N ieuwsberichten.
vervanging big het leger heeft reeds een
der grootste grieven weg doen vallen.
Meer en meer kwam in 1899 ter
ter sprake, wat men noemt de vrouwen,
kwestie. De vrouw eischt hare rechten,
terecht.
In onze maatschappij behoort zij' niet
te zijn de ondergeschikte, het onmondig
aanhangsel van de kleine maatschappij,
dat men huisgezin noemt.
Een ding ziet men meestal over hel
hoofd; de vrouw is zedelijk anders aan
gelegd dan de man. Zjj bezit gaven, die
bij den man minder ontwikkeld zijn,
bij den man spreekt meer het verstand
bjj de vrouw het hart. In het maat
schappelijk leven kan noch physiek,
noch moreel de vrouw den man, of de
man de vrouw vervangen, waaruit volgt,
dat zij elkaar moeten aanvullen dit is
wat meestal wordt vergeten,
tAfgaande op de toongeefsters in 't
gebied der kwestie zou men kunnen
meenen, dat de maatschappij alleen
bestaat, om haar hare rechten te geven
en dan, weg met de mannen 1
Gelijkwaardig zijn beidenwat de
een mist, daarover beschikt de ander.
Gelijke waarde veronderstelt gelijke
rechten en deze gelijke plichten. Geen
van beiden kan op zich zelf de plichten
der maatschappij vervullen in haar
geheelen omvang; daarvoor hebben vrouw
en man elkander noodig.
"Haarlem heeft zich gedurende de
laatste veertig jaren weten te ontwik
kelen van een gemeente van vijf en
twintig duizend tot een van twee en
zestig duizend zielen.
Uitbreiden en ontwikkelen eischen
kapitaal en dit werd telkens gevonden,
doch met de stijging der gemeente
schuld namen ook de geldelijke ver
plichtingen tegenover het kapitaal toe,
in. a. w. namen de belastingen toe,
maar die waren niet ondraaglijk als
nagegaan wordt, dat in het algemeen
de koopkracht van den burger eer toe
dan afneemt, en het arbeidsveld van
den winkelier in die jaren meer dan
verdubbeld is. Hoofdelijke omslag, ver
teringsbelasting, belasting naar het
inkomen volgden elkaar op.
Steeds werden stemmen vernomen
van te veel en te hoog, totdat na eene
wijziging in onze belastingverordening,
ongelukkerwijs samenvallende met be
langrijke misrekeningen in Rijksterug
betalingen, velen, voornamelijk uit de
categorie der kleine inkomens, hunne
aanslagen verhoogd zagen van 10 tot
100 p.ct. Toen stak een storm op, die
zich uitte aan de stembus.
Tien Raadsleden moesten aftreden,
vier werden herkozen, een later bij
herstemming. Vijf moesten hun man
daat teruggeven, vijf nieuwe leden
werden verkozen. Mogen zjj den bloei
van onze gemeente helpen bevorderen,
elk naar de mate van zijn aanleg en
zijne krachten, bedenkende, dat hooge
belangen aan hunne zorgen zjjn toever
trouwd en die zorgen zich niet uitsluitend
bepalen tot den enkelling, maar tot de
geheele gemeenschap.
Was in Mei 1898 de laatste hand
gelegd aan de gemeentelijke waterleiding,
in 't laatst van December deszelfden
jaars werd besloten tot het oprichten
van een gasfabriek. In den loop van dit
jaar werden reeds voorbereidende maat
regelen genomen, gronden aangekocht
enz. en spoedig staat men voor een
feit van nienwe leeningen, die echter bij
exploitatie zullen blijk geven ruimschoots
renten en aflossingen te kunnen dekken
en met het oog op een saldo mogen wij
ons verheugen, dat althans het percen
tage niet verhoogd behoeft te worden,
en leeft men in de stille hoop dat geene
nieuwe belasting, zelfs geen straatbe
lasting, als de gemeenteraad in Januari
verwierp, zal noodig zijn.
Nog een punt maakte in 1899 een
punt van vele besprekingen uit, de
bestrating. Nu, die was jammerlijk in
de oude stad, maar men weet hoe dat
zoo gekomen is en met grond wordt
verwacht, dat de ƒ58000, beschikbaar
gesteld tot verbetering ervan, menig
straatputje dempen zal.
De Kamers van Arbeid voor ver
schillende vakken, in April door den
Raad benoemd, doel bekend, mogen
strekken tot het aankweeken van meer
onderlinge waardeering tusschen werk
man en patroon, dan gedurende de
laatste jaren bestond.
