1<(j uapjfiAi} nannnq noz am 'pquaqas ayopq aSif
-laq aufig aip Pq si pop 'na|[a}sana[a} fira jbz dooq
appfi uaafl na A\noq qi nai^ do paAV qp/ mpsd
-|aqnf naa ui ioao SniS tqoBjq uljz j snuiAig apgipuia
0AB}g U»
BpajY uba aip pra 'qmqqiaaAi mBBU sacpo^ no do
uapueq ap usAaiq uaqB na ';qoq assoa pq nappuq
-JS9M asAMiojA lap aafluiaauB apaaaq ap 'jnnA puaiaojS
-Sooq pq aoop nanaqosaq pnapraaM 'napiaqqig nannum
aap najfiqaiaq ua naaods ap moaq aSipaq ap yn japAi
siapaud ap uaplaqas naflfiMZ fltnnizraiaqafl aapno
'p[a§Baa8 sppaqasnapjBBd najBM 'apAinpuqasaaAO raaq
aip 'qia uaflqqoBsnaa nap ubb 'puBjqmo uaajsaajjo ap
paa.w natnao{qa}na| pj\[ 'innA puararacjA Sooq pq mo
naMnojA na aannam 'p.ia8a|a8 fiz uaiBAi §uuq nap
-fiM uj -naqaatns a} jb pSoo uaSiqqnjaS naa uapoflp
aunnq mo 'paapuSaaA aaaM uauapiaq ap *pnoM aaapnip
pq ni 'qi °bz apaaaq qi naoj// -qfijapBras a}qoBj fijj
<(-}jBtns aapoaS Sipuiauo aoop 'aapSaaA SuqaqaooS
-}no aip fira paap pq 'fli}jBqmjBq sbm pj pq qoop
Saqppinaja} apnaAauS naa fira sbm pjj •fiz apiaaS
•aq mnnqoij sooiq jBBq jooa pppirapaa naa spoajs
'snizsnaafl 'apjaoqaq pppirasaanaS naa |aiz aqfijajaap
-no JBBq pp 'apnBBM qp •japaompoaS aquuiq JBBq
fiq fira '}uooav usps napao.waSqasnam uap 'qBBjp
nap uba ]oq pq appnojBjq fiq aip 'bijij, apnojq
ap dau *pq paA\ 'pqoBu uaaapiQ jnaqBm ua§
-nuapiOA azfiAA azap do aaa| azno psz yoon 'yocqsj//
apS[0AJ8A
qfqapooppjBq fiq jfiMja} 'SipaBdniBjq qoapaA pspg
ufiz '}saoq ap do pitiA ap pm qoiz gaojs oqpf^
jqi 'pp aop qj (inaSod sno uba
SBjspn uapaofl nap ubs yajftAV} spaajs 'yajfizA} aiAl"
18
84
zou ik, bij zulk een ervaring niet belijden met de
lippen en beamen met mijn hart: '/Wat Hij doet is-
welgedaan
Wytho lachte schel. //Uw rhetorika is heden zoo
schitterend, dat mijn logica er stom van wordt. Gij
waant alzoo, dat het Gods liefde is, al die tegenkan
ting welke ons ten deel valt?"
»Ja Wytho, ik ontdek de liefde van mijn God in
alles wat ik aanschouw. Ik zie haar in de lachende
zonnestralen, die over onze donkere aarde een weer
glans van den glanzenden hemel werpen, in de geu
rende lentebloemen, in den schuldeloozen opslag van
twee reine kinderoogen. Zij fluistert tot mij in de ritse
lende bladeren, maar ook klinkt haar machtwoord tot
mij in het loeien van den ontketenden stormwind.
Gods hand, ik herken haar in de tegenspoeden die
mij buigen. Zij leeren mij in ootmoed, geduldig te
wachten op Zijn tijd, die een welige kroon van rozen
den bladerloozen struik zal schenken, waaraan thans
slechts doornen groeien."
Wytho wrong de handen, als in nameloozen angst.
//Houd op! Gods toorn is over u, en gij spreekt van
Zijn liefdeHet kruis is van den toren gestortHoe
duidt gij dan dit ontzettend teeken?"
//Het beteekent, dat de bliksem goed weet te tref
fen of dat het kruis vernieuwd moest worden," ant
woordde Liudger kalm.
//Misleid u zeiven niet met drogredenenWee ons,,
wee u, ontrouwe herder!
//Ga voort, predik mij gelatenheid, onderwerping
aan uw wilIk zal gehoorzamen tot de strak gespan
nen koord breekt, tot de, met geweld bedwongen vlam
uitslaat in feilen gloed
}izaq qoo 'apojaaA ap.iBB ap aip 'paoAapaj^ ap doiBB.w.
