onderwezen z|j. Hoewel niet eens in
beginsel met den heer Pijnappel, is hij
het wel met hem eens, dat vele sociale
toestanden veel meer oorzaken zijn van
de gebreken in het lager onderwijs dan
het betrekkelijk schoolverzuim. Armoede
o.a. is voor een groot deel oorzaak
van de verwaarloozing der kinderen
door hun ouders. Een groot deel dei-
opvoeding ontvangen de kinderen in
het sociaal milieu, waarin zij verkeeren.
De maatregel thans aan het oordeel
der Kamer onderworpen kan dan ook
weinig aan den bestaanden toestand
veranderen, 't is onmogelijk, dat door
leerdwang kan verkregen worden wat,
volgens Spreker in het algemeen belang
gewenscht is. Alleen in een socialistiesch
ingerichte maatschappij zal men tot een
goeden toestand komen. Wie gesproken
hebben over de vrijheid van hetindivi lu,
hebben zich uitsluitend geplaatst op het
standpunt van de klasse, waarin zij zich
bewegen Spreker meende verder, dat het
stelsel van dit ontwerp ook beoordeelt
moet worden naar ons tegenwoordig
Staatsbeleid, in verband met den stroom
onzer Staatsuitgaven. En wat nu betreft
het beginsel der wethet ontwerp wordt
gedoodverfd als een stap in de richting
van het socialisme. Doch zou het niet
dwaas zijn van den arbeidenden stand
niet van Staatsbemoeiing te willen pro-
fiteeren Voor de bezittende klasse wordt
uitstekend door den Staat gezorgd, waar
om zouden de arbeiders dan ook niet
de hulp van den Staat willen in hun
belang? Spreker ontkende de juistheid
van het beweren der antirevolutionairen
dat de leerdwang zou zijn uitgedacht
van socialistische zjjde1 Het tegendeel
is waardie leerdwang vindt zijn oor
sprong in oude tijden. Men komt steeds
met het socialistisch spook, doch nu
wilde Spreker er tegen waarschuwen,
want als men er steeds over spreekt,
dan beschouwt men het niet meer als
een spook maar als iets natuurlijks.
Neen, Spreker's partij wil geen Staats-
almacht, en als zij leerplicht wenscht,
dan is het alleen omdat vermeerdering
van kennis bq het minder ontwikkelde
deel des volks uoodig wordt geacht.
Uit de rede van den heer Franafins
was gebleken, dat er onder de Katholie
ken al weinig meer unio bestaat dan
onder de liberale unie. Wat overigens
de zaak zelve betreft, Spreker meent,
dat men niet te veel moet spreken van
het ouderlijk gezag, want bij de arbei
dende klasse gaat het niet aan te spre
ken van de opvoedende kracht der ou
ders onze liberale inrichting dwingt
ons den Staat hier handelend te doen
optreden. Als Spreker een grief tegen
het ontwerp heeft, dan is het, dat het
nog uitgaat van het beginsel, dat de
ouders opvoeders kunnen zijndat moge
geweest zqn, maar is niet meerde
ouders kunnen zich door de maatschap
pelijke toestanden niet meer steeds met
hunne kinderen bemoeien. Het wets
ontwerp in plaats van den band tusschen
ouders en kinderen weg te nemen zou
juist dien band versterken. Tot dusver de
algemeene beschouwingen. Nu was
Spreker aan de zaak zelve toe en ver
zocht dit deel zijner rede tot den vol
genden dag te mogen uitstellen, waar
toe besloten werd.
Koningin Victoria seinde, onmiddeljjk
na het bericht der overgave van Cronjé
aan Lord Roberts een gelukwensch.
Dat begrijpen wij. Maar hoe Keizer
Wilhelm aan Koningin Victoria en den
Prins van Wales „in vriendelijke en
zachte bewoordingen zijn gelukwensch
kon zenden en dat ook Koning Umberto
van Italië kon gelukwenschen met het
«schitterend succès«. dat wil er bjj ons
niet in en valt ons van H.H. M.M.,
bitter tegen.
