J.l. Maandag is te Houtrijk en Polanen
de school met den Bijbel feestelijk inge
,wijd o a. was daarbij tegenwoordig de
heer Van der Ven, districts-schoolopzie-
ner. Deze, zoomede de heeren predikanten
Heezinga en Breukelaar, en het hoofd der
school, de heer G. J. Kappers voerden
daarbij met anderen het woord. De
kinderen werden onthaald.
Dinsdag begon het onderwijs met 90
kinderenmeerdere aanvragen moeten
tot Mei worden afgewezenalsdan hoopt
men dat het derde lokaal in gebruik kan
genomen worden.
HAARLEM, 1 November 1898.
Voor de leden van den Protestan
tenbond trad Vrijdagavond als spreker
op Mr. II. Ph. de Kanter.
De heer de Kanter bracht eerst het
een en ander in 't midden aangaande
den plicht der leden van den bond in de
Kerk, waar het confessionalisme dient
bestreden. Hiervoor is reeds een speciale
commissie door 't Hoofdbestuur gevormd,
en de leden der Nederl. Herv. Kerk
(de Evangelische Unie) komen de Pro-
testantenbonders reeds te gemoet.
Maar dan buiten de kerk, als staats
burgers
Buiten de kerk vallen de belangen
der zending te behartigen. Buiten de
kerk vallen te propageeren de beginselen
van den vredebond. Met welke bedoelin
gen dan ook, het woord vrede, ontwape
ning, is gesproken, door den heerscher
•van het Russenrijk. En zij zal komen,
de tijd dat niet meer het zwaard, maar
arbitrage de geschillen tusschen de
volkeren beslecht. Die komst te bespoe
digen is plicht van menschen, die willen
godsdienstig doen.
Buiten de kerk, als staatsburgers
hebben de leden toe te zien op de wet
ten des lands. Zij betalen hun belasting
voor de organisaties die de Staat sticht,
en, wat meer, ja alles zegt, zij zijn
Christenen en hebben er als zoodanig
voor te waken dat het zedelijk-gods-
dienstig beginsel de zuurdeesem zij,
waarvan onze wetten in instellingen
doortrokken zijn.
Art. 1 van het reglement van den
bond zegt, dat het doel isde vrije ont
wikkeling van het zedelijk-godsdienstig
leven, en Jezus leerde, dat niet hij gods
dienstig is, die Heere, Heere roept, maar
die doet den wil des hemelschen Vaders.
Deze beginselen nu moeten het zijn,
waaraan de leden van den Protestan
tenbond de waarde onzer wetten en
instellingen toetsen.
En uit dit veelomvattend, onuitputtelijk
onderwerp deed spreker grepen.
Met groote, in de ziel grijpende wel
sprekendheid en bijtende ironie vaak,
werden den leden voor oogen gesteld het
antichristelijk beginsel waarvan de wet
uitgaat ten opzichte der vrouw, die
geen voogd mag zijn over hare eigene
kinderen, het kiesrecht mist en die in
den gelukkigen toestand verkeert,
dat haar man gewoonweg hare bezittin
gen kan opmaken.
En dan het kind.
De schandelijke rechtstoestand der
buiten echt-geborenen.
De schandelijke wetgeving, die toelaat
dat arme verwaarloosden na een tijd
lang zorgvuldig te zijn verpleegd weder
onder het gezag hunner beulen vallen.
Ook over onze gevangenen had Mr.
de Kanter het.
»Wat maken wij," zoo vroeg hij, „van
onze gevangenen? Handelen wij naar het
woord van Jezus, die het gekrookte riet
niet brak en de brandende vlaswiek niet
uitbluschte Veel is men vooruitge
gaan sedert de barbaarsche rechts
pleging van vroeger. Bij de gemeen
schappelijke opsluiting van voorheen
maakte de eene boef den ander steeds
slechter en bij het stelsel van eenza
me opsluiting is men feitelijk nog niet
door den proeftijd heen. Maar welk
systeem van verbetering men ook
aanwende, de menschen moeten hun
nerzijds een andere gedragslijn volgen
tegenover den ontslagen gevangene.
Thans keert ieder zich af, laat den
ontslagen gevangene aan zijn lot over
en groot is dan ook het aantal van
hen, die daardoor weer in 't kwaad
terugvallen.
En toen kwam het onderwijs aan
de beurt, waarin spreker wees op de
plicht, krachtens het Christelijk beginsel
dat alle kinderen tot hun zeventiende i
jaar gelijk onderwijs ontvangen; dat
de gelegenheid om zich toe te rusten
tot den strijd delevens voor allen gelijk zij.
Vooral ook stelde hij voorop de eisch.
dat de belangen van't godsdienstonder
wijs in onze onderwijs wetgeving tot
meerdere behartiging komen.
