HAARLEMSCH
Eerste Blad.
No. 23
14-4
abonnementsprijs: yan WOENSDAG 22 Maart 1899
verschijnt:
Dinsdag^ en Vrijdagavond.
Nieuwsberichten.
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 88. Eenentwintigste Jaargang.
TELEPHOONNUMMEK
TELEPHONISCHE VERBINDING
met AMSTERDAM.
Per drie maanden —,25.
franco p. post ,40. Prfls per Advertentie van 1-5 regels 1 0.25, elke regel
Afzonderlijke nommers 8 centen per stuk. meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden aangenomen tot dinsdag en vrijdag des middags ten 12 uredie alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
Tweede Kamer.
Woensdag werd, nadat was medege
deeld, dat de Regeeriogs inlichtingen
betreffende het godsdienstonderwijs op
de openbare scholen zijn verzonden aan
eene commissie, bestaande uit de heeren
Mees, Kuyper, Vermeulen, Kerdijk en
Ketelaar, de beraadslaging wordt voort
gezet over het ontwerp tot regeling var,
den Staat van Oorlog en Beleg. De Heer
Savornin Lohman, handhavende zijne
•telling,datde Kroon als verantwoordelijk
voorde orde niet afhankelijk moet zijn van
een uitdrukkelijke toestemming der
Tweede Kamer bij het nemen van maat
regelen van orde ingeval van rustver
storing, stelde als amendement voor art.
5 alleen te laten bestaan uit de enkele
linsnedevis de zitting der Kamers van
de Staten Generaal gesloten, dan worden
zij onmiddellijk door ons bijeengeroepen."
De overige alinea's wilde hij laten verval
len. De Min. van Binnenl. zaken verdedig
de het Regeerings artikel, dat eene be
krachtiging eischt van het K. B. bij wet
in te dienen volgens de geldende regelen.
Dit zal interpallaties van heethoofden
onder kritieke omstandigheden waar in
het vaderland verkeert, voorkomen. De
Min. betwijfelde of ooit de Kamer by de
Grondwet aan de Kroon onbeperkt recht
van oorlog verklaren of afkondiging van
den staat van beleg zou hebben toege
kend. De heer Hartogh verklaarde zich
namens de Komm. van Rapp. tegen het
amendement, op grond hoofdzakelijk,
dat de maatregelen niet uitsluitend kun-
men worden overgelaten aan het uit
voerend gezag. Naar aanleiding van een
uiting van den heer De Savornin Lohman
in zijne repliek, dat socialisten niet
hechten aan afgelegde beloften, protes
teerde de heer v. d. Zwaag tegen de
beschuldiging van onbetrouwbaarheid
zjjner geestverwanten. Hij zou niet in
gaan tegen de Grondwet, dan alvorens
zjjn Kamerlidmaatschap te hebben
neergelegd, en zoover by inhul
diging geen trouw aan de Koningin,
niet om de persoon, maar omdat hij
niet hecht aan de waardigheid van het
koningschap. Het incident werd gesloten
nadat de Voorzitter verklaard had, in
de uitdrukking van den heer de Savornin
Lohman geen smet tegen eenig kamer
lid te kunnen zien. Het am. werd ver
worpen met 49 tegen 26 stemmen. Na
de pauze kwam de Indische Mijnwet
in eindstemming, die werd aangenomen
met 84 tegen 8 stemmen. Zonder stem
ming werd besloten tot een tweede
afdeelings onderzoek van het Leerplicht-
ontwerp. By de hervatting van het
ontwerp omtrent den Staat van Oorlog
en Beleg antwoordde de Min. van Oorlog
aan den heer Pijnappel, dat het burgerlijk
gezag in den regel bij den staat van beleg
zal gehandhaafd worden, en verklaarde de
Min. van Just, aan den heer Verhey, dat
niet de militairen alleen voor in de wet
genoemde feiten onder de militare rechts
macht vallen. Verworpen werd met 56
tegen 21 stemmen een am. van den
heer Pijnappel, om tot waarborg van
de rechten der ingezetenen te behouden
hooger beroep en kassatie tegen de
vonnissen van den burgerlijken rechter
of krijgsraad, indien deze den gewonen
strafrechter vervangt, 't Geheele wets
ontwerp werd aangenomen met 68 tegen
9 stemmen. Tegen stemden de heeren
Loeff, Rethaan Macaré, De Savornin
Lohman, Merkelbach, Schepel, Schim
melpenninck, Nolens, v. d. Zwaag en
De Klerk. Daarna hemde de Kamer goed
het handelstraktaat met Mexico, de wij
ziging der Rynvaart-akte, 7 naturaliza
tie-ontwerpen, de dading omtrent den
eigendom van duin onder Callantsoog,
en de rekening voor Suriname over
1895. Nadat de Voorzitter was ge
machtigd tot 1 April verdere adressen
in zake de Ongevallen wet te zenden
aan de Reg. ook om belanghebbenden
te bewegen tijdig hun verzoekschriften
in te dienen, is de Kamer tot andere
byeenroeping uiteengegaan.
