HAARLEMS CH
Eerste Biad.
No 85 Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 88. Tweeëntwintigste Jaargang.
14-4
van WOENSDAG 24 October 1900.
Nieuwsberichten.
TELEPHOONNUMMER
TELEPHONISCHE VERBINDING
met AMSTERDAM.
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maanden—,25.
franco p. post—,40.
Afzonderlijke nommerg 3 centen per stok.
Pr|i pev Advertentie van 1-5 regela f 0.25, elke regel
meer 5 cents, greote letters naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond.
Advertentiën worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG de* middag» ten, 12 ure, die alsdan too mogelijk nog worden geplaatst.
Tweede Kamer. De zitting van
Woensdag, 17 Oktober, ving aan in
tegenwoordigheid van al de ministers
en van de belangstellende leden, terwijl
allen van hunne plaatsen waren opge
staan, met de voorlezing van eene Ko
ninklijke boodschap, waarbij de Koningin
den aangenamen plicht vervult, kennis
te geven van hare vei loving met Z. H.
hertog Hendrik van Meckelenburg
Schwerin, reeds vroeger door ons
medegedeeld. Daarna werd de be
handeling der Ongevallenwet her
vat. Na sterke bestrijding door de heeren
Pjjnappel en de Savornin Lobman, ver
wierp de Kamer met 42 tegen 35stemmen
art. 51, de in het vorig ontwerp gehand
haafde bepaling, dat de premie bij de
Rijksbank gestor t bevoorrechte schuld
zou vormen op alle goederen van den
werkgever, Art. 52 werd goedgekeurd.
Evenzoo art. 54 (indeeling in gevaren
klassen door het bestuur der Bank van
eigenverzekerde werkgevers)door de
Reg. gewijzigd naar aanleiding van de
den vorigen dag gevallen besluiten, na
een kort debat tusschen de Heeren van
Karnebeek en Kerdijk met den Mm. van
Waterstaat enz. Het evenzeer gewijzigde
art. 55 werd goedgekeurd na een debat,
waaraan de heeren van Gilse, van Karne
beek en De Waal Malefijt, Kuyper en
de Min. de Min. van Waterstaat enz.
deelnamen. Dit art. betreffende verplich
tingen van den werkgever. Art. 56
(verplichtingen der vereeniging waaraan
het risiko is overgedragen(. ook door de
Reg. gewijzigd, werd goedgekeurd. Door
den heer Savornin Lohman werd voor
gesteld een art. 564i«, om gedurende het
observatietijdpeik van zes weken den
werkgever toe te staan zijn wei klieden
te doen verplegen voor x-ekening van
een maatschappij, mits goed georgani
seerd. De Min. van Waterstaat enz.
bestreed principieel dit voorstel. Hij
verdedigde het onbetwistbaar recht van
den werkman op vrije beschikking over
de hem verschuldigde rente, een recht,
dat het amendement den werkman tegen
zijn wil ontneemt. Hier was de Reg.
tot geen concessie bereid, en ook de
Kommissie meende ten zeerste het am.
te moeten ontraden. Met het oog daarop
trok de heer Lohman, prjjsstellende op
het tot standkomen der wet, zijn amen
dement in. Artt. 5759 werden goed
gekeurd. Evenzoo art. 60 (regelend de
punten bij algemeenen maatregel van
bestuur) na eenig debat tusschen de
heeren Roessingh en Bastert, en den
Minister. Ook artt. 61 —64 werden aan
genomen, nadat de Min. een opmerking
van den heer Heldt had beantwoord,
zonder dezen echter te bevredigen. Op
65' (onderzoek der ongevallen) werd een
am. voorgesteld door de heeren Meesters,
van de Velde en Jansen. De vraag was
gerezen, of het onderzoek naar de oor
zaken van een ongeval al of nietonbe
perkt aan de politie zou worden opge
dragen. Hetamendement wildedathet be
perkt aan de politie zou worden opgedra
gen. Het amendement wilde beperking.
De heer De Waal Malefijt stelde voor uit
sluitend de agenten der Rijksbank met
het onderzoek te belasten, dat, volgens
den Minister, de beslissing zou vertragen
ten nadeele van den werkman. De heer
Tydeman wees op de moeielijkheden bij
het hooren van geneeskundigen, wat de
Regeering in het belang van verlichting
omtrent den rentegrondslag, onmisbaar
achtte. Spreker stelde daarom een amen
dement voor om in de 2de alinea in te
voegenbehoudens het verschoonings-
recht bedoeld bij art. 66 Wetboek van
strafvordering. De heer v.d. Velde ver
dedigde zijn amendement. Nadat de Reg.
had overgenomen eene door den heer
van Gilse voorgestelde, wijziging, om
het onderzoek der Bank regel, dat der
politie uitzondering te maken, werd met
verwerping der overige amendementen
dat van den heer Tydeman aangenomen
met 50 tegen 24 stemmen. De Min. van
Justitie bestreed het am. Lohman, om
aan niet aangesloten werkgevers en
riziko-overnemers beroep toe te staan.