Maar den grootsten indruk zal wel
hebben gemaakt de ontleding onzer
armenwet met het vlijm-scherpe mes
van het sarkasme.
Dit stelsel, dat uitgaat van het hoogst
on-Christelijke, immorele beginsel den
„last" zoover mogelijk van zich af te
schuiven en slechts dan wil ingrijpen
als geheel geen ondersteuning van par
ticuliere liefdadigheid genoten wordt
leidt tot toestanden zooals in de bekende
brochure van Ds. Kijlstra over Rotte-
valle en Achtkarspelen worden gepu
bliceerd. Hiervan werden enkele staaltjes
aangehaald.
Aan het slot van zijn rede deed de
bezielde spreker uitkomen, hoe hij niet
den Protestantenbond wil omzetten in
eene sociale vereeniging, maar hoe hij
van de leden eischt dat daar, waar
wets- en rechtstoestanden heerscnen,
strijdig met hunne Christelijke begin
selen, zij in de voorste r(jen zullen op
trekken om op te komen voor rechten
christelijkheid.
Wijl men in 't maatschappelijk leven
schier geen voet verzetten kan zonder
te worden staande gehouden over sociale
vraagstukken, wijl men geen tijdschrift
of courant kan opslaan, zonder misstan
den te vinden op den kaak gesteld en
pogingen om te dringen door het pantser
van egoïsme en confessionalisme, dat
gewoonlijk voor wereldwijsheid wordt
uitgegeven, willen de indrukken uit
woord en schrift en dat is heel na
tuurlijk te dezen opzichte wel eens
vervagen.
Maar dit gelooven we zeker de rede
van Mr. de Kanter zal veel blijvends heb
ben doen bezinken in 't gedachten- en
gevoelsleven van wie hem hoorden.
Het Nederlandsch Opera-gezel
schap onder de leiding van den heer
C. van der Linden, heeft gisterenavond
in onzen schouwburg eene sympathieke
voorstelling gegeven vandeopera Carmen.
Het werd daartoe in de eerste plaats
in staat gesteld door de medewerking
van mejuffrouw Camille Seygard, die
als gast de titelrol vervulde en zich in
zang en spel als een kunstenares van
meer dan gewone beteekenis deed
kennen.
Als zangeres had deze dame zeer
schoone momenten, vooral daar waar zij
met haar frissche hooge noten kon
schitteren 'en in de ontwikkeling van
klank niet had te kampen met de
lager liggende passages. De Carmen-
partij is eigenlijk geschreven voor een
mezzosopraan of alt. Het spel getuigde
van routine en van eene alzijdige ont
wikkeling, welke hare verrichtingen
stempelen tot kunstuitingen van voor
namen rang.
De Don José was bij den heer Urlus
in goede handen. Met stijgende passie
en volkomen opgaande in de toestanden
waarin hjj door de demonische Carmen
werd gebracht, vertolkte hij zijne om
vangrijke partij op voortreffelijke wijze.
Eene uiterst sympatieke Micaëla
vond men in mejuffrouw M. Penning.
Wat haar aan tooneelroutine nog ont
breekt wist zij te vergoeden door reinen,
glashelderen zang. De tekstdichters
hebben door de opname van de zachte,
en reine Micaëla partij een contrast in
het leven geroepen, dat vooral in de 3e
acte zijne treffende werking openbaart.
Van de kleinere rolletjes mogen nog
genoemd worden de Escamillo van den
heer v. d. Hoer.k en Frasquita van
mejuffrouw Sohns. De laatste heeft
aanspraak om wat meer op den voor
grond gebracht te worden. Zij behoort
zeer stellig tot de goede krachten van
het gezelschap.
Met lofwaardigen ijver kweten het
Koor en het Orkest zich van hun taak.
Beide elementen droegen het hunne bij
tot de vorming van een geheel, dat on
getwijfeld aan het talrijk publiek de
grootste voldoening schonk en dank zij
de heerlijke muziek van Bizet, aange
name indrukken heeft achtergelaten.
Van de orkestleden mogen wij zeker
wel een extra woord wijden aan onze
vroegere stadgenoote, mejuffrouw Anna
Weill, die met evenveel nauwlettend
heid als goeden smaak de snaren van
haar speeltuig weet te tokkelen en ook
nu weder in menig onderdeel der par-
titie als harpiste de aandacht wist te
trekken.
"1?De Opera Italians geeft in onzen
schouwburg a.s. Donderdagavond eene
opvoering van Rigoletto en wel, blijkens
achterstaande advertentie slechts een
maal.
Verdi's groote schepping is hier geen
onbekende, evenmin als de vertolkers
uit het land van poezie en muziek.
Het zijn oudejbekenden, wier hernieuw
de kennismaking met vreugde wordt be
groet.
