HA A
h
Eerste Blad.
No; 81
.144
van WOENSDAG 10 October 1900.
Nieuwsberichten.
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 88. Tweeëntwintigste Jaargang.
TELEPHOONNUMMER
TELEPHONISCHE VERBINDINO
met AMSTERDAM.
ABONNEMENTSPRIJS
P»r drie maanden —,25.
franco p. post —,40.
Afzonderlijke nommcrs 3 centen per stuk.
Prf a pes* Advertentie van 1—5 regeli f #.25, elke regel
meer 5 cents, greete letters naar pSaatarnimte.
VERSCHIJNT
Dinsdag- en Vrijdagavond.
Advertentiën worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG de» middags ten 12 ure, die alsdan too mogelijk nog worden geplaatst.
De «Times" wijdt een artikel aan den
oorlog en zegt o.m.«Het terugzenden
van de Canadeezen en City-vrijwilligers
beteekent het begin van de ontwrichting
van het Engelsche leger in Zuid-Afrika.
Dit leger is door verschillende oorzaken
sinds eenigen tjjd een zeer ongeregelde
organisatie geworden en heeft niets
gemeen met het ideaal, dat men zich
vermt van een leger te velde.
De reservisten van het leger en van
de militie en de vrijwilligers zullen
ongetwijfeld binnenkort terruggeroepen
worden en zjj zullen de geregelde batal
jons achterlaten als „uitgeperste citroe
nen" geheel ongeschikt voor het werk van
den oorlog. Als men geen maatregelen
neemt dien toestand te veranderen, zul
len wij opnieuw en kinnen korten tijd,
zonder een leger zijn, dat in staat is
te slag leveren.
In de Daily Mail wordt gevraagd of
het wel zoo zeker is, dat de conserva
tieven weder zullen winnen. Uit brieven
en mededeelingen, die het blad ontving,
echjjnt men op te maken, dat dit geenzins
het geval zal zftn. Er is groote apathie
onder vele volgelingen der Regeering,
omdat zij vreezen, dat deze zal gehand
haafd worden in haar tegenwoordigen
vorm, zonder opruiming van de personen,
die voor de zwakheid van het leger ver
antwoordelijk zijn.
Het gerucht wil, dat Roberts op den
11 October, den dag waarop de oorlog
een jaar een aanvang nam zijn vrede-
proclamatie zal uitvaardigen.
Rinnen eenige dagen zal aan de Kaap
de inscheping plaats hebben van troepen
die op 't oogenblik overcompleet zjjn.
De Wet is voor 't oogenblik weer
zoek, doch een heftig kanongebulder in
het Zuidoosten van den Vrijstaat deed
zijne aanwezigheid aldaar vermoeden.
Waar Kruger zijn verblijf zal vestigen
is nog onbekend, naar men verneemt-
zjjn er verschillende aanbiedingen ge
daan, ook uit België.
In den omtrek van Warringham, wer
den 600 Boeren gezien met een kanon
en zonder wagens, blijkbaar dus een van
de gevreesde vliegende colonnes.
Wat Robert niet meldt, is, dat de
Wet zich snel en met het meeste
gemak heen en weer beweegt tusschen
Lindley en Heilbron, wat natuurlijk wel
zijn doel zal hebben.
Ook meldt hij niet, dat Maandag vlak
aan de Natalsche grens, op den weg
naaa Vrijeid, weer een geheel convooi
der Natalsche vrijwilligers den Boeren
in handen gevallen is. Het geschiedde
zes mijlen Oostwaarts van De-Jagers-
drift en aan Britsche zijde werden daarbij
een luitenant en vier man gewond, twee
inlandsche helpers gedood en verschei
dene manschappen van het escorte ge
vangen genomen.
Uit alles blijkt wel, dat het einde
er nog niet is en dat de Boeren nog
even vast als ooit zijn besloten om tot
het einde te strijden, welke ook voor
hen de gevolgen zullen zijn. Niet meer
dan 14.000 Boeren verschaffen op deze
wijze bezigheid aan meer dan 200.000
Britsche soldaten. En toch vertelt Lord
Roberts dag aan dag, dat de vijand
gebrek heeft aan kruidenierswaren, aan
ammunite en aan nog veel meer. Hunne
kudden worden in gi ooten getale inge
palmd, maar ze schijnen nog altjjd niet
te verhongeren en het zou ons niet
verwonderen, wanneer ze nog overvloed
van voorraden hadden, verborgen op
plaatsen, die slechts aan een paar aan
voerders zijn bekend.
Dan is nog opmerkelijk dat te Aldershot
bevel is ontvangen om alle beschikbare
manschappen van het 2e Royal West
Surrey Regiment en het 2de South
wales Borderers uit te rusten voor
inscheping naar Zuid Afrika. Zij vertrek
ken den 17den; tot de uitgezonden
soldaten behooren ook allen, die langer
dan vier maanden gediend hebben en
de als invaliden teruggekeerden, die
weer geschikt voor den dienst zijn
geworden.
