sprak afkeuring uit over de benoeming
van een Armeniër tot Drogman ot tolk
bjj het gezantschap te Konstantinopel.
Donderdag, bjj voortzetting van het
debat bepleitte de heer Vlielander Hein
spoedige bezetting van den Konsulairen
post te Pretoria door een Nederlander
en vroeg de heer Godin de Beaufort of
bjj verdeeling van de opbrengst der
douaneni echten van Venezuela onder de
mogendheden Nederland ook een gedeelte
ontvangt. De Min. van Buiten! Zaken
antwoorde op wat de heer van Rahusen
gevraagd had betredende het weigeren
van een gift voor een bibliotheek voor
het Hof van Arbitrage. Hij vleit zich,
dat bij de regeling der Venezolaansche
zaken Nederland niet zal achterstaan bjj
het Buitenland. Hoofdst. III Buiten!
Zaken) werd aangenomen. Wegens onge
steldheid van den Min. van Justitie werd
de begrooting van Hoofdst. IV verdedigd
door den Min. van Buiten). Zaken. De
Heer Kist betoogde de wenschelijkheid
eener nadere regeling bij de wet van
taak en macht der politic. Spreker sprak
de hoop uit, dat door spoedige wijziging
der Gemeentewet, in verband met de
reorganizatie, een einde zal koinen aan
de voorkomende konflikten tusschen
burgemeester en hoofdkommissaris en
officier van justitie. De heer Vening
Meinesz achtte ook noodig de bevoegd
heid der politie te omschreven en de
verhouding lusschende Rijks-en g ;meen-
tepolitie te regelen. De heer Hovy drong
aan op verbod van het houden van hui
zen van ontucht. Nadat de Min. van
Buitenl. Zaken herhaald had de verkla
ring van den Min. van Justitie in de
Tweede Kamer, dat tusschen Binnenl
Zaken en Justitie overleg wordt gepleegd,
over de verhouding tusschen de Rjjks-
en Gemeentepolitie, werd Hoofdst. IV
aangmomen. Aan de orde was toen Hoofdst.
V BinnenlZaken). De heer Woltjer
wees er op, dat er kans bestaat op het
gebied van het onderwijs overeenstem
ming tot stand te brengen tusschen de
verschillende partijen. Hij schetste de
verhouding van de verschillende partijen
tegenover de scho 1 en gaf een overzicht
van de geschiedenis van het Onderwijs.
Op het oogenblik bestaat het feit, dat
het bizonder onderwijs steeds toeneemt
in kracht. De verhouding van het bizon
der tot het openbaar ónderwijs is thans
van 1 tot 2, en die verhouding zal zich
nog wijzigen ten gunste van het bizonder
onderwijs. In 25 jaren tijds is hei aantal
bizondere scholen met 47% toegenomen,
tegenover het aantal openbare met 10%.
De reden is volgens spreker, dat het
openbaar onderwijs zijn tijd gehad heeft.
Hij betwijfelt echter dat wij thans zijn
waar wij komen moeten, en zijne blijd
schap is vermengd met vreeze, omdat
men de konsekwentie van het beginsel
der gelijkstelling van 't bizonder onder
wijs niet wil doortrekken tot de uni
versiteit, waarvan hij het wenschelijke
en noodige tachtte aan te toonen. Om
trent den practi-clien kant der kwestie
zou hij nader spreken bij de behandeling
van de wetsontwerpen tot herziening der
wet op het Itooger Onderwijs.
Vrjjdag werd, nadat Min. Kuyper
sympathie betuigd had voor wat hij
noemde het kloek betoog van den heer
Woltjer, in zake het onderwijs, werd
Hoofd-t. V BinnenlZaken) aangenomen
even,ls eenige onteigeningsuntwerpen en
het bekrachtigen van tolheffingen. Bij
Hoofdst. VII (Financien) bepleitte de
heer Welt een kadaster met bewijsmacht,
en gaf de heer Sassen tot verbetering
van den toestand op het platteland in
overweging spoedige hervorming van bet
tarief van invoerrecht, gevolgd door her
vorming van het ongelukkige akcijnsen
stelsel en beschermende suikerregeling.
De Min. van Fin. beloofde ovet weging
van de gemaakte opmerkingen. Hoofdst.
VII werd aangenomen, evenals de hoofd
stukken Onvoorziene Uitgaven en Marine.