De expert der ffestmimter Gazette is
van oordeel, dat nog lang geen eind
zal zijn aan den strijd. „Ik geloof' zegt
hij „dat wij nog heel wat meer veld
slagen moeten leveren en heel wat meer
gevangen Boeren bewaken moeten, voor
onze halsstarrige vijand eindelijk de wa
pens neerlegt en den ongelijken strjjd
opgeeft.
„De Hollandsche Boer is niet een
licht ontvlambaar mensch, die in het
eene oogenblik onzinnig opgewonden en
in het volgende diep terneergeslagen is.
Flegmatisch, sterk, standvastig in de
hoogste mate, zal hij niet licht berusten
in een nederlaag, en als hij eens zjjn
geweer heeft opgenomen, zal hij het
niet weder neerleggen voor zijn harte-
bloed wegvloeit en verdere tegenstand
onmogelijk is."
Dat gelooven wjj ook, maar hopen
hartelijk, dat het zóóver niet zal be
hoeven te komen en de dapperen sla
gen zullen, vooral nu de oorlog meer
en meer de heilige zaak wordt der ver
dediging van haard en altaar.
„Niemand zal Cronjé beschuldigen
van een te spoedige overgave," zegt de
Westminster Gazette.
»Er zjjn weinig voorbeelden van eene
even hardnekkige als hopelooze verde
diging in de oorlogen van den nieuwen
tjjd.
«Standvastig en grimmig, met de I
kracht der wanhoop vechtende tot het
laatst, is de onverschrokken Boer-Krjjgs.
man eindelijk gezwicht voor een over
weldigend noodlot eu heeft hjj zjjn man
nen bevolen zich over te geven aan
onze volhardende soldaten.
«De overgave langer uitstellen zou
niet heldhaftig, maar misdadig zjjn ge
weest
„En geen krijgsman zal Cronjé er
minder om bewonderen dat hjj eindelijk
erkende dat het noodlot hem te sterk
was en dat hjj in een jjzeren klem zat,
waaruit geen ontsnapppen mogelijk was"
In dit eerste, nu afgeloopen tjjdperk
van den oorlog, waardoor de Verbon
denen door den loop der omstandigheden
gedwongen werden eerst om den oorlog
te verklaren, en later om, tegen hun
aard en gewoonte, als aanvallers op te
treden, is het hun groote verdienste
geweest, dat zjj aanzienlijke vjjandeljjke
legers buiten hun land hebben weten
va6t te houden.
Die troepen worden zjj nu genoodzaakt
los te laten, en zjj doen dit, en wel
met een laatsten gevoeligen zweepslag.
De Verbondenen hebben, blind voor
schitterenden oorlogsroem, maar met
een open oog voor de vereischten van
den toestand, het op een gegeven oogen
blik, het oogenblik, waarop hun maan
denlang pogen met slagen stond bekroond
te worden, noodzakelijk en raadzaam
geacht van taktiek te veranderen. De
zelfverloochening, waarmede zjj van de
jjdelheid eener machtsvertooning en het
genot eener zelfvoldoening afzagen ter
wille van ernstiger en beter, verdient
onzen eerbied en onze'symphatie.
Aan het Britsche lagerhuis is overlegd
de legerbegrooting voor het dienstjaar
1900/1901.
Zjj beloopt j? 61.449.400 op een
sterkte van 430.000 man; die voor
1899/1900 bedroeg jg 20.617.200 bjj
een sterkte van 184.853 man.
In het Hoogerhuis heeft de Minister
van Oorlog, Lord Lansdowne, bij de
beantwoording eener vraag over het
zenden van nog meer vrjjwilligers naar
Zuid Afrika, het volgende verklaard
„De vrees voor een ons boven het
hoofd hangende ramp is eindelijk weg
genomen. Wjj hebben het ontzet van
Ladysmith vernomen met een gevoel
van voldoening over het ontkomen aan
een ramp, en van bewondering voorde
mannen, die deze dingen voor ons heb
ben volbracht.