Men zal zich herinneren, dat er spra
ke was van ruime geldzendingen naar
het buitenland voor de Dreyfus zaak.
Nu is een onderzoek ingesteld en het
gevolg is geweest eene verklaring van
den minister, dat zulke zendingen niet
hadden plaats gehad.
Esterhazy heeft zich laten interviewen.
Eigenaardig mag zijn oordeel genoemd
worden over de Fransche officieren wier
namen in de zaak veel genoemd zijn:
Boisdeffre is een luiaard, Pelheux is
een eerlijk man, hoewel hij mij inden
laatsten tijd verlaten heeft. Gonse is een
verbijsterd man. Mercier is voor mij
noch goed noch kwaad.
Hy heeft b. v. dapper gelogen, toen
hy beweerd heeft, dat ik nooit geëmploy-
eerd aan den contre-espionnage dienst
ben geweest
Billot is een politicus, die vroeger
soldaat was. Zurlinden en Chanoine zijn
boosdoeners, die het schip hebben ver
laten toen zy 't water zagen binnen
stroomen. Roget is de slechte genius
van Cavaignac geweest.
Au fond, zyn al die lieden lafaards,
moreele lafaards, want ik houd ze er
allen toe in staat, zich bij eerste gele
genheid door de huid te laten schieten
voor het land. Maar zij hebben geen wil,
geen waardigheid van karakter." Het
mooiste is nu, dat Esterhazy, het blad dat
bovenstaande publiek maakte, heeft ge
telegrafeerd Ik protesteer tegen leugen
achtig interview en schandelijke handel
wijze.
Wie liegt nu, de weggezonden majoor
of de krant I
Vrijdagmiddag is te New York het
bekende „Windsor Hotel" afgebrand.
Het had zes verdiepingen met zeshonderd
kamers, die voor de helft bezet waren.
Vele logeergasten boven zich, juist toen
de brand uitbrak op de bovenste ver
diepingen om een optocht te zien. Spoedig
raakten de lifien onklaar men verdrong
elkaar op de trappen, veertig fi vyftig
personen zijn vermist, men gelooft dat
die onder het puin geraakt zyn, terwijl
vele personen ernstig gewond of aan
hunne wonden bezweken zyn.
By den brand in het i> Windsor Hotel"
zijn 12 vrouwen en 2 mannen omgekomen
terwyl 34 personen, voor het meerendeel
vrouwen zijn gewond. Men vermoedt,
dat 50 tot 70 personen nog worden
vermist.
In de Spaansche provincie Sevilla is
eene samenzwering ontdekt van repu-
bliekeinen. Een onderzoek heeft reeds
eenige schuldigen doen ontdekken. Men
zegt dat er heimelijk groote hoeveelheden
wapens worden ingevoerd.
Aangaande de buskruit ontploffing te
Toulon loopen nog allerhande geruchten,
maar met zekerheid schynt men niets
te weten. Er is weer een huis ingestort
dat tengevolge van den schok gevaarlijk
stond.
Volgens de Huisvrouw hebben de
beide wetgevende Kamers van den Staat
Oregon besloten aan vrouwen het volle
kiesrecht toe te staan. Het Huis van
afgevaardigden besloot hiertoe met 48
tegen 6, de Senaat met 25 tegen 2
stemmen.
Hier tegenover staat een protest van
de klinische studenten aan eene Duitsche
hooge school tegen het toelaten van
vrouwen bij het klinisch onderwijs. De
overige Duitsche vereenigingen van
klinische studenten zijn uitgenoodigd dit
voorbeeld te volgen.
Er wordt bericht dat twee geneesheeren
het noodig oordeelen den Paus aan eene
nieuwe operatie te onderwerpen, ten
einde de wond nogmaals te hechten.
Een der Romeinsche bladen deelt
mede, dat de Paus langzaam achteruit
gaat, doch in zyne omgeving schynt
men zich nog niet bezorgd te maken
en men meent daar, dat de krachten
weer zullen aanwinnen.
De studenten onlu sten, welke te St.
Petersburg zijn begonnen, hebben zich nu
ook uitgebreid tot de academie van War
schau, waar zij een nihilistisch-socialis-
tisch karakter hebben aangenomen.
Met knuppels zjjn de studenten de ge
hoorzaal binnengedrongen om de profes
soren en de studenten, die zich niet by
de beweging hebben aangesloten, te ver
dry ven.