De Min. stelde echter voor, door uitbrei
ding van de Kommissiën van beroep
aan den wensch van den heer Lohman
te gemoet te komen.
Donderdag voortzetting der beraadsla
gingen over art. 80 (recht van beroep
van verzekerde) met het am. Lohman
(beroep van eigenverzekerde werkgevers.)
Uit een oogpunt van rechtsgelijkheid
bepleitte de heer De Savornin Lohman
het in zjjn amendement belichaamde
recht voor werkgevers of verzekering
maatschappij, die zelf verzekeren om te
appelleeren van een te hoog toegekende
schadeloosstelling, te meer daar aan de
aangesloten werklieden dit recht van
appél is gegeven. Onthouding van dit
recht aan niet aangeslotenen staat gelijk
met het onmogelijk maken van parti
culiere verzekering; dit ware schandelijk,
nu dat beginsel eenmaal is goedgekeurd.
Op dezelfde gronden ondersteunde de
heer van Limburg Styrum het amende
ment, dat de heer Heldt bestreed, omdat
het 't karakter der wet geheel veran
dert. De Minister van Justitie verklaarde,
dat de Reg. wenscht de meestmogelijke
vrjjheid tot eigen verzekering, en dat
de ingestelde kommissie van toezicht
middel is tot herstel tegen beslissingen
der Rijksbank. Wegens het verschil van
pozitie tusschen den sterken werkgever
en den zwakken werkman sympathi-
zeerde de heer Schaper weinig met het
recht van appél voor de patroons, hoe
juridiesch wenschel(jk ook. De Minister
kon nog meegaan als het bedoelde recht
aan alle werkgevers, aangesloten bij de
Rijksbank of niet, werd toegekend, Hier
toe was de heer Lohman bereid. Hij stel
de voor te bepalen dat, indien een
werkgever, een vennootschap of veree
niging, waarop het riziko is overgedragen
bezwaar tegen schadeloosstelling heeft,
zij recht van beroep daartegen heb
ben. De heer Drucker wierp de ver
antwoordelijkheid van de aanneming
van het amendement op de Reg. die
eigen verzekering wil. Met 3 tegen 2
stemmen was de Kommissie voor het
amendement dat de Min. van Justitie toch
ernstig meende te moeten ontraden, al
had hij er nu ook minder bezwaar tegen.
Het am. Lohman werd toen aangenemen
met 50 tegen 18 stemmen. Na eenige
diskussieën over de overgangsbepalin
gen waarbij de heer Pijnappel afzag
van een voorstel betreffende de thans
reeds bestaande fondsen, was de Onge
vallenwet afgehandeld. De eindstemming
werd bepaald op Donderdag 25 Oktober.
De Voorzitter deelde zijn plan mede om
de Kamer, na afdoening der Kieswet en
spoedeischende eenvoudige ontwerpen,
op 2 November een paar weken op recès
te doen uiteengaan. Aan de orde was
toen de Kieswetherziening. Het algemeen
debat daarover werd geopend. De heer
Veegens, het algemeen kiesrecht onmis
baar blijvende achten voor een duurzame
verbetering der Staatsinstellingen en het
verkrijgen van hervormingen, wilde niet
medewerken om onder de bestaande wet
de Kieswet uittebreiden, en akcepteerde
de voorgestelde herziening niet. De
verplichte aangifte voor verhuurder en
werkgever is z.i. een op den Staat
rustende plicht. De heer Troelstra kwam
op tegen dit gepeuter aan de Kieswet
door een ontwerp, dat het gemis van
Kiesrecht handhaaft. Spreker schetste
uitvoerig de onhoudbaarheid van het
bestaande kiesstelsel, dat den census
handhaaft, de arbeidersklasse grooten-
deels uitsluit en de kiezers ongelijk
matig verdeelt over het land. Hjj be
twistte vooral, dat het voorop stellen
van het kiesrecht als politiek vraagstuk
eene belemmering zou zijn voor sociale
hervormingen, die alleen te verkrijgen
zijn door versterking van den volksin
vloed, door middel van finale kiesrecht
uitbreiding. Door de nu voorgestelde
onvoldoende techniesche herziening ver
loochent Minister Borgesius zjjn ver
leden en de demokratiesche beginselen.
Desniettemin heeft zjjne partij dit
knutselwerk aanvaard, in de hoop het
te kunnen verbeteren in democratiesche
richting, tot versterking der partij voor
oplossing van het kiesrechtvraagstuk
door grondwetsherziening. Ten einde
den drang daarnaar levend te houden
diende Spreker eene motie in uit
overweging, dat definitieve kiesrecht
regeling eene noodzakelijke voorwaarde
is voor eene voldoende sociale wetgeving
en dat daarvoor herziening van de
grondwettelijke bepalingen van het
kiesrecht den weg moet banen. De
Kamer zal deze motie later behandelen.
