danig, dat de bevolking verarmde door den achteruitgang van handel en
nijverheid, dat alle bronnen van volkswelvaart opdroogden en Nederland,
gebonden aan handen en voeten en medegesleurd in de lotgevallen van
Frankrijk, dat inmiddels weer den éénhoofdigen regeeringsvorm had aan
genomen, ten laatste een deel van het Fransche Keizerrijk, maar door den
grootmachtigen Napoleon als wingewest behandeld werd. Doch ook de geluks
zon van den Corsicaan begon te tanen. De volkerenslag bij Leipzig besliste
zijn lot.
Te midden van den onmetelijken druk der tijden had menig Hollandsch
hart opnieuw geklopt voor Oranje, en ondanks de Fransche cohorten nog
Holland en Utrecht bezet hielden, waagden eenige kloeke mannen den
Oranje-geest des volks, slechts ingesluimerd, wakker te schudden en Oranje
liet zich niet bidden. In November 1813 stapte de Zoon des overleden Stad
houders Willem V te Scheveningen aan wal en voltooide het groote werk
der bevrijding als souvereine Vorst. Zijn komst in den lande werkte be
zielend. De Natie leefde op, het gevoelde diep de groote regeeringszorg van
den Oranjevorst, zij loonde Hem voor Zijne zorgen met hartelijke aanhanke
lijkheid.
Nederland herademde. Na de terugkomst van Napoleon van Elba, be
sloot het Weener Congres de Oostenrijksche Nederlanden te vereenigen met
Noord Nederland onder den scepter van Koning Willem I. Daze ongelukkige
vereeniging, welke reeds den kiem der scheiding in zich droeg, heeft Neder
land en by name den Koning veel leeds gebrouwen. Schatten bij schatten
heeft het gekost eer de beide deelen des rijks weder gescheiden waren en
onze Koning boette er bijna zijne populariteit bij in. Dank zij Fransche
tusschenkomst, kon het Zuiden zijn eigen Koning kiezen, nadat menig
heldenfeit geleerd had, dat de Nederlandsche soldaat zijn plaats waardig is,
als hij wordt aangevoerd door een maarschalk als de toenmalige Kroonprins,
later Koning Willem II, onder wiens negenjarige regeering, rijk aan ge
beurtenissen, vooral op financieel gebied, het vertrouwen opnieuw toenam
en de Koning bij zijn verscheiden in 1849 zeker niet tot de minst populaire
Vorsten van Europa kon gerekend worden.
Gedurende zijne regeering redde het Nederlandsche Volk, hierin voorge
gaan door het Koninklijke Huis, het land van den rand van een staatsbankroet.
tlAAliLEM, 30 Augustus 1893.
Reeds Maandag h .d de stad een
feestelijk aanzien; hoewel de vlaggen
nog ontbraken, was men tot op de
kleinigheden na gereed gekomen. Overal
in de straten geurde het sparrengroen,
meestal tot guirlandes verwerkt en soms,
bij enkelen bogen in een gevlochten.
Mijlen guirlande zijn opgehangen, dui
zenden lampions zullen op den eigenlijken
feestdag gereed zijn orn ontstoken te
worden, teiwijl aan vele woningen
levende bloemen in groote hoeveelheid
zijn aangevoerd bij schuiten vol, in
hoofdzaak oranjekleurige, of wat daarnaar
zweemt.
De straatversiering op den weg dien
de optocht volgt, geven wij hieronder
in korte trekken aan. Men zal er uit
kunnen opmaken, dat kosten nog moeite
zijn gespaard om de stad een recht
feestelijk aanzien te geven.
Zooals men weet wordt de optocht
op het kazerneplein, Schoterweg, ineen
gezet.
Schoterweg, Schotersingel, Statenbolwer k
ziet men weinig anders dan de gewoon
vlaggentooi. Misschien zal aan het Frans-
halsplein nog eenigen sier worden aan
gebracht, hoewel te veel decoratief zou
het aardige pleintje niet mooier maken.
Kenaupark. Het dennenperk in het
midden is van opgaanden grasrand voor
zien en deze dient tot grondslag van
een corbeille, bestemd om geheel ver
licht te worden. Daar tegenover is langs
het voetpad een rand van zonmotieven,
in het midden hetzelfde motief als uit
gangspunt. Van de Parklaan gezien, zal
het een eenig schoon geheel zijn als
dit alles is verlicht.
