van de bedenkingen der oppositie, ver dedigde de heer Van der Zwaag her- halingsonderwijs vooral nu ook van de linkerzijde bestrijding wordt gehoord. Hij wees op het ongerijmde van de door de rechterzijde geopperde eerbaarheids- bezwaren, maar wilde des noods aan ouders, die zich over zoo iets veront rusten, vrijstelling geven. Krachtig pleitte Spreker voor de intellektueele ontwikke ling van het volk, daarbij opkomend tegen de bewering, dat ten plattelande herhalingssnderwijs niet gewaardeerd wordt. Het slechte bezoek vloeit voort, uit de van alle kanten ondervonden tegenwerking. Zonder herhalingsonder- wijs verliest het ontwerp voor Spreker alle waarde, en wanneer dat onderwijs mocht worden verworpen, zou hij, los van politieke bedoeling, tegen het ont werp stemmen. De heer Kuyper, repli- ceerend, handhaafde zijne bezwaren. De regeling door de Gemeentebesturen van het onderwijs, door den Min. in zyne rede geschetst, wordt in de wet gemist. Ook de heer de Savornin Lohman handhaafde zijne bezwaren tegen de voorgedragen regeling, waarbij het byzonder onderwijs geheel geïgnoreerd wordt. Aan het herhalingsonderwijs dat by afzonderlijke wet moet geregeld worden, wil Spreker medewerken. De heer van Karnebeek, nogmaals klagend over gemis van organisatie der regeling gaf den Min. in overweging den titel, herhalingsonderwijs terug te nemen en later bij afzonder'ijke wet voor te stellen. De heer Kerdijk stelde bij sub- am. voor, de Gemeenteraden het her halingsonderwijs te doen regelen in overleg met den distriktsschoolopziener en na ingewonnen advies der schoolhoof den. Nadat de heer De Beaufort verplicht herhalingsonderwijs als ontijdig had bestreden, lichtte de heer Schaper een sub. am. op het am. Tydeman toe, om vrijstelling aan sommige gemeenten voor meisjes te doen vervallen. De heer Tydeman nam het voorstel Kerdijk over dat van den geer Schaper c.s. niet. De Min. verdedigde nader het herhalings onderwijs. Moest hij later eene regeling indienen, dan zou deze in hoofdzaak gelijk aan deze zijn, want hij wenscht geen regeling van het herhalingsonder wijs van Rijkswege. Na eenig debat nam de Min. het door den heer Kerdijk gesubamendeerde am. Tydeman over. Het am. Schaper c.s. werd verworpen met 71 tegen 26 stemmen. Het gewijzigd Regeeringsartikel betreffende de invoe ring van het herhalingsonderwijs werd na het am. Tydeman aangenomenmet 49 tegen 48 stemmen, maar art. 35, bevattende leerplicht voor het herha- lingsenderwys verworpen met 49 tegen 48 stemmen. Aan deze laatste b slissing was nog voorafgegaan de aanneming van het am. Roessingh op art. 35 f ver plichting doorloopen alle klassen) De i vergadering werd daarna opgeheven. Vrijdagavond werd bericht dat gene raal French met de Boeren ten oosten van Bloemfontein heefl gevochten. De veel genoemde overgaaf van Vrij staters be gint men nu ook in Engeland te wan trouwen en aangaande de overgaaf van vuurwapenen, schijnen slechts geweren oud model ingeleverd te zijn. Een nieuwe geest schijnt in de Vrij staters gevaren, dank zij de krachtige procla maties van Kruger en Steyn. Steeds nog loopt getwist over het gebruik van dum-dumkogels, waarvan de oorlogvoe rende partijen elkaar beschuldigen. Engeland gaat voort met het fabri ceeren van officieren, aan welk artikel gebrek is. Men doet dit door van kadetten een soort examen af te nemen, al de geëxamineerden worden dan dadelijk tot officier benoemd. De kolo niën mogen ook elk jaar een getal officieren leveren met verlichte examens. Zulke officieren zijn zeer stellig niet aanbevelenswaardig voor het Engelsche leger zelf. Zaterdagochtend gingen geruchten van gevangenneming van generaal Gatacre, j deze geruchten hebben zich gedurende dien dag niet bevestigd. Nog wordt bericht van eene insluiting der Engelschen door de Boeren, maar ook dat de laatsten Smithfield (Z. Vrij staat) ontruimden toen de Engelschen I in aantocht waren en dat daar veel voorraad werd gevonden, maar elders in