vrij van dienst mocht zjjn), dan na
voorafgaand verlof van de aangewezen
chefs. Deze bepaling bestaat al van de
oprichting der maatschappij af en is
onveranderd gebleven.
In het Sociaal Weekblad deelt prof.
mr. G. A. van Hamel, te Amsterdam,
mede, dat, naar door hem ingewonnen
inlichtingen, bjj de H, IJ. S. M. geen
bepalingen bestaan omtrent termijnen,
die bg het ontslag van het personeel,
hetzjj door, hetzij tegenover dit perso
neel in acht genomen moeten worden.
Wie ontslag aanvraagt, krijgt het, zoo
hg zulks verlangt, onmiddellijk. De
eenige beperkende bepaling is deze, dat
ambtenaren en beambten, willen zij
„eervol" ontslag krijgen, hunne desbe
treffende aanvrage een betalingstermijn
van te voren moeten doen.
Bij het schijfschieten door de infante
rie aan het strand te Vlissingen, is
Donderdag een Belgische zeeloods, die uit
de richting van Westkapelle langs het
strand kwam, door een kogel in liet
been getroffen. De kogel drong even
boven den voet door laars en been heen,
en bleef aan den achterkant in de laars
zitten. De getroflene werd, na eerst in
een woning te zijn binnengedragen, per
rjjtuig naar zijn woning te Vlissingen
gebracht.
Alle vrijheden, den in de kazernes en
elders te Amsterdam aanwezigen troe
pen tot dusver toegestaan, zgn ingetrok
ken. Niemand mag de kazerne meer
verlaten, terwijl ook niet meer toege
staan wordt de militairen in de kazerne
te bezoeken. Vermoedelijk staan deze
maatregelen in verband met de gehouden
vergadering der hoofdbesturen van vak
bonden, ter bespreking van een alge-
meene werkstaking.
Heel Amsterdam sprak een paar
maanden geleden over het geval dat de
vrouw van een bi ievenbestelier liet leven
had geschonken aan een vierling.
De vier kinderen het waren allen
meisjes weiden in het Wilhelmina-
gasthuis verpleegd in eene couveuse en
bijzondere belangstelling hebben de
Amsterdamsche moeders steeds getoond
in de ontwikkeling dezer kleinen en den
toestand der moeder. Thans moeten
we mededeelen dat dezer dagen drie der I
meisjes zgn overleden, terwijl de vierde
in de couveuse verpleegd blijft en men
hoopt haar in het leven te behouden.
De moeder zal binnenkort het gast
huis verlaten.
Vrijdag is te Amsterdam een ver
gadering gehouden door de gecombineer
de spoorwegvereenigingen met het doel
maatregelen te nemen voor het geval
de regeering mocht besluiten een wet
te geven tegen de vrijheid van staken
Verschillende vereenigingen deden zich
vertegenwoordigen. Met nagenoeg al-
gemeene stemmen (de plaatselijke ver
eenigingen namen aan de discussies of
aan de stemming geen deel) werd de
volgende motie aangenomen
„De vergadering, gehoord de bespre
kingen der Verer nigingen van het spoor
wegpersoneel, dat zij, ter wering van
een wet die de vrijheid van staken
aanrandt, den arbeid zullen neerleggen,
en van de Federatie van transportar
beiders en andere vakvereenigingen, dat
ook zg in dat geval tot een werkstaking
zullen overgaan, beduit een comité van
verweer te benoemen, dat een krachtige
agitatie zal voeren ter handhaving der
vrijheid van den arbeider, en roept het
gansche Nederlandsche proletariaat op, j
zich in dezen met de georganiseerde
arbeiders solidair te verklaren!"
Men schrijft aan de Arnh. Ct. niet
uit Arnhem:
Door het gemeentebestuur van een
onzer groole steden is aan den minister
van financiën het verzoek gericht, inzage
te nemen van de aangiften der vermo
gensbelasting harer ingezetenen, ten
einde daarnaar de gemeentebelasting te
kunnen regelen.
Dat de minister hierop wel afwijzend
zal beschikken, behoeft geen betoog, want
de wet verbiedt het eenvoudig. Het is
zelfs bijna ongelooflijk, hoe het gemeen
tebestuur van een stad van beteekenis
zoo weinig op de hoogte kan zijn van
de wet.