Manége-brug. Van hier zal men kun
nen genieten het overzicht van de
geheele lijn der Nieuwe gracht. De brug,
zoowel als de Kruis- en .lansbrug, zullen
verlicht zijn met dubbele bogen, de
middelste boog draagt bovendien een
kroon, terwijl aan de walmuren mede
gelegenheid tot verlichting is gemaakt.
Het huis van den Commissaris der Ko
ningin heeft eene gasilluminalie boven
den hoofdingang.
Jansweg, enkele woningen versierd.
Parklaanaan een paar huizen bloe
menversieringen. Men verzuime niet hier
een blik te werpen op het Kenaupark,
Dat zijn opvolger, Koning Willem III, zich steeds betoond heeft te zijn
een Vorst trouw aan de Grondwet, zijne persoonlijke inzichten prijs gevende,
waar de volksstem het anders wensehte, het behoeft niet in herinnering
gebracht; dat Hij steeds voorging waar rampen te lenigen, lijdenden ver
troost behoorden, ieder herinnert het zicli; dat de Koning door zijn krachtig
initiatief kunsten en wetenschappen deed bloeien, het behoeft niet herhaald
dat hij zich hierdoor verzekerde van den oprechten dank, de onafgedwongen
aanhankelijkheid der Natie werd nimmer krachtiger aangetoond, dan toen
het Koninklijke Huis telkens en telkens slag op slag trof. De avond zijns
levens werd verhelderd door het huwelijk met Prinses Emma van Waldeck
Pyrmont en de geboorte van Prinses Wilhelmina, na het overlijden van
's Konings eenig overgebleven Zoon Prins Alexander in 1884, de vermoede
lijke troonopvolgster en na den dood des Konings, Koningin onder voogdij
van Koningin Emma.
De dag is thans aangebroken waarop de Koningin-Moeder de Voogdij
schap nederlegt aan den voet des Koningsschaps, vertegenwoordigd door
Koningin Wilhelmina.
De kroon drukke zacht het Koninklijk hoofd. Zij drage die lang en
voorspoedig; het Nederlandsche Volk make haar den last licht!
Ter eere van de inhuldiging van de Koningin viert Nederland feest.
Nederland heeft daar behoefte aan; het wil zich uiten, het wenscht door
grootsch huldebetoon aan Europa te vermelden, dat, wat ook moge veranderd
zijn, welke wijzigingen de tijd ook den gedachtengang der Natie heeft doen
ondergian, dit ééne onveranderlijk is gebleven: Nederland en Oranje zijn
één, één in vreugde, één in leed, één in Vaderlandschen zin, beiden be-
oogende den voorspoed, den bloei van het Vaderlandte vermelden dat
Nederland prijs stelt op zijn volksbestaan onder een constitutioneel Koning
schap, volgens de Grondwet gesproten uit het aloude Huis van Oranje.
En zoo gaat Nederland, zonder te breken met de oude traditiën, met
31 Augustus een nieuw tijdperk in. Moge het zijn een tijdperk van vrede,
van welvaart, maar bovenal een tijdperk van onderlinge waardeering, zóó
dat, wat het Vaderland ook verdeele, het zich steeds kunne vereenigen
onder de aloude leuzeOranje en Nederland 1
dat thans door den stoet gevolgd wordt,
vervolgens door de Pieter Kiesbrug en
Pieter Kiestraat, met vlaggen versiering.
Naar men ons mededeelde wacht aan
den ingang der straat eene kleine ver
rassing.
De Zijlweg heeft op sommige punten
bloemdecoraties.
Zijlstraat van Zijlbrug tot Oudegracht
heeft gevel versieringen en oranje deco
ratie a planfond.
Oudegracht. Van Zijlstraat totJacobij-
nestraat zeer, uitgebreid bijzonder be
zienswaardig bloemendecoratief.
Oudegracht. Van Jacobijnestraat tot
Koningstraat. Begin en einde eereboog
gevuld met sparrengroen en bloeiende
heiplanten.
Langs de rijpaden masten met guir
landes van groen en verlichting in ge
broken lijnen. Hier heeft men een goed
uitzicht op de Gierstraat versierd met
guirlandes en verlichting.
Verwulft. Sommige hnizen bloemver-
siering, sommige met sparrengroen.
