HAARLEMSCH
Eerste Blad.
No. 20
144
van ZATERDAG
Maart
Ned. Vereen, iot bevordering
van Zondagsrust.
Doet Uwe inkoopen liefst niet
op Zondag. Waarom zoudt gij
geheel onnoodig de Zondagsrust
van anderen storen?
N ieuwsberichten.
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 88. Eenentwintigste Jaargang.
TELEPHOONNUMMÏK
TELEPHONISCHE VEEBINDING
met AMSTERDAM.
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maanden,25.
franco p. post —,40.
Afzonderlijke nominers 3 centen per gtnk.
Prijs per Advertentie van 1—5 regels f 0.25, elke regel
meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdags en Vrijdagavond.
Advertentiën worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
Het Bestuur der Afdeeling.
BACHCONCERT.
Met het 5de concert van Dingdag-
avond heeft het Bestuur der Haarlemsche
Bachvereeniging de wintercampagne be
sloten. By het einde mag in het bij
zonder een woord van dank worden
uitgesproken voor de bemoeiingen van
H.H. Directeuren. In het belang der
muzikale kunst is door hen veel gedaan
wat aanspraak heeft op onverdeelde
waardeering. Het streven om steeds uit
stekende solisten te doen optreden en
slechts aan wat voortreffelijk is op kunst
gebied eene plaats op het programma
in te ruimen is, naaronze meening, ook
dit seizoen schitterend bekroond. De
herinnering aan de artisten, die achter
eenvolgens zijn opgetreden, zal onge
twijfeld eene zeer aangename zijn en
hunne namen mogen met voldoening wor
den opgenomen in de solisten-rij, waarop
de Bachvereeniging met recht trotsch
mag zijn.
Mejuffrouw Lula Gmeiner uit Berlijn,
de soliste van het laatste concert,verwierf
wel in de eerste plaats de sympathie der
aanwezigen met hare voortreffelijke
stemmiddelen. Meer mezzo-sopraan dan
alt zijnde, zou mogelyk een andere aria
dan de gekozene ïAus der Tiefe des
Grames" uit Achilleus van Max Bruch
nog grooter indruk hebben gemaakt.
Reeds de eerste maten getuigden van
ongewone dramatische kracht de uit
voering in haar geheel van eene muzikale
behandeling en eene voornaam artistieke
opvatting, welke slechts te vinden is bij
kunstenaressen van den eersten rang.
In de voordracht der liederen, na de
pauze gezongen, openbaarde zich in nog
ruimere mate de aanwezigheid van dien
gelouterden kunstzin, die voor elk lied
de gewenschte kleur, voor elke dichter
lijke gedachte de verlangde expressie
vinden kan.
Mejuffrouw Gmeiner werd hartelijk
toegejuicht. Door de herhaling van
Schumunn's Auftrdge toonde zij dit
succes op prjjs te stellen. Evenals bij de
vorige concerten was ook voor het laatste
de medewerking ingeroepen van het
orkest van het Concertgebouw te Am
sterdam. Als een bewijs van oprechte
hulde werd een belangrijk gedeelte van
het tekstboekje gewijd aan biografiën
van de heeren Willem Mengelberg,
André Spoor, J. Mossel en Willem
Hutschenruyter, directeur en leden van
het orkest. Inderdaad een kostelijk idéé,
dat wel de goedkeuring zal hebben
verworven van de concertbezoekers.
Want groot is de verplichting en on
verdeeld de achting die wij, muziek
liefhebbers, verschuldigd zijn en gevoelen
voor het Amsterdamsch orkest en zijnen
talentvollen leider.
De Bachconcerten van dit seizoen
dankten, naast de verrichtingen der
solisten, hunne beteekenis voor een groot
deel aan de orkestrale werken, die zoo
heerlijk mooi, met zooveel ernst en
wijding werden ten gehoore gebracht.
Eene verdere uitweiding daarover
zou ons in herhaling doen vervallen
van hetgeen wij in den loop der jaren,
sedert de heer Mengelberg aan het
hoofd van het orkest staat, hebben
geschreven. Aangezien dit wel overbodig
mag heeten, bepalen wij ons bij de sim
pele vermelding der orkestwerken. Zij
waren Symphonie Ao 6 van Tschaikowski
Thema met variaties van Mozart en
XValkürenriU van Wagner.
B.
Tweede Kamer. In de zitting van
Woensdag mocht de Kamer vernemen,
dat de heer v. d. Kun, na de gunstige
verklaringen van den Min. van Fin. be
treffende den toestand der schatkist in
de Eerste Kamer gedaan, zijn 6 Decem
ber voorgestelde motie omtrent tarief-
herziening heeft ingetrokken. Aan de orde
was de tweede lezing van het voorstel-
Harte c. s. tot wjjziging van art. 18
en titel Wetboek van Strafvordering.