Een bewoner van Princenhage zou
verleden Woensdag in het huwelijk
treden. Op den trouwdag was 't hem
echter glad door het hoofd gegaan, wat
hg dien dag zou gaan doen en ffij ging
als gewoonlijk naar zijn werk. Toen de
bruid vergeefs wachtte en haar aanstaan
de echtgenoot niet verscheen, ging men
hem zoeken en vond hem ook spoedig.
Bliksem ja, had hij gezegd, dat is
waar ook, ik zou trouwen vandaag.
't Was toen echter te laat en daarom
huwde de verstrooide den volgenden
dag.
Een zeer ergerlijk feit heeft zich te
Wilnis voorgedaan. Een jongentje van
12 jaren is daar in de woning van eene
weduwe die clandestien drank ver
koopt door een boer uil Kamerik
zooveel sterken drank toegediend, dat
geneeskundige hulp onmiddellijk meest
worden ingeroepen. In bewusteloozen
toestand werd het kind bij zijne ouders
thuis gebracht, nadat hij 6 glazen sterken
drank had ingenomen en van een zwa>e
sigaar, hem door dien boer gegeven,
had gerookt. De zaak is reeds in han
den der justitie.
H AARLEM 24 Februari 1903.
MUZIEK.
Over twee uitvoeringen van kunst
willen wij een enkel woord in het mid
den brengen eri den lof vermelden waarop
zg zoozeer aanspraak hebben.
De Afdeeling Haarlem der Maatschap
pij tot bevordering der Toonkunst heeft
aller dank verdient voor de wijze waarop
zij Mendelssohn's Eliae ten gelioore heeft
gebracht. Goede solisten, een geoefend
koor en eene in alle opzichten goed ver
zorgde instrumentale begeleidingstonden
haar daartoe ten dienste.
Dat mejuffrouw Anna Kappel moest
afvallen was eene teleurstelling. Onge
twijfeld zou zg de sopraanpartij met
meer glans gezongen hebben dan mej.
Betsy Kloos dit deed. Wieo. a. Fillunger
in deze partij heeft gehoord, kon met
alle waardeering overigens voor de gaven
van mej. Kloos niet geheel tevreden
zijn.
De alt partij werd door mej. Jacoba
Dliont bijzonder mooi gezongen. Waarom
was de uitspraak niet wat duidelijker?
Met dit mooie geluid en deze recht
muzikale voordrachtwijze kan mej. Dliont
zich eene voorname plaats in de con
certzaal verwerven. Goede alten zijn
schaarsch.
Mejuffrouw Hermina Scholten stond
niet genoemd onder de solisten. Solowerk
heeft ze dan ook niet verricht, doch de
sympathieke en serieuse wjjze waarop
zij in verschillende kleine ensembles
medewerkte, geven haar recht op eene
extra vermelding.
De Heeren Messchaert en Rogmans
handhaafden zich om een versleten
uitdrukking te gebruiken in hun
alouden roem. Verbeeldeu wij het ons,
of is het zoo, dat Rogmaris bij het
klimmen der jaren Rogmans is van
'52 steeds mooier gaat zingen. Als
een klaroen schalt zgn gezang door de
zaal, even vast als klankvol.
Het koor kweet zich in de meeste
ensembles zeer goed van zijn moeielijke
taak; aan nuances ontbrak het niet,
terwijl de klank evenzeer viel te roemen.
Een der deugden van het Haarlemsch
Muziekkorps is nauwkeurigheid, eene
andere toewijding, van beide weel de
heer Robert een voortreffelijk gebruik
te maken.
Door een en ander mocht de weder
gave van Mendelssohn's aantrekkelijke
werk de aangenaamste herinneringen
achterlaten.
Tot aansluiting bij de Zangvereeni-
ging mogen wij de muzikale krachten
in onze stad opwekken. Immers eene
uitvoering als de hier bedoelde geeft
veel voldoening.
Het Kwartet Zalsman liet zich Zon
dagmiddag in de Kroon hooren met het
programma dat bestemd is voor dea.s.
tournee in het buitenland. In de ver
schillende kwartetten traden de heerlijke
hoedanigheden van den zang in het voor-
deeligste licht. Indien de omstandigheden
aan hun optreden gunstig zijn en de
vermoeienissen van eene lange reis goed
worden doorstaan, twijfelen wij niet
aan het succes van het moedige viertal.
Blijkbaar is er goed gestudeerd, de
stemmen zijn er, een gelukkig gesternte
doe het overige.
