■wetsontwerp betreflende het kiesrecht
in Transvaal voor de uitl mders. Hoe
wel het van veel goeden wil getuigt,
zal het toch waarschijnlijk den Engel-
schen niet geheel bevredigen. Hij ver
geet dan echter dat in Engeland het
kiesrecht voor vreemdelingen óók zoo ge
makkelijk niet is te verkrijgen en hij dus
van eene andere natie wenscht wat hij
zelf niet toestaat.
Meer en meer schijnt het tusschen
Engeland en de Transvaal te gaan span
nen, niettegenstaande de reeds gedane
concessies der Transvaalsche regeering.
Bestaat in Engeland een sterke partij,
die bepaald den oorlog wil, in Transvaal
is ook eene sterke strooming waar te
nemen vóór oorlog, als die door Enge
land wordt uitgelokt. De Engelsche
motieven voor oorlog bewegen zich om
wat men noemt'slands belang; Engeland
wil één Engelsch Zuid-Afrika met En
gelsche taal en Engelsche inzichten,
niet vragende naar rechten van anderen.
Men meent dat, zelfs in het geval Trans
vaal het uiterste zou willen toestaan,
toch na langer of korter tijd een be
slissende oorlog de toestanden zou moeten
doen omkeeren. Daarbij komt nog, dat
vele Engelschen niet kunnen vergeten,
dat zij meermalen voor de Boers hebben
moeten bukken en met wrok denken
zij nog steeds aan hun nederlaag bij
Majuba, niets liever wenschen zij, dan
den smaad hun aangedaan weg te
wisschen.
Met het steeds toenemende oorlogs
gevaar is het merkwaardig, dat een te
Bombay, Eng.-Indië, verschijnend blad
zegt: De oorlog met Transvaal, die
weldra schijnt te zullen uitbreken, kan
goed afloopen of slecht, roemt ijk of niet,
maar geen geschiedschrijver zal naar
waarheid kunnen verklaren, dat het een
rechtvaardige of noodzakelijke oorlog
geweest is.
Is de Engelsche regeering nog niet
tevreden met de kiesrechtwijzigingen,
de uitlanders te Lijdenburg hebben hun
volkomen bevrediging er mee te kennen
gegeven.
De korte inhoud van het kiesrecht-
ontwerp is als volgt:
Wie negen jaar in de Republiek woont,
kan brieven van naturalisatie en het
volle stemrecht dadelijk krijgenwie er
korter woont, zoodra die negen jaar ten
einde zijn, of vijf jaar na het in werking
treden van de wet, mits het verblijf in
dit laatste geval niet minder dan zeven
jaar is. Wie al genaturaliseerd is, kan het
volle stemrecht krijgen na vijfjaar. Dit
wat de terugwerkende kracht betreft.
Voor de nieuw aangekomenen is het
tijdperk zeven jaar, hetzij men na twee
jaar zich laat naturaliseeren en dan vijf
jaar later het stemrecht krijgt, of zeven
jaar wacht en het stemrecht krijgt te
gelijk met de naturalisatie.
Bij de naturalisatie wordt een eed
afgelegd. Het afzweren van de vroegere
nationaliteit komt niet meer voor in den
eed zelf, maar ligt er toch in opgesloten.
Het verschil van het nieuwe kiesrecht
met dat, hetwelk Sir Milner voorstelde,
is dus tweeërlei. Ten eerste bepaalde
deze den termijn, voor het volle stem
recht noodig, op vijf jaar; het wetsont
werp op zeven jaar. Ten andere was
de terugwerkende kracht in Sir Milner's
voorstel onmiddellijk en onvoorwaarde
lijk, zoodat al wie bij het in werking tre
den van de wet vijf jaar in de Republiek
zou hebben gewoond, het stemrecht
dadelijk kreegin het wetsontwerp
worden de oude uitlanders groepsgewijs
tot het stemrecht toegelaten.
