3[|oa }aq jooa naiiajd aj jqoaj iaq 4aiu lira fiz uai[
-uaqag spfaqs fun piaqpuapiMjaM smu jsaojbbm 'paiqaS
qsq uba SJ3U0MUI sp jooa us^bm 3} 131 u fitn usjqtnB
epiaq asjqoTjdjs^ ubbC qip jooa Jajqoaj 404 'aSisy
404 fim 6003) °UTJ3pB§J3ASqiOj^ 3Q -a3A3qj3A ^BBlSajod
404 fim 4qaq fig "Sumoq 'o *}3q si aufira sp Jfoo»
3p 43IU '2(8BZ ufltU SI U8JBM8q 3} U3^q03J 3UU11 Jp
luaioqos jnriA
uaSoo aufiz |fiMj3} 'puaiqoBnica mBumq pnoqpug
<(-paiq3§ mu ut U3Z3UJ afiJA jsp sip 'aufira sp 4agj//
<<(IB8BJ4
-«0 )BB]S3^od 'iquajqsS uaiqoai SMII usjb^//
<,i 1R0M
oop'pnoqpu'g Suiuoyj •puiMaqjjijqos 4ip ubb spuis uss
gBBj^ •uamuziooqaÜ (im ami 4aom fiq 3(oo 'piooM uaa
|33ASfJ -US|tlsq aufiz U3 JIUJO joop punj U33 S(8 U3}
-qo«[S jaSaBj jsiu jsq 48Bg j q|OA ujjb ami pag qqoaj
uba J30A3§ ami do usop 04 daoraq uss Sbbaj. qi s[B
ubb [jra jooq :n jjsams j(j 'nsijsjds 34 n 404 4S3SM3§
ufiz pungjsA 431U sjapuB fim noz 4sq '4qoBjqa8 pj3M
u jooa }[i 4Bp 'Bufiq fim 4§nsqjsA 4aq 'Suiuog//
-3ppjooM4ub Si4SU3 fiq U304 'tn|Bq 4BB[s8 ufiz jaa[q
|B '0134s s(oqq£4 ui Sai|{ijq apmaaiA U33 sbm jg
<fj jsqj33[ uss 4pwq U340oaa8sjooj38 3A\ri 4Bp '40[ 43q
su8q4 |sap 'puuaqosaq [18 4qaq praaopaS pBq SusSjap
-no U34 2(i siq qSusjq n 4sq so4jbbm 'jBBpaig// masf
-uojqag pnoqpBg uba 0134s sp psq puapfing ((j b8bj4SQ
uba 4BB4S34od 3(34smj3A 'pgBBMsS (93A 4qsq fig//
•Suiuo2( nap jooa oqqg puo4s jnn
spj(3Z43q ui :Sao|s 8u;443Z4UO ua jpjqos 4301 usSsj
-psojq sp 4Bp '43q 6BM 3{(0ApUB( 43q U33((B 43IU ug
uspuBq aufiz ui qoiz usa
-sojS s[38bu aufiz 'puoj8 nap jsao doojq fijj ti- g do
608
312
nen zullen eenmaal alle geslachten der aarde zich buigen."
Radboud stiet een heeschen lach uit. Zijn heete
adem blies in Ubbo's gelaat. Woest knarsten zijne
groote, scherpe tanden op elkander, maar zijne lippen
klemden zich opeen. Belette de drift, die ziedde in zijn
borst, hem elk antwoord? Na eenige oogenblikken
ging Ubbo, diep ademhalend, voort, als een die weet,
dat veel op het spel staat, dat de inzet hoog is:
//Koning van Friesland, waant gij, een mensch, in
bloed het werk der eeuwigheid te kunnen smoren O,
ik smeek u nog eenmaaldenk menschelijk. Behoud gij
uw geloof, als dit voldoet aan den drang van uw hart, gnn
anderen wat hun zaligheid uitmaakt. Leg het geweten
uwer onderdanen geen dwang op, laat hen vrij in hun
heiligst goed. Laat het geluk opnieuw wassen in uwe sta
ten, slechts eendracht daar hare zachte wetten schrijven en
mildere eeuwen dan onze ijzeren tijd zullen uw grootheid
van ziel loven, uw wijsheid roemen. Dan zal uw dankbaar
volk u eeren en aanhangen met zijn gansche ziel
//Zwijg," barstte Radboud donderend los. De aderen
zwollen dreigend op zijn voorhoofd, zijne oogen waren
doorwolkt met bloed.
//Ik weet hoe zij mij zouden betreurenBij Stavo
en Wodan! ik Weet het! Zij, die mij eenmaal ver
dreven van erfgrond en land, die mij nog huilend
vervolgden in booten en schuiten, toen de klotsende
golven reeds het schip ombruisten, dat mij wegvoerde
van den grond mijner vaderen, waar mijn leven niet vei
lig meer was voor hun haat. De hoofden, die zich thans
voor mij buigen, hoe gaarne zouden zij zich tartend
opheffen met den vroegeren, hoonenden blik! Ik ken
mijne Friezen, daarom meededoogen nooit, bukken
zullen zij!"