den Vrijstaat ziet men moedig den vyand te gemoet, terwijl ook de opge stane Boeren uit het Noorden der Kaapkolonie nog niet genegen zijn hun tegenstand op te geven. Men begint in Engeland reeds te denken aan het koloniseeren van oud gedienden in Z. Afrika als de oorlog voorbij is, want natuurlyk, de republieken moeten ten onder gebracht en een deel der pers wil eenvoudig de hoeven der Boeren verbeurd verklaren en ze door Engelschen doen bezetten. De Engelsche pers gaat voort de onzinnigste dingen van den eenvoudigen, vreedzamen Paul Kruger te verhalen, o a. dat hij voor uilspanning kaffermeisjes aan stukken zaagt en kaffervrouwen voor zijn ploeg spant in plaats van ossen. Het volk gelooft er aan. Kommandant Oliviers troepen zijn uit Basoetoland over de bergen naar het noorden trekkende. In Engeland klaagt men over onvol ledige inrichtig van den ambulance dienst. Vermoed wordt dat Plumer's colonne, i die met zooveel moeite zich een weg baande tot Lobatsi, door generaal Snij- man teruggeslagen werd naar Gaberones of Krokodil Pool en omsingeld is door de Boeren onder Eloff. Van de vliegende colonne, die volgens de Daily Telegraph reeds drie weken geleden uit Kimberley vertrok is niets meer vernomen. Indien deze troep werkelijk uitgezonden is, moet hij zeer dicht tot Mafeking genaderd zyn. De Rand Post dringt aan, zooals uit Pretoria geseind wordt, op algeheele verwoesting van alle mijnen, vóór aan de Engelschen de gelegenheid is gegeven om de goudvelden te bezetten. De Standard and Diggersnews is sterk tegen dezen rhaatregel gekant en wijst er op, dat dit een daad van vandalisme zou zijn, waardoor de sympathie van alle bevriende mogendheden zou verloren worden De meerderheid van de bevolking deelt deze meening. Uit Johannesburg wordt gemeld, dat daar de grootste orde en rust heerscht. Pretoria is vol militaire bedrijvigheid. I Hoewel men van Mafeking niet veel verneemt, was het laatste bericht, van 13 dezer, dat het beleg met kracht wordt voortgezet, en de insluiting hoogst gestreng was. In Engeland is men dan ook alles behalve gerust over die stad. Een mal figurer maken tot heden de Engelschen te Kaapstad, die besloten hebben, van den dag van het ontzet een feestdag te maken. Ieder ziet in, dat de val Mafeking van zeer hoog belang voor de Boeren is, omdat de vijand van daar uit zijne operaties tegen Pretoria zou kunnen aanvangen. De Engelsche generaal majoor Wood- gate is aan zyne wonden, by Spioenskop beloopen, overleden. Hij is de derde generaal majoor die in dezen oorlog het leven liet. Omtrent de oorzaak van den dood van den hoofdkommandant der Boeren Ferreira was men tot heden in het onzekere, zoodat rnen aan zelfmoord dacht. Een Afrikaner blad deelt nu mede, dat Ferreira op een nacht de ronde doende, een der wachthebbenden slapende vond en dien wakker maakte. Deze man wis hiervan zoo ontsteld dat hij zijn geweer greep, juist bij den trekker; het schot ging af en trof Ferreira in de maag. Oogenblikkelijk was hij dood. In Oostenrijk waait een wind van verzoening tnsschen de partijen in de taalkwestie, welke het beste doet hopen voor de aanstaande vergadering dei- vertegenwoordiging. Een nieuwe streep door de rekening i van Engeland is, dat de Sultan thans een iradé heeft uitgevaardigd, waarbij de Russische eischen in zake de spoor wegen in Klein-Azië derwijze worden ingewilligd, dat in het noordoosten van Klein-Azië alleen spoorwegen mogen worden aangelegd door den Turkschen Staat of door Russische Maatschappijen. Engeland is hier dus weer, geheel tegen de bedoeling buiten gesloten. Rusland is druk doende om vasten voet te krijgen in Aziatisch Turkije, eigenlijk is het daar al een jaar of acht mee bezig, doch het doet dit op zoo weinig gerucht makende manier, dat de Groote Heer te Konstantinopel geen argwaan kon opvatten. Engeland heeft het te vergeefs beproefd. Duitschland was gelukkigerhet heeft een soort van accoord met Rusland aangegaan omtrent het leggen van