H A A R L E M S CH
Eerste Blad.
No. 90 Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 88.
Twintigste Jaargang.
144
van WOENSDAG 9 November 1898.
N ieu wsber ichten
TELEPHOONNUMMÏK
mïïi
TELEPHON1SCHE VERBINDING
met AMSTERDAM.
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maanden—,25.
franco p. post —,40.
abonderlijke nimmers 3 centen per stuk
Prijs per Advertentie van 1—5 regels f 0.25, elke regel
meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag? en Vrijdagavond.
Advertentiën worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
0E NUTSLEZING.
Voor de leden van het Haarlemsche
Nutsdepartement en hunne dames trad
Maandag avond de Heer Justus van
Maurik als spreker op en zulks voor het
eerst na eenige jaren.
Zooals wij .reeds mededeelden, droeg
de Heer van Maurik voor eene novelle,
getiteld Byou.
De novellist doet Byou, een kleine,
verdwaalde straathond, zijn intrede doen
in bij de echtelieden van Stralen, vier
jaar gehuwdeen kinderlooze echt. En
Byou dringt zich in de gunst van de
menschen en men laat zich door het dier
tiranniseeren, ondanks oom Harmstn
het een mormel noemt en ook de dienst
bode zjjne vriendin niet is, aangezien
Jaantjes huzaar met Byou niet op den
besten voet was.
Getrouw aan zijn hondenaard veroor
looft Bijou zich de weelde van eenige
•dagen in de vrije natuur door (te bren
gen. Dagen van angst voor de Stralens,
en blijdschap in den huize toen het beest,
hoewel vermagerd-en verwaarloosd, terug
kwam.
Op zekeren dag doet een kleine wereld
burger zich hooren in het gezin. Byou
-toont daar zijn ongenoegen over en
wordt tot straf verbannen naar het
sousterrein waar de dienstbode, die in
middels eene teleurstelling i« zake den
huzaar heeft ondervonden, den hond tot
deelgenoot maakt van haar liefdesmart.
Later ging het Bijou weer naar den
-vleeze, toen de kleine zoon des huis eene
voorliefde tot Ihem kreeg. Zelfs de ou
de oom verzoende zich toen met het
beest en kwam weer alles terecht.
De novelle bevat eenige aardig uit
gewerkte partijtjes, die in de eerste
plaats door 's Sprekers mooie voordracht
tot hun recht kwamen.
Na de pauze droeg de Heer van
Maurik een matrozenschets voor. 't Wa
ren niet de Jantjes zooals Wérumeus
Buning ze kentwat ruw, maar eerlijke
knapen. Die van den Heer van Maurik
liegen en bedriegen en bedrinken zich.
Hun matrozentaal vergt veel van het
geduld en de toegevendheid des publieks,
al weten zij soms de dingen guitig
genoeg te zeggen, 's Heeren van Mauriks
matrozen hebben slechts met die van
Buning hunne goedhartigheid gemeen.
Doch ook daar waar platte uitdruk
kingen en rauwe taal den boventoon
voeren, weet de Heer van Maurik de
lacl «rs en lachstersop zijn hand
te krijgen, door wijze van voordracht
en uitspraak.
Deze eerste voordracht had plaats in
de groote zaal van het Brongebouw,
verre te verkiezen boven de zaal van
de Kroon. De aucoustiek is er goed en
de zaal ziet er comfortabel uit.
Wij gelooven, dat het Nutsbestuur in
deze eene goede keuze gedaan heeften
de leden een goeden ruil.
De gehoorzaal was goed bezet.
In de Dreyfuszaak gaat alles naar
wensch, zegt een der bladen.
De laatste ministerieele verklaring
toont aan, dat de bevelen der justitie
zullen gehoorzaamd worden en veron
dersteld mag worden, dat het volle licht
zal opgaan, alsmede, dat ieder zich bij
de -uitspraak zal neerleggen. Eene poging
om de zaak weer te brengen aan den
militairen rechter is niet gelukt.
Men vertelt dat het Hof vijf minis
ters van oorlog in verhoor zal nemen
en het heeft besloten drie dagen per
week aan de zaak te wijden.
Van de vijf in verhoor te nemen
ministers zij in herinnering gebracht
dat Mercier de vervolging aanhangig
gemaakt heeft en den krijgsraad met
zijn geheime stukken tot veroordeelen
overgehaaldBillot heeft Dreyfus' schuld
„bij zijn ziel en geweten" bezworen;
De'Cavaignac bleef zelfs na het vervalscht
bljjken van het stuk, dat hij als hoofd
bewijs in de Kamer had voorgelezen,
er aan vasthouden. Zurlinden heeft ge
zegd, dat er bewijs-materiaal tegen
Dreyfus genoeg was om hem tienmaal
te doen fusileeren, en Chanoine is er
verleden week om uit het Ministerie
geloopen.