De Heer Henk van Breemen wisselde
de vocaal-voordrachten af met eenige
piano solo's en verwierf daarmede den
gewenschten bijval. Indien het Kwartet
ginder wordt ter zijde gestaan door een
pianist, die even mooi als de heer van
Breemen dat deed Schumann's Spani-
tcAet Liedenpiel weet te begeleiden mag
het tevreden zjjn. Dat was inderdaad
superieur werk.
B.
Van dezelfde hand, als een paar
weken geleden ontvingen wij ter plaat
sing het volgende. De naam van den
schiijver is ons thans bekend, doch we
noemen dien niet, omdat altgd meer van
belang is wat men schrjjft, dan wie
schrijft. Met den modelstaat, wordt
volgens begeleidend schrijven een groote
Industrieele Inrichting hier ter stede
bedoeld.
Utopie of Werkelijkheid?
Voor eenige weken bracht een reis
voor zaken mg in Holland, en hoewel
ik dit land geregeld bezoek is mg toch
nimmer het onderscheid tusschen het
kleine land mijner inwoning en Holland
zoozeer opgevallen als juist bij dit laat
ste verblijf; ik vermeende steeds zeer
veel punten van overeenkomst te hebben
kunnen opmerken, totdat ik nu tot de
ontdekking kwam hoe ver mijn vader
land van Holland verwijderd staat in
velerlei opzichten, en hoeveel reden tot
dankbaarheid mijn medeburgers moeten
gevoelen burgers van onzen kleinen
staat te zgn, in plaats van te behooren
tot het zooveel grooter en machtiger
Holland.
Zie Mr. de Red. waar ik nu in Hol-
landsche dagbladen slechts lees en in
gesprekken steeds hoor over dreigende
gevaren en over middelen hoe die gevaren
af te wenden, waar ik hoor van troepen
verzameling als of een buitenlandsche
vgand af te weren was, waar ik hoor
van verdachtmaking en onrust, en dat
alles tusschen burgers van éénzelfde
land daar vraag ik mg af of ik niet
goed doe even de aandacht Uwer lezers
te vragen voor de toestanden in mijn
kleine land, waar we, naar ik durf
beweren, het veel rustiger en kalmer
hebben, dan hier de toestand schjjntte
zijn.
Ons land, Mr.de Red. is klein, is zeer
klein, doch or,ze regeeringsvorm is de
monarchale even als in Holland. Wij
bezitten een grondwet, wij hebben volks
vertegenwoordiging en Ministers, en ons
consulaatwezen is, hoe klein het land
ook zij, over de geheele wereld verspreid.
Met eenige, eveneens kleine, staten staan
wij in zeer nauwe vriendschappelijke
betrekkingen, met de groote mogend
heden leven we in goede verstandhou
ding, en daardoor kan onze regeering
zich geheel wijden aan de behartiging
der binnenlandsche welvaart. Waar
internationale betrekkingen zijn aan te
knoopen of te onderhouden, zendt onze
regeering haar gezanten uit en in de
meeste gevallen kunnen die gezanten
voordeelige handelstractaten met debe
trokken mogendheden sluiten.
Onze, door der. Koning aangestelde,
Ministers worden benoemd voor levens
lang, er zijn bij ons geen Ministerieele
crisissen. Wanneer een onzer cabinets
leden aftreedt is het een persoonlijk,
nooit een collectief aftreden, noodzakelijk
geworden door gemis aan overeenstem
ming tusschen den regeerenden vorst
en dien Minister, betreffende de toepas
sing van de nagenoeg eenige artikelen
onzer Grondwet: „Geen strijd, maar
samenwerking tot algemeen welzijn.'
«Een lichaam is slechts dan gezond
wanneer alle deelen daarvan gezond
zijn."
Wij bezitten een uitgebreid kiesrecht;
ieder mannelijk ingezetene, die een be
paalden tijd zgn burgerplichten heeft
vervuld, is kiesgerechtigd. Het volk kiest
zgn vertegenwoordiöers en die verte
genwoordiging vergadert metdeMinisters
in de door onzen Koning steeds persoon
lijk geleide zittingen der Kamers.
Daardoor is het mogelijk dal de be
zwaren der volksklasse, die in ons kleine
land ook nog worden gevoeld, direct de
hooge regeering bereiken en zooveel
mogelijk worden uit den weg geholpen.