Bjj Hoofdst. VIII (Oorlog) en vesting-
begrooting drong de heer v. d. Biesen
aan op dadeljjke afwerking van de Am
sterdamsche stelling, desnoods door het
aangaan van een leening. De Min. van
Oorlog wees er op, dat allereerst voor
de levende strijdkrachten dient gezorgd
en dat ook in den tegenwoordigen toe
stand de Amsterdamsche stelling ver
dedigbaar is. Hoofdst. VIII en de Ve<-
tingbegrooting werden aangenomen. Bij
Hoofdst. IX (l/'ateretaat enz.) werden
door de heeren van Lier, Breebaard,
Michiels van Kessenich, van Velsen, Ha-
velaar, Hovy, Rahusen, Bultman en
Sickinga de aandacht op verschillende
aangelegenheden gevestigd, en verschil
lende wenschen uitgesproken.
Bij Zaterdag voortgezet debat over
Hoofdstuk IX (ICateretaat enz.) van de
Staats begrooting antwoordde de Minister.
O.a. oordeelde bjj het vraagstuk tot
diooglegging der Zuiderzee, hangende
het onderzoek, thans niet voor bespreking
geschikt. Echter betwijfelde hij nu reeds,
of alle Zuiderzee visschers in de Noord
zee de visscherjj zullen kunnen uitoefe
nen. Na eenige diskussie, waarby de
Min. opkwam tegen vrijdom van tol,
werd Hoofdst. IX aangenomen, evenals
de verdere Begrootings hoofdstukken en
de Koloniale Begrootingen. De Kamer
is tot nadere bjjeenroeping gescheiden.
Te Reuss, ten zuidwesten van Bar
celona, staken nu 10,000 man. De maat
regelen, door de overheid genomen om
de werkstaking te voorkomen, werkten
niets uit. De troepen staan gereed, daar
reeds in verscheiden gevallen de stakers
andere werklieden mishandeld hebben.
Er is weinig voorraad in de stad, en
dat maakt de toestand nog erger.
De werklieden zenden naar den om
trek mannen uit om voedsel bjjeen te
brengen. Naar 't heet, sporen de vrouwen
hun mannen aan om vol te houden.
Men herinnert zich dat de Kaapsche
predikant Botha geduiende den oorlog
het vertrouwen verloor van zijn mede-
Afrikaanders door in Augustus 1901
in een openbaar stuk het misdadtg
van de Boeren te noemen, dat zij door
vochten. Na den oorlog toonde hij in een
brief in Ons Land berouw en herriep
zjjn woorden. Hij werd toen, naar 't
scheen, weer in genade aangenomen en
samen met ds. v. d. Merwe met de be
kende zending naar Duitsch Zuidwest-
Afrika belast. Zij n gemeente te Rich mond
heeft hem echter blijkbaar nog niet
vergeven. Bjj het avondmaal, onlangs
gehouden, waren er van de 800 leden
zijner kerk slechts 50 opgekomen. De
predikanten Moorrees van de I'aarl en
van der Merwe van Beaufort West zijn
nu als vredestichters naar Richmond.
Men seint uit Mentone, dat Kruger
dagelijks meer verzwakt.
Een voorbeeld hoe de Engelsche po
litierechter den geest der wet boven de
letter stelt. Een vrouw en haar elfjarig
dochtertje moesten voor den politierech
ter te Stratford verschijnen. Het doch
tertje had uit school een mantel van een
ander mee naar huis genomen en de
moeder had dit in den lommerd gebracht
Dit was diefstal. Maar de rechter hoorde,
dat het gezin in diepe armoede verkeert.
De man heeft in Zuid Afrika gevochten
en is daar zelfs gewond In het va Ier
land terug, kon hij maar geen werk
vinden, en er werd gebrek geleden. Met
een paar vriendelijk vermanende woor
den liet de rechter vrouw en kind gaan.
Zijn de pogingen om met een lueht-
balon over de woestijn van Sahara te
trekken vooiloorig opgegeven, na de
mislukte proefnemingen met proefbalons,
anders is het met dergel jjke voornemens
wat de Alpen betreft. Herhaaldelijk is
beproefd met de luchtbalon over deze
bergen te komen, maar tot dusver te
vergeefs, althans niet over de volle
breedte. De eerste poging deed Spelterini
op 30 Oct. 1898 met de #Wega" en
vergezeld door prof. Heim en dr Maurer.
Zij stegen te Sion in het Zwitsersch
Rhonedal op en bereikten een hoogte
van 5000 en 6000 meter, maar het
gelukte hun enkel een deel der Alpen
over te trekken. Bjjna 2 jaren later
ondernam Spelterini een tweeden tocht:
hij steeg toen van Rigifirst op tot 4160
meter, werd in Noordoostelijke richting
gedreven, maar moest in de Alpen zelf
neerdalen. De pogingen zullen nu worden
voortgezet.