Oude gracht. Van Groote Houtstraat
tot Kleine Houtstraat. Zes eerebogen
in Oranje en nationale kleuren met
schilden en opschriften. Het midden is
a plafond gedecoreerd in Oranje en de
Haarlemsche kleuren, terwijl langs den
rijweg verlichting komt.
Oude gracht. Van Kleine Houtstraat
tot Spaarne, verlichting, en sparrengroen
langs de huizen.
Men vergete hier niet de Schagchel-
straat met eereboog aan begin en eind
en versierd met provinciale wapens en
de eerste Kleine Houtstraat met bloem-
versieringen, welke toenemen naar
mate men de Anegang nadert.
Spaarne. Van de hooge brug tot de
Gravesteenen brug masten aan beide
kanten voor verlichting. De Melkbrug
heeft licht decoratie in den vorm van
wapenschilden met kronen, de Lange
brug en de Gravesteenen brug volgen
meer den obelisk vorm. Bij de drie
bruggen zijn mede de leuningen en de
bogen verlicht. Op een geschikt punt,
b.v.b. aan de Korte Veerstraat zal het
uitzicht verrukkelijk kunnen zijn. Het
gebouw van de Maatschappij der We
tenschappen heeft nog eene afzonderlijke
licht decoratie.
Damstraat, heeft wegens onvoorziene
omstandigheden haar versieringsplan
niet geheel kunnen volgen, zoodat de
versiering partieel is.
Klokhuisplein, gevelverlichting en decora
tief aan den ingang bij de firma En
schedé.
Riviervischmarkt. Gevelversiering dubbe
le bogen sparren groen.
Grootemarkt. Gevelversiering bij Von
der Möhlen,gasilluminatie bij Brinkmar.n.
Het Raadhuis heeft gasilluminatie
over het geheele front.
Trouw moet blijcken heeft vlaggen
decoratie in alle kleuren en aan drie
zijden. Het gedeelte aan de Houtstraat
is zeer fraai.
De muziektent op de markt is op
de gewone wijze gesierd en met gas
verlicht.
Groote Boutstraat. Van Groote Markt
tot Verwulft gevelversiering en verlich
ting in het breede, guirlande plafond
gedekt met kroon in het engere gedeelte
en verlichting.
De Anegang heeft een eerboog aan
begin en einde met gevelversiering. De
bewoners zullen de vlaggen in schuine
richting uitsteken, wat op zich zelf al
aardig diecoreert.
De "Warmoesstraat is versierd met
guirlandes langs de trottoirs en veel bloe
men.
Groote Houtstraat. Van Verwulft tot
Gierstraat sparrengroenversiering a pla
fond met schilden en verlichting.
Waar de Houtstraat zich bij de Gier
straat verbreedt is tegenover het ma
gazijn van den Heer Van Ek een fraaie,
samengestelde bloementrofee opgericht
tusschen elk der samenstellende deelen
bevindt zich een kolossale W met kroon
in Oranjekleurige lampions. De Doel-
straat ziet er recht gezellig uit met de
kruisvormige sparren guirlandes. De
toegang tot die straat wordt gevormd
door een artistieken eereboog, zóó mooi
van kleur en vorm als men zelden te
zien krijgt. Verder tot aan de Houtbrug
gevelversiering met verlichting.
Gaslhuisvest Vlaggen versiering.
Kleine Houtweg. Op sommige punten
balconversiering even als op de Baan en
langs de Dreef. Het breede wandelpad
is hier des avonds verlicht door twaalf
kronen met afmetingen van vier bij twee
meter.
II azepater slaan. Vlaggen versiering.
Wagenweg. Vlaggenversiering.
Koninginneweg. Decoratief aan den tuin
van den Heer Van Tubergen.
Molenpad. Vlaggenversiering.
Wilhelminastraat. Begin en midden
twee monumentale eerebogen, met ver
schillende wapenschilden en elektrische
verlichting.
Keizerstraat. Dennengroen guirlanden
langs de trottoirs.
Barrevoetstraat. Sparrengroen versie
ring.
Botermarkt. Vlaggendecoratie.
Koningstraat. Gevelversiering met
schilden en verlichting. Op twee punten
zijn over de straat guirlandes gebracht.
Groote markt. Reeds genoemd. Het
inzicht in de Zijlstraat is hier bijzonder
fraai, aangezien hier jonge dennen
kruinen decoreeren. Bovendien is hier
eene sparrengroen-versiering aange
bracht a plafond.