Dit laatste is een noodzakelijke maat
regel van voorzorg voor de belangen der
oorspronkelijke burgers der Republiek
In het stelsel van Milner zouden dit
jaar dadelijk 30 000 uitlanders het stem
recht kunnen krijgen, gesteld dat zij er
allep van gediend zouden zijn. Dit nu
zou de stem van het oude volk bijna
versmoren. Volgens het wetsontwerp
der Transvaalsche Regeering zouden,
naar schatting, dit jaar duizend uitlan
ders het stemrecht hebben, in 1900
drieduizend, in 1901 zevenduizend, in
1902 15,000, in 1903 30,000. De staat
kundige toestand zou dan in vier jaren
zich op dien naar verhouding grooten
toevoer van nieuwe kiezers hebben voor
bereid.
De Regeering der Republiek heeft
het volgende toegegeven: 1. van de
veertien jaar, onder beslaande wet voor
het volle stemrecht vereischt, is de helft
afgegaan2. de eisch om eerst eenige
jaren genaturaliseerd te zijn voor men
het volle stemrecht krijgt is vervallen,
en daarmede aan een voorname grief van
de uitlanders voldaan 3. uit den eed
is de afzwering geschrapt, een concessie,
waarmede alweer een ernstige grief der
uitlanders is opgeheven.
Weder vertrekken drie batterijen naar
Zuid-Afrika, zoools in het Lagerhuis
werd beweerd, als aflossingstroepen,
doch ook als de omstandigheden het
vorderen om te dienen tot versterking.
HAARLEM, 18 Juli 1899.
Het concert door de Kon. Militaire
Kapel van het Regiment Grenadiers en
Jagers gisterenavond in het Park van
het Brongebouw gegeven, is een groot
succes geweest voor de onvermoeide
directie dezer inrichting. Dank zij het
fraaie weder en den goeden naam van
des heeren Bouwman's Kapel, was de
opkomst der leden uiterst talrijk. De
tuinstoelen waren lang niet voldoende
om aan elk een plaats te geven; de
zaal werd leeggedragen en nog kwamen
er zitplaatsen te kort. Langs de hekken
was het eveneens vol met belangstel
lende toeschouwers; binnen en buiten
heerschte een ongewone drukte. De
duizenden wij mogen hier veilig van
duizenden spreken hadden onverdeelde
aandacht voor de mooie muziek. De
heer Bouwman handhaafde den roem
van z(jn korps op voortreffelijke wijze.
Met blijkbare voorliefde werden de op
het programma voorkomende werken
van Liszt en Wagner behandeld. De
volledige bezetting deed aan den heros
der muzikale kunst alle recht weder
varen. De kleinere werken, waaronder
een keurig tweetal van onzen stadgenoot
den heer Ph. Loots, blonken uit door
fijne behandelingen muzikale opvatting.
Het geheel voldeed aan de hoogste
eischen welke men aan een harmonie
orkest stellen kan en heeft ongetwijfeld
de aangenaamste indrukken achterge
laten.
De heeren P. P. den Baars, Jan
Brandenburg, H. Cransberg, Jac. Jansen
en G. van Dorsten, onderwijzers alhier,
hebben eene circulaire verzonden aan
hunne collega's ten einde dezen opte-
wekken krachtig te ijveren voor de ver
kiezing van de candidaten der Volkskies-
vereeniging, van wie ze alleen heil ver
wachten voor de verbetering van onder
wijs toestanden. Genoemde heeren ver
zoeken den onderwijzers verder de Volks-
kiesvereeniging flnantiëel te steunen
gelijk zij dat gedaan hebben met een
bedrag zestien gulden bij de stemming
van 11 Juli 1.1. Op heden (Dinsdagavond)
zal in het café Montagne een onderwij
zersvergadering gehouden worden, waar
op o. a. de herstemmingen zullen be
sproken worden
De Kaatsvereeniging „De Kroon"
alhier, door eenige hier ter stede geves
tigde Friezen opgericht, op aansporing
van den Nederlandschen Kaatsbond hield
Zondag een kaatspartij op het terrein
het Klooster, met de Amsterdamsche
zustervereeniging „De zilveren Bal".