Eene nuttige instelling werd in Juli
hier ter stede geopend, het gesticht der
Maria Stichting tot verpleging van zieken,
gelegen aan de Kamperlaan.
Eene Inrichting in denzelfden geest
1 werkende, het Haarlemsche Diaconessen-
huis, vierde in October haar 25 jarig
bestaan.
Eene lieve attentie was het van onze
Koninginnen om een, hoewel zeer kort
bezoek te brengen aan deze instelling
ter gelegenheid van H. D. tweede bezoek
in 1899 aan onze gemeente, welke
bezoeken zeer op prjjs gesteld werden,
ook met het oog op het kennis nemen
van de verzamelingen op het Paviljoen.
In Juli werd de elektrische tram
tusschen Haarlem en Zandvoort voor
het publiek opengesteld, eene gebeurtenis
welke bleek door duizenden gewaardeerd
te worden.
Voor buitengewone rampen bleef onze
gemeente gespaard.
Veel ouden van dagen zagen wjj
heengaan, veel jongeren werden wegge
maaid. Hunne opengevallen plaatsen,
z\jn ze opnieuw vervuld en leven ze
voort in onze herinnering, of was hun
verscheiden als een kleine frilling merk-1
baar, eene korte beweging die zich na
eenige ademtochten herstelde.
Moge ons aller heengaan iets meer
veroorzaken dan een korte, plaatselijke
pijn in engen kring en wien dit niet
gegeven is, zij toegewenscht in hetkleine
getrouw te zijn.
Uit Natal wordt gemeld van ont
moediging der Engelsche troepen wegens
verschillende groote en kleine tegen-1
spoeden. Ook het weer werkt niet mede.
Op Nieuwjaarsdag bevatten de bladen
het volgende telegram
Generaal French heeft den Boeren
een volledige nederlaag toegebracht en
Colesberg bezet. Hij zat den vjjand
Zaterdag en Zondag zóó dicht op de
hielen, dat hjj hem niet den tijd liet
langdurig tegenstand te bieden. Bij het
aanbreken van den dag vonden de En-
gelschen den afstand voldoende om aan
te vallen. Den vorigen avond trokken
de geheele cavalerie, artilerie en infan
terie de laatste in de achterhoede
om de algemeene beweeglijkheid te ver
meerderen op tot een nachtelijken
marsch. Het was er om te doen, achter
den rechtervleugel van de Boeren om
te komen. Deze verrichtingen gelukte
schitterend. De Engelsche infanterie en
de veldbatterijen maakten de bewegingen
voor een frontaanval, terwijl de cavalerie
en de lichte artillerie den rechtervleu
gel der Boeren omtrokken. De Boeren
waren geheel verrast, toen zij hun lijn
van terugtrekking bedreigd zagen. Zij
vluchtten in wanorde naar het oosten,
Colesberg in handen van de Engelschen
latend.
HAARLEM, 2 Januari 1900.
De Haarlemsche Mannenzangvereeni-
ging „Crescendo" zal haar eerste concert
in dit seizoen geven as. Vrijdag5Jan.
in de concertzaal der Sociëteit „Veree-
niging.
Als Solisten zullen optreden: Mej.
van Baerle, concertzangeres te Gronin
gen en de heer Postma, te Arnhem,
terwijl de begeleiding is toevertrouwd
aan Mej. Appeldoorn pianiste alhier.
Ofschoon „Crescendo" zich in het
bijzonder ten doel stelt de beoefening
van den Nederlandschen Mannenzang
(op het vorig concert, II April '99,
werden uitsluitend liederen met Neder
landschen tekst ten gehoore gebracht)
is voor de a.s. uitvoering van deze
gewoonte afgeweken en zjjn enkel
composities met Franschen, Duitschen
of Latijnschen tekst ingestudeerd.
In de eerste plaats het groote koor
werk „Israël" van Tilman een geschenk
van den Beschermheer Jhr. Mr. A. J.
Rethaan Macaré, dat als verplicht koor
heeft gediend op het concert te Aix la
Chapelle; verder „Sur les Remparts"
van Saintis; daarenboven „l'Orgue" van
De Relló en ten slotte twee Duitsche
liederen, n.l. „Die Welt ist so Schön"
van Fischer en „Morgenlied" van Abt.
Den kunstlievenden leden wacht een
genotvolle avond.
Zoo was dan aangekondigd dat Zater
dagavond Willem van Zuylen in „De
Hofslachter" zou optreden en togen we
dus ten schouwburge. Want dat was
natuurlijk de hoofdzaak: dat van Zuylen j
de rol van den hofslachter creëeren zou,
want het stuk zelf is er geen om er een
groOten roep van te doen uitgaan.
