Eerste Blad.
No. 31
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 88. Tweeëntwintigste Jaargang.
144 JLJL Al XjL JLV JU IJ JXL O KJ JLJL met AMSTERDAM.
abonnementsprijs: Van WOENSDAG 18 April 1900. wjlsohtjnt-
Pw drie maanden-,25. verschijnt.
Nieuwsberichten.
T1LEFHOONNUHX11 A A Q[ f» jLJ TELEPHONISCHE VERBINDINfl
muniiii
franco p. post —,40. Prfla pe* Advertentie van 1-5 regela (0.25, elke regel Dtnedag- en Vrijdagavond.
Afzonderlijke nommers 3 centen per stuk. meer 5 cents, grnote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG de» middags ten 12 ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
1?trite Kamer. Bij den aanvang der
zitting van Vrijdag 6 April, stelde de
heer van Asch van Wgck voor, het aan
de orde gestelde arbitrage-verdrag, als
van meer dan eenvoudigen aard, nog
niet te behandelen. De heer Fransen
van de Putte achtte spoedige afdoening
noodzakelijk in 's Lands belang, ook
met het oog op den indruk in Europa.
Het voorstel van den heer van Asch van
Wgck tot uitstel van behandeling na j
het Paasch.reces werd vertcorpen met
32 tegen 4 stemmen. Aangenomen werd
met 31 tegen 7 stemmen het wetsont
werp tot vrijmaking der tollen op den
Rijksweg laDgs de Zuiderzee. De Min.
van Fin. hoopt voort te gaan met het
vrijmaken van tol op andere gekonces-
sionneerde wegen. Voorts werden goed
gekeurd de ontwerpen tot onteigening
voor verbetering van het kanaal Gent
Terneuzen, en handels regeling met
Spanje. Bij dit laatste verklaarde de
Min. van Buitenl. Zaken, dat de aan
Frankrijk en Portugal toegestane grens-
faciliteiten niet bedoelen tariefsverlaging
voor die landen en hooger rechten voor
onze producten niet kunnen ten gevolge
hebben. De heffings wijziging op Cuba
bracht verlaging voor Nederlandsche
artiekelen. In Portorico is verhooging j
voor rechten voorgesteld, maar nog niet
ingevoerd. Daarna kwam het arbitrage
verdrag aan de orde, vermeldde de Min.
van Buitenl. Zaken de reserves van vier
toegetreden mogendheden en schetste
hü de eer en het voordeel van het Ar-h
bitragehof te 's Gravenhage, ook wegens
de instemming die het arbitrage denk
beeld steeds hier te lande vond. De
heer Pijnacker Hordijk wees op de be
lachelijke Nederlandsche vertaling van
het tractaat, dat ergens spreekt van
„vergoeding van den wrevel" en achtte
in tegenstelling met den Min. de Kamer
niet vrij 'n hare beslissing, wegens de
onmogelijkheid van verwerping met het
oog op de aanwijzing van den Haag als
zetel van het Arbitrigehof. De heer
van Asch van Wijck had uit 's Ministers
houding in de Tweede Kamer den in
druk gekregen, dat de Min. niet veel
gevoelt voor 't geen in de tegenwoordige
omstandigheden in de natie omgaat. Hij
had bezwaar tegen het traktaat zelf,
namelijk tegen de vestiging aan het Hof
te 's Gravenhage, en tegen de samen
stelling van den Raad van beheer uit
de aldaar geakkrediteerde gezanten, die
daardoor een wacht zullen vormen ge
vaarlek voor ons volksbestaan en onze
onafhankelijkheid. De heer Rahu-
sen begreep de bezwaren niet, waar het
traktaat slechts bedoelt een vasten verm
te geven aan het arbitrage-denkbeeld
waarvoor Nederland steeds sympathie
betoond heeft. In de vestiging van het
Hof te 's Gravenhage ligt een waarborg
voor onze onafhankelijkheid. De Min.
van Buitenl. Zaken beloofde meer aan
dacht te zullen wijden aan de officieele
vertalingen en deed den heer Asch van
Wijck opmerken, dat het internationaal
bureel een zuiver administratieve be
voegdheid krijgt. Dit kollege kan geen
gevaar zijn voor ons volksbestaan. De
Min. protesteerde tegen de beweging
van den heer Asch van Wijck als zou
zich uitgelaten hebben, de omstan-
digheden in Zuid Afrika onbeteekenend
te vinden. Na replieken van deheeren
Pijnacker Hordqk en van Asch van Wijck
sloot de heer Fransen van de Putte
zich aan bij de hulde aan de Regeering
voor het door haar bij de Vredes kon-
ferentie betoonde beleid. Hij waardeer
de dit zoowel wegens de niet afwijzing
van Rusland als wegens verdere hande
lingen der Reg. Spreker zou zeer ont
raden de vertrouwelijke besprekingen
met de Mogendheden voor de tot stand
koming der Konferentie gevoerd, thans
te publiceeren en dankte de Reg., dat
zjj de vestiging van het Arbitrage-hof
te 's Gravenhage heeft weten te verkrij
gen al betreurde hü het, dat Transvaal
niet is opgenomen in de Konferentie.