Begunstigd door fraai weder en veel
belangstelling mag deze wedstrijd als
zeer geslaagd beschouwd worden. De
uitslag was dat de prijzen gewonnen
werden door de heeren Sikke Postma
en Jelle Tolsma van Amsterdam en
Sjoerd Burry alhier.
Een volledige beschrijving van dit spel
te geven zou te veel van onze plaats
ruimte vergen, en aan een halve be
schrijving zouden onze lezers niet veel
hebben. Wq raden hen daarom eens een
kijkje te gaan nemen up het terrein a.s.
Zondagdan zal weder een match voor
de leden der beide vereenigingen ge
houden worden.
Wij willen echter gaarne verklaren,
dat wij met genoegen deze sport zagen
beoefenen. Het komt ons voor, dat het
kaatsen aan de lichamelijke ontwikke
ling, vlugheid en behendigheid zeer
bevordelijk is, terwijl, als bij elk goed
spel, ook overleg en berekening te pas
komen.
De heer D. Blok heeft zich zeer veel
moeite getroost het spel hier in te voeren
en is bij de oprichting de vereeniging
behulpzaam geweest.
Wij meenen gerustelijk de beoefe
ning van dezen fraaien tak van sport te
mogen aanbevelen.
Door de makelaars A. C. L. en J. J. C.
Sarlet alhier is aan den burgemeester
toegezonden een bedrag van f76.90 ten
behoeve van de algemeene armen zijnde
de opbrengst van entree gelden, geheven
bjj de bezichtiging van den inboedel van
wijlen Mej. M. J. de Boom.
Het „Gerdessen-feest" zal dit jaar
plaats hebben op a.s. Donderdag en be
staan in een boottocht van 400 kinderen
naar Zaandam en Wormerveer. De
feestelingen verzamelen zich des morgens
om 7Vs uur op de binnenplaats van
Szhool C (Molenpad) trekken met muziek
voorop langs de woning van den heer
Gerdessen om er het Wilhelmuslied te
zingen en worden vervolgens ingescheept
aan de Bakkerstraat.
In de een dezer dagen gehouden
vergadering van Commissarissen der
Eerste Haarlemsche Onderlinge Maat
schappij tot Glasverzekering kon door
den Directeur, den heer J. J. C. Sarlet
wederom worden gewezen op eene be- j
langrijke toeneming van het aantal deel
nemers. Tot op 1 Juli werden afgegeven
201 polissen, terwijl nog verschiedene
personen na afloop van de loopende
contracten hunne toetreding hebben toe
gezegd. De geleden schade werd ten
genoege der deelnemers terstond geregeld
door bemiddeling van de firma Van
Diesen en Kerrebijn, alwaar het Hoofd
agentschap voor Haarlem en Omstreken
is gevestigd.
In het algemeen beijvert de Directie
zich, om door stipte en nauwkeurige
uitvoering der orders het vertrouwen
onzer stadgenooten voor deze Haarlem
sche Maatschappij te winnen.
De voorstelling van de bekende,
aardige operette van Ch. Lecocq „De
dochter van juffrouw Angot," die voor
Vrijdag 21 dezer was aangekondigd, is
door omstandigheden uitgesteld tot Vrij
dag 28 Juli a. s.
De operette zal geheel opgevoerd en
gemonteerd worden als te Amsterdam in
den Hollandschen (Artis) Schouwburg,
met groot volledig orkest en een koor
van 30 dames en Heeren.
Aan het admissie-examen voor de
Hoogere Burgerschool zijn, naar wij ver
nemen, o a. negen leerlingen van de
Opleidingsschool van den Heer Fortgens
geslaagd.
