HAARLEMSCH
Eerste Blad.
CS o. 91
144
met AMSTERDAM,
van WOENSDAG 15 November 1899.
N ieuwsberichten.
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oxidegracht 88. Eenentwintigste Jaargang.
TKLEPHOONNUMMll
TELEPHONISCHE VERBINDING
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maanden—,25.
franco p. post,40.
Afzonderlijke nommerg 3 centen per stuk.
Prijs per Advertentie van 1—B regels f 9.25, elke regel
meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond.
Advertentiën worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
„ONZE LEESTAFEL".
Onlang» versohenen werken op aan
vrage ter bezichtiging te verkrggen bg
De Erven Loosjes, te Haarlem.
AHRENBERG (JAC.) Onze landsman.
De geschiedenis van een Fin. Uit het
Zweedsch vertaald door Helbertine.
ing. f 290
ALCOTT (L. M.) Vertelselboek van tante
Jo. Tweede druk van „ln het sche
meruur" en „Voor bedtijd."...geb. 1.25
ing. .90
ANDERSEN (H. C.) Sprookjes. Wereld
uitgave, geïllustreerd door HansTegner.
Uit het Deensch vertaald door M. van
Eedenv. Vlotengeb. 1.90
ARNO (S. A. C.T1ELENIUS KRUYT-
HOFF-BOOGAERT.) Uit mijn kinder
jaren. Een verhaal voor meisjes.geb. 1.25
ing. .90
BOS (FOKKO). Macht der liefde..ing. 2.90
COUPERUS (LOUIS) Fidessageb. 2.50
ing. 1.75
LOHMAN (ANNA DE SAVORN1N).
Geloofgeb. 3.
ing. 2.50
MELATI VAN JAVA. Tweeing. 2.50
MULTATULI Verzamelde werken. Gar-
moud Editie. Deel 1. Compleet in
10 deelengeb. 9.50
ing. 6 50
NOUHUYS (W. G. v.) Dageraadgeb. 2.90
ing. 2.50
ROSEGGER (PPieter Mayr. Voor
Nederland bewerkt door W. Zaalberg.
iDg. 2.90
geb 3.25
SCHARTEN (CAREL) Nationaliteit.ing. - .25
SERAO (M.) Hartstochting. 2.90
SIETHOFF (E G. A. TEN) en W JAN
SEN J. HZN. Handboek der Hygiène
van het schoolkind. Ie afdeeling. Hy
giène van de school all. 1. Compleet :fc
10.80
STAMPERIUS (J.) De Kindervriend. Ie.
Deeltje. (J. Stamperius, Keet je), ing. —.50
VOYNICH (E. L De Horzel. Vertaald
uit het Engelsch door Louise Zaalberg.
2 dlu ing. 3.75
ZüRCHER (JAN) Roeping. Verhaal van
Winfried uit den poldering. 2.50
Buitenlandsche Werken
ANATOLE FRANCE Clio. Illustrations
de Mucha ing. 3.30
ROUS1ERS (PAUL DE) La vie oméri-
caine. L'éducation et la société. .ing. 1.90
SAINT-AMAND (IMBERT DE)Lercg-
ne de Napoléon 111, 1S61ing. 1.90
LLOYD (JONH. ARI) Etidorpha oder
das Ende der Erde. Mit vielen lllu-
strationen vun J. A. Knapp. 2Bande 5.20
"WALDDU (IRENUUS) Das achte Gebot.
Roman260
Bovenstaande werken zija voorhanden
bg de boekhandelaars De Erven Loosjes.