Alle personen, die te Parijs deel hebben
genomen aan manifestaties tijdens de
presidents verkiezing en deswege gestraft
zijn, ongeveer 250, hebben gratie ont
vangen.
Het Hof van Cassatie heeft mededeeling
gevraagd van het geheime dossier van de
zaak Dreyfus. Deze mededeeling zal door
de Fransche regeering geschieden op
dezelfde wijze en onder dezelfde voor
waarden, als zij indertijd aan deCriminee-
le Kamer gedaan is.
Het stoffelijk overschot van Bismarck
en zyne echtgenoote is Donderdag in het
mausoleum, hiertoe gebouwd, bygezet.
De keizer was met groot gevolg tegen
woordig, waardoor niet veel andere
belangstellenden konden toegelaten wor
den. De keizer kwam tegen half twaalf
te Friedrichsruh aan en vertrok na het
eindigen van den dienst.
Uit Sjanghai werd bericht, dat daar
tijdens het van stapel loopen van een
schip, waarby prins Heinrich, broeder
des Duitschen keizers, tegenwoordig was,
een stuk hout gevallen is op de tent
waarin de prins zich bevond en dat de
prins toen aan het hoofd werd gewond.
In Finland moet alles wat gedrukt
wordt naar de Russische censuur. Dat
er veel geschreven wordt in deze dagen
van spanning is duidelijk, maar al wat
niet overeenkomt met de zienswijze der
regeering, wordt geschrapt en soms
wordt de uitgaaf van een blad geheel
verboden. In Januari van dit jaar had
den 27, in Februari 46 gevallen van
belemmering plaats; er werden 25
kranten getroffen.
Bovendien schijnt de regeering er
verklikkers op na te houden, althans
een der bladen waarschuwde zijne lezers
voorzichtig te zyn met spreken, schrijven
telefoneeren en telegrafeeren.
In Rusland zelf weten de uitgevers
van kranten ongeveer wat zij al of
niet mogen berichten. Zij bezitten een
voorschrift in deze, dat meestal met
vrucht wordt geraadpleegd en in twij
felachtige gevallen wendt men zich
tot den hiertoe aangewezen ambtenaar-
In Finland schrapt de regeering er ech.
ter maar zonder stelsel op los
Van den czaar heeft men verteld, dat
hy zich in het geheel niet aan regee-
ringszaken wijdt, uit het laatste studen
ten-oproer eigenlijk door de politie
uitgelokt, blykt dit anders te zijn. De
czaar toch heeft zich door tusschenkomst
van iemand die buiten alle invloeden
staat, doen inlichten omtrent de oorzaak
en het gevolg is alvast, dat het hoofd
der politie, die geducht buiten zyn boekje
was gegaan, is ontslagen.
In het Fransche Tuinbouwblad le
Jardin deelt zekere heer Hariot mede,
dat de thee-cultuur een bron van rijkdom
voor Caucasie staat te worden. De heer
Solovtsov, wiens vader het initiatief van
deze cultuur nam, is reeds in het bezit
van 60 hectaren lands met thee-hees
ters beplant. Bleef vroeger, door slechte
fermentatie, de kwaliteit tusschen de
groene en de zwarte thee, sedert 1897
laat die niets meer te wenschen. Men
berekent dat de thee-cultuur een winst
van 12 17 pet. oplevert, die zelfs tot
30 pet. kan stijgen. Men vertrouwt dat,
binnen een niet lang tijdsverloop, Rus
land genoeg thee voor eigen gebruik zal
kunnen produceeren.
Er is sprake van, dat Spanje de Ca-
rolinen de Marianen en de Pelew
eilanden aan Duitschland zal afstaan.
Op welke voorwaarden weet men niet.
Geld, millioen, zal wel nommer één van
het programma zyn. Het moet dan ook
Duitschland wel wat waard zijn, zijn
koloniaal bezit aldaar te kunnen afron
den, omdat het reeds een deel van
Nieuw Guinea, den Bismarck-archipel
en de Marshall-eilanden in denabyheid
bezit.
Een man te Nymegen had twee
knaapjes uit Wassenaar, die door den
vader verlaten waren, tot zich genomen.
Al spoedig bleken hem de kinderen te
veel te zijn, althans op een wandeling
joeg hij ze weg en hulpeloos zwierven
ze rond, totdat de politie zich over hen
ontfermde.
Een persoon te Utrecht wilde zich
verdrinken en gaf aan dit plan egn begin
van uitvoering, door in den singel te
springen. Het water voelende krijgt hy
berouw, roept om hulp, maar niemand
hoorde hem; toen kroop hij maar zelf
op den wal, sleepte zich nog een eindje
voort en viel bewusteloos neer. De politie
heeft zich toen verder over hem ontfermd.