HAARLEMSCH
Eerste Blad.
No. 66
van WOENSDAG 21
Augustus
N ieuwsberichten.
Uitgave van DE ERVEN LÜOSJES, Gedempte Oudegracht 88. Drieëntwintigste Jaargang.
T E L E P H O 0|N N U M M;E R
144
TELEPHONISCHE VERBINDING
met AMSTERDAM.
ABONNEMENTSPRU8
Per drie maanden —,25.
franco p. post—,40.
Afzonderlijke nommera B centen per stnk.
tHr|a po» Advertentie van 1—regel» i elke regel
meer S oenta, graote lettere naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond
Advertentièn worden uingenomem, tot DINSDAG en VRIJDAG de» middags ten 12 ure, dis alsdan zoo mogelijk ,iog worden geplaatst.
Er gingen geruchten, dat President
Kruger naar Rusland zou gaan. Men
bracht dit in verband met het vertrek
naar St. Petersburg van den regeerings-
secretaris Jhr. J. van der Hoeven. Het
gerucht is nu op goede gronden tegen
gesproken.
Laffan vernam uit Durban dat Botha
met 4000 man bij de Zoeloegrens is
ingesloten en dat een beslissend gevecht
wordt verwacht.
In den goeden ouden tijd was het
denkbeeld Onzijdigheid in den oorlog
van ruimer beteekenis dan thans. Toen
bemoeide zich de neutrale geheel niet
met de oorlogvoerenden, maar ook ont
hielden zij zich van iets te doen dat
een der partijen van dienst kon zijn.
Hoe Engeland zelf de neutraliteit op
vatte leert ons de geschiedenis van den En-
gelsch*Amerikaanschen vrij heidsoorlog.
Onze Hollanders uit dien tijd, er handig
bij als er wat te verdienen viel, of mis
schien wel als kleine weerwraak op de
Engelschen, die nooit onzen uitgebreiden
handel op het buitenland konden ver
dragen, hielpen de Amerikanen, natuur
lek tegen betaling, aan wapenen. De
zaak lekte uit en gaf met eenige andere
dingen aanleiding tot een oorlog met
Engeland die ons veel rijkgeladen koop
vaardijschepen kostte.
Wat geschiedt thans. Oostenrijk levert
paarden voor Zuid-Afrika onder het oog
van heel Europa. Men zegt, dat Duitsche
fabrieken geweren leveren en hoewel
men wist, dat Amerika muildieren voor
hetzelfde doel bezorgde, kwam dezer
dagen een bericht dat zekere Kolonel
Skinner, Engelsche agent inde Vereenig-
de Staten, uit de westelijke staten in
den tijd van twee jaren 150,000 paarden
verscheept heeft waarvoor 30 millioen
frank betaald is. Zaterdag heeft hij weer
1000 paarden naar Zuid-Afrika ver
scheept.
Zóó wordt de neutraliteit thans opge
vat.
De Zwitsersche dokter Haslebacher
en de pleegznsters, die zich 17 Augus
tus dachten in te schepen te Southamp
ton om met de Norman Cattle naar
Zuid-Afrika te vertrekken met bestem
ming voor de kampen, is aangezegd dat
het door lord Roberts gegeven schrif
telijk verlof is ingetrokken.
Als reden van deze intrekking wordt
door het War Office gezegd, dat sedert-
het tijdstip dat het verlof werd ver
leend Maart jl. de omstandigheden
in Zuid-Afrika volkomen zijn veranderd
en dat Engeland sedert de beste maat
regel heeft getroffen in verband met
de gezondheid van de vrouwen en kin
deren, welke zich in de concentratie
kampen bevinden.
Vrijdagmorgen werd aan de leden
der Zwitsersche ambulance het besluit
van het departement van oorlog mede
gedeeld.
De bedoeling zal wel geen andere
zijn dan te voorkomen, dat vreemde
oogen een blik slaan in de kampen.
Nadat kolonel Gorringe den 13 dezer
met Kritzinger in gevecht is geweest,
volgde hg hem en dreef hem den 15en
over de Oranje Rivier, met ongeveer
100 volgelingen. Verschillende kleine
commando's dolen rond in de streek
tusschen Graalf Reinet en de Oranje
Rivier, doch elk dezer commando's wordt
achterna gezet door Engelsche colonnes.
Aan een schrijven uit Johannesburg
ontvangen langs bijzonderen weg, ge-
dagteekend van 11 Juli 1901, ontleenen
wij de volgende bijzonderheid:
ïEen dag of zes geleden heeft Nes-
bith's Horse 41 dooden en gewonden
bij Van Wijks Rust verloren, alsmede
4 kanonnen. Het fort hebben de onzen
genomen."