Aan the Tinei wordt uit Washington
bericht, dat de sympathie van het volk
der Vereenigde Staten voor de Boeren
zoo groot is, dat de vooruitzichten van
den Engelsch-gezinden President Mac
Kinlev voor de aanstaande verkiezing
ernstig er door worden bedreigd.
De President ontving van invloedrjjke
zijde een wenk tot veranderen van zjjn
houdiug, als hij niet de sympathie
vooral ook van zijn Duitsche kiezers j
wil verbeuren.
Uit Ladysmith bericht Bulier, dat alle
Boeren uit het District zjjn verdwenen.
Hun laatste trein vertrok Vrjjdag, maar
de brug lieten zjj achter zich springen.
Buller had echter geen gelegenheid
geschut in handen te krjjgen, alle ka
nonnen op twee na waren meegenomen.
Te Stormberg wordt nog gestreden.
Volgens een Engelsch bericht zou
Paul Kruger uit Pretoria zijn vertrok
ken tot een onderhoud met Steyn van
Oranje Vrijstaat. Men gelooft, dat dit
kan leiden tot vredesonderhandelingen.
Ook uit Kaapstad wordt iets van dien
aard bericht.
De Timet meent, dat de regeering
geen toegeefljjkheid moet betrachten,
maar de beide republieken bjj Engeland
behoort in te lqvenelke aarzeling acht
het blad verderfelijk.
Nog wordt bericht, dat door driedui
zend Nederlanders een manifest gericht
is tot de natiën, die vertegenwoordigd
waren op het Vredescongres, den afge
loopen zomer in den Haag gehouden,
met het doel te trachten den vrede te
bespoedigen of wel bevredigend tusschen
beiden te komen.
Het ontzet van Ladysmith is oorzaak
geweest, dat Vrjjdag een aantal fatsoen
lijke gekleede heeren, zelfs met grjjze
haren, die khaki-dassen en rosetjesdroe
gen, zich voor de Londensche politie
rechters te verantwoorden hebben gehad
wegens openbare dronkenschap, verzet
tegen de politie of het hinderen van
dames enz. De rechters bleken echter
vergevingsgezind, en in de meeste ge-1
vallen kwamen de gearresteerden vrij
met of zonder boete en 7i/j shilling
vergoeding voor de visite van den docter
die hun dronkenschap was komen con-
stateeren. Er werden ook verschillende
zaken tegen zakkenrollers behandeld,
die Donderdag onder de oogepakte me
nigte in de straten van het Westend
hun slag hadden geslagen. Een bekend
speuragent verscheen in de rechtzaal met
een snede over zjjn neus, verwondingen
die hjj had opgeloopen bjj het vatten van
een zakkenroller, die wanhopige pogin
gen deed om weg te komen.
Zoo langzaam aan komen de ofGcieele
bericht uit Pretoria omtrent de dingen
die in 't laatst van Januari hebben plaats
gehad. Het bljjkt, dat er heel wat meer
dooden zijn gevallen, dan de Eogeleche
berichten aangaven de Boeren erkennen
echter, dat van hen ook veel manschap
pen buiten gevecht gesteld zijn, maar
al die berichten spreken verwondering
uit, dat zooveel gedaan kon worden
tegen een soms vierof vijfmaal sterker
vjjand.
In Engeland begint men te begrjjpen
dat het nog heel wat apolTeringen kan
kosten eer hunne troepen genaderd zijn
tot hetdoel, Transvaal vooral numenkent
de deugdelijkheid van het Boerenleger.
Dr. Leyds heeft te kannen gegeven,
dat thans de Boeren vrede wenschen,
doch met behoud van hunne onafhan
kelijkheid. Als echter de gang van zaken
is zooals men zich voorstelt, nameljjk,
dat de Boeren vroeger of later zullen
moeten toegeven, het ten langenleste
niet zullen kunnen houden, dan zou
men zoo meenen, dat er een deel der
onafhankelijkheid bij ingeboet wordt,
tenzij Engeland op de eene of andere
wijze in het voortzetten van den oorlog
wordt verhinderd, b.v.b door opstand
der Kaapkolonie, of pogingen van Rus
land om Engeland in Azie te bedreigen.