Spreker maakte daarvan geen verwijt
aan de Reg. Als deze daarvan een kwestie
had gemaakt, ware het verdrag niet
tot stand gekomen, en dat zou noch
in het belang van Nederland, noch in
dat van Transvaal zgn. De Min. betuigde
zijn dank voor de gebrachte hulde. Het
traktaat werd goedgekeurd met 41 tegen
1 stem, die van den heer van Asch van
Wijck.
Aan de orde was toen de konkluzie
van het verslag der Kommissie over
inlichtingen van den Min. van Waterstaat
enz. in zake de verzoekschriften betref
fende de Rijksvischafslag en de exploi
tatie der visschershaven te Ymuiden.
De heeren Rahusen en Melvil van Lynden
verdedigden de meestmogeljjke handels
vrijheid in de haven. De Min. van Wa
terstaat enz. stelde ter gemoetkoming
aan de bezwaren herziening van het
Koninklük Besluit van 1899 in uitzicht
maar moest inmiddels beschermende
maatregelen nemen tegen boycotten.
De Min. verdedigde het kontrakt met
de Haarlemsche Bankvereeoiging, met
het oog op het krediet verleenen bij
den afslag. Hjj bracht hulde aan bet
beleid der Haarlemsche Bankvereeniging
ofschoon de voordeelen voor haar geene
zjjn geweest. In 't afgeloopen jaar heeft zjj
ƒ500 aan het kontrakt verloren. De heer
Rahusen advizeerde, dat het Rijk zich
slechts bepale tot den Rgksvischafslag,
zonder hulp van vletterlieden of eenige
Regeeringsin menging, kortom alle
mogelijke vrijheid laten. De heer Rutgers
van Rozenburg konstateerde met genoe
gen 's Min. verandering van zienswijze.
De heer Reekers beweerde, dat het
voorbijgaand verlies der Haarlemsche
Bankvereeniging later door voordeelen
zal worden opgewogen. Liefst zag
Spreker geen Staatsbemoeiing met het
krediet en overlating van dit aan par-
tikulieren. Na eenige diskussie werd de
konkluzie zonder stemming aangenomen.
De Kamer is tot nadere bg eenroeping
uiteengegaan.
Tot Zaterdag geen berichten omtrent
Roberts bewegingen of plannen en de
Engelsche kranten zgn het niet eens
over de vraag wat hem al of niet zou
te doen staan. Met dit al blgkt, dat
Roberts er wat inzit hoe zich met zgn
vijftig duizend te houden tegen ongeveer
acht duizend Boeren, temeer daar de
weg tusschen Kimberley en Bloemfon
tein, altgd volgens Engelsche meening,
open ligt.
Bg Wepener verwacht men spoedig
eene beslissing.
Wat de Boeren doen zullen als Por
tugal den overtocht van Engelsche troe
pen over zgn gebied toestaat, is te gissen.
De Boeren zullen er niet te sterk tegen
protesteeren, doch natuurlgk tegen het
binnentrekken op Transvaalsch gebied
op hunne hoede zgn.
De gevangenen te Pretoria begin
nen over hun tamelgk eentonig voedsel
te klagen.
Met grooten ophef is in den eersten
tgd van den oorlog gesproken over het
aanbod van Canada tot het leveren van
troepen voor het leger en het aanvaar
den ervan. Een der leden van het Par
lement van Canada heeft er zich nu
over uitgelaten op eene wgze, welke
doet vermoeden, dat Chamberlain dit
aanbod door pressie heeft verkregen en
het eigenlgk tegen de constitutie is,
alsmede dat Canada nooit een officieel
aanbod zou gedaan hebben, m. a. w.
dat Chamberlain ook daar zijne bevoegd
heid is te buiten gegaan.
Arme KapenaarsZg konden met
Paschen geen pleiziertochtjes maken; de
regeering had al het materieel zelf
noodig.
Te oordeelen naar de onbegrgpelgke
Engelsche berichten hebben het de
Engelschen daar in den Vrg staat te
kwaad. De Boeren trekken een cirkel
om Bloemfontein en maken die steeds
nauwer. Zouden de Boeren kans zien
daar den vgand in te sluiten
In het geheel heeft Engeland thans
in Zuid Afrika twee honderd twee en
twintig duizend soldaten met ongeveer
zeven honderd kanonnen waarvan de
dooden en gewonden benevens de ver
overde kanonnen moeten afgetrokken.
De houding der meeste Hollandsche
Kapenaars is van dien aard, dat elk
oogenblik aansluiting bg de republieken
kan verwacht worden.
De spoorweg, die tot heden de Engel
schen groote diensten bewees bij het
vervoer van troepen levensmiddelen en
paarden, loopt bij het aanwassen der
Boeren gevaar van onbruikbaar gemaakt
te worden. Dit gevaar gevoegd bij de
vroeger gemelde kansen die bestaan van
ingesloten te worden zullen ongetwijfeld
tot nadenken stemmen.