Het sterkst geteekend is de figuur
van den hofslachter, maar toch weer
met te flauwe lijnen om haar tot een
karakterbeeld te maken, terwjjl de in
trigue nogal sobertjes is. Het is een
heel gewoon Duitsch blijspelletje, met
wat rake zetten en vroolijke grappen.
Doch, zooals we reeds zeiden, om 't
spel was het te doen, en wel in de
eerste plaats om Van Zuylen. En die
heeft ons niet teleurgesteld. Die heeft
ons den bulderenden bullebak prachtig
getyperd, die heeft van zijn rol een
gansch eigenaardige creatie gemaakt.
Van Zuylen is herhaaldelijk, bij open
doek, soms, toegejuicht, zjjn succes was
groot, en de lof, die hem allerwege over
I zijn creatie van den hofslachter is toe
gezwaaid, is wél-verdiend.
Ook Mevr. Gutla Poolman heeft in
den roem gedeeld, door haar vertolking
der rol van Gusti. Mevr. Poolman heeft
dan ook heel veel van die rol gemaakt
en gaf natuurlijk spel, tintelend van
frisch, gevoeld leven.
De overigen deden het hunne om de
opvoering te maken tot eene ten volle
het gezelschap van Le Gras en Haspels
waardig, en zoo was de avond van
Zaterdag, een avond van kostelijk amu
sement.
Gisteren avond gaf 't gezelschap van
Adee Co.de bekende klucht „Robert en
Bertram". Die klucht werd gegeven,
zooals 't programma vermeldde, met vol
orchest en koor. Als we vertellen, dat de
leuke Grootveld Robert speelde, en zijn
niet minder leuke kunstbroeder Aug.
Kiehl de rol van Bertram vervulde,
begrijpt men dat de schouwburg af en
toe dreunde van 't lachen.
De clou was, dat in 't derde bedrijf
Mevr. PuiermanMej. Sohns en de heer
Ebbeler de aangekondigde liederen
zouden zingen.
Dat was in het tafereel genaamd „de
soiree musicale." Dit tafereel verschafte
door het optreden der uitstekende krach
ten emige oogenblikken van groot ge
not, zoowel wat de zang van Mevr.
Buierman en den heer Elbelerals de
violoncel-solo (van den broeder van den
orchest dirigent betreft.
En daarna weer de snakerjjen der
lustige vagebonden.
Wij wijzen nog op de voorstelling
van morgenavond en het daarin aange
kondigde optreden van het Conrad Ballet
Ensemble, waarvoor men achterstaande
advertentie zie.
Vrijdagavond het gezelschap van Adee
weer met de bekende groote operette
sOrpheus in de onderwereld." De krach
ten waarover het gezelschap beschikt
stellen een goede vertooning van deze
zeer geliefde operetten in uitzicht.
Aanstaanden Woensdag 3 dezer
komt het Hollandsch Tooneelgezelschap,
Dir. A. van Lier weer een voorstelling
in den Schouwburg geven. Opgevoerd
zal dan worden een alleraardigst bhjjpel
„Adam's eerste Zonde" uit het Duitsch
overgebracht door C. P. F. Bigot. Te
Amsterdam, waar het in het Grand
Théatre, door omstandigheden slechts
acht maal kon worden opgevoerd had
het een buitengewoon succes Men amu
seerde zich kostelijk en kostelijk, en ook
de dagbladen waren niet karig met hun
lof.
Om de attractie der voorstelling nog
te verhoogen; heeft de Directie besloten
tusschen de bedrijven het ballet-ensem
ble te doen optreden, dat tijdelijk voor
de voorstellingen van „De Ezelshuid"
te Amsterdam is geëngageerd. Het Con-
radi's Ballet Ensemble uit Weenen is
bijzonder ^gracieus, en danst op onbe
rispelijke wijze.
Wij twijfelen niet of een ander zal
wel oorzaak zijn dat de Schouwburg
morgen (Woensdag) zeer goed bezocht
zal wezen.
Gisteren v/m ten 1'j, ure is de
14 jarige Gerrit van Staveren wonende
Groot Heiligland no. 18, door het broze
ijs in den Gasthuissingel gezakt. Door
een onbekend gebleven man, die zich
daartoe te water moest begeven, is hij
gered, maar verkeerde in bewusteloozen
toestand. Door de agent-rechercheur J.
Jansen en den agent Papers zijn na
eenige moeite de levensgeesten bij den
knaap weder opgewekt en is hij naar
de ouderlijke woning overgebracht.