De door de Komm. van Rapp. voorge
stelde amendementen werden door de
voorstellers, bij monde van den heer
Hartogh, overgenomen. Het revizie-ont-
werp is daarna zonder hoofdelijke stem
ming aangenomen. Het voorstel zal in de
Eerste Kamer worden verdedigd, door
de heeren Hartogh, De Savornin Lobman
en Rethaan Macaré. Daarna werden de
beraadslagingen over de Indische Mijn
wet hervat, in tegenwoordigheid van
den Regeerings Kommissaris Mr. Lou
don. Aan de orde was art. 35, (heffing
van een vast recht van 2. 5 cent per
hectare en een jaarljjkschen cijns van
4 pet der bruto opbrengst, behoudens
vermindering). Hierop waren voorgesteld
3 amendementen: een door den heer
Pjjnacker Hordijk tot heffing van 30
pet. netto winst, een door den heer
Pijttersen, om den Staat voor de heltt
van het gestorte kapitaal als aandeel
houder te doen optredeneen door den
heer van Kol, om het winstaandeel voor
den Staat op 33 pet. te stellen. De heer
Pijnacker Hordijk ontvouwde de bezwa
ren tegen eene bruto heffing, en beant
woordde de bezwaren tegen zjjn stelsel,
dat de schatkist door ontduiking niet
zal benadeelen. De heer Pijttersen ver
dedigde zijn stelsel als het minst om
slachtige, dat weinig toezichtskosten
vordert. Het Staats-aandeel ad 4 pet.
is te laag en wordt geheven vóór winst
is gemaakt. Toch drong Speker niet op
stemming over zijn am. aan, zoodat hij
het introk. De heer van Kol bestreed
de heffing volgens het Regeerings voor
stel als te laag en onbillijk. Zijn amen
dement zou ontwikkeling van het mijn
bedrjjf bevorderen, en begunstiging ge
legen in cijnsverlaging onmogelijk ma
ken. Spreker wilde berusten in het
am. Pijnacker Hordijk, dat ook netto
winst beoogt, maar hij stelde een sub
amendement, ter voorkoming dat eene
fiktieve waarde van het kapitaal wordt
aangenomen. De heer Fokker vroeg,
hoe de cijns berekend wordt voor de
bestaande mijnkoncessieën. Het debat
zou den volgenden dag worden voort
gezet.
Even als de Fransche Patriottenliga)
waarvan Déroulède het hoofd is, lezingen
en voordrachten laat houden, tegen revisie,
werkt de bond, met de Pressensé aan
de spits vóór de Dreyfus-zaak. De laatste
is zeer voldaan over den indruk dien
de redevoeringen maken en over den
bijval van het publiek. Men zou er toe
komen, te vragen hoeverre het noodig
is de publieke opinie te bewerken. Er
blijkt wel uit, dat noch Déroulède, noch
de Pressensé een groot vertrouwen
hebben in de onpartijdige uitspraak der
hoogste Fransche rechtbank. Misschien
bestaat er wel reden toe. De justitie
bemoeit er zich niet mee, wat waar
schijnlijk heel wijs is.
"Weer doemt ernstige twijfel op om
trent de vraag of de buskruitramp bij
Lyon met of zonder boos opzet heeft
plaats gehad. Men spreekt van een ano
niem schrijven, aan den onderprefect
te Toulon, waarin wordt gewag gemaakt
van een plan om ook het tweede maga
zijn in den lucht te doen springen. Voor
de waarheid van dit gerucht kan natuur
lijk niet ingestaan worden.
Een jongen te Eupen, Rijnprovincie,
moest zich aanmelden tot het vervullen
van zijn militairen dienstplicht. Zijn
moeder droeg hem op den arm. Hij is
niet grooter dan een kind van een jaar,
kan hooi en, maar niet spreken en is lam,
zoodat hy als een klein kind moet ge
voerd worden. De moeder heeft veertien
kinderen, waarvan acht in leven, allen,
behalve de stumper, zijn volkomen nor
maal.
De toestand der Koningin van België
is zoo verbeterd, dat er zelfs geen bulle
tins meer zullen verschijnen. Er bestaat
hoop op herstel.