Nog steeds vertelt men, dat de mgnen
bg Johannesburg niet alleen stilstaan,
maar ook dat er plannen bestaan om
ze op een gegeven oogenblik te vernie
len.
Ondanks het beweren der Engelschen
bestaat er tot heden bg de Boeren geen
spoor van moedeloosheid, zij zgn inte
gendeel allen vervuld van den heiligen
moed voor onafhankelijkheid en recht.
Volgens de Transvaalsche Vredesde-
putatie is de sterkte der Boeren slechts
vgf en twintig duizend man, waaruit
kan opgemaakt worden hoe sterk de
Engelschen de cgfers overdrgven, of ook
hoe de Boeren trachten overal te gelgk
te zgn. Uit Milaan is de deputatie
Zaterdag naar den Haag vertrokken.
De Transvaal deputatie is thans te
's Gravenhage. Bg aankomst en op den
weg naar hun hótel werden de Heeren
meermalen luide toegejuicht.
Over het vermoedelgk binnenlaten
van Engelsche troepen over Portugeesch
gebied zijn de buitenlandsche bladen
niet uitgepraat. Aangezien zg er eene
schending der onzijdigheid in zien, wordt
gemeend, dat nu het tgdstip is gekomen
waarop tusschenbeide getreden kan
worden. De vroegere leveranties
uit verschillende landen gedaan ten
behoeve van het Engelsche leger schgnt
men niet als zoodanig opgevat te hebben.
Het vernielen van steenkolenmgnwer-
ken in noordelgk Natal door de Boeren
blgkt een feit te zgn terwgl ook nog
bericht wordt, dat een veldhospitaal der
tweede Nederlandsche ambulance onder
Dr. Koster door de Engelschen is mee
genomen. Misschien zullen zg die
later weer teruggeven zooals ook bg
Kimberley geschiedt is, maar toch be
staat de meening dat die wgze van doen
onbehoorlijk is.
Een Boerenvriend heeft aan een En
gelsche reporter als zgne meening mede
gedeeld, dat twee maanden na het
oprukken van Roberts' leger de oorlog
zal geëindigd zgn; in het voordeel der
Engelschen of der Boeren is er niet
bg gezegd. Misschien is de voorspelling
door beiden niet op dezelfde wg ze opgevat.
Een kavallerie-regiment, pas te Kaap
stad aangekomen, heeft op de reis
honderd zestig paarden verloren en zal
dus niet van veel nut zgn; het tekort
kan toch in Zuid-Afrika niet aange
zuiverd worden, want daar is al te veel
kavallerie zonder paarden.
Nog steeds is men eenigermate in
het duister, omtrent de reden van Cronjé's
onverwachte overgaat, te meer daar hg
uit zijn kamp geruststellende berichten
zond, waardoor bg generaal Botha de
meening bestond, dat versnelde hulp
niet noodig was.
De heer Frank Smith, een zeer bekend
eigenaar van diamantmijnen, is door de
Boeren gevangen genomen terwgl hg
per rgtuig ging van Barkly West in de
richting der Frank Smithmgn.
Zaterdag is de Parijsche tentoonstel
ling door den President der republiek,
den Heer Loubet, met het gewone cere
monieel geopend als een toespraak, uit-
deeling van legioen-van-eer orden en
den gebruikelijk rondgang door de af-
deelingen voor zoover die gereed zgn,
waaraan nog veel ontbreekt. Men ge
looft, dat het nog wel twee maanden
kan duren eer alles daar in orde is,
maar vóór dien tgd zal er toch voor
den bezoeker wel werk zgn voor eenige
dagen.
De Fransche Kamer is gescheiden tot
22 Mei, na eerst nog de begrootiDg
voor het thans lopende dienstjaar af
gedaan te hebben.
Het tegenwoordige ministerie heeft
thans den voor Frankrgk ongehoord
hoogen leeftijd bereikt van ruim negen
maanden, een duur waarop zelfs het
ministerie niet zal gerekend hebben.
Het heeft nu rust tot einde Mei. In
dien tgd kan het zich weer vaster in
den zadel zetten, wat natuurlgk ook
verwacht wordt van de nationalisten
in de Kamer, die, als vganden van elk
republiekeinsch ministerie, ook het hun
ne zullen trachten te doen en reeds
begonnen zgn, de tentoonstelling in een
belachelgk licht tes tellen.
De Fransche Regeering is bedacht
op maatregelen om de arbeiders te hel
pen, die nu aan de Pargsche Tentoon
stelling werken en als de Tentoonstelling
gereed is zonder werk zullen zgn. Het
zullen ongeveer 12,000 man wezen.
Aan die arbeiders wordt niet recht
streeks door de Regeering werk ver
schaft, maar wordt hun door aanplak
biljetten en anderszins aangewezen waar
in de departementen eerlang openbare
werken worden uitgevoerd, waarbg men
nieuwe arbeidskrachten kan gebruiken.