een spoorlijn. Als beloo ning voor deze concessie mag Duitsch- land nu Rusland in zijne Aziatisch Turk- sche plannen niet bemoeilijken. Duitsch land is dus onschadelijk gemaakt en Engeland heeft al genoeg de handen vol, dan dat het zich in nieuwe bui tenlandsche verwikkelingen kan steken. Rusland is ook bezig de haven van Burgas van de Bulgaren te pachten als kolenstation. Gaat dit door, dan heb ben de Russen vasten voet gekregen op eenige uren afstsnds van Konstantino pel. Hoe Turkije zelf dit alles vindt wordt niet niedegedoeld, en ook Enge land laat zich er niet over uit. Mocht daar in het parlement naar gevraagd worden, dan zal de regeering wel, als gewoonlijk, zich dom houden, doen of het niets weet. Te Haarlem hebben dezer dagen verschillende polderverkiezingen plaats gehad, de uitslag is als volgt: ge- of herkozen Haarlemmermeerpolder als heemraad de heeren R. W. J. C. van de Wall Bake te Amsterdam; als hoofdingelanden de heeren Mr. M. G. P. del Court van Krimpen te Velsen, A. Suidgeest te Haarlemmermeer, P. Langerhuizen te Huizen en Jhr. Mr. Repelaar van Molenaarsgraaf te 's Gra- venhage. Veerpolder onder Haarlemmer- liede c.a. als bestuurslid de heer A. T. Nelis aldaarVyfhuizerpolder als voren, de heer J. Schoort te Haarlemmermeer; Vereenigde Groote en Kleine polder als voren de heer A. Stokman te Zuid Schalkwijk; Rottepolder als voren de heer J. Vreesekoop te Haarlemmerliede. Zuiderpolder (vacature wylen de heer P. V. van Schie) als voorzitter de heer L. G. Prins te Haarlem; als bestuurslid de heer S. van Loon te Haarlemmer liede; Poelpolder als voorzitter (door het bedanken van den heer M. Engelen) de heer J. H. Engelen aldaar. Bij de Ned. Herv. Gemeente te Spaarndam is tot predikant beroepen Ds. Kampstra te Heemskerk; te Halfweg (Gereformeerde Gemeente) Ds. J. H. Donner te Nieuwdorp. HAARLEM, 27 Maart 1900. Het eerstdaags in den Raad te be handelen voorstel tot oprichting van een gemeentelijke abbatoir vindt bij de burgerij geen algemeene instemming, - getuige de zeer druk bezochte protest meeting, Vrijdagavond gehouden in de Kroon, waar meW zich vereenigde met een motie, bedoelende den Raad te verzoeken afwijzend te beschikken. Vooreerst de kosten, driehonderd zestig duizend gulden, wat toch eene hoogere opbrengst van ongeveer twintigduizend gulden zou tengevolge hebben, te dragen hoofdzakelijk door de vleeschverbruikers. Wel wordt er in het voorstel op gewe zen, dat de gemeente de eerste jaren, wat zou hebben bij te passen, maar ontegenzeggelijk zullen de vleeschprijzen moeten stijgen. In het begeleidende raadsstuk be schouwt het Dagelijkse!) Bestuur de zaak echter niet in de eerste plaats uit een financieel oogpunt, wat de Burgerij wél doet; hygiënische overwegingen worden in de eerste plaats genoemd. „De keuring van het vleesch", zeggen B. en W. „kan naar onze meening niet i op afdoende wijze plaats hebben, zoolang er geslacht wordt in afzonderlijke slachtplaatsen, door de gemeente ver spreid en op verren afstand van elkander gelegen. Door deze onvoldoende keuring ontbreekt de eerste voorwaarde voor eene behoorlijke gezondheidspolitie. Waar dan ook langzamerhand een aan- tal gemeenten in ons vaderland tot de oprichting van een abbatoir hebben besloten en deze inrichtingen in het buitenland op alle plaatsen van eenigen omvang worden gevonden, daar mag Haarlem niet langer aarzelen dezen stap in de goede richting te doen, wil niet het verwijt gemaakt kunnen worden, dat de openbare belangen niet voldoende j worden behartigd.'' Zeker, als Haarlem uit eigen midde len kon beschikken over drie en een halve ton, waarom zou men dan geen slachthuis bouwen. Men zal meenen, dat dit 't zelfde blijft als dat men er voor moet leenen, maar in 't laatste geval moet men aflossen, in 't eerste niet. De gebrekkige vleeschkeuring, meent men, kan ondervangen worden, door meer personeel aan te stellen, wat heel wat minder zou kosten. Gebrekkige slachtplaatsen, zoo die er nog