vond men ongeopend op haar kamer
terug, en daai onder was er een van
een oude vriendin. Die eene briet moet
haar dus zoo aangegrepen hebben, dat
zjj de andere ongeopend liet en uitging
om niet terug te keeren.
De rechtbank te Dresden heeft zeke
ren Rasp, een koopman aldaar, een
algemeen gevreesd automobilist, tot de
voorbeeldige straf van vier maanden
gevangenisstraf veroordeeld, wegens het
roekeloos veroorzaken van een ongeluk.
Rasp was met vervaarlijk getoeter op
een groep fietsers ingestoven, zonder in
het minst zijn vaart in te houden, zoo
dat een wielrjjdster met een fiets en al
gegrepen en tegen een telefoonpaal op
was geslingerd. De dame had anderhalve
maand noodig om van hare wonden te
genezen, en zal ook nog een actie we
gens schadevergoeding instellen, daar
haar eene voet nog niet goed te ge
bruiken is. De kilometers-verslinder had
de onbeschoftheid, toen men hem achter
nariep dat de dame gewond was, met
zjjn lichtelijk beschadigde machine voort
te puffen, onder den uitroep: „Ach wat,
zg vergoedt mij de schade aan mijne
machine toch niet!"
Nikolaas Grobler, gedurende 15 jaren
lid van den Vrijstaatschen Volksraad,
kwam den l'2en October voor het rond
gaande hof te Bethulie wegens over
treding der wapenen- en
munitie-ordonnantie, wegens
het in bezit hebben van een hoeveelheid
scherpe patronen.
Het blijkt dat een man, genaamd
Fray, die op zijn plaats, Groot-Zonder
hout, in dienst was om daar een muur
te herstellen, een kist met patronen
vond, dicht bg den muur verborgen
Fray ging naar Philippolis en rappor
teerde zijn vondst, en daar hij niet
terugkwam, zegt men dat Grobler
eenige achterdocht kreeg en drie dagen
lang naar de kist zocht. Toen hij ze
vond, verborg hg haar in een gat in
een mierenhoop, met bedoeling, naar
hij zeide, ze den volgenden dag naar
de stad te brengen. Dien dag evenwel
kwam een troep van de Z. A. diender
macht om de kist op te halen, en deze
niet vindende, ondervroegen zij Grobler.
Hij protesteerde en zeide dat hg zoo
onschuldig was als een pasgeboren kind,
doch later vertelde hij hun, dat hij de
kist gevonden had en wees hun waar
deze verborgen was. Den volgenden dag
werd hg gearresteerd.
Een man, genaamd Bays, die voor
de verdediging opgeroepen was, zeide
dat hij tot het Wolmaransstad com
mando behoord had, dat gedurende den
oorlog in 1901 op beklaagde's plaats
gelegerd was, en daar verscheidene
kisten met munitie verborgen had. Al
deze waren later weggehaald, uitge
zonderd eene, de kist in kwestie. De
beklaagde was toen niet op zijn plaats
en hg wist niets van de geheele zaak.
Nadat andere verklaringen gehoord
waren, sprak de juiy het „niet schul
dig" uit. Dit weid in het hof met
applaus ontvangen, hetwelk echter
dadeljjk onderdrukt werd.
Te Bilbao schijnt de rust weergekeerd.
Maandag zouden alle mg nwerkers weer
aan den arbeid gaan op voorwaarde, dat
te rekenen van 1 Januari het loon per
week zal worden uitbetaald, dat na
drukkelijk verboden zal zjjn voortaan
de arbeiders te verplichten hun levens
middelen in zekere winkels te koopen
en te wonen in bepaalde door de patroons
aan te wijzen huizen, afschaffing van
het trucstelsel dus. Ten derde zal de
gezondheidscommitsie een onderzoek in
stellen naar de waren, die den arbeiders
tot eerste levensbehoeften strekken en
naar de huisvesting der arbeidersgezin
nen.