De heer van Gilse verdedigde evenredige
vertegenwoordiging uit een billijkheids
oogpunt. De heer Van Alphen achtte
het wetsontwerp van weinig beteekenis.
De heer Kolkman verklaarde zich tegen
elke kiesrechtuitbreiding. De heer Ker
dijk zou niet kunnen medewerken aan
een herziening, die niet ver genoeg
gaat.
Woidt vervolgd).
Voor de zooveelste maal gaan er ge
ruchten omtrent interventie van Frank
rijk en Rusland inzake Transvaal. Zelfs
weet men te zeggen, dat den Boeren
onder controle van Engeland een groote
mate van zelfregeering zou gelaten wor
den. Ook meent men te mogen rekenen
op Duitsahlands medewerking.
Het verblijf der ruim tweehonderd
duizend man Engelsche soldaten in Z,
Afrika kost den Brit ongeveer vier en
twintig millioen gulden per week. Men
bedenke dat deze som moet gevonden
en de onkosten door het Engelsche volk
moet gedragen worden. Laat men nu
eens aannemen, dat als de oorlog ge
ëindigd is, al die menschen weer moeten
terug gezonden dan zal men kunnen
nagaan welke ontzettende sommen er
te betalen zullen zijn. 't Zal ons ver
wonderen, als de belastingschuldigen op
wier schouders eerlang een belangrijke
tijdelijke belasting zal gelegd worden |i
niet eens een nadenkenden blik zal
slaan in de Zuid-Afrikaansche historie
die zooveel bloed, ellende en geld kostte.
Lord Roberts seint: Kelly Kenny be
richt, dat een troep Boeren in den nacht
van den 16en Jagersfontein binnendrong.
Bij het aanbreken van den dag begon
het gevecht. Onze verliezen waren negen
man gesneuveld en twee doodelijk ge
wond. De Boeren verloren hun comman
dant en 20 man.
Het Engelsche regiment bestond uit
Seafort Hooglanders.
Door de Engelsche bladen wordt het
plaats gehad hebbende vertrek van Kru-
ger zoo iets van een vlucht genoemd,
als hebbende in stilte plaats gehad. Kru-
ger werd vergezeld van den gouverneur
van Portugal, dus niet in 't geheim.
De treurige uittocht kon toch niet plaats
hebban met muziek!
Krugers goud is niet gevonden, schrijft
een der Engelsche bladen. Zulke uit
drukkingen toonen toch maar al te
duidelijk waar het om te doen is.
De North Dublin Board of Guardiani,
of het gemeente bestuur van het Noor
delijk deel der lersche hoofdstad, heeft
eene motie van dankbetuiging aan Ko
ningin Wilhelmina der Nederlanden
aangenomen, wegens de bescherming,
die zij aan President Kruger in de ure
der droefenis heeft aangeboden."
Het verzet der Boeren neemt weer
met eiken dag toe. Zij bedreigen de
Britsche gemeenschapslinie en breken
spoorwegen op. Roberts, zeker bevreesd
dat een aanval op Pretoria zou onder
nomen worden heeft vijf en tachtig
treinen met soldaten naar die stad ge
zonden Ook in den omtrek van Bloem
fontein moet de toestand den generaal
zorg inboezemen.
De Amerikaansch bark Litchfielddie
in een storm van zijn ankerplaats was
losgeraakt en op strand was gedreven,
is daar onderzocht om te zien of zij ook
goud aan boord had. De uitslag van
het onderzoek is nog onbekend. De bark
lag onder verdenking anderhalf millioen
pond sterling goud van Kruger aan
boord te hebben en, naar men weet,
werd niet lang geleden de uitvoer van
goud door Portugal verboden toen
het meeste al weg was.
Er wordt in Belgrado gevreesd, dat
ex-koning Milan zich door een coup
d'état van den troon zal trachten meester
te maken. Milan is door de laatste ge
beurtenissen in het nauw gedreven, en
het vermoeden schijnt niet ongewettigd,
dat hij zich met de vele aanhangers,
die hij nog in het leger telt, in ver
binding zal stellen om met hun hulp
zich weder te kunnen meester maken
van de schatkist.
Tusschen Duitschland en Engeland
is het in zake China tot eenheid ge
komen. Ook Amerika heeft zijne in
stemming betuigd.
In het dorp Newoiwanowik (district
Jekaterinoslaw Rusland), zijn door on
bekende moordenaars negen menschen
om het leven gebracht. Het waren de
gemeente-secretaris, zijn vrouw, twee
kinderen, de oppasser, een belasting
beambte en drie klerken.
De gemeente-kas werd geplunderd.
1050 roebel vielen in handen der roovers.