zijn, ondanks de scherpe bepalingen op dit punt, zouden volgens gestelde eischen kunnen verbeterd worden in den trant van die, welke in de laatste jaren zijn ingericht len opzichte van ondringbaarheid van bodem en wanden, water en luchtverversching. Voor de redeneering van het Dage- lijksch Bestuur is zeer zeker veel te zeggen, maar over 't algemeen is men met reden bezorgd voor nóg duurder vleesch en nóg hooger bela-ting. Het door B. en W. aangevoerde motief, dat bij het bestaan van een abbatoir de kosten voor een slacht- en bewaar plaats zouden vervallen is weinig steekhoudend, als men weet, dat daarvoor in de plaats komen allerlei onkosten voor vervoer van slachtvee naar en van het abbatoir, gebruik van het abbatoir volgens tarief, en gebruik van bewaar- i plaats En dan, sommige slagers hebben met groote geldelijke opofferingen hunne slachtplaatsen doen beantwoorden aan de hoog gestelde ei-chenhet kapitaal daarin gelegd, wordt eenvoudig tot niets terug gebracht. Gisterenavond had in de Soc. „Ver- eeniging de Algemeene Ledenvergade ring plaats van de Onderlinge Brand waarborg Vereeniging voor de Gemeente Haarlem onder presidium van den heer H. L. Janssen van Raay. Uit het verslag over het afgeloopen jaar, uitgebracht door den secretaris den heer A. Beernink, bleek dat deze Haar- lemsche Vereeniging voortdurend in bloei toeneemt en meer en meer het vertrouwen onzer stadgenooten wint. Het aantal deelnemers vermeerderde in het jaar 1899 met 102 en bedroeg op 1 Januari j.l. 492. Het verzekerd kapitaal steeg van f 2.368.005 tot 2.655.850. De geleden brandschaden werden ten genoege van de betrokken deelhebbers geregeld en ten spoedigste uitgekeerd. De rekening en verantwoording, na gezien door de heeren Dr. H. A. Valkema Blouw, J. Schlatmann, D. Bijleveld Jun, Willy Droog en G. J. Heenk werd onder dankbetuiging aan den penningmeester, den heer Mr. F. C. Crommelin goed gekeurd. De ontvangsten bedroegen f 2699.18, de uitgaven 2420.86' zoodat zij sloot met een saldo van f 278 325. De heer Mr. F. C. Crommelin, die naar den rooster moest aftreden, werd weder herbenoemd, zoodat het Bestuur thans als volgt is samengesteld; H L. Janssen van Raay, voorzitter; H. F. van Thiel, vice-voorzitter; Mr F. C. Cromme lin, penningmeester; Dr. H. D. Tjeenk Willink. J. van den Ban, Mr. F. A. Bijvoet en J. Verhagen. Vrijdagavond komt 't gezelschap Van Lier weer in onzen schouwburg op de planken. Opgevoerd zal worden het blijspel „De Schoonmoeder", voorafge gaan door de operette „De Rat". De dames André- Meeuwissen en De la Mar Kley en de heer Nap. De la Mar zullen optreden, zoodat een goede vertoo ning gewaarborgd schijnt. De jongen E. B. die sedert 1.1. Zondag vermist werd is weder terecht. Hij was niet naar de Duinen, maar loopende gegaan naar 's Gravenhage om z(jne aldaar wonende zuster eeit bezoek te brengen, die hem spoedig terug heeft doen brengen. Door de politie alhier is aangehou- de 15 jarige knaap J. S., dië by den water en vuurverkooper H. W. wonende Rozenprieëlstraat, No. Ia een kopje inhoudende 75 cents aan klein geld had weggenomen. Ondanks den hoogen rentestandaard op financieel gebied gedurende 1899 wijst de Haarlemsche Hypotheekbank in haar bedrijf op gunstige uitkomsten omzet, reserve en winst namen belang rijk toe. Verliezen kwamen, evenmin als vroeger, niet voor. De aanvragen om hypothecair voor schot bleven aanhouden en toonden een hooger cyfer aan. De koers der pandbrieven, waarvan voor meer dan zeven millioen in omloop zijn, deelde in de algemeene daling, zij werden echter geregeld gevraagd, en zijn ruim gedekt door vaste onderpanden ter waarde van dertien millioen. Het dividend is bepaald op elf percent. Het totaal der gesloten leenigen beloopt f 9.989.270.of na aflossing op 31 December 1899 f 6.984.067.84. In het Douchebadhuis zijn in de afgeloopen week genomen 452 baden.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlemsch Advertentieblad | 1900 | | pagina 2