Uit Parijs wordt gemeld, dat President
Kruger protest heeft aangeteekend tegen
de bekende proklomatie, het is gebaseerd
op de artikelen 7 en 20 van de Haagsche
Vredesconventie, die de verbeurdverkla
ring van eigendommen van oorlogvoe
renden verbieden.
Het protest zal de verantwoordelijk
heid voor verdere gebeurtenissen werpen
op de groote mogendheden, als deze
voortgaan met de schending der inter
nationale wetten door Engeland toe te
laten.
Of het veel zal helpen, moet de toe
komst leeren, maar Europa is thans
wettelijk in gebreke gesteld.
Twee commando's schenen ingesloten
tusschen blokhuizen en twee Engelsche
colonnes, het was bij Middelburg in
Kaapkolonie. De Boeren wisten weg te
komen en worden nu achtervolgd.
Het Parlementslid William Freeman
heeft een samenkomst gehad met Kruger
te Hilversum, De Heer Freeman bê-
richt het volgende van hetgeen Kruger
mededeelde:
Dezezeide, dat hij de Ieren als broeders
in de verdrukking beschouwde, en hoopte
dat zij zouden voortgaan de zaak van
rechtvaardigheid en waarheid te steunen.
Hij ontkende dat er een samenzwering
had bestaan om de Engelschen uit Zuid-
Afrika te verdrijven. De president ver
zekerde dat alle bezwaren tegen het
bezetten van ambten door Roomsch-
Katholieken, waren opgeheven door den
Volksraad. Kruger had weinig vertrou
wen in de Engelsche beloften; wat de
toekomst betreft, vertrouwde hij dat
God ter rechter tijd zou zeggenTot
hiertoe en niet verder.
Mei betrekking tot Kitcheners proc
lamatie zeide Kruger: Mijn volk zal
zich geen vrees laten aanjagen door
redevoeringen en proclamaties; deze din
gen kunnen het alleen aanmoedigen
den strijd voort te zetten. De Engelschen
hebben van het begin af de inboorlingen
tegen ons gewapend, zooals te Derde
poort in het begin van den oorlog, maar
wij hebben nooit gewapende Kaffers ge
bezigd.
Na 15 September worden dus de
Boeren buiten de wet gesteld en een
voudig uit Afrika verbannen, (als men
ze eerst maar heeft). Zooals te begrijpen
is, storen de vechtende Boeren er zich
niet aan. Zij weten dat het anti-Boer-
sche Engeland zich erg boos zal maken als
de proklomatie niet helpt en dat Engeland
dan zal eischen, dat elke Boer (dien men
krijgen kan) zal doodgeschoten worden.
Is dan het Boerengespuis verdelgd, nu;
dan bezit de Brit, of liever de goudmijn
aandeelhouder, alles.
Als zij den winter doorkomen, meende
de Brit ten laatste, zou de oorlog nog
wel een jaar kunnen duren en ziet, 15
September is nabij, de zomer begint
dan en de Boeren staan, waar zij staan,
gaan zelfs vooruit, want uit de Kaap
kolonie begint er hulp te komen.
Arme Engelsche soldaat! Hoe velen
zullen hun vaderland terugzien, zullen
leven en gezondheid gelaten hebben op
het oorlogsveld, zoo groot als Frankrijk,
wat de republieken, driemaal zoo groot
met Kaapkolonie er bij,als Kaapkolonie
voor hem onveilig wordt.
Botha is met vierduizend man aan de
grenzen van Zoeloeland en hij verwacht
nog meer versterking. Het doel zal wel
zijn het meer zuidelijk gelegen Natal
binnen te vallen, tot aanvulling van
krijgs- en mondbehoeften. Zoo zou dan
de oorlog teruggebracht zijn tot het
punt waar die is begonnen. Botha's
antwoord op de proklamatie is nog niet
bekend, een of ander wapenfeit zou het
beste antwoord zijn, als bewijs, dat de
Boeren zich er niet aan storen.
Terwijl in het westen dus moeielijk-
heden voor de Engelschen zijn te wach
ten, moeten zij ook het oosten in 't oog
houden; ook daar, op Britsch teriein,
wordt de spoorweg bestookt. Waar
men ook op de kaart het oog wendt,
overal Boeren, een net van commando's
bestaande uit beproefde mannen tegen
over het Engelsche huurlingenleger, dat
tengevolge van een en ander niet in
gunstige omstandigheden zal verkeeren.