Heden nacht ten 1 ure heeft de
politie in de Doelstraat een einde ge
maakt aan een twist tusschen de bekenden
L Geel. P. de la Rie en anderen. Een
der vechtersbazen die tevens beschonken
was, genaamd A. v. H., oud 18 jaren,
wonende Wester Bogaardstraat, is naar
het Politiebureau overgebracht.
Even later is door de politie met den
wapenstok een troep vechtende personen
in de Wilhelminastraat uit elkaar ge
jaagd.
In het douchebadhuis zijn in de
afgeloopen week genomen 804 baden.
Postkantoor Haarlem
OPGAVE van de door dit kantoor verzonden
brieven en briefkaartenbestemd voor onbekende
personengedurende de eerste helft der maand
Juli 1899, welke stukken thans door de Af zenders
kunnen worden teruggevraagd.
Br i e v c a
H. J. Vermeulen, Mej. A. Vrind, Mej. C. v.
Wijngaardc, Mej. de Vries, \V. Bos Funckler,
Visser, allen AmsterdamE. Snabitié, Arnhem
J. v d. Berg, AssendelftB. v. d. Vossen, BoBkoop;
Jacob te Drée, Drieischor; J. Schaaf, Erika; A.
de Jong, Gouda; H. Groenewoud,'s-Gravenhage;
P. Koeman, Mevrouw Booth, heiden Haarlem
Wed. v. Tellingen, Hilversum; Katoenmij. de
Bijenkorf, Leiden; Mej. S. Flier, W. Dreihuizen,
beiden Rotterdam; A. J. Capel Vucht.
Briefkaarten.
Mevr. G. Muller de Jong, Krete, A. de Bruin,
Mej. A. Kramer, A. T. Meyer, allen Amsterdam
M. E. v. Heukeloin, 's-Gravenhage; F. Lambooi,
Mej. v. d. Berg, Mej. M. Schuurman, A. J. Capel
Vucht, A. InpinkP
Buitenland.
Rud. J. Loman, Loudon; Karl Hoffman, Wo-
ratschein; Adolf de Margure?
Briefkaarten.
J. L. F. Bohtlingha, Paris.
VERGADERING van den Baad dei
Gemeente Haarlem,
op Woensdag 19 Juli 1899,
des namiddags te 1 ure.
De volgende stukken en punten milen
aan de orde worden gesteld:
1. Mededeelingen en ingekomen stuk
ken.
Adres eervol ontslag onderwijzer
2e klasse G. van Dorsten, Opl.
school voor jongens.
Id. id. mej. J. J. de Koek, onder
wijzeres 2e kl. Ie Tusschenschool.
2. Voorstel B. en W.W. adressen op
richting kiosken voor verkoop
verfrisschende dranken.
3. Id. id. adres G. Walter om pen
sioen en toelage
4. Id. id. id mej. W. A. W. Deenik,
om pensioen.
5. Id. id. gratificatie Wed. H. de Liefde.
6. Id. id. uitbreiding leerjaren aan de
Tweede Burgerschool.
7. Id. id. adres J. Paulen e. a. in zake
stationneerende rijtuigen.
8. Id. id. adres P. N. Kluft en J. de
Boer vaststelling plan bebouwing
grond ten oosten van de Voor
uitgangstraat.
9. Id. id. adres Coöperatieve Bouw-
vereeniging „Nut door Spaar
zaamheid", wijziging plan be
bouwing gronden ten zuiden van
de Zomervaart.
10. Id. id. adres S. J. W. Mons aan
koop grond Jordensstraat.
11. Id. id. aankoop huis Rothuizen.
12. Id. id. beschikbaarstelling medaille
voor tentoonstelling afd. Haarlem
en Omstreken der Ned. Maatsch.
voor tuinbouw en plantkunde.
