H AARLEMS CH
Eerste Blad.
Uitgave van DK ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 88. Drieëntwintigste Jaargang.
144-
van WOENSDAG 16 Januari 1901.
Nieuwsberichten.
No: 4
TBLKPHOONNUMMER
TELKPHONISCHE VERBINDING
met AMSTERDAM,
A BONNEMENTSPEU8
Par drie maanden,25.
i franco p. post—,40.
Afhraderljjke nommers 3 centen per stak.
Pi|i per Advertentie van ï-Bregeli f 0.25, elke regel
meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond.
Advertmtiën worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG de* middags ten 12 ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
WETEN EN WERKEN.
^Maandagavond trad Mejuffrouw Marie
Iggers uit Amsterdam in onzen kring op.
Het feit dat een dame hare gaven ten
beste geeft in Weten en Werken, staat
niet op op zichzelf; ook behoeven wij
Mejuffrouw Eggers niet by het publiek
te Haarlem in te leiden, als by ons
ganstig bekend.
Na het gewone teeken van herkenning
een vriendelijk applaus droeg
Spreekster voor: De Indringer door Alida
Clous. Daar de novelle waarschijnlijk niet
in druk bestaat is een kort overzicht
aoodig.
Dokter Martens heeft een brief ontvan
gen van zijn broer, kaptein by het Ned.
Indische leger. Die brief is geschreven
•nder den indruk, dat bij een eerstvolgend
treffen met den vjjand, de schrijver zal
vallen. Zjjn dertienjarig zoontje zal dan
naar Holland komen, hjj draagt het kind
op aan de zorgen van zijn broeder en
schoonzuster. Het voorgevoel had den
kapitein niet bedrogenhjj was in den
strijd gebleven, zjjn zoontje was onder
geleide van zjjn trouwen oppasser kort
daarna naar Holland getrokken.
Mevrouw Martens was niet erg inge
nomen, met het denkbeeld dat zoo'n
vreemde indringer zich plaatsen zou
tusschen haar en haar eenig dochtertje.
En de vreemde kwam en Jozef de oppas
ser deed het aandoenlijke verhaal van het
sneuvelen van zjjn kapitein. Diens zoontje,
werd huisgenoot van de familie Martens.
Driejaar bleef de knaap er. Oom Martens
hartelijk en goed voorden jongen, tante
Martens, plichtmatigen gereed den knaap
waar zjj kon onaangenaam te zijn, Nelly
met den neef ten zeerste sympatiseerend,
Jaus de meid niet erg meegaand, voot al
niet als de knaap zich bezondigd had
tegenover haar zindelijkheidsbegrippen.
Zoo gebeurde het op een dag dat neefje
de trappen erg had toegemaakt, totgroote
ergenis van Jans, die bjj Mevrouw Martens
haar beklag er over indiende en de laatste
deze aanleiding te baat nam neef Otto
•ver een ander onder handen te nemen,
zooals een booze vrouw dat doen kan
beleedigend, vljjmend scherp. Zelfs
ontsnapte haar het woord Indringer.
Dit was voor den knaap de maat
volgemeten. Ongehoord veroordeeld en
gescholden 1
Maar oude Josef kende de oorzaak
van de vuile trappen; Otto had twee
kinderen uit het water gehaald en was
ïonder ophef naar huis gegaan om van
kleeren te verwisselen. Wie hem kwam
troosten was Nelly, toen hjj daar wrokte
op zjjn kamertje e» hij wou terug naar
Indië, waar hjj geen indringer zou zjjn
en hjj wou soldaat worden en dapper zyn
en goed als zjj n vader en dan zou hjj terug
komen om Nelly te halen.
Oom Martens meende het onder de ge
geven omstandigheden ook maar beter,
Otto te laten vertrekken, hoewel hjj liever
den neet een andere loopbaan had zien
kiezen.
Acht jaren gingen voorbjj, Otto had
zjjne benoeming tot officier bemach
tigd en keerde naar Nederland met ver
lof terug.
Tante Martens was nu ook wel wat
veranderd, doch zij en de dokter waren
nog al verwonderd, dat oude Jozef na
de eerste verwelkoming formeel de
hand vroeg van hun dochter Nelly voor
den luitenant Martens, den zoon van
zjjn kapitein. En toen dit aanzoek was
aangenomen kon Jozef niet nalaten
Mevrouw Martens een hateljjkheidje
toe te duwen, waarin zoo iets voorkwam
van Indringer.
Het recht gemoedelijk stukje werd
mooi voorgedragen. Spreekster geeft
weer in goed Nederlandsch en weet
ha»r zinnen goed af te ronden. Boven
dien geeft Spreekzter alle blijken eerst
na herhaalde studie zich aan reproductie
te wagen, waardoor van die kleinigheden
in het oog vallen, die by oppervlakkige
leziag niet zoo dadelijk opgemerkt wor
den.