Wie onze schoone residentie bezoekt
en onze ruime gezonde stedrn door
wandelt, onze spoorwegen en kanalen
ziet en de bedrgvige welvaart in ons
geheele kleine land heerschend, aan
schouwt, vraagt menigmalen verwonderd
zich af, hoe net mogelijk is dat dit
landje zoo bloeiend zich ontwikkelen
kan, waar grootere staten met zooveel
ruimer hulpmiddelen zich niet in dezelfde
mate van welvaart kunnen verheugen.
Bij ons in het land is armoede onbe
kend, al bezitten wjj verschil in stand
en vermogen. Ons volk is arbeidzaam en
welvarend niet alleen, doch ons volk is
een volk van «bezitters". Wij hebben
geen »nationaleschuld"doch wij bezitten
een «nationaal vermogen" dat jaarlijks
aangroeit.
Ieder mannelijk burger is in het genot
van een Staats-Levensverzekeringpolis,
hoofdzakelijk dienende om zjjn gezin te
steunen wanneer hij, op jongen leeftijd
stervend, geen gelegenheid heeft gehad
een genoegziam aandeel in het nationaal
vermogen te verkrijgen.
Onze weduwen genieten Staatspen
sioen naar gelang hunner behoeften.
Onze aankomende jonge burgers ge
nieten kostel ios onderwijs, vak- en her-
halingsonderwijs.
Buiten den ook door ons gevierden Zon
dag en kerkelijke feestdagen, worden et-
drie nationale feestdagen bij ons gevierd,
de kosten dier feestviering zgn ten laste
van den Staat.
Bij een jaarljjksche volksver gadering,
gepaard gaande met de opening der beide
kamers door onzen Vorst, die daarbij
meest omgeven is door de leden van het
Koninklijk huis en de gezanten der
bevriende mogendheden, door den Minis
terraad en door alle leden der volks
vertegenwoordiging, is het het voorrecht
van onzen Koning zijn volk mede te
deelen welke nieuwe wetsontwerpen aan
de kamers zullen worden voorgelegd tot
bevordering van het nationaal welzijn,
en tevens de vermeerdering aan te geven
di; het nationaal vermogen het vorig
dienstjaar heeft ondergaan.
De dag der opening onzer Staten
Generaal is een vierde algemeene natio
nale feefldag.
Lands bibliotheek bezitten wij evenals
onze eigen scholen voor ieder kosteloos
toegankelijk.
De ongevallenwet bestaat bij ons se
dert jarenHet Rijk keert bij ons 100%
van het loon aan de invalide arbeiders
uit, daarenboven hebben wij een Rjjks-
fonds voor uitkeering in geval van ziekte
en een Rijksfonds voor het verstrekken
van middelen tot verzorging en bespoe
diging van het herstel der zieken.
Al deze fondsen zijn ten bate van
alle burgers van ons kleine Rjjk.
Wij hebben georganiseerde werklie
densyndicaten; zeer machtige daaronder
zijn de Transportarbeiders en de metaal
bewerkers, evenals in Holland, doch onze
werkliedenbonden bevorderen de wel
vaart in ons land en de goede verstand
houding onderling, niet enkel onder de
leden van één bond, maar tusschen Bond
en Regeering, tot algemeen welzijn.
Mr. de Redacteur, hoewel ons klein
land zoo weinig bekend is. hetbestaa t
de goede instellingen van ons land be-
staan, maar bestaan alleen door, en dit
is geloof ik het punt van onderscheid
in kwestie, zebestaat alleendoor-
dien:
ten eerste: ons Koninklijk huis en
hoogste aristocratie vrijwillig zich eene
belasting heeft opgelegd, een belasting,
bij ons onder een anderen naam bekend,
doch bij U in Holland ongeveer overeen
komend met wat men zoude kunnen
noemen »Eene vrijwillige belasting op
weelde tot algemeene bevordering van
noodzakelijke en nuttige instellingen.
en ten tweede, door de samenwerking
van Volk en Regeering voor het alge
meen welzijn®.
In ons land wordt niets volgens voor
schriften of op bevel opgebracht, doch
de vrijwillige gaven onzer aristocratie
en onzer vermogenden hebben drie prij
zenswaardige toestanden bg ons in het
leven geroepen, en de gevolgen zgn
merkbaar in hetgeen ik U hierboven
mededeelde aangaande ons landje.
Waarom zoude wat bg ons de proef
der praktgk doorstaat ook niet bij U
mogelijk wezen?
Ik gevoel dat het hart mijner lands
lieden van vaderlandsliefde zal zwellen,
wanneer ik hun, van uit den vreemde,
deze regelen, door middel van Uw ook
bij ons veel gelezen blad onder de oogen
