HAARLEMSCH
Adresboek van Haarlem
Eerste Blad.
No. 89
Negentiende Jaargang.
144
met AMSTERDAM.
van WOENSDAG 10 November
Het
1897.
Prijs ing. 1.75, geb. f 2.—,
DË ERVEN LOOSJES.
Nieuwsberichten.
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 84.
T S I. E PH O O N N U M M E K
TBLEPHON1SCHE VERBINDING
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maandent —,25.
franco p. post ,40.
Iffonderlljke nommers S centen per stuk
Prils per Advertentie van 1—5 regels f 0.25, elke regel
meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond.
Advertentiën worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ure, die alsdcm zoo mogelijk nog worden geplaatst.
is voorhanden in den Boekhandel van
Dooven met de vingers te laten hooren,
is een resultaat, dat de Engelsche physio-
loog Mackenbrick hoopt te bereiken.
Hij nam de volgende proef. Een pho-
nograaf werd in beweging gebracht en
bracht zijn tonen over op een microphoon.
De beweging van laatstgenoemde werd
weder op een electrisch inductietoestel
overgebracht, met welks tweede rol de
handen van een mensch waren verbon
den. Laatstgenoemde gevoelde nu, zoo
dra de phonograaf in beweging kwam,
een prikkelen in zijn vingers, dat in
kracht en rhytmus volkomen overeen
kwam met de muziek, welke de phono
graaf weergaf.
De Heer Mackenbrick is overtuigd,
dat bij eenige oefening een doovealle
tonen van den phonograaf door het ge
voel in zijn vingertoppen kan leeren
onderscheiden, en zoo in zijn gevoel
vergoeding kan vinden voor het gemis
van zijn gehoor.
De Iangstgebaarde man ter wereld
woont te Vandenesse, in het Fransche
departement Nièvre. Het is een grijsaard
var, 71 jaar, die zelf niet langer is dan
1.60 M. en een baard heeft van niet min
der dan 3.32 M., naar de bladen uit die
streek verzekeren. Als hij loopt, draagt
hij zijn baard over den arm of als
een zijdeachtige dubbele spiraal om het
lijf gewonden.
Deze man draagt niet alleen een baard,
die langer is dan eenige andere, maar
hij draagt ook reeds langer een baard
dan de meeste menschen. Als knaap van
12 jaren had hij reeds een baard, en
op veertien-jarigen leeftijd pronkte hij
met een baard van 15 centimeter.
Machuron en Lachambre, de beide
Fransche luchtschippers, waarvan de
laatste Andrée's ballon heeft samen
gesteld, terwijl de eerste hem dicht
gemaakt heeft en bij de opstijging is
tegenwoordig geweest, zijn bezig een
dagboek uit te geven.
Belangwekkend is vooral in dezen t\jd,
waarin men zich zoo zeer met goede en
slechte kansberekeningen omtrent de
reis van Andrée bezig houdt, het eind
oordeel van Machuron.
Hij beweert namelijk, dat nog vijf
dagen na het opstijgen de wind gunstig
was, zoodat Andrée minstens 5 dagen
goede vaart gehad moet hebben en hij
thans hoogst waarschijnlijk reeds lang
in veiligheid is. Overigens meenen beide
luchtschippers, dat men zich over Andrée's
lot niet bezorgd hoeft te maken, daar
hij zelf gezegd heeff, dat er wel een jaar
kon heengaan vóórdat er eenige tijding
kwam. De noodkreten, die sommige
IJszee-vaarders op Spitsbergen zouden
hebben gehoord, kunnen zeer wel van
gewone walvischvaarders afkomstig zijn.
Achter de bestaande plannen om te
trachten de zaak van den verbannen
kapitein Dreyfus opnieuw in behandeling
te doen nemen, zoekt men nu religi-
euse drijfveeren. Nu is zeker niets ge
schikter tot het tegenwerken van eene
zaak, dan er godsdienst-kwestie bij te
sleepenmen kan dan alvast op een
aanhang rekenen! Jammer, dat zelfs
in het verlichte Frankrijk godsdienst
zóó kan misbruikt worden.
Of de moedige senator Scheurer zal
slagen in zijn vriendelijk pogen om de
treurige zaak opnieuw aanhangig te
doen maken is een open vraag. Dat de
zaak, zelfs al wordt de kapitein on
schuldig bevonden, hem veel voldoening
zal verschaffen, mag wel met recht be
twijfeld worden, en zulks vooral met
het oog op den hatelijken toon, dien
enkele bladen zich in deze veroorloven.