Tweede Kamer. In de zitting van
Woensdag weid het debat voortgezet
over het am. kuyper tot opneming van
een nieuw art. in de Ongevallen wet
(bedi jjfsvereenigingen). De heer Kuyper
vervolgde zijn rede. Wat hij beoogde met
zijn am. was decentrahzatie, geen regio-
neele, maar sociale decentrahzatie, om te
zorgen, dat de organizatie niet uitslui*
tend worde opgedragen aan Rijksamb
tenaren, maar ook aan de nijverheid
zelve, die thans alleen meèdoen om te
betalen. Spreker eindigde met de
verklaring, dat hjj reeds dankbaar zal
zijn, als het beginsel in de wet komt.
De heer Pijnappel verklaart zich vóór
de wet met of zonder het amendement,
maar zou vóór het am. stemmen, om
gelegenheid te geven uitvoerig het be
ginsel te bespreken. In een repliek
trachtte de heer Veegens aan te toonen,
dat de bedrijfsvereenigingen vele kleine
ondernemingen aan Gnancieelen onder
gang blootstellen. Naar zijn overtuiging
zou nooit de Ongevallenwet tot stand te
komen, indien bij eene nadere wet het
beginsel van het am. Kuyper nader
moet worden geregeld. De heer Bouman
opperde denkbeelden ter tegemoetko
ming omtrent het karakter der wet,
die hem naar het amendement doen
overhellen, om de wet te verbeteren,
zóó dat de bestaande fondsen gehand
haafd blijven, eene verzekeringsinstel
ling in den geest van de Nederlandsche
Bank in het leven trede en een Rijks
verzekeringsbank komen bij gebrek van
partikuliere verzekeringsbanken. On
danks zijne bezwaren verklaarde Spreker
zich toch vóór de wet. Tegen Vrijdag
werden voor het sectieonderzoek ver
schillende onderwerpen aangewezen.
Met 42 tegen 32 stemmen werd besloten
Dinsdag en Woensdag a. s. de werk
zaamheden te schorsen. Bij het voort
gezet debat over de Ongevallenwet ried
de heer Bastert den heer Kuyper aan,
in am. uit te drukken, dat de samen
stelling en bevoegdheden der bedrijfs
vereenigingen geregeld worden bij de
wet. De Heer Mees was na de rede van
den heer Kuyper versterkt in zijn sym
pathie voor diens plan. Spreker bleef
aandringen, dat Dr. Kuyper zijn amende
ment ruimer zou stellen. Op toenadering
van wege de Reg. was weinig uitzicht,
maar Dr. Kuyper had verklaard niet te
hechten aan den door hem gekozen vorm.
Hij ried de Reg. aan toch niette vergeten,
dat bij aanneming der wet, deze nog
de aller zwaarste proeve, die der praktjjk
moest doorstaan.
De heer Verhey bestreed het am-
Kuyper, omdat het geen zelfstandigheid
verzekert aan de werklieden, terwijl de
bedrijfsvereenigingen niet zullen strek
ken tot versterking van den band tus-
schen patroons en gezellen. De heer
Troelstra ontkende beslist, dat aan het
stelsel der wet iets socialistiesch zou
kleven, veeleer aan het am. Kuyper,
maar hij betuigde, dat het voorstel was
onnationaal, daar het met de klein-
industrie geen rekening hield. Dr. Kuy
per was, van antirevolutionairen huize
uitgaande, terecht gekomen bjj de
ultra liberalen en doctrinairen in de
Kamer, die hij vroeger ten sterkste
heeft bestreden. De Minister van Ju
stitie, repliceerend, bleef tegenover
Dr. Kuyper volhouden, dat door zjjn
am. privaatrechtelijke beslissingen zou
den worden opgelegd aan den admini
stratieven rechter. De Min. van Water
staat enz. bestreed nogmaals krachtig
het am. H\j wees er op, hoe het hier
geldt eene zeer gewichtige wet, en dat
de Reg. zieh zeker tweemaal zou be
denken, alvorens haar in te trekken.