Het was in den Schouwburg
Zondagavond, waar het gezelschap van
den heer ter Hall optrad goed bezet. -
Dit gezelschap gaf inderdaad bjjzon-j
der nieuwe en aantrekkelijke nummers
en blijkens herhaald applaus was het
publiek daar heel dankbaar voor.
De clou, de hoofdzaak waarom men
zich had opgemaakt, was natuurlijk de
revue-operette Kaar Sonsbeek. Al moge
ook voor menschen, die nu niet zoo
bepaald „in de kwestie zitten" veel
van het fijne verloren gaan, er blijft
nog genoeg over. VooralDronke Piet
de controlleur, dat kostelijk type, was
in hooge mate amuzant en liet woorden
van pakkenden volkshumor hooren.
Ook de opvoering van deze revue werd
levendig toegejuicht
- Naar wij vernemen, zal het Eerste
Concert in dit Seizoen van de Haar-
lemsche Mannenzangvereeniging «Cres
cendo" plaats hebben op Donderdag
17 November a. s. waarbij als solisten
zullen medewerken de Heeren F. H. van
Duinen (Zang) van Amsterdam en C.
Andriessen (Piano) van Hilversum. Het
koor zal grootendeels nieuwe werken
uitvoeren, o.a., Verzuchting van Edw.
Blaes, Mijn Hof van Ph. Loots, drie
koren uit Lohengrin, met solo, en het
vroeger reeds uitgevoerd Pilgerchor uit
Tannhauser, thans ook met solo.
Bij het Bestuur der Vereeniging
Weldadigheid naar Vermogen is ontvan
gen van de Commissie ter versiering
van het Spaarne bjj gelegenheid van de
Kroningsfeesten een bedrag van ƒ31.925,
zijnde het saldo dat in kas was gebleven.
Haahlemsche Toynbee-Vereeniging.
Afdeeling Cursussen.
De aangifte voor Engelsch, Boekhou
den en Teekenen is voorloopig gesloten.
Voor de Zangcursus (2i/s ct. per keer)
kunnen meisjes van 1618 jaar zich
nog aanmelden.
Jongens van 1418 jaar kunnen deel
nemen aan den cursus in kartonwerk
en houtsnijden.
Beide cursussen 5 cent per avond.
Men wende zich hiervoor schriftelijk
tot Mej. A. Mooy, Houtplein 10.
Afdeeling clubs.
Jongens van 15—20 jaar kunnen zich
nog aanmelden Dinsdagavond om 8 uur,
Pieter Kiesstraat 39 of schriftelijk bij
Mej. M. C. W(jt, Ripperdapark 43.
Wel wat laat plaatsen wij onder
staand bericht, dat wij echter wegens
het belang der zaak alsnog onder de
aandacht brengen.
De Afd. Haarlem der Nederl. On-
derw. Prop. Club voor drankbestrijding
hield Zaterdagavond een vergadering,
waarin Mej Ligtenberg optrad met het
onderwerp Toynbeearbeid en samenkom
sten met oud-leerlingen. In den aanvang
harer rede wees de spreekster er op dat
het voor den onderwijzer niet alleen
voldoende is zelf onthouder te zijn. Als
onderwijzer is hem de vorming van het.
aankomend geslacht toevertouwd en
draagt hij dientengevolge eene groote
verantwoordelijkheid. Wij onthouders
voelen ons verplicht onze leerlingen
steeds te waarschuwen voor de gevolgen
van het drankgebruik. Zoovaak zich de
gelegenheid voordoet zullen we hen
voor het gebruik van het verderfelijke
vocht waarschuwen. Zijn ze echter 12
of 13 jaar geworden, dan gaan ze ons
verlaten.
Mogen we hen dan aan hun lot over
laten? Neen. Willen we, dat onze
vroegere raadgevingen iets zullen uit
werken, dan moeten we hen ook nu
nog blijven gadeslaan. Toynbeearbeid
schenkt hiervoor gelegenheid. Met eene
opwekking tot de aanwezigen om zoo
mogelijk met oud-leerlingen clubs te
organiseeren, waar we hen nog eens
weer opnieuw kunnen waarschuwen
voor de gevolgen van de drinkgewoon
ten, eindigde inleidster hare belang
wekkende rede.
Het stedelijk museum van schil
derijen en oudheden op het Raadhuis
is in de maand October bezocht door
1054 personen tegen betaling en door
597 personenen zonder betaling.
Heden herdenkt de heer J. C.
Gerlings den dag, waarop hij voor
veertig jaar zijn functiën als ontvanger
onzer gemeente aanvaardde. Dat deze
dag niet onopgemerkt mocht en kon
voorbijgaan is te begrijpen, al kon
daaraan om redenen van intiemen aard
geen feestelijk karakter worden gegeven.