Fischer, een der leden van het Trans-
vaalsche driemanschap, dat de wereld
is doorgetrokken om propoganda voor
de Boeren te maken, wordt druk ge
ïnterviewd, want de pers wil er alles
en nog wat van weten in hoeverre de
Heeren geslaagd zijn of niet. Fischer
laat. echter niets los, wel heeft hij ver
teld, eerstdaags belangrijke dingen te
kunnen mededeelen.
Lord Roberts heeft een zeer lang
telegram aan het War-Ofïice gezonden,
waarvan de beteekenis deze is, dat
generaal Buller de vervolging van Botha
en Viljoen heeft opgegeven en op zijn
schreden uit het Lijdenburgsche terug
keert. Den 26en September bezette hij
Macmac en den Burgerspas, en kwam
den volgenden dag te Pelgrimsrust aan,
waar hij verwelkomd werd door een
paar schoten op zijn soldaten. Anders
van de Boeren geen spoor.
Men vertelt dat de Boeren er een
punt van eer van maken om den oorlog
juist een jaar lang vol te houden. Daarom
zullen j> volgens een der meest op de
hoogte zijnde Burgers, die buitengewoon
goed in de gelegenheid is nauwkeurige
berichten op te doen" men zou mee-
nen, dat de Engelsche correspondent
zich zelf bedoelde een 1200 Boeren
zich tusschen den 12en en 14en over
geven.
De stoomboot «Montezuma" is voor
de laatste maal van New Orleneans naar
Kaapstad vertrokken met muilen en
paarden. In hetf geheel werd uit die
Amerikaansche haven gedurende den
oorlog voor 6 millioen aan trekdieren
verscheept.
President Kruger verkort zich te
Lorenzo Marquez den tjjd door den
Portugeeschen gouverneur te vergezellen
op zjjn morgenritje. Voor bezoekers en
interviewera is hjj echter ongenaakbaar.
Volgens de officieele lijsten bedroegen
de verliezen der Engelschen in Zuid Afri
ka de vorige week 485 man, waaronder
12 gesneuveld, 12 aan verwondingen
gestorven en 100 aan verschillende
ziekten overleden.
Van de vrijwilligers der Londensche
City, die eerstdaags uit Zuid-Afrika
terugkeeren, bljjken 230 gesneuveld, aan
verwonding of ziekte overleden of voor
den dienst ongeschikt geraakt te zjjn,
dus ongeveer 13 percent van het geheel.
Door een particuliere inrichting, zegt
de Petit Bleu, zjjn wjj in staat te melden,
dat de Gelderland 8 October te Lorenzo
Marques verwacht werd. In ieder geval
moet het schip er Dinsdag zjjn. Het is
waarschijnlijk, dat de eerbiedwaardige
president zich terstond zal inschepen,
ter vermjjding van incidenten van Por-
tugeesche of Engelsche zjjde.
De meening der Belgen, clericalen,
liberalen, socialisten, zoo dikwjjls ver
schillend, is, zegt het blad, absoluut
één, waar het de bewondering en égards
betreft, die wjj verschuldigd zjjn aan
het hoofd van de dappere Republiek, die
sedert een jaar haar onafhankelijkheid
verdedigt tegen de scheiding van het
recht. En deze opinie zal er voor zorgen
dat Kruger welkom is in ons land.
Te Taku, Peitang en Tientsin bevin
den zich nu reeds omstreeks 11.000
Duitschers, ongerekend de 2500 man
van de marine-infanterie, die te Peking
zjjn, en een paar duizend Duitsche
soldaten te Tsin-tou, Sjanghai en elders.
Voor het einde van October zal het
Duitsche contingent op 22.000 man
gebracht zjjn.
Nevens den oorlogsgruwel wacht ons
nu ook nog die van den hongersnood.
Uit het Noorden komen berichten, vol
gens welke, daar de gewone rijst-aan-
voeren geheel zjjn uitgebleven, hongers
nood dezen winter onder de bevolking
daar onvermijdelijk is.
De Keizerin van Chin» dus wordt
uit Shangai aan de Londensche Standard
bericht schjjnt nu eindeljjk den
waren staat van zaken in te zien en
hoe zij door de Manchupartij is misleid
geworden. De Keizer heeft zelf de teu
gels van 't bewind weer aanvaard; hjj
heeft ettelijke hooge ambtenaren ont
slagen en bevolen ze te straffen, na
een hevig tooneel in den Raad, waarbjj
de Keizerin zwjjgend toeluisterde.
Van deze veranderde gezindheid zijn
het uitvloeisel geweest een drietal be
langrijke «edicten", waarvan het eerste
betrekking heeft op eerbewijzen, alsnog
aan het stoffelijk overschot van den
vermoorden Duitschen gezant Von Ket-
teler te betoonen, wanneer dit Peking
verlaat.