De Omtrek van Rendsburg schjjnt
van de Boeren verlaten en ook bij Dor
drecht bljjken de Engelschen alle stel
lingen in hun bezit te hebben.
HAARLEM, 6 Maart 1900.
Naar wjj vernemen heeft de
Koninklijke Liedertafel Zang en Vriend
schap, alhier, de zeer vereerende uitnoo-
diging ontvangen, hare medewerking
te willen verleenen op het feest, dat de
Nederlandsche Toonkunstenaars- veree-
niging in Juni as. te 'sGravenhage
denkt te geven ter gelegenheid van haar
25 jarig bestaan.
Met onze bekende Liedertafel zjjn ook
uitgenoodigd de Kon. Zangvereeniging
Cecilia te 's Gravenhage en de Kon.
Zangvereeniging «Mastrechter Staar"
te Maastricht, voorwaar dus het neusje
van den zalm op hel gebied van man-
nenzang.
De uitnoodiging ging vergezeld van
een vleiend schrjjven, onderteekend door
de heeren Mr. Henri Viotta en A. J.
Ackerman (voorzitter en secretaris van
de Toonkunstenaars-vereeniging, waarin
als doel w >rd aangegeven, op dit feest
i de vooruitgang ook van den mannenzang
in die 25 jaar in het licht te stellen.
De Vereeniging voor Vrouwen
Kiesrecht zal op 9 Maart as. eene
openbare vergadering houden in de
benedenzaal van de Sociëteit «de Kroon
bjj welke gelegenheid eene voordracht,
opgeluisterd met lichtbeelden, zal ge
houden worden door Mevrouw Rutgers
Iloitsema van Rotterdam met het
onderwerp: Het Vrouweljjk Lichaam
in verband met de mode.
Heden is alhier de eerste spinazie
en wel een mooi partijtje ter markt
gebracht door Gebr. Witkamp en van
Waart en opgekocht door den Heer P.
Groenendaal en Zoon, KI. Houtstraat
107.
Vrijdagavond komt het Ned. Tooneel
met „Fedora", het beroemde drama van
Sardou. De roem van dit stuk is over
bekend, en aangezien de hoofJrollen
zullen worden vervuld door Mevr. Alann-
BouwmeeslerLouit Bouwmeester, Kop aardt
en andere uitnemende krachten, behoeft
niet veel te worden gezegd tot aanspo
ring om deze voorstelling te gaan bjj-
wonen.
In het Douchebadhuis zjjn in de
afgeloopen week genomen 325 baden.
Afloop van de verkooping van
Huizen, gehouden den 3 Meert 1000.
in de „Gouden Leeuw' te Haarlem.
No. 1. Een Huis en Erve met Bovenwoning
ann de westzijde van den Burgwal. No. 46 zwart
en rood. ƒ1495. J. B v Houten.
No. 2. Een Wiukelhuls eu Erve, aan de west
zijde van de Kleine Houtstraat. No 96. ƒ2945.
A. A M. Bruning. q.q.
No 3 Een Huis en Erve. aan dc zuidzijde van
de Lange Wjjn.aardstraat. No. 17. ƒ2425. J. Mok.
No. 4. Een Huis en Erve, aan de noordzijde
van de Wjjde Appelaarateeg. No. 7. ƒ915. P. v.
Koningsbrüggen.
No 5. Een Schilderswerkplaats met Bovenwo
ning en Erve, aan de westzijde van de Bakenes-
sergracht nabij de Korte Jansstraat. No. 4 ƒ3075.
A. v. Cupelleu Jr.
No. 6. Een perceel Bouwterrein, te Heemstede,
aan den Zandvoortschen Straatweg nabij de Leid-
sche Vaart. ƒ845. Opgehouden.
No. 7. Een Huis en Erve, aan de oostzijde
van de Lange Vlamingstraat. No. 7. ƒ1205. Op
gehouden.