De regeering heeft deze bemiddelings
voorstellen aan de hand gedaan en
oogenblikkeljjk hebben de stakers toe
gebeten. De patroons waren er aanvan
kelijk volstrekt niet op gesteld voor
sommige wenschen der arbeiders het
hoofd te buigen, maar het schijnt, dat
generaal Zappino hun te verstaan heeft
gegeven, dat hg zeer besliste orders
van de regeering had ontvangen en dat
als de patroons bleven volharden bjj
hun weigering om toe te geven aan de
verlangens van hun volk, de troepen uit
het gebied van de mijnen zouden wor
den weggenomen om te worden samen
gebracht te Bilbao.
Zaterdag heeft te Gorinchem de ont
hulling plaats gehad van het monument
ter nagedachtenis van den oud-luitenant
Gerrit Boldingh, gesneuveld in den Zuid
Afrikaanschen oorlog.
Het gedenkteeken bestaat uit een
monumentale bank, ontworpen door den
bouwmeester Ed. Cuypers, en geleverd
en opgesteld door den heer J. H. P.
Janse te Amsterdam. Het is vervaardigd
van Beiersch graniet; enkele deelen zijn
gepolijst. In de rugleuning zjjn boven
aan gebeiteld de naam Gerrit Boldingh
en plaats en jaartal van geboorte en
overigden. Daaronder is links in een
rechthoek in het kort vermeld zijn da
tum van ontslag uit het Nederlandsche
leger, rechts het tijdstip van vertrek
naar Zuid Afrika en plaats en datum
van verwonding. Daartusschen is een
messing plaat in de rugleuning aan
gebracht, waarop de wapenschilden van
Nederland en Oranje Vrijstaat, waar-
tusschen een symbolische voorstelling:
de kever, als symbool van de weder
opstanding en de treurbloem.
De oud president Steijn van den
Oranje-Vrijstaat zond het volgende tele
gram: dVergun mg hulde te brengen
aan de gedachtenis van mijn vriend
luitenant Boldingh. Als krijgsman was
hij een eer voor land en volk, als mensch
een voorbeeld voor allen. Ik zal hem
nimmer vergeten."
Op den 16en December 1901, ontving
hij, bij het overtrekken van de spoor
baan tusschen Hannover Road en Taai-
boschfontein Statie in de Kaapkolonie
een noodlottig schot door de maag.
Zwaar gewond werd hij door de En-
gelschen gevangen genomen en vervoerd
naar het hospitaal te Nauwpoort, waar
hij drie dagen later, alzoo 19 December
1901, slechts 30 jaren oud, overleed.
Uit het thans verschenen jaarboekje
van de Maatschappij tot Nut van 't
Algemeen blijkt, dat de Mij. op 31 Juli
j.l. telde: 291 departementen met 12,698
leden en begunstigers, 139 buitenge
wone leden, 5 vereenigingsleden en 213
eereleden. (Een jaar te voren beliep het
getal gewone leden 12,791, verdeeld
over 219 departementen). Onder de in-
stellingen der departementen worden
o.a. vermeld17 begrafenisfondsen, 79
bewaarscholen, 34 bibliotheken voor
jongelieden, 26 floraüavereenigingen, 24
hulpbanken, 28 scholen voor handen
arbeid, 33 scholen voor vrouwelijke
handwerken, 147 spaarbanken, 31 tee-
kenscholen en 308 volksbibliotheken.
Zooals eenige dagen geleden is mede
gedeeld hadden de spekslagers te 's-Gra-
venhage besloten, te beginnen met
November, des Zondags hunne winkels
gesloten te houden, in 't belang van
de Zondagsrust van hun personeel.
Slechts eenige spekslagers bleven weiger
achtig en gaan door met Zondags te
verkoopen. Dit gaf Zondag in den Haag
aanleiding tot oploopjes voor de winkels
van laatstbedoelde patroons. Slagers
knechts nl. hadden zich daartoe Zondag
ochtend op het Binnenhof verzameld,
om vandaar door de stad te trekken
en betoogingen te houden voor de
huizen van de niet-sluiters. Ook werden
onderweg strooibiljetten verspreid, waar
in verzocht werd deze patroons te boy
cotten.
