dier dichters, maar voorbeelden
trekken. Dus een paar voorbeelden uit
de vorige eeuw.
De hofschouwburg betaalde, verhaalt
de Telegraaf, aan Kotzebu voor de 46
werken, die hij van 1790 tot 1810
leverde een bedrag van 4279 thaler, 11
groschen en 7 pfennig. De erfgenamen
van Schiller verkregen in datzelfde tijd
vak voor zijn drama's 1145 thaler, 3
groschen en 6 pfennig; Goethe ontving
voor drie drama's 319 thaler, 4 groschen.
Sehiller kreeg voor de gansche Wal-
lenstexntrilogie slechts 60 Friedrichsdor,
voor Maria Stuart 36 ducaten, voor de
Maagd van Orleans 34 ducaten, voor
Turandot 145 thaler, 16 groschen, voor
de Bruid van Messina 103 thaler 19
groschen 6 pfennig, voor de Teil schijnen
80 Friedrichsdor te zijn betaald.
Voor de bewerking van Romeo en Julia
dat in 1812 ten tooneele werd gebracht,
berekent Goethe 600 thaler, terwijl hij
voor zijn oorspronkelijke stukken Eg-
mond, Tasso, Ipkigenie niets in rekening
bracht, omdat deze werken reeds lang
in druk verschenen waren.
Aan het officiers-casino te Kaschau
(Hong.) heeft Keizer Wilhelm 333 paar
zilveren vorken en lepels ten geschenke
gegeven. Tevens schonk hij aan den
overste, die chel is van het daar in garni
zoen liggende 34ste regiment infanterie,
de uniform van Wilhelm I, die honorair-
chef van dat regiment was.
Uit Breda wordt aan De Tijd ge
schreven
„Werd er reeds meermalen op ge
wezen, hoe tot meer dan één jaar celstraf
veroordeelden ten gevolge van die straf
de eene of andere inwendige ziekte be-
loopen, en werd toen door ons als voor
beeld het geval aangehaald van een
gevangene te Breda, die als gevolg van
„'t zitten" een levensgevaarlijke operatie
in het R. K. Gasthuis te Breda moest
ondergaan, van welke operatie hij op
kwam, doch welke niet de oorzaak zijner
ziekte kon wegnemen, thans is bij kor
ninklijk besluit, aan dienzelfden gevan
gene kwijtschelding verleend van de rest
zijner celstraf van drie jaren, waartoe
hij den 2den September 1895 werd
veroordeeld.
„Ware het niet wenschelijk, dat van
regeeringswege eindelijk eens een en
quête werd geopend, om na te gaan of
inderdaad langdurige eenzame opsluiting
slecht werkt op den gezondheidstoestand
der gevangenen, allicht zou dan die
enquête ook oorzaak worden, dat er
verandering kwam in ons strafstelsel,
en dat men b.v. door deportatie elders
liet goedmaken wat hier te lande werd
misdreven, of wel dat men hetzelfde in
ons land beproefde, door gevangenen als
heideontginners te gebruiken."
Men deelt mede dat onder het machine-
personeel der H. IJ. S. M. een lijst
rondgaat, om deelnemers te verkrijgen
-tot medewerking aan eeneloonbeweging,
beoogende loonsverhooging van. 10 pet.
en afschaffing van premiegelden.
De Friesche Ct. schrijft uit Leeuwar
den: Blijmoedig fluitend wandelde op
een onzer singels een amateur-photo-
graaf. Af en toe stond hij stil, taxeerend
de diepte en 't licht-effect, maar toch
scheen 't niet te zijn wat hij zocht. Weer
staat hij stil en nu toch schijnt hij be
vredigd. Een rij schepen, een molen met
boomen op den achtergrond en links een
brug. Behoedzaam stelt hij in. Daar duikt
plotseling van uit het vooronder een
schippersvrouw op, nog niet geheel en
al gekleed en met loshangende haren.
Een oogenblik tuurt ze naar den niets
kwaads vermoedenden amateur en be
gint dan luidkeels te schreeuwen„Pier
Pier! smiet die kerel met die zwarte
doek daar weg. Hij wil mij ütpotretteere 1"
Haastig komen een paar schippers op
den photograaf toeloopen met niet te
miskennen bedoelingen.
't Photografenhart slaat acht en tach
tig. Met een ruk grijpt hij zijn toestel
van den grond en loopt
loopt
Men heeft hem er nooit weer gezien.
In een courant stondTe koop een zeer
weinig gebruikt amateur-photographie-
toestel, form. 13 bij 18.
In de Spoorhaven te Zuidbroek kwam
dezer dagen een vaartuig aan met eene
nieuwe machine voor eene stoom-oliesla-
gerij. Bij 't ophalen echter brak de
kraan en plofte de machine met alle
bijbehooren in 't water.
Een deskundige nam op zich de ma
chine te lichten, wat ook gedeeltelijk
gelukte. Een zware ijzeren cilinder ech
ter was met geen middel van zijn plaats
te brengen. Er werd nu naar duikers ge
vraagd, maar, daar deze veel geld zouden
kosten, besloot men het gedeelte der
haven af te dammen. Ook dit baatte
niet; ook nu nog bleef de weerbarstige
cilinder zich aan het modderbed, waarin
hij was neergezakt, vastklemmen.
Daar meldden zich twee mannen aan
om voor f 45 den cilinder boven water
te brengen. De een was een dansmeester
en de andere een scharenslijper. Hoewel
de eigenaar niet veel vertrouwen stelde
in deze dilettant-duikers, nam hij toch
het aanbod aan en beloofde nog f 10
bovendien.
De beide duikers lieten zich, met een