Nader overleg was gewenscht, maar de
Reg. kon zich niet neerleggen bij het
geen zij onuitvoerbaar acht. De Min.
was er van overtuigd, dat een uitzon
dering, als art. 2 van Dr. Kuyper niet
tot een praktiesch doel kan leiden,
terwijl hg het niet mogelijk achtte door
wijziging van art. 2 aan de geopperde
bezwaren te gemoet te komen. Niet
onmogeljjk achtte de Min. een gewijzigde
vorm van betaling. De heer Kuyper
konstateerde dat het am. onaannemelijk
was verklaard. Hij achtte de handelwijze
der Reg. niet verstandig. Maar Spreker
was niet gewoon voor de Reg. uit den
weg te gaan. Hij zou zijn am. dus niet
terugnemen, maar liet de beslissing aan
de Kamer over. De Heer Pijnappel be
toogde, dat de verklaring der Reg. geen
invloed kon hebben op eene voorloopige
stemming. De Min. van Waterstaat
protesteerde tegen de woorden van den
heer Pijnappel. De heer Pijnappel hield
vol, dat de woorden der Ministers slechts
bij de tweede stemming invloed mochten
hebben. Eene loyale behandeling eischte
artiekelsgewijze behandeling. De heer
Mees achtte de opmerking van den
heer Pijnappel volkomen juist. De heer
De Savornin Lohman zou, nu de Reg.
blijkbaar het beginsel van het am.
pozitief niet wilde, tegen het am. moeten
stemmen. Het am. Kuyper werd ver
worpen met 62 tegen 32 stemmen.
Donderdag was art. 3 aan de orde,
waarin bepaald wordt onder werkgever,
werkman, volontair, leerlingen enz. Op
dit art. had de heer van Deinse een
am. voorgesteld. De heer Fokker
en nog drie leden stelden voor, ƒ4
niet als grens te bepalen voor verze
kering, maar alleen, die op het werk
een ongeluk krijgen te verzekeren tot
een maximum van 1200 's jaars. De
heer Fokker lichtte dat am. toe. De
heer Roessingh vroeg, of werklieden,
aangenomen door een partikulier ook
verzekerd zijn door deze wet, en de
heer Kuyper gaf in overweging de
uitdrukking „dagloon" te veranderen
in „gemiddeld loon". De Min. van Wa
terstaat enz. had tegen het am. dit
bezwaar, De Min. was tegen ver
zekering van eigen bazen, met of
zonder werklieden, als liggende buiten
het beginsel der wet, ook al betalen
zij volgens den heer van Deinse zelf
een premie. De Komm. van Rapp.
beaamde 's Ministers bezwaren.
Het am. Fokker c.s. werd aangenomen
met 40 tegeD 32 stemmen; dat van
den heer van Deinse werd verworpen
met 43 tegen 27 stemmen. Art 3—9
werden aangenomen. Art. 10, betreflende
de plichten van Nederlanders in het
buitenland en omgekeerd, werd, na
eenig debat tusschen den heer van
Karnebeek en den Min. van Waterstaat
enz., aangehouden. Op art. 11, bevat
tende de verzekeringsplichtige bedrijven,
werd voorgesteld een am. door den heer
Drucker. IVordt vervolgd).
De berichten van Woensdag zijn weer
niet voor de Boeren gunstig. Nieuwe
mobilisisatie van twintigduizend Engel-
sche troepen worden verwacht en men
geloofde, dat het plan bestaat van drie
zijden Transvaal binnen te dringen, ook
over Lourenje Marquez, Portugeesch
gebied. Men begrijpt niet, hoe dit over
een te brengen met Portugals onzijdig
heid.
De Vrijstaters schijnen een verdedi
gende houding aan te nemen, aangezien
de Kaapsche Boeren nog niet genegen
zijn mee te doen.
Een Engelsch blad klaagt sterk over
de telegramcensuur in Afrika.
Ladysmith wordt nog geducht bescho
ten en nog meer geschut wordt opge
steld.
Ook te Kimberly schijnt de toestand der
Engelschen niet gunstig.