}qBBU Sep ap pq poAafl qi aapqoa ujj uapaq pom
(<§uiaa}}iqia^// pp 'uaaaoA nadBAi naa qoop 'yi.iSag
}BB}8 ,J00[3£)// niJBBM uajgaqdo ppqos unq aip 'naa
-aSjajaA pnupao} naunsdsaS nap fiz napnoz jq <jnau
-UIMJ9A aj joojaoftq ua piaqMnj aaam pin }qoBUi ap
UBp SniSinpaAO ua joopS uayizag j flnqppnygaj ap
BipaajM ua piqas aopj j pmoqyn ua SnqqoBAija^//
^raapoq naflqqoBnaa^s naa do
pBBz apioojpaSjm pq pp raoaBB.w qqoniA uaaS raas
-aojq Ain qnoqas raojBB^ isnBq} nq -nazfiajaA noz n
iooa aip Sspipq nap hba '}qonj ap joop p|up§ yaaq
aipjoid naq •uafluipSjOA apaoM suBpo^ uba naS
-Bpspouq ap aapuo 'qnoziaan pnapaoiq fiq jfmaa} 'nap
-laqosaaA }°bbz pnaqomf 'jqosaopS pnq Sniunaqsira aap
sinaq pq fiq ppsn 'a^qaaAA SniuniMjaAo aap nooaq
ap naiA\ 'smoBjmog fi8 nao} 'saipfluBAa sap jqosaq
ap uba ua8uBA}uo siuaSinpS ;qaq ftg qoo ng jraop
-nappq }aq pi uaqBAaflSnaa} sbj snp 'Subaubb nap ni
}appdsaooA jsSoo naqfu ooz aip 'fi8 qfiz aop j pnoaS
apnaAopqpaA na aflipzA 'pnapaiag ufira 'pnBjsaiag//
juaip }naq naa|pi ftp
•q[OA ufim pra ua raaq pra na pom na ubb8 qi naip
Sa^ü. nap fira sAaa 'na°BsaaA pin fira }bbj 'pog utjra
'O i Paora naSipna ni uaddaqasajrao ppqpsinsaqno
azoopraoo} azap aop j naSipnp pp pz apamiBB^//
naaq qoiz jooa qfippnia fiq quads pm|
-JPH 'nafloo aSpsnaa anfiz naqossnj apjaoaS qoiz aip
'naflBAa}SaA\ jadraia naqoASaoz nap a^qoera fiq piu sbaa
apraapB qaa^rao ap paqaS aip 'a}rajBq ap qoop 'qaa}
-J3A pq ui BUBjojaApz unq nadaaiM UB8m aap napap
ap 'jj3A\a§}qon| aflooq pq ubb nftqosaooA 3} uapBJ}
naaaap ap -nBBSnaaq Sirainpno spqpf^ 'naAajq
88
85
//Valt lijdzaam wachten u dan waarlijk zoo zwaar?
Arme Wytho!"
//Het is mij ondragelijk
Als een plotselinge losbarsting klonk het.
//Sinds wanneer martelt u dit ongeduld?"
Sinds lang en dagelijks stijgt het. Ik kan het niet
meer dragen, ik kan niet! Handel!"
//Bestaat dan moed in overmoed, kracht in opwin
ding? Alleen hij, die kalm voorwaarts treedt, bereikt
in het eind zijn doel. Gij, die zelfs niet in staat zijt
uwe bittere woorden te matigen, hoe zoudt gij kun
nen handelen, met wijsheid, overleg en liefde?"
//Ik zou hen toonen, dat ik juk noch weerstand
duld, ik zou eischen, bevelen
//En een algemeene weerstand, zoo geen oproer zou
het gevolg zijn. De tooneelen, eenmaal door Karei
Martel uitgelokt, zal ik niet doen wederkeeren, of
schoon het onmogelijk is hen uit het geheugen te
wisschen. De blanke golven der Bordine zullen niet
nogmaals worden gepurperd door het bloed der Frie
zen, die weigerden het geloof hunner vaderen te ver
laten, in hetzelfde uur, dat zij hen tot doopvont
dienden, die, door overmacht gedwongen, de leer aan
namen der gehate Christenen. Alleen door kracht van
overtuiging, door innigen drang des harten, door liefde
koorden wil ik hen trekken, die arme verdoolden. Geen
dwang vormt waarachtige Chistenen, steeds zal ik
trachten mijn zachtmoedigen Meester na te volgen
die leerde: //God is liefde!"
//Liefde is uw wachtwoord, van den aanvang tot
het einde, en alles wat ik aanschouw is haat." De
stem van Wytho beefde, toen hij voortging:
//Deze tijd schijnt mij de jammerlijkste van al de