I Gisteren avond ten 9 ure werd
door C. Stolwijk, koopman in vuurma
kers, woonachtig aan het Heerenhek,
dat tijdens zijne afwezigheid bij hem
was ingebroken, alles was in zijne ne
derige stulp het onderste boven gehaald
en door hem wordt vermist eenig klein
geld cn een zilveren horlogeketting.
Een pakje waarin ƒ70 aan geld heeft
de inbreker niet gevonden en was daK
ook nog op dezelfde plaats aanwezig.
Door den spoorwegbesteller J. van
Santen, wonende Bolwerkslaan 25, is bij
de politie aangifte gedaan dat van het
erf voor zijne woning vermoedelijk door
overklimming, zjjn ontvreemd, drie
zwarte en een bruine kip.
Door de agenten rechercheurs, Misset
en van Zomeren, is procesverbaal opge
maakt, tegen den slijter in sterkendrank
en tevens winkelier F. P., aan deGed.
Raamgracht No. 8, terzake het in
voorraad hebben van sterken drank in
het klein in zijne gecombineerde win
kelzaak minder dan 2 liter in ongesloten
flesschen, kannen en kruiken, in strjjd
met de voorwaarden waaronder de
vergunning tot den verkoop van sterken
drank in het klein is verleend.
Door de politie alhier zjjn in het
afgeloopen jaar opgemaakt 800 proces-
senverbaal wegens misdrjjven en 1635
terzake politieovertreding, waaronder
547 wegens openbare dronkenschap.
1. 1. Zondagmorgen ten 9)^ uur
heeft een begin van brand plaats gehad
op een boven-achterkamer in perceel
Spaarne no. 48, ontstaan door het vlam
vatten van een guttapercha slang van een
brandend gaskomfoor, staande op een hou
ten kachelplaat. Deze plaat en een gedeel
te van den vloer in die kamer is verbrand.
De brand is door de dienstbode met
emmers water gebluscht.
Omstreeks 12 uur in den middag van
dien dag, is een begin van brand ont
staan in perceel Lange Begjj nestraat
no. 28, waarbij een gedeelte van den
houten schoorsteenmantel in de achter
kamer is verbrand. Deze brand is
ingeljjks met eenige emmers water ge
bluscht.
Het stedelijk museum van schil
derijen en oudheden op het Raadhuis
is in de afgeloopen maand bezocht door
116 personen tegen betaling en door
201 personen zonder betaling.
In het Douchebadhuis zjjn in de
afgeloopen week genomen 264 baden.
Voorwerpen, gedeponeerd aan het
Commissariaat van Politie, die da
gelijks (uitgezonderd des Zondags.)
van 's middags 11 tot 1 ure voor de
eigenaars terug te bekomen zijn.
Een wandelstok met zilveren knop.
Een gespikkelde hond. Een paar
schaatsen. Een dop van een patentas.
Een zwart hondje. Een bonte hand
doek. Een zilveren rozekrans met
zwart zakje. Een zweep. Een
manchetknoop. Een duitsch school
boek. Een zwart glacé handschoen.
Een witte sok en kaartje wit garen.
Een sleutel van een ketting. Twee
wagen kettings. Een gouden oor
knopje. Een oude jacquet jas. Een
witte handschoen. Een schaats.
Een gestreepte paardedeken. Een
tulen meisjesmuts. Een kinderschoen
tje. Een overschoentje. Een doublé
armband. Een rozekrans in étui.
Een gedeelte van een muntbiljet.
Een gouden knopje met diamant.
Een bruin glacé handschoen. Een
ledige portemonnaie. Een heerenpa-
rapluie met witte knop. Een rjjwiel
slot, twee rjjwielsleutels en oliefleschje.
Een jjsspoor. Een zwart lakensch vest.
Een touwnet met een aantal kleine
netjes. Eenige losse sleutels.
Gevonden in de opgehaalde vuilnis
stoflen en terug te bekomen bjj den
Heer hoofd opzichter der gemeenterei
niging, een mnntbiljet.
ORGELBESPELING.
in de Groote- of St. Bavokerk alhier, op
Donderdag 4 Jan. 1900, des namiddags van
2—3 uur door den Heer W. EZERMAN.
PROGRAMMA.
1. Preludium en FugaA. Hetae.
2. ChoralfanteisieF. Lux.
8. Sonate No. 2A. Guilmsnt.
a. Allegro moderato.
b. Larghetto.
c. Allegro.
4. Andante op 30 Nd 2S. de Lange.
5, ConsolationList.