De werkstaking der Amerikaansche
staalwerkers is geëindigd. Thans hebben
de arbeiders in de Amerikaasche katoen-
fabrieken te Fall River besloten tot een
algemeene werkstaking als de tegen 3
Sept. aangekondigde loonvermindering
van 14 wordt ingevoerd. Dit besluit
treft 30.000 werklieden in dienst bij
87 fabrieken met een kapitaal van 25
millioen dollar. De arbeiders zouden
door een staking een gezamenlijk week
loon van 215.000 dollar derven.
Zaterdag is het Engelsche parlement
verdaagd met eene troonrede, waarin
wordt verteld, dat erin de betrekkingen
met de andere mogendheden een groote
hartelijkheid is gebleven en dat de verove
ring door de Britsclie troepen van de beide
republieken die in de Zuid-Afrikaansche
koloniën vielen onafgebroken verdergaat,
maar wegens de moeilijkheden van het
uitgestrekte gebied dat moet worden
doorgetrokken zijn de militaire operaties
van langen duur geworden.
Er is natuurlijk geen melding gemaakt
van de kosten door den oorlog veroor
zaakt.
Nu de parlementaire vacantie is aan
gebroken, verwacht men weer het eene
of andere Chamberlainisme, als het vorige
jaar, maar de oppositie zal zeer zeker
den almachtigen minister goed in 't oog
houden.
De Alpenclub te Genéve heeft een
statistiek van bergongelukken opge
maakt, waaruit blijkt dat deze gesta
dig in aantal toenemen. Immers kwamen
in 1897 bij het Alpenklimmen 34 men-
schen om het leven, het volgend jaar
was dit aantal gestegen tot 37, in 1899
bedroeg het reeds 47 en in 1900 was
het wederom met êèn vermeerderd. De
opgaaf van 1901 is nog niet bekend,
maar bedraagt thans reeds meer dan
het totaal van het vorige jaar.
De laatste dagen heeft er een botsing
plaats gehad tusschen Turksche en
Bulgaarsche grensposten. De Turksche
soldaten schoten op de Bulgarenin
het daarop gevolgde gevecht zijn 4
Turken gedood en 5 gewond. Twee
Turksche compagnieën achtervolgden
een Bulgaarsch detachement en maakten
zich meester van een dorp op Bulgaarsch
gebied gelegen. Daarop werden troepen
uitgezonden om de invallers te verjagen.
De Bulgaarsche regeering heeft krach
tige vertoogen tot de regeering te
Konstantinopel gericht.
Een te Parijs uit Peking ontvangen
telegram luidt aldus:
Het „Paleis der Voorvaderen", dat
door de Fransche troepen was bezet,
werd gisteren aan de Chineezen terug
gegeven met zijn geheelen kostbaren
inhoud. De Chineezen zijn daarvoor zeer
dankbaar, meer in het bijzonder omdat
de andere paleizen, die door de andere
naties werden bewaakt, alle geheel zijn
ledig gehaald alvorens zij weder in het
bezit der Chineezen werden gesteld.
Een ontzettende orkaan heeft Vrijdag
gewoed over de zuidelijke staten van
Noord-Amerika.
De waterkeering van Pontchartrain-
meer nabij New-Orleans brak door toen
de storm op zijn hevigst was, met het
gevolg dat alle laag liggende landen met
boerderijen en hoeven werden over
stroomd. Het ergst was, dat ook de
waterkeering op het Carondilet kanaal
doorbrak met het gevolg dat zestig acres
midden in de stad reeds onder water
gezet zijn.
Ook de schepen in de haven en op
het meer beliepen ernstige schade.
Het spoorwegverkeer en de riviervaart
is geheel gestaakt. Men vreest dat de
schade aan rijst- en suikeroogsten zeer
groot zal zijn.
Aangezien de telegraaflijnen nagenoeg
overal zijn vernield, is het nog niet mo
gelijk den vollen omvang van de ramp
te overzien.
Rusland, het kalm doordrijvende Rus
land, heeft alweer zijn doel bereikt; het
heeft zich meester weten te maken van
het opperleenheerschap, suzereiniteit over
Mandsjoerije, een deel van hetChineesche
rgk.
De gevolgen hiervan laten zich niet
overzien, althans in Japan, dat ook al
wat te vertellen heeft in Azië, moet de
spanning omtrent de Russen zeer groot
zijn.
Van de Europeesche mogendheden
verneemt men nog niets en men zou
geneigd zijn te gelooven aan het bestaan
van een geheime overeenkomst zooals
voor een paar jaar werd medegedeeld,
tusschen Engeland, Rusland en Duitsch-
land, om elkaar respectievelijk in Zuid
Afrika, in Oost Afrika en in Azië de
vrije hand laten.