Zaterdag heeft door den hevigen mist
een ernstig scheepsongeluk te Triest
plaats gehad in de haven kwamen de
stoomschepen «Helena" en een niet
genoemde boot in botsing. Aan boord
van de „Helena" bevonden zich 350
arbeiders, onder welken een paniek
uitbrak22 hunner vielen overboord
en verdronken. Bij een aanvaring tus
schen twee andere schepen in denzelfden
haven, de «Epilo" en „San Paolo" zijn
eveneens een aantal opvarenden om
het leven gekomen en bekwamen beide
vaartuigen zware schade.
Jaurés heeft in een bijeenkomst die
door verschelden leiders zijner partij
werd bjjgewoond,nadrukkeljjk verzekerd,
dat binnen enkele maanden de Dreyfus-
zaak weder opgev it zou worden. De
familie moet bewfizen gevonden hebben
voor nieuwe misdaden in verband met
de Zaak, en er zou alle reden zjjn voor
een revisie van de uitspraak van Rennes.
Natuurljjk hebben de verklaringen
van Jaurès, dat hjj de zaak Dreyfus
weer aan de orde zal brengen, levendige
belangstelling gewekt. Men weet vol
strekt niet welke nieuwe elementen hjj
ter beschikking heeft; hjj weigert elke
uitlating daarover, zelfs aan zjjn naaste
omgeving. Evenwel neemt men aan
zouals de Parijsche correspondent van
den „Petit Bleu" seint dat de nieuwe
feiten, die Jauiès in de Kamer ter spra
ke zal biengen, niet direct betrekking
hebben op de on chuld van Dreyfus,
maar eerder zullen slaan op de misda
dige handelingen van verschillende anti-
Dreyfusards, in de eerste plaats van
generaal Mercier.
In alle gevallen wacht men met span
ning in het republikeinsche kamp en
met vreezen en beven bjj de nationalisten.
Sedert eenige dagen verricht het
Brusselsche parket in vele boekwinkels
huiszoekingen naar verboden boeken.
De inbeslaggenomen boeken zjjn zoo
talrjjk, dat men in het paleis van justi
tie een heele zaal tot bergplaats heeft
moeten inrichten.
In de vergadering van spoorwegbe"
ambten Zaterdagavond in tPlancius
gehouden, we'd medegedeeld dat de Raad
van Administratie der H. IJ. S. M. aan
het hoofdbestuur der »Ned. Ver. van
Spóor-en Tramwegpersoneel" had mede
gedeeld dat alle eischen door het personeel
zouden worden ingewilligdendatdeMaat
schappij haar personeel niet zou nood
zaken langs de Handelskade goederen
te rangeeren bestemd voor het Blaauw-
hoedenveem en Vriesseveem, de stoom
vaartmaatschappij «Nederland" en de
firma Wm. H. Muller Co
De vergadering werd door vijftien
honderd personen bijgewoond. Aange
nomen werd de volgende motie
«De vergadering van spoorwegperso
neel, gehoord de toezegging der directies
der Spoorwegmaatschappijen; verklaart
dat daarmede aan het solidariteitsgevoel
der arbeiders is voldaan en stelt vast
dat volkomen erkenning der organisatie
is verkregen en verbetering van den
toestand, juicht toe, dat door de kracht
der organisatie is bereikt, wat het doel
der staking was, en besluit daarom de
staking op te heffen."
De voorzitter zeide nog, dat men, nu
het doel was bereikt in het belang van
Amsterdam en van handel en njjverheid
zoo spoedig mogelijk de treinen weder
moest laten rijden; groote belangen
stonden op het spelde kleinhandelaars
hadden nu reeds geklaagd over gebrek
aan waren. Waar spreker om zich hoorde
duisteren van loonsverhooging, zeide hij,
dat het schandelijk zou zijn dezen strijd
met zoo iets te bezoedelen, door het
erkennen der organisaties door de direc
ties zou men daarover later wel kunnen
spreken.
Men moest zich dus naar de meening
der besturen Zondag ochtend te 6 uur
aanmelden waar dit behoort dan zouden
naar de meening der besturen ongeveer
10 uur de eerste treinen wel weder
rijden.
Zondag in den ochtend kwam het
bericht, dat de staking was opgeheven.
De treinenloop nam dan ook zoo spoedig
mogelijk een aanvang. De eerste trein
uit Amsterdam arriveerde alhier met
één reiziger. Die uit Rotterdam vonden
echter nog gedurende den voormiddag
vertraging.