Er zijn in Duitschland al eenige Ma-
jesteits-schennis-processen aanhangig ge
maakt tegen geïllustreerde bladen wegens
al te vrije ot vrool jjke prentjes over de
Keizer-reis I
De Senaat der Heidelbergsche Uni
versiteit heeft acht studenten wegens
uitdaging tot een duel voor een jaar
van de Universiteit verbannen.
Elders openbaarden zich ook weer tee
kenen van duelleer-woede. Bij den bouw
•eener brug over de Elbe te Hamburg
waren 2 architecten, een voor den
bovenbouw en een voor den onderbouw.
Zij kregen questie en daagden elkander
uit op het pistool. Beiden waren reserve
offieieren en goede schutters. Bij het 2de
schot werd de architect Frede dooreen
kogel in het hoofd gedood.
Het blijkt juist te zijn, dat de Ame-
rikaansche Regeering van Spanje den
geheelen Philippijnen-archipel verlangt.
Daarbij wordt door den President
Mac Kinley, met het oog waarschijnlijk
op de aanstaande verkiezingen (begin
van de volgende week), voortdurend op
het maken aan spoed aangedrongen. Om
dezelfde reden, wijl de uits'ag dier
verkiezingen wel eens tegen de nieuwer-
wetsche annexatie-politiek zou kunnen
wezen, had Spanje zoo gaarne uitstel.
Onder die omstandigheden is een
Amerikaansch ultimatum niet onwaar
schijnlijk.
Van een bepaald omschreven financieel
voordeel, tegenover dezen nieuwen eisch
aan Spanje geboden, hoort men inmiddels
nog steeds niet het minste.
In een der ziekenhuizen te Weenen
was een patiënt, die door een ongeval
het gezicht had verloren. De man was
sedert jaren doof en het was dus on
mogelijk voor de doctoren zich met den
ongelukkige te onderhouden.
Ten laatste kwam men op het denk
beeld met een stift letters op de binnen
zijde van de hand te schrijven en na
eenige oefening mocht het gelukken
den man zoover te krijgen dat een
woord, dat men daarop schreef, door hem
begrepen werd.
Langzamerhand nu oefende men den
patiënt er in en ten laatste kon men J
den man op deze wijze allerlei mede-1
deelingen doen. Men lud slechts in de
holte van zijn hand met een stift een
vraag te schrijven en de doofblinde gaf
dadelijk antwoord.
Het officieele Rusland is niet zeer
spraak of mededeelzaam maar als het
wat te vertellen heeft, is het doorgaans
iets prachtigs en schitterends, door de
leukheid der wijze van mededeeling nog
vergroot.
Zoo deelt nu weder de officieuze St.
Petersburgsche Birschetoaja Wiedomosti
wat het beteekent weten wij niet,
maar het is eene courant als langs
zijn neus mede, dat bij het afsluiten der
begrooting voor 1897 het bedrag aan
gereed geld en Rijksrente in de schat
kist 246% millioen roebels bleek te be
dragen, zoodat besluit het blad dan
droogjes voor dit jaar de uitgifte
noch van eene binnnenlandsche, noch
van eene buitenlandsche Russische lee
ning te verwachten is.
Het Keizerlijk paar heeft langs een
nieuwen weg, opzettelijk voor deze ge
legenheid aangelegd, den Olijfberg be_
zocht, de plek, waar volgens de overle
vering de Hemelvaart heeft plaats
gevonden, en den Hot van Gelhsemane.
Op den berg Sion is men óók geweest
en heeft daar Duitsche en Turksche
vlaggen geheschen
Van den Olijfberg genoot men het
prachtig gezicht over de vlakte van
Jericho, het dal van den Jordaan en de
Doode Zee.
Bij den intocht te Jeruzalem werd
de Keizerlijke stoet door zes herauten
voorafgegaan. Dan volgden de standaards.
De Keizer reed te paard in uniform met
al zijne orden, over alles heen echter
eene witte zijden stofmantel, als een
pelgrimskleed gesneden. In dergelijke
gewaden gehuld was ook het gevolg.
De Keizerin en de dames van het ge
volg zaten in rijtuigen.
De kanselier der Engelsche schatkist
heeft aan den jaarlijkschen maaltijd der
brouwers medegedeeld, dat het vorige
jaar in het Koninkrijk ruim vjjf en
dertig millioen vaten bier zijn gebrou
wen, aan belasting opbrengende zestig
millioen gulden.