Dat hij overhaast te werk gaat, zal
niemand hem kunnen verwijten.
Met de Oostersche kwestie is het zeer
stil. Of de onderhandelaars met hun
werk opschieten of niet, niets verneemt
men er van.
Italië heeft vier oorlogsbodems van
voor Kreta thuis gehaald en de inter
nationale rechtbank op het eiland spreekt
van tijd tot tijd vonnissen uit.
De sultan heeft- zijn voorloopigen
gouverneur nog niet terug geroepen er.
de kandidaat der mogendheden is nog
niet geplaatst.
Welke voordeelen kippenbroeierijen
kunnen afwerpen, leeren de volgende
cijfers, welke aan een Amerikaansch
blad ontleend zijn.
In het jaar 1896 leverden de Ameri-
kaansche mijnen voor 72 millioen dollars
aan zilver en voor 46,610,000 dollars
aan goud. De waarde der schapen over
het gansche land bedroeg 65,167.725
dollars; van de wol 38,146,450dollars.
Thans de kippen.
Onvermoeid zijn deze dieren met
leggen voortgegaan, tot ze 660 millioen
eieren „het daglicht" hadden doen zien.
Deze 660 millioen eieren worden, laag
berekend, geschat op een waarde van
165 millioen dollars, terwijl bovendien
aan gevogelte in het algemeen voor een
bedrag van 125 millioen dollars werd
gemaakt. Vormt derhalve samen een
som van 290 millioen dollars welk
bedrag voldoende is voor den aankoop
van al het zilver en goud dat in 1896
geproduceerd is, van alle schapen, van
alle wol en bovendien van den gan-
schen aardappeloogst.
Een vader te Zevenbergen liet zijn
pas geborene doopen met den naam
Adrianus. Een paar dagen later kwam
de man terug, verzoekende het te willen
doopen als Wouterina, aangezien het
een meisje was. Zulke dingen gebeu
ren niet alle dagen en dus zijn ze de
vermelding waard.
Het getal boerenarbeiders, dat tegen
woordig uit Friesland naar Duitschland
vertrekt, neemt belangrijk toe. Niet al
leen ongehuwde arbeiders, maar ook
geheele gezinnen vertrekken derwaarts
men vindt daarbij ook personen, die
vroeger zelf boer waren in Friesland,
maar 't wegens achteruitgang niet meer
konden volhouden.
De veehouders in Duitsóhland hebben
bij voorkeur Friesche knechts, om het
vee te voederen, te melken en verder
op te passen.
Ook den Haag zal nu met het ver
drijven van den grachtenstank maar
wachten op de benoemde Commissie in
zake de vervuiling van gemeentewateren.
Hoe lang de machinewerkers-staking
in Engeland nog zal aanhouden is niet
te berekenen. Verschillende voorstellen
zijn gedaan om de partijen bijeen te
brengen, maar alles stuit af op den
eisch van den achturigen werkdag,
waarvan de patroons niet willen weten.
Inmiddels begint de toestand nijpend
te wordende vroeger sterke kas der
werklieden heeft, door de wekenlange
ondersteuning aan duizenden, ontzet
tend geleden en binnen niet te lang
tijdsverloop zal die uitgeput zijn. Nog
een ander bezwaar is, dat verschillende
aanzienlijke orders niet kunnen uitge
voerd worden, door gebrek aan werk
krachten en voor de deur staat, dat
Duitschland, dat goedkooper, en naar
men verzekert even goed produceert,
van den toestand gebruik maken en
zich zal werpen op alles, wat de Engel
sche Machine-nijverheid ongedaan moet
laten. Te laat zal men dan inzien, dat
niet alleen de fabrikant moet kunnen
concurreeren, hij zal dit ook kunnen
eischen van zijn werkpersoneel, dat nu
als het ware 's lands nijverheid ver
nietigt.
Een verblijdend bericht voor verza
melaars is, dat Rusland het volgende
jaar nieuwe postzegels invoert.