-jbbM j naiqoB^Y 'snaI ufiz „uaiqou^// 'pjooMtqoBtn
Siuaa ufiz si „pfnpag// =4pjOM uaAa8a8 raaq 43q s(booz
ubb sags iraaau fijj <isnuqi ug qoB|nii|S apua)
-qoBuim apsaaiA uba jjagsaq uaSiAoopëuo nap 'aam
fiq a4daajs 4JBq uba uapnoq ap 'jaraaq uaa ftq apuado
uaSiAoojaS ap 'fiq apiaoq uaSigiqosjaAUO ag (juajaiz
-aq 34 piaqMnB] 'uaSuaiq 34 isnj 404 piaquapuoMaSdo
aSiijaq 3ab8 ap fiq sjb 4Bzaq aiyyy j uapjaaq^uap uaAaq
-J8A na uapjooM apua(a4ui4 4jijp4saa§ uba jaufiz pao(§
uapusdajsaam uap joop uaiaojS paap |BBmSiuam suo
J84UIAV uaqosjaj nap. uba apnoq ajjsq ap ui aip fijj
2(83(38jaA sninug fiq (BsmSiuacn 'pusp ua pjooM uba
qqoBj3( ui 'qi uaip usra ap 4Bp sj 'uaiBq 34 maq ufiz
4BB48 ui noz qi jBBra 'Sipuoz qi s[B 'fira jaaSjaA 'pog//
-jaau oq4if^ qnoz uatnoqaS p(8A 4aq ui uaagy
1 apjag na uaMU0J4J8A tno uappiq 8;paom40o
ua uaS|OA 34 ua4qoBJ4 pjaaqjooA ufig ]tm jg *4jaaq
uapuoAaS uaq fijj 404 4aiu 4suj na uadaqos apjoopjaA
«p 42jaoz japrajj apaog ag maSinq 8iAOO(a8 S4qoa(s
qoiz fiz uaipui 'poaza°ao4 SuwaSjaA si „jsuo 4qapaq
uaSjag// uadaoJ4in uagnz 4s8usspoop ui §Bps(aapjoo
uajoojS uap ui aip 'fiz 3[oo :43q l110!3! nÜz nI
j p(npag uapja4sinp uaddq aufiz
'jaraaq uapuoSfiMz 'uaSooq uap ua4qooz ua°oo aufiz
-JBBin 'uaado 4sba qoiz uapmajq uaddi] aufg ap 'nap
-JOOM azap do qsajq pjaM jaSpnig uba 4BB(aS 4ajj
•qoB( aijftjapBras ufiz
jjnojq a4iaA ap 4in §0^ -uaaq fiq apraj04S uaiqOBM 34
jb pjooMiuB japuog ll(ipiaq4qoBZ usp 4qjaA\4in jaam
p]8MaS 4Bp 'nu ft§ 4jnadsag j 430a 94 n fiz uagBA
saajA 4ig ^gou susqi 'apjag uba Sou fi§ 4qaajdg//
j qfiz ua(araaq ap ui
siq 'jspB^ azug/' :3J3a J34 UBpo^\ uaAaqaSuBB uap
808
305
«n hartstochtelijk lijden. Zacht ging Liudger voort:
//Vergeet gij dan geheel met welk een kleine maat
de menschheid dient gemeten? Hoe zwak haar hart
is en haar hoofd, ondanks haar eigenwaan en zelf
bedrog. Met den band der liefde zal het Evangelie
eenmaal de gansche wereld omstrengelen, hier op aarde
reeds zal zij der menschheid vleugelen schenken, die
haar geest verheft boven het stof, doch nooit zal iets
•worden gewonnen door hardheid en haat. Liefde ver
wint, zij alleen, omdat zij uit God, de bron van alle
diefde, haar oorsprong heeft."
Weer zweeg hij, maar, brachten de droevige gedach
ten een schaduw op het heldere voorhoofd, deden de
smartvolle zijne lippen trillen, de hoopvolle tintten
•een helderen gloed in zijn oog, deden innige beden,
vol vertrouwen en geloof, wellen in zijn hart.
Zij naderden opnieuw Tunewert state, waar vele
nijvere handen zich repten. Nieuwe woningen moesten
opgetrokken, nu zoovelen, waaronder menige naam
christen, een toevluchtsoord zochten achter zijn bree-
den wal. De vrouwen bereidden het ochtendmaal in
de open lucht, Sytske, met lijfsgevaar gered uit de
handen van Ormr's ruiters, was onder hen. Soms
staakte zij een oogenblik haar werk om, bijna zonder
dat zij het wist, in snikken uit te barsten.
//Arm kind, de angst zit u nog door al de leden,"
merkte de oude visschersvrouw meewarig aan, »dank
de oude goden of de nieuwen, die u gered hebben. Wie
zouden het geweest zijn, ik weet het niet
Zij verstomde. Op weinige schreden afstands ging
een kreet van ontzetting op. Eenige arbeiders waren,
gravend en spittend, gestooten op een reusachtig voor
werp. Voorzichtig werd het eindelijk op den beganen