De Barteljorisstrnat begint en eindigt
met een wijdschen entree met schitte
rende opschriften. Verder goede dubbele
guirlande versiering en verlichting met
gekleurde lampions.
Kruisstraat. Versiering langs de troit-
toris en verlichting.
Kruisweg. Bloemendecoratief over het
midden der straat en verlichting.
Vervolgens wordt de stoet, na langs Ken-
nemerplein en Schoterweg getogen te
zijn op het kazerneterrein ontbonden.
De Haasstraat, de Witstraat, Essen-
straat, Rozemarijnsteeg, zijn allen feeste
lijk getooid in sparren, met trofeën en
verlichting, waardoor het er zeer gezellig
zal uitzien.
Voor den eersten feestdag was
door het programma aangegeven Ko-
raalmuziek van den Grooten toren door
hot fantarekorps Kunst na arbeid onder
directie van den Heer G. G. J. Rühl en
de Aubade der kinderen op de markt
door een koor van ruim twee duizend
jongens en meisjes en in plaats van door
het Haarlemsch Muziekkorps, begeleid
door het muziekkorps der infanterie uit
Leiden, alles onder leiding van den Heer
W. Robert.
Beide uitvoeringen waarin uit den
aard der zaak evenals de boottocht der
kinderen geheel afhankelijk van het
weêr. Zonder gunstig weer was er van
een welslagen van dit gedeelte van het
feest haast geen sprake.
Toch was er voor de aubade heel wat
gewerkt. Zaterdag middag op de repe
titie met orkest, de eerste was zonder
orkest toch doorgegaan, behoefde geen
der liederen herhaald te worden. Wie
begrijpt, wat het zeggen wil, tweedui
zend schoolkinderen van een dertigtal
scholen in één generale repetitie klaar
te hebben, neemt den hoed af voor
de onderwijzers en onderwijzeressen die
dit konden bereiken en niet minder
voor den algemeenen leider, den Heer
Robert, die al de verschillende opvattin
gen wist samen te vatten tot een goed
geheel.
Men had dus terecht de beste ver
wachtingen van de goed gedrilde jongens
en meisjes.
Plechtig was de indruk die de koralen,
maakten van den toren gespeeld door
Kunst na Arbeid, en het publiek gaf
meermalen teeken van instemming.
Op den aangewezen tijd waren dezen
morgen de kinderen aan hunne scholen
bijeen Zij werden daar voorzien van de
vlaggetjes en trokken zoo, elke groep
langs den aangewezen weg naar de
Markt.
Een heerlijk gezicht, het Jonge Ne
derland zoo hulde te zien brengen aan
onze Koningin! Al de kinderen met
Oranje gesierd, opgewekt en vroolijk.
De breedeingangen, naar de Markt dicht
bezet met een muur van menschen,
allen in de geliefde kleuren, waren soms
te eng om de aankomende kindergroepen
door te laten, maar de leiding der politie
wist alles in 't rechte spoor te houden.
En de kinderen weerden zich met
hunne liederen onder direktie van den
Heer Robert!
Het min of meer scherpe van den
zang, ons zoo opgevallen bij de repetitie
in de zaal, was verzacht en maakte
diepen indruk. En als dan het lied uit
was en het publiek bijval betoonde,
jubelden en juichten en wuifden zij met
hun vaantjes en des te reiner steeg
het lied en deed zelfs 't hardste gemoed
trillen voor Nederland en Oranje, voor
al wat goed en edel is.
Na een tochtje door de stad, met
Kenaupark en Nieuwegracht tot hoofd
doel ging het naar de booten.
Het was een aardig gezicht de
machtige rei kinderen naar de booten
te zien trekken, voornamelijk van het
punt van waar men uitzicht had op de
melkbrug.
Het bleek opnieuw, hoe de Commissie
alle maatregelen had genomen voor
veiligheid en goed toezicht en terwijl
natuurlijk ook voor dranken enz. goed
gezorgd was.
De tocht had volgens programma
plaats met de negen booten en drie
muziekkorpsen. Het stijve briesje, dat
er woei bleek niet te hinderen en allen
hadden zich geamuseerd.
Inmiddels was ook goed gezorgd voor
de kinderen op school. Spelen, zingen,
en niet te vergeten limonade, koek en
wat er meer voorhanden was.
Het Kinderfeest behoort tot de ge
schiedenis maar, Eere de Commissie!
De orde liet niets te wenschen over;
alles was naar behoorei^geregeld.
Leve de Commissie!
jO