In de provincie Brandenburg is eene
bepaling ingevoerd ten dienste van
schoolgaande kinderen. Geen kind mag
daar in 't vervolg meer gewicht aan
schoolboeken meedragen, dan het achtste
deel van zijn gewicht bedraagt. Zware
tasschen, kokers enz. mogen niet ge
dragen worden en het gebruik van
schouderriemen voor boekentasschen
wordt aanbevolen. Wat zijn wij Neder
landers toch nog achterlijk, dat wij
daar niet aan gedacht hebben. Hoe het
in Brandenburg gesteld is met andere
vrachten door kinderen vervoerd, als
een kleine broer of zus, een bak aard
appelen of een vrachtje steenkolen, is
ons niet bekend, maar daar zou men in
Nederland wel eens mee kunnen begin
nen omdat die categorie van kinderen
behoort tot de slechtst gevoede en de
slechtst gekleede, m.a.w. totdezwak-
sten. Deze kunnen beter een stootje
velen dan de boekendragenden. De
Brandenburgers moeten toch wel in de
meening verkeeren, dat wij halve bar
baren zijn, omdat niet al onze politie
mannen zijn voorzien van een achtdee-
ligen unster. Zij vergeten bovendien,
dat de jongens misschien niet eens erg
gediend zijn van de va'derlijke regee-
ringszorg; 't kleedt zoo, veel boeken en
groote tasschen.
Het vraagstuk betreffende de veront
reiniging van gemeente-wateren begint
meer en meer besproken te worden.
Delft heeft eene volks vergadering ge
houden, waar men van meening scheen,
dat Delfland niet spuit gedurende het
badseizoen, dus ten gerieve van Scheve-
ningen. Hoe den Haag in zake denkt j
is genoegzaam bekend. Te Zevenbergen
was gedurende de laatste dagen het
water van dien aard, dat de verf aan
deuren en kozijnen der woningen ver
kleurde en waarvan men de oorzaak
meende te moeten zoeken in het afval
water der suikerfabrieken. Men meent
dat vuil water niet in gemeentewater
mag gelost worden, dat het eerst op
eigen terrein tot zekere mate van zuiver
heid behoort gebracht te worden, doch
hieraan schijnt men de hand niet te
kunnen houden.
Hoe de toestand te Haarlem is weet
ieder. Tal van woningen aan grachten
gelegen, loozen hun afvalwater in stads-
wateren. Als het al te erg wordt met
de opstijgende gasbellen, wordt er water
ververscht of eigenlijk doorgespoeld,
maar het groote kwaad is daarmee
niet verholpen. Als er geen rioolen
genoeg zijn, men make ze; de rente
en aflossing van het daarin gestoken
kapitaal te betalen door belanghebben
den.
Te Zwolle is eene vrouw voor de
twintigste maal veroordeeld wegens
openbare dronkenschap waarvan zeven
maal tot opzending naar eene Rijks
werkinrichting. de vorige week werd
jj zij weer in hechtenis genomen wegens
dronkenschap en na hare loslating dien
II avavui op nieuw, nu wegens bedelarij.
Te Voorburg meldt liet Vai.
bedraagt het getal typhuslijders thans
25. Sterfgevallen zijn nog niet voorge
komen. Het Gemeentebestuur meende
te mogen veronderstellen, dat de ziekte
niet veroorzaakt werd door infectie van
den bodem, maar door het gebruik van
melk of iets dergelijks, en wel op grond
van het aantal lijders in enkele dagen.
Het onderzoek, vanwege B. en W. naar
de melk van eenzelfden melkslijter door
drie doctoren ingesteld, is nog niet af-
geloopen. Inmiddels is gebleken, dat
deze melkslijter zijne melk van twee
landbouwers uit naburige gemeenten
kreeg, en voorts, dat in de nabijheid van
een dezer landbouwers, die zijne melk
kannen enz. in eene sloot reinigt, typhus-
gevallen waren voorgekomen, zoodat
vermoed wordt, dat de besmetting door
de melk van dien veehouder is veroor
zaakt.
De huizen der lijders en der verdachten
worden door het Gemeentebestuur van
faecaliëntonnen en kosteloos van ont
smettingsmiddelen voorzien. De inhoud
der tonnen wordt dagelijks verbrand.
Ten plattelande in Friesland worden
thans de schoolklassen weer dicht be
volkt. De meeste werkzaamheden op veld
en akker zijn verricht, en nu komen de
jongens en meisjes weer opdagen, om
wat te leeren. Natuurlijk hebben zij
intusschen heel wat vergeten, en velen
moeten in lagere klassen teruggeplaatst
worden.
Gelijk alle jaren, veroorzaakt deze
toestand aan het onderwijzend personeel
veel moeite. Daarenboven hebben de
kinderen in den zomertijd, bij het goede,
dat zij hebben afgeleerd, vaak ook heel
wat slechts aangeleerd.
Naar men uit Delft mededeelt, moet
het gebrek aan ruimte in de collegezalen
van de Polytechnische School reeds
meermalen aanleiding hebben gegeven
tot handtastelijkheden tusschen de niet-
korpsleden en de korpsleden over het
bezetten van de banken voor het schrij-