Weer heeft een Engelsch schip zware
averij beloopen, het was met een trans
port dragonders op reis naar Afrika,
maar is met gebroken as en andere
schade op een rots gevonden en van daar
naar de haven van St. Vincent gesleept.
Inmiddels zijn enkele berichten weer
verward. Generaal Butler zelf erkent, dat
een telegram over Ladysmith onjuist
was. Uit die stad zelf komt echter geen
enkel bericht omtrent Britsche zege
pralen.
Reeds maakt men in Engeland eene
i vergelijking tusschen de Spaansche on
overwinnelijke vloot en de krijgsmacht
der Engelschen thans naar Afrika. Men
moest dit liever niet doen, gelet op het
treurig einde der Spaansche. tenzjj men
alleen cijfers bedoelt.
Er loopen gernchten als zou Lady
smith willen capituleeren, of dat de
bezetting zou trachten door het Boeren
leger heen te slaan om de stad aan den
vijand over te laten.
Steeds schijnen de Boeren voorwaarts
te dringen; dit blijkt hieruit dat de
telegraphische gemeenschap ten noorden
van Estcourt afgebroken is. Dit ligt
alweer zuidelijker dan het verlaten
Colenso. De Engelschen hebben dit
natuurlijk niet zelf gedaan.
Engelsche berichten deelden inmiddels
allerhande nederlagen mede, beslissende
nederlagen der Boeren; wjj willen
hopen, dat ze wat overdreven zijn.
Officieele berichten waren echter Dinsdag
en Woensdag te Londen niet verschenen.
In een Engelsch blad begint een
inzender op eenige ergerlijke fouten te
wijzen, begaan in dezen oorlog. Hjj
toont aan] dat het in Natal gevolgde
beleid beheerscht werd door politieke in
plaats van militaire overwegingen.
Van Ladysmith ook Zaterdag geen
nieuws en ook geen uit Mafeking.
Het Militair Wochenblatt, een Duitsch
orgaan van beteekenis, het staat toch
in connectie met den minister van
oorlog, laat niet na zijne bewondering
uit te drukken over de houding der
Boeren. Het blad acht het door Joubert
geleide samentrekken van zijne troepen
bij Ladysmith een krijgskundig succes
van den eersten rang.
Dat het er die stad spant, blijkt uit
verzoek van Generaal White om niet-
strrjders de stad te doen verlaten, wat
Joubert toestond, met de bepaling, dat
alle mannen, die de wapenen hadden
gedragen, zouden gevangen genomen
worden, terwijl de overigen vrij konden
heengaan. De bevolking, seinde generaal
White, heeft dit aanbod van den vijand
niet willen aannemen.
Aan de westelijke grens zijn de
Vrjjstaters doer.de de verwachte Engel
sche troepen waardig te ontvangen en
er moeten maatregelen genomen zjjn
van dien aard dat niemand deOranjerivier,
de natuurlijke grens tusschen Vrjjstaat
en Kaapland, over kan trekken, al de
spoorwegbruggen zjjn in hunne macht
en de toegangan zjjn voldoende verstei kt.
Als laatste hulpmiddel zou het dyna
miet dienen, terwjjl reeds in Kaapka-
lonie eenige sterke punten bezet zjjn.
Telkens verneemt men van min en
meer ernstige ongevallen met de
transportvloot, misschien wel omdat de
regeering meer van de schepen eischt,
dan zjj doen kunnen, natuurlijk tot groot
nadeel van de machines der vaartuigen.
Men berekent als er niets tusschen beide
komt, het geheele Engelsche leger eerst
in de eerste dagen van December
marschvaardig kan zijn.
Mafeking moet opnieuw, volgens een
Engelsch bericht, opgeëischt en bescho
ten, de Boeren met. verlies van 50 dooden
terug geslagen zjjn. Twee transportsche
pen met 3676 man met 20 kanonnen,