13. Id. id. intrekking vergunning Eerste
Nederl. Electriciteit-Maatschappij
leggen kabels Beeklaan en Korte
Kleverlaan.
14. Id. id. intrekking raadsbesluit van
15 Juni 1898 No. 18 afkoop
erfpacht W. C. Preijde te Heem
stede.
15. Id. id. aanvaarding schenking me
dailles schietvereeniging „Willem
III".
16. Id. id. aanvaarding schilderij, ge
schonken door A. Kay te Glasgow.
17. Id. id. aanvaarding grond Heeren-
hek van Eerste Nederlandsche
Electrische Trammaatschappij.
18. Id. id. adres G. de Munnik huur
walgrond Brouwerskade.
19. Voordracht B. en W.W. benoeming
onderwijzeres 2e klasse koslelooze
school lett. A.
20. Id. id. id. plaatsvervangend hoofd
Tweede Burgerschool.
21. Benoeming leden stembureau ver
kiezing leden Kamer van Arbeid.
22. Verslag opzichter gasverlichting
over Mei j.l.
Voorwerpen, gedeponeerd aan het
Commissariaat van Politie, die da
gelijks (uitgezonderd des Zondags;
van 's middags 11 tot 1 ure voor de
eigenaars tsrug te bekomen zijn.
Een gouden dames remontoir horloge.
Een'-zwartharig hondje. Een duim
stok. Een gouden manchetknoop.
Een blauw kinderboezelaar. Een
gouden damesring. Een wit onderlijfje.
Een bonte boezelaar. Een paar
zijden dameshandschoenen. Een gou
den signet met steen. Een soort
hondenkarretje. Een bloedkoralen
armband. Een schoen. Een be
lastingpenning Amsterdam Een
kussensloop. Een hondenbelasting
penning. Twee portemonnaies met
geld. Twee handwagens. Een
onderstuk van een gouden oorbel.
Een bew(js van lidmaatschap. Drie
schoolboeken. Een notitieboekje.
Een postduif. Eenige losse sleutels.
Een paar witte dameshandschoenen.
Een zilveren vingerhoed. Een
mand met flesschen. Eenige hand
wagens.
Gedeponeerd door de Haarl. Tramway
Maatschappij. Een pak Rijdschriften.
Een paar glacé handschoenen. Een
zwart dames manteltje.
MUZIEKUITVOERING
in de Hoat op Woensdag 19 Jnli dea 'a avonda
van 8 tot 10 uur, door het Haarlemsch Muziek-
korpa. Dir. luit.-kapelmeester C. P. W.KR1ENS.
PROGRAMMA:
1. „Echtea Wieoer Bint." MarachKomzak.
2. Ouverture I,e Pere Gaillard" Reb.tr.
8. „L'Ile d'amour." ValseGodefroy.
4Grande fantaiaie de l'opéra - L'tuile
du Nord"Meyerbeer.
6. Ouverture ..Ein'morgen, Mittag und
Abend in Wien"Snppé
6. Fantaiaie op motieven van Chopin. Barnier.
7. Rondo pour petite tlOteDonjon.
Uit te voeren duor den heer George Schmidt.
8. -Fackeltani"Meyerbeer.
0R6EL8ESPELIN6.
in de Groote- of St. B&vokerk alhier, op
Donderdag 20 Juli 1899, dea namiddags van
23 uur door den Heer W. EZERMAN.
met welw. medew. van den Heer C. F. ROSSKOPF
(Bas-Bariton) nit Amsterdam.
PROGRAMMA.
1. Preladiom en FugaJ. S. Bach.
2. Geistiche Lieder No. 5 en 6Beethoven.
a. Gottes Macht nnd Vorsehnng.
b. Butt'ied.
3. SonateO. Dienel.
a. Allegro maestoso.
b. Solemn March.
4. IntermezzoRheiuherger.
B. Die Uhr. (Zang)C. Löwe.