En onze mannen raakten al da
delijk onder den indruk. Spreekster had
zeer stellig een dankbaar gehoor.
Tot slot Ouwe Sientje van Justus van
Maurik, natuurlijk bij velen onzer be
kend. Toch wist Spreekster op sommige
onderdeelen van deze goed geslaagde
scbets door enkele klankwendingen nog
een eigenaardig tintje te geven, die zeer
zeker de hoofdpersoon ten .goede komt,
m.a.w. Mejuffrouw Eggers doet het ge
moedelijke meer tot zijn recht komen,
waar anderen het komische van het
geval meer doen naar voren treden, dan
Van Mauriks bedoeling zal geweest zijn.
Zeer aangenaam zijn wij tot tien uur
bjjeen geweest.
Den volgenden Maandag wordt de
voordracht gehouden door den Heer
W. F. Andriessen.
Eerste Kamer. De Kamer heeft
Woensdag aangenomen de verschillende
wetsontwerpen betreffende het huwelyk
der Koningin. Bij het ontwerp tot toe
kenning van weduwnaars-uitkeering aan
den Gemaal betreurde de heer Schim-
melpenninck van de.i Oye. dat de Reg.
en de Tweede Katner geen onbewim
pelde verklaring hadden gegeven omtrent
een ander voorstel, dat dan zeker niet
ware uitgebleven. De heer Geertsema
verklaarde, dat hjj en vele leden de
houding der Reg. volkomen korrekt
achtte. De Min. van Fin. verdedigde
het voorstel der Reg. en sprak eenige
woorden tot toelichting. De toevoeging
van een adjudant werd aangehouden
tot na afdoening der Marine-begrooting.
In de zitting van Donderdag werden
met eenige andere kleine ontwerpen
aangenomen het ontwerp tot onteigenen
voor den lokaalspoorweg Amsterdam
Haarlem, nadat de Min. van Waterstaat
enz. het belang had aangetoond van
een stamlijn van een uitgebreid net van
lokaal-spoorwegen door de Haarlemmer
M«er, en het ontwerp tot ontbinding
van het Hooggerechtshof in Indië, na
eene korte gedachtenwisseling tusschen
de heeren Pynacker Hordjjk, van Asch
van Wyck en den Min. van Koloniën.
De Kamer is uiteengegaan waarschijn
lijk tot 28 Januari a.s.
Vlak bij Pretoria, in de nabijheid van
een fort vee van de Engelschen mee te
pakken zooals in den nacht van "10
Januari plaats had, was zeker wel een
stout stuk van de Boeien.
Van den eigenlijken toestand in
Kaapkolonie laat Kitchener niets los. Er
wordt echter uit Kaapstad aan een En-
gelsch blad bericht, dat men in de Kolonie
lang met de Boeren zal opgescheept
bljjven.
Kitchener heeft vjjf en twintigduizend
man versterkingen gevraagd. Duizend
man met zeventien officieren zyn Zater
dag scheep gegaan. De regeering schjjnt
niet goed te weten hoe aan de man
schappen te komen. Va» zelfstandige
krijgsfeiten was bij de Engelschen in
den laatsten tijd geen sprake, zoo af
en toe werd gevochten, van een bepaald
bestaand plan bemerkt men niets. Botha,
de la Reij en de Wet schijnen te ageeren
volgens een plan de campagne.
De stadswacht te Kaapstad is ongeveer
vyfduizend man sterk. Waarschjjnljjk
zijn zij ook aangewezen, om de aarden
wallen om de stad des noodig te ver
dedigen.
Kitchener vermeldde Zaterdag weer
een en ander omtrent aanrakingen met
den vjjand, waarbij zijne troepen nogal
verliezen leden. Hadden deze plaats in
Transvaal ook in den Vrijstaat vielen
van die ontmoetingen voor.
Nu Kitchener zijne troepen in de
Kolonie samen trekt, komt er voor den
Boer weer gelegenheid het land te be
bouwen en vee te fokken en dit, zeer
terecht door Engelsche bladen als een
bewijs van zwakheid gekenmerkt, geeft
opnieuw gelegenheid om op het re-
geeringsbeleid en het legerbestuur af
te geven en op versterkingen aan te
dringen.
De Engelsche regimenten in Egypte
worden thans ook aangesproken, alle
bereden manschappen van daar worden
naar Afrika gezonden.
De invalskolonnes worden natuurlijk
door Engelsche troepen vervolgd. Zjj
hebben in hun nadeel, dat telkens split
sing van troepen noodig is.