VrageZouden de Engelschen minder
gelukkig zijn als de brouwsels niet gefa
briceerd waren Maar de zestig millioen I
België begint te denken aan algemee-
nen dienstplicht.
Minister Vandepeereboom heeft een
wetsontwerp gereed, dat binnen eenigen
tijd in de Kamer zal gebracht worden.
Ondanks Engeland weet dat Frankrijk
Fasjoda, waarover zooveel drukte geweest
is, opgeeft, gaat het voort met zijne
toerustingen ter zee. Waarvoor, vraagt
men. Toch schijnt tusschen Engeland
en Frankrijk niet alles in den haak ten
opzichte van Afrika.
Een buitenlandsch physioloog vraagt
hersenen. Niet van misdadigers of an
dere krankzinnigen heeft hij ze noodig,
maar van knappe geleerden, wier denk
organen minder gemakkelijk ter ver
kregen zijn. Hij verlangt de hersenen,
natuurlijk eerst als de eigenaars ervan
dood zijn, bij testamentaire beschikking
bij wijze van erflating, welke echter
niet zal aanvaard worden als de erfge
namen der overledenen bezwaar make n
't Is voor den professor en voor de
wetenschap die hij dient, te hopen, dat
velen van de gelegenheid gebruik maken,
om hun hersens physiologisch te doen
behandelen.
De vredes-commissie is nog steeds
beraadslagende, thans meer bepaald over
den afstand van de Filippijnen aan
Amerika, Cuba, weet men, komt al aan
de Vereenigde staten, niettegenstaande
het Congres in het voorjaar verklaarde
dat de Vereenigde staten loochenden
eenigerlei neiging of bedoeling te hebben
om oppergezag, jurisdictie of bestuur uit
te oefenen over het genoemde eiland,
anders dan om daar de rust te herstel
len.
Men ziet hieruit, hoezeer het blaadje
is omgekeerd.
Maar nu heeft Cuba een aanzienlijke
schuldenlast.
Natuurlijk zou men meenen neemt
Amerika Cuba in bezit met zijne bate en
schade, doch neen„geef ons de Filip
pijnen", stelt Amerika voor, „en Amerika
neemt Cuba's schuldenlast". Wat moet
Spanje dan? Toegeven, want zijn vloten
zijn vernield, zijn schatkist is uitgeput,
de koloniën zijn bij den oorlog meer
dan ooit lastposten en stemt het niet
in alles toe, welnu dan ligt de Ameri-
kaansche oorlogsvloot nog gereed om
Spanje zelfs op eigen grondgebied te
bestoken.
Wat er onder zulke omstandigheden
moet omgaan in het trotsche Spanje
wie zal het zeggenWel worden in
Spanje de misdaden der vaderen bezocht
aan de kinderen. Reeds jaren geleden
gingen stemmen op tegen Spanjes geheel
verkeerde koloniale politiek, nog steeds
dezelfde als vóór drie eeuwen werd ge
volgd, een stelsel van onderdrukking en
uitzuiging maar men kon of wilde
de bakens niet tjdig verzetten en de
gevolgen zijn niet uitgebleven.
Vrijdag 4 November, liep de termijn
af, door de vier Mogendheden aan Turkijë
voor de ontruiming van Creta gesteld.
Verreweg de meeste Turksche troepen
hebben dan ook het eiland reeds verla
ten. Met andere treuzelt men nog; de
Sultan schijnt nog altijd de stille hoop
te koesteren, dat men hem een enkel
garnizoen zal laten. Maar daarvan kan
niets inkomen.
Ook het Turksche burgerlijk bestuur
trad 4 November buiten functie.
Men was er al vroeg bij. Vrijdag
morgen om vijf uur hebben de interna
tionale troepen van Canea en de forten
bezit genomen, terwijl de Italiaansche
infanterie het artillerie-bastion bezette.
Het schijnt overeengekomen, dat de
helft van de ontvangsten van de tolkan
toren den Sultan als cijns zal worden
uitgekeerd.
Of Prins George van Griekenland
gouverneur van Creta zal worden, is
eene zaak, die nu ook wel eerstdaags
haar beslag zal krijgen.
Bij de regeering van Canada zijn thans
de uitkomsten bekend omtrent de stem
ming over de vraag of verbod van drank
verkoop gewenscht is. Met een meerder
heid van ongeveer veertien duizend
stemmen heeft men zich vóór het verbod
verklaard. Het aantal kiezers was
1233S49.
Alleen de provincie Quebec was een
meerderheid van ruim vier en negentig