Heden morgen begaven de ambtenaren
der secretarie, vergezeld van de hoofd
ambtenaren der gemeente zich naar
het bureau van den jubilaris, waar de
secretaris, de heer Pijnacker Hordijk in
een boeiend gelukwenschingswoord deed
uitkomen wat de heer Gerlings in die
veertig jaren voor onze gemeente is
geweest, hoe hij met ijver, energie en
humaniteit zijn werk deed.
Heden middag hebben B. en W. en
de raadsleden zich naar de woning
van den heer Gerlings begeven om hem
daar te complimenteeren. Op verzoek
van den jubilaris, wordt het feit dus in
alle stilte herdacht.
Het zij ons vergund te dezer plaatse
ook een woord van gelukwensching tot
onzen gemeenteontvanger te mogen
richten.
De wensch uit te spreken, dat een
gemeente-ambtenaar, die op zoo humane,
beminnelijke wijze zijn taak vervult,
nog lang moge blijven gespaard, is een
behoefte des harten.
Afloop van de verkooping van
Huizen, gehouden den 29 Oct. 1898,
in de „Gouden Leeuw" te Haarlem.
1. Een Hui» en Erve, Getempte Raamgracht,
op den hoek van- en met uitgaDg in de Korte
üoelatraat No. 50, f 2020. H. J. Edelijn.
Een Hui» en Erve met Tuintje, naast het
voorgaarde. No. 52. f 1850, J. Machielse.
Een Huis en Erve met Tuintje, naaat het
voorgaande No 54, 1925, H. J. F. Elsen-
horst.
Een Huis en Erve met Tuintje, naaat het
voorgaande. No. 56.
Een Huis eu Erve met Tuintje, naaat het
voorgaande. No. 58.
De perceelen No. 4 en 5 te zamen 8795,
J. Machielse.
Een Hui» en Erve met Tuin en daarnaast
gelegen Poort, Klein Heiligland. No. 91
zwart en rood, 2420, J. Fortgens, qq.
Een Huis met afzonderlijk opgaande Boven
woning en Erve met Tuin, Zoetestraat. No.
26 zwart en rood.
Een Huia met afzonderlijk opgaande Boven
woning en Erve met Toin, naast het voor
gaande. No. 28 zwart en rood.
De perceelen No. 7 en 8 te zamen f 8165,
J. Vermeulen
Een Huis met Poort en Erve, Gasthuisstraat.
No. 15 Niet eeveild.
Een Huis en Erve met Tnin en afzonderlek
opgaande Bovenwoning, Ruychaverstraat No.
10, f 4205 3. W. Verkes.
Een perceel Bouwterrein, Schotersingel nahij
de Kennemerstraat.
Een perceel als voren, naaat het voorgaande
De perceelen No. 11 en 12 tezamen 2375.
Opgehouden.
Een perceel Bloembollengrond, Olieslagerslaan
nabij de Koninginneweg.
Een perceel als voren, naast het voorgaande.
Een perceel als voren, Olieslagerslaan, tegen
over het perceel No. 14.
De perceelen No. 13 tot en met 15 tezamen
f 30,575. Opgehouden.
Een Huia en Erve, Gasthuiavest, No. 13,
2800, A. v. d. Linden, q.q
Een Huia en Erve Ilaveateeg. No. 24, f 1010
A v. d. Wateren.
Een Huia en Erve met Tnin, Harmenjanaweg.
No. 47, f 1825. A J. Stoel Jr.
Een Huis en Erve met Tuin, Lange Annastraat.
No. 17, 2050, M. J. Mok.
Voorwerpen, gedeponeerd aan het
Commissariaat van Politie, die da
gelijks (uitgezonderd des Zondags;
van 's middags 11 tot 1 ure voor de
eigenaars terug te bekomen zijn:
Een knipmes. Een muilkorf.
Twee portemonnaies met geld. Een
groen fluweelen reticule. Een hazen-
windhond. Een eind kant in een
zakdoek. Een bruin lederen kinder
schoentje. Een hamer. Een lap
japonstof. Een zwart verlakt taschje.
Een fantasie broche. Een katoe
nen blouse. Een paar gedr. vr. bot
tines. Een rood zijden das. Een
zilveren broche. Een gouden kettinkje.
Gedeponeerd eenige sleutels.
KAASMARKT 26 October 1898.
Verkocht 39 stapels, uitmakende 5159
kazen, wegende 9951 kilogrammen.
Hoogste prijs per 50kilogrammen ƒ26.
ORGELBESPELING
in de Groote- of St. Bavokerk alhier, op
Donderdag 3 Nov. 1898 des namiddags van
23 uur, door den Heer W. EZERMAN.
PROGRAMMA.
1Preludium en Fuga.J. S. Bach.
2. LargoHandel.
3. Concert Fantai&ie op:
•O Sanctissima"Fr. Lnx,
4 AdagioA. Hesse.
5. Aria nit PaulusMendelssoha.