By Barkley Oost (ver ten zuidoosten
van Aliwal Noord in de Kaapkolonie)
is door Britsche vrijwilligers tegen hon
derd Boeren gevochten. Deze verloren
na een gevecht van zes uur twee ge
wonden en 26 paarden. De Britsche
verliezen waren twee paarden gewond
Het blijkt intusschen dat Kitchener
niet bij machte is te behouden wathjj
heeft en past nu in hoofdzaak op de
spoorlijnen, eene levenskwestie voor het
Engelsche leger. In het algemeen acht
men den toestand in Engeland voor
ernstiger, dan Kitchener dien voorstelt,
men begrijpt heel goed, dat hij kan
achter houden wat hjj wil, evengoed
als zijne regeering min aangename be
richten nog voor de groote massa ge
nietbaar kan maken, m. a. w. besnoeien.
De Duitsche Germania verneemt van
haar Londenschen correspondent, dat
de jongste gebeurtenissen in Zuid-Afrika
zelfs in regeeringskringen de noodzake
lijkheid van een snellen vrede hebben
doen gevoelen.
Het denkbeeld om sir Wilfrid Laurier
met de onderhandelingen te belasten,
wordt in Engelsche kringen nog niet
zoo heel dwaas gevonden.
Laurier zou bereid wezen de moeiljjke
rol van bemiddelaar tuSschen Boeren
en Britten te spelen. De Timet wil daar
echter niets van weten, tenzij de Boeren
zich onderwerpen.
De Kaapsche correspondent van de
Mail weet dat het gevecht tusschen
Lindley en Heilbron, waarbij kolonel
Lang sneuvelde, drie dagen duurde. De
Boeren omsingelden bet Britsche deta
chement door stelling te nemen op eenige
heuvels die een hoefijzervormige stelling
uitmaakten. De Britsche verliezen waren
hoofdzakelijk te wjjten aan het feit dat
de vijand de troepen onder kruisvuur
kon nemen.
De in het gevecht bjj Nauwpoort door
de Engelschen geleden verliezen, eerst
door Kitchener in het geheel niet op
gegeven, blijken nu zeer aanzienljjk te
zjjn geweest. Vooral de Imperial Light
Ilorte, een uit kolonisten en uitlanders
bestaand corps, waarop de Boeren in
het bjjzonder gebeten zjjn, heeft daarbjj
geleden.
Te Kaapstad bljjft men zich zeer on
gerust maken. De dokken worden er
bewaakt door aan wal gezette matrozen
en mariniers, en uit de hospitalen ont
slagen soldaten, die Dog herstellende
zjjn, moeten dienst doen als bewakers
der gevangenen op de troepenschepen,
daar men alle gewonde manschappen
dringend noodig heeft.
De vrederechter en burgemeester der
Oranje Vrjjstaatsche stad Fauresmith,
George Schweinberg, staat terecht we
gens verraad en het geven van berichten
aan de Boeren vóór den aanval op die
stad. Een brief waarin hem, bljjkbaar
door een Boeren-commandant, om in
lichtingen werd verzocht, moet bjj hem
gevonden zjjn.
In Engeland meent men te mogen
veronderstellen, dat de kracht van de
invallen der Boeren in Transvaal is
gebroken. Hoe men tot die gevolgtrek
king kan komen by volkomen gemis
aan gegevens, ls niet te begrijpen, te
meer daar is uitgemaakt dat Ki chener
door de zeer verspreide Boerencom-
mando's her- en derwaarts gedreven
wordt.
Van het zenden van nieuwe hulp
troepen is nog geen sprake, wel worden
nieuwe afgezonden, maar die moeten
dienen om andere troepen af te lossen.
Kitchener heeft in Z. Afrika twee
duizend Engelsche mijlen spoorbaan te
beschermen, het is vrjjwel zeker, dat
hiertoe zjjn troepenmacht niet sterk
genoeg is en nu wordt vermoed, dat hij
wil wachten met aanvallen tot het
parlement hem de ontbrekende veertig
duizend bereden manschappen geeft,
die de regeering niet kan of wil zenden.
Van De Wet is voor het oogenblik
niets bekend.
Uit Venetië wordt bericht dat de
lagunen er dichtgevroren zjjn. Te Madrid
en omstreken heeft bjj 11 graden (Celcius)
vorst een sneeuwstorm gewoed, waar
door de spoorwegverbinding met Frank
rijk is gestremd. Ook in het Zuiden
van Frankrijk bjj Montpellier, ligt de
sneeuw een halve meter hoog, wat sedert
1870 niet was voorgekomen.
De Duitsche keizerin is gewoon jaarljjks
een gouden kruis te schenken aan elke
vrouwelijke dienslbode die 40 jaar in
hetzelfde Duitsche gezin heeft doorge
bracht. Dat er meer van zulke getrouwen
zijn dan men gewoonlijk denkt, bljjkt
hieruit dat in het vorig jaar 171
dergelijke kruisen zjjn uitgereikt,
waarvan 6 te Berlijn.