No. 8. Een Huis en Erve, aan de zuidzijde
I van de Kerkstraat. No. 26./1575. S. J. W. Munt.
No. 9. Een Winkelhuis en Erve met afzonder
lijk opgaande Bovenwoning, aan de oostzijde van
de Anthoniestraat. No. 85. ƒ6405. Opgehonden.
No. 10. Een Winkelhuis en Erve, aan de west
zijde van de Morinnesteeg. No. 6. ƒ1996. C. A.
Joekes. q.q.
No. li. Een Winkelhuis waarin de Kruide-
niers-atfaire wordt uitgeoefend en Erve, aan de
noordzijde van de I-aurens Costeratraat op den
hoek van en met uitgang in de Ampzingstraat.
No. 13. Uit de hand verkocht.
Postkantoor Haarlem.
OPGAVE van de door dit kantoor vertonden
brieven en briefkaartenbestemd, voor onbekende
personen, gedurende de tweede helft der maand
leb. 1900, welke stukken thans door de Af zenders
kunnen worden teruggevraagd.
Brieven.
Mej, Allard, Schillemans, Mej. Louise Keitte,
Janssen, Wed. SchaBp, Wed. Stegere, J. Segaar,
v. Dijk, H. P. Coolen, Muller of Coen, D. Aaf-
ting, allen Amsterdam Mej L. G. Feith, Arn
hem Mevr Geertseraa, Mevr. van LinhoursTer
Veer, Wed. Broekhnis. Mej. M. Bos, Dr. F. A.
C. Demontier, Baron W. A. van de Vooren, allen
Gravenhage Mej v. Wijk, H. Sieverdink, v.
d. Putten, Mej. v. Leeuwen, allen Haarlemde
Ruyter, Hillegom H. Belling, Hilversum P.
de Vries, Leeuwarden B. W. Janzen, Leiden
v Vlijmen, Osa W. Kloes, Botterdam Mej. W.
Komen, SandpoortJ. Rijbroek, Scheveninaen
W. v. Gnlik, O. Wester, heiden Utrecht; Griet
Meiaard, ZoeterwoldeWed. Lamera,
Briefkaarten.
Wed. Schnijmer, Amsterdam Mej. H. B Hei-
neken, Deventer; Mej, M. Draaisma, Mej. M.
Luiken, heiden 's Gravenhage.
Buitenland.
Melle Pierlot, Anvers; J. D. v. d. Vis, Bata
via frau Dora Schulz, BerlinP. Diela, Bru-
xellesDeye, Bappenherg hij LnenenW. de
Koning, Mnnting, PadangWindower J. Mist,
W. v. d. Vliet, ie comte de Friese, allen Paris
O. Penz. Rhejjdt.
Brie fk aarten.
A. Dekker, Solingen.
Voorwerpen, gedeponeerd san het
Commissariaat van Politie, die da
gelijks (uitgezonderd des Zondags)
van 's middags 11 tot 1 ure voor de
eigenaars terng te bekomen zijn.
Een grijze boa. Een fantasie pot
lood en penhouder. Een spaarbank
boekje der stuiversspaarbank. Twee
muziekboeken. Een expeditie kruis.
Een beenbedekking Een zwarte
pellerine mantel. Een riem. Een
das met strepen. Een Jmesje. Een
gouden oorbelletje. Een moer van
een wagen. Een allumininm potlood
houder. Een ledige houten kist.
Een sleutel. Een blauwe pellerine.
Een St. bernardhond.
0RGELBESPELIN6.
in de Groote- of St. Bavokerk alhier, op
Donderdag 8 Maart 1900, des namiddag! vaa
S—3 uur door den Heer W. EZERMAN.
PROGRAMMA.
1Preludium en FugaSaint Saëns.
2. Adagio uit de 4e Vioolsonate Bach.
3. SonateA. Krausse.
a. Allegro moderato.
b. Adagio.
4. Vor piel zu ParaifalR. Wagncr.
5. Aria nit Stabat MaterRossini.