Aan het Station alhier waren veel
nieuwsgierigen. Perronkaarten werden
niet afgegeven. Nog wordt bericht:
Indien wij wel zjjn ingelicht, zou het
ministerie van waterstaat van meening
zjjn, dat aan de directie der H IJ .S. M
de vrijheid moet gelaten worden, die aan
een particuliere maatschappij toekomt,
daar van exploitatie der spoorwegen
rechtstreeks door den Staat hier te lande
nog geen sprake is.
'I Gevolg van deze opvatting zou zijn,
zelfstandigheid van handelen van de
maatschappij binnen de door de wet en
reglementen gestelde voorschriften.
De voorstelling van het Rotterdamsch
Tooneelgezelschap, die Zaterdagavond in
den Schouwburg zou gegeven worden
kon niet doorgaan. De artisten stonden
te 2.9 aan het station te Rotterdam voor
gesloten loketten.
De staking in het transportbedrjjf is
tot een einde gekomeD. Het Bestuur
van den «Bond van Werkgevers in het
Scheepvaartbedrijf" en de vereenigde
veemen en andere transport-onderne
mingen te Amsterdam hebben de voor
naamste eischen der werklieden weten
te vervatten in voor beide partjjen aan
nemelijke voorwaarden waarop de arbeid
zal worden hervat.
Bovenstaand feit, waarvan ongetwijfeld
met niet minder belangstelling zal wor
den kennis genomen dan van het einde
der staking in het spoorwegbedrijf, werd
officieel meegedeeld op de bjjeenkomst
door transportarbeiders in de groote
Koopmansbeurs gehouden.
In den stand van de staking der koet
siers is nog geen verandering gekomen.
Maandagavond was door de stakers eene
vergadering gehouden in d'Geelvinck.
Omtrent het optreden Zaterdagmiddag
op het perron van het station alhier
door het Kamerlid Hugenholtz, deelt de
N. R. C. mededat de heer Hzich aan den
Stationchef was komen voorstellen als
secretaris van het arbeiders secretariaat,
dat volgens hem de leiding hier in han
den had en dat hij, chef, toen de heer
H. eenige rangeeiders had beduid, dat
de staking niet beteekende het onbeheerd
en niet op zijn plaats laten staan van
het materieel, doch dat alles eerst in
orde gebracht moest worden vóórdat het
werk mocht uit zjjn, en die rangeerders
toen weder den arbeid hervatten, hij
gemeend had niet beter te kunnen doen
dan hem te laten meespreken in de
regeling der zaken, omdat dan het best
orde zou worden bewaard.
Gezegd moet, dat de uitslag den chef
in het gelijk stelde, doch tevens dat er
voldoende politie was die evengoed voor
die orde had kunnen waken.
De gemeentelijke gaswerkers te Am
sterdam besloten tot verzending eener
motie, waarbij aan het gemeentebestuur
te kennen wordt gegeven, dat de gas
werkers een „positieve houding" tegen
over de gemeente zullen aannemen,
indien niet ten spoedigste de drijvers
der hydraulische kranen op het handels
terrein, die geschorst werden, daar zij
dienst weigerden in verband met de
staking der dok- en veemarbeiders, in
hunne betrekking worden hersteld.
Gorinchem is ziek. Bijna geen huis
gezin of er liggen een of meer familie
leden met ïnlluenza te bed. Er wordt
geschat, dat 1500 aan die ziekte ljjdende
zijn. Doctoren en apothekers hebben dan
ook volop werk.
In de reclame verzekeringszaak van
de weduwe van den te Rotterdam in
het Steyger verdronken sigarenmaker
tegen een Rotterdamsch dagblad tot
uitkeenng aan haar van de 500.
waarvoor haar man als abonné van dat
blad tegen ongevallen verzekerd was,
heeft het Gerechtshof te 's-Gravenhage
de eischeres niet ontvankelijk verklaard
in haar vorderiug, op grond dat het
dagblad geen uitkeering had te doen nu
het van de „Onderlinge" ie's-Gravenhage,
bij welke de abonné's herverzekerd wa
ren, geen uitkeering ontving. Deze maat
schappij deed geen uitkeering omdat zij
verdrinken op zich zelf nog geen „on
geluk" achtte in den zin der verzekering.
HAARLEM 3 Februari 1903.
Het Museum van Kunstnijverheid
alhier, was gedurende de maand Januari,
wegens de inrichting van de Tentoon
stelling Walter Crane vanaf den 15en
gesloten, vanaf 1 tot 15 Januari werd
het Museum bezocht, door 428 belang
stellenden; uit de aan het Museum ver
bonden boekerjj werden in de atgeloopen
maand 223 boek- en plaatwerken naar
verschillende plaatsen van ons land ver
zonden.