Naar het gebruik van alcohol onder
kinderen wordt thans door de Duitsche
Matigheidsvereeniging een onderzoek in
gesteld. Er moeten daarbij zonderlinge
dingen aan het licht komen. Op een der
volksscholen bleken zestien percent der
leerlingen niet van melk te houden en
van de vier en zeventig leerlingen van
het tweede en derde schooljaar was er
slechts een die nooit bier of wyn had
geproefd. Veertig percent kregen ge
regeld bier en wijn, acht percent ge
bruikten dagelijks cognac tot opwekking
en versterking. De alcoholgebruikers be
hoorden niet tot de vlugste of gehoor
zaamste kinderen. Hieruit kan afgeleid
worden, hoe sommige jongelieden, kinde-
renj aan den drank gewennen, en er
zoo als het ware een ras van alcoholisten
gekweekt wordt.
De soldaten die van Cuba in Spanje
terug gebracht zijn veroorzaakten hier
en daar ongeregeldheden, voornamelijk
wegens het niet ontvangen van achter
stallige soldij.
Thans heeft de Ministerraad echter
besloten die gelden uitte keeren,waar
schijnlijk dat aan de opstootjes wel een
eind zal komen.
Er gaan geruchten, dat de Keizer van
Oostenrijk weer wil gaan trouwen, met
het oog op de troonsopvolging. De ver
moedelijke troonsopvolger is ziekelijk en
ongehuwd, de Keizer is thans acht en
zestig jaar.
President Mac. Kinley bekrachtigde
het, door beide Huizen reeds goedgekeurd
besluit, betreffende de toekenning aan
Spanje van 20 millioen dollars schade
vergoeding voor het afstaan der Philip-
pijnen.
Het spaansche oorlogsschip lleina
Mercedes, dat in den slag bij Santiago
in den grond werd geboord, is thans door
de Amerikanen weder vlot gemaakt en
in genoemde haven binnengebracht.
Volgens Le Oaulois heeft de persoon,
de Heer Maurice Binder, met wien
Minister President Dupuy voor eenigen
tijd om) een dinertje van 2 couverts
gewed heeft, dat de zaak Dreyfus den
20sten Maart „uit" zou wezen, met het
oog op de jongste verslepende gebeur
tenissen, den Heer Dupuy een langeren
termijn aangeboden, wijl hij hem niet
„bestelen wilde". De Heer Dupuy zou
hierop 10 dagen meer gevraagd hebben,
dus het zou 30 Maart worden.
Als het waar is een staaltje van weinig
ernst en van twjjfelachtigen smaak.
Eene 102-jarige weduwe, Christiana
Elisabeth Dittrich, is dezer dagen in het
St. Jakobs-hospitaal te Zittau gestorven.
Deze vrouw was op denzelfde dag en in
het zelfde jaar geboren als wijlen Keizer
Wilhelm I, die, toen hij oud was, hierop
attent gemaakt zijnde, de weduwe een
kostbaar geschenk deed toekomen.
België zal voortaan in den Congo-staat
meer blanke soldaten in dienst nemen,
aangezien de zwarte, de inboorlingen,
niet te vertrouwen zijn. Over weinige
dagen zal eene bezending Belgische
oudgedienden naar Congo gezonden wor
den. De meening bestaat, dat men reeds
voor lang tot dien maatregel had behoo-
ren over te gaan.
De pest neemt te Bombay, Britsch
Indië, nog steeds niet af, integendeel
maakt zij gedurende de laatste dagen
weer meer slachtoflers. Men gelooft, dat
de vreeselijke ziekte zal aanhouden, tot
men overgaat tot het droogleggen van
den zeer verontreinigden bodem, waarop
de stad rust.
De gemeenteraad van Toulon heeft in
een buitengewone vergadering besloten,
5000 frs. beschikbaar te stellen voorde
eerste hulp, aan de slachtoflers van de
ramp te Lagouban te verleenen, en voorts
een openbare inschrijving te openen. De
raad besloot ook dat de stad de kosten
van de begrafenis der slachtoflers op
zich zal nemen.
President Loubet en Dupuy hebben
elk 500 frs. gezonden voor de slacht
oflers, Lockroy 10,000 frs. voor de ge
zinnen de omgekomenen.
Op grond van een nader onderzoek
heeft de justitie te Rome het rechtsge
ding betreffende den aanslag van Accia-
rito tegen het leven van Koning Humbert
heropend, en de inhechtenisneming be
volen van vijf anarchisten. Een van
dezen is echter al maanden geleden naar
het buitenland gevlucht.
De nieuwe Fransche president heeft
zich in het elysée gevestingd. Voor de
herhaalde militaire eerbewijzen door de
wacht aan het paleis heeft de president
bedankt. President Faure was op der
gelijke dingen zeer gesteld.