Reeds sedert geruimen tijd worden
bij het observatorium te Batavia, in
overleg met de daarbjj getrokken hoofden
van gewesteljjk bestuur, met name die
van Sumatra's Westkust, de Wester
en de Zuider- en Oosterafdeeling van
Borneo en eenige andere daarvoor in
aanmerking komende autoriteiten, ge
gevens verzameld ter bepaling van de
geschikte plaatsen voor de waarneming
van de bijna alleen in Nederland-Indië
zichtbare totale zonsverduistering van
18 Mei 1901, welke gegevens ter be
schikking zjjn en worden gesteld van
alle, zoowel Nederlandsche als vreemde
geleerden, die zich ten behoeve van de
waarneming naar Indie denken te be
geven.
Op verzoek van de Regeering heeft
de Koninklijke Natuurkundige Vereerii-
ging in Nederlandsch.Indië zich belast
met alle verdere werkzaamheden, welke
ter voorbereiding van bedoelde waarne
ming noodig mochten blijken.
Omtrent kapitein Dreyfus wordt, naar
men uit Oenéve aan la Liberie bericht,
dat hij thans niet alleen de bewijzen
verkregen heeft, dat verscheidene getui
gen in zijn proces waren omgekocht en
dat anderen alleen getuigden wat Gene
raal Mercier hen had voorgezegd, maar
ook het getuigenis van iemand, die in
staat is den waren schuldige van het
verraad van 1894 aan te wijzen.
Hij zal nu herziening van zjjn proces
aanvragen; maar hij wacht daarmede
tot zijn verdediger, Kolonel Picqart,
weder in dienBt zal zjjn getreden en tot
de Kamers weder bijeen zjjn.
De Leipziger Chemische fabriek, Fritz
Schulz Jun. Fabrikant der algemeen
gunstig bekende Globepoetspomade en
aanverwante artiekelen is op de Parijsche
tentoonstelling de gouden médaille
toegekend.
Een succes van beteekenis heeft de
Singer Maatschappij, die overal, waar
zjj haar fabrikaat exposeert, ook waar
deering vindt, wederom op de Parijsche
wereldtentoonstelling te vermelden. Voor
de uitstekende constructie, de accurate
afwerking en het uiterst groote produc
tie-vermogen harer machines en de
tengevolge van deze eigenschappen
groote bruikbaarheid daarvan voor
alle huishoudelijk naaiwerk en eiken tak
der hedendaagsche industrie, werd haar
door de „Internationale Jury", behalve
drie medailles, ook de «Grand Prix",
de hoogste onderscheiding der ten
toonstelling toegekend. Door een
«Hooge Raad" van vakmannen is hier
door opnieuw uitgemaakt, dat de naai
machines der Singer Maatschappjj
ongeëvenaard daar staan, en wel niet
alleen voor huishoudelijk gebruik, maar
ook voor alle takken der klein- en groot
industrie, die er op elk gebied een trouwe
hulp aan hebben.
Ds. S. A. Baljon, beroepen predikant
te Spaarndam, zal a.s. Zondagmorgen
aldaar worden bevestigd door prof. Bal-
jon en de middags zjjn intreerede houden.
Voor de vacantie betrekking van on
derwijzeres aan School 10 te Haarlem
mermeer hebben zich 58 solicitanten
aangemeld55 daarvan, dit voorjaar
geslaagd, zjjn nog niet in betrekking.
Voorheen kreeg men bij deze vacature,
na herhaalde oproepingen één of twee
solicitanten.
HAARLEM 9 October 1900.
In de laatst gehouden vergadering
van de Haarlemsche Kamer van Koop
handel en Fabrieken werd mededeeling
gedaan van eene missive aan den
Minister van Waterstaat, dat met belang
stelling door de Kamer is kennis ge
nomen van het in afdruk toegezonden
aan Zijne Excelentie gericht adres van
Bestuurders van de Twentsch Kolen-
syndikaat, behelzende het tweeledig
verzoekle. om te bevorderen dat ee»e
spoedige beslissing worde genomen
omtrent de ingediende wetsvoordracht,
houdende nadere bepalingen op de
mijnontginning in Limburg; en 2e.
zoo dit voor het oogenblik nog niet kan
geschieden, alsdan in afwachting dezer
nadere regeling reeds nu op de oudste
door Nederlanders gedane concessie
aanvragen eene beschikking te nemen.
De Kamer betuigt hare volle instem
ming met dit verzoek, althans wat het
eerste gedeelte daarvan betreft, en zjj
zou het dan ook met het oog op het
groote belang dat er voor de Neder
landsche nijverheid in gelegen is,
toejuichen, als weldra de beletselen die
de algemeene exploitatie in den weg
staan, weggenomen werden.
Besloten werd een verdere inkrimping
van den telegraafdienst op Zondagen te
ontraden.