Vrijdagavond om vgf uur verliet het
gezin van het hoofd der school te Garn
werd (aan het Reitdiep) de woning om
de familie te Zoutkamp te bezoeken.
De kosterie werd dus geslotenom elf
uur 's avonds bemerkte een voorbij
ganger niets bjjzonders en om twaalf
uur stond het gebouw in volle vlam.
Bgna niets is van den verzekerden
inboedel gered. De boeken der kerk
voogdij zgn verbrand. Vermoed wordt,
dat inbrekers hier aan het werk ge
weest zgn en hun daad door brand
wilden verbergen.
De Amersfoortsche kermis heeft ook
weer dit jaar een droevig einde geno
men. Werd Zaterdagavond reeds een
burger, B., in de Arnhemsche Straat
ernstig in den arm gesneden door een
infanterist, legen 12 uur 's nachts stak
de huzaar K. F. M. den burger Gerrit
Hooft zoodanig met een mes in de
borst, dat de long geheel doorboord
was en de dood vrij spoedig intrad.
M. is afkomstig van Vaassen. Een vol
ledige bekentenis heeft hg nog niet
afgelegd. Zondagavond is hij door de
politie aan de militaire autoriteiten
overgeleverd, terwijl het ljjk van den
verslagene naar het militaire hospitaal
is vervoerd om geschouwd te worden.
H. M. de Koningin en Z. K. H. de
Prins zijn voornemens na hun terugkeer
op het Loo (7 dezer), nog ruim een
maand aldaar te blijven. De koninklijke
familie zou dus tegen de helft van
December in de residentie terugverwacht
kunnen worden.
H. M. de Koningin-Moeder denkt na
afloop van Haar buitenlandsche reis een
achttal dagen op het Loo door te bren
gen.
Directeuren der Maatschappij van
ng verheid hebben aan den minister
van birinenlandsche zaken een adres
gericht, waarin zij dezen verzoeken het
daarheen te willen leiden, dat eene com
missie van theoretisch en practisch ont
wikkelde personen, van wie verwacht
kan worden, dat zij met zaakkennis
eene wereldtentoonstelling zullen be-
studeeren, van regeeringswega naar St.
Louis wordt gezonden met de opdracht
om aan de regeering een rapport in te
dienen omtrent al datgene wat daar voor
de Nederlandsche ng verheid geacht kan
worden van belang te zgn.
HAARLEM 3 November 1903.
Het druilige weer houdt aan, geen
zonnetje komt het menschdom opvroo-
lg ken, alles en ieder in een toestand
van mistroostige klamheid. Voor vuur
aan den haard is 't geen weer, zonder
kachel deugt 't ook niet. Alles is erop
ingericht den winter te gemoet te gaan,
winkels en magazijnen stallen hun win-
tergoederen uitde winter komt niet.
Er zijn er ook, die den sneeuw- en
ijstijd met zorg te gemoet gaande
werkloozen zonder en met eigen schuld,
want er begint gebrek aan werk te
komen voor die der eerste categorie.
Wat zal men zeggen van de mannen,
die hun werk verlieten. Beginne men
aan te nemen dat zij in de woelige
Aprildagen meenden het algemeen wel
zijn te dienen met het werk testaken,
enkelen uit eigen inzicht, verreweg de
meesten onder den indruk van het
oogenblik. Laat men meenen dat zij,
zich sterk gevoelende, de gelegenheid
hebben laten voorbijgaan om het werk
te hervatten, maar ook niet vergeten,
dat sedert hen een half jaar vol ont
bering van allerlei aard over het hoofd
is gegaan en wat te doen nu de winter
in aantocht is! Hoe hard moet het den
mannen gevallen zijn gedurende een
halt jaar volkomen af hankelijk geweest
te zijn van goedwilligheid.
Nu kan men in meening verschillen
omtrer.t het minder of meer strafbare,
maar hierin moet men overeenkomen,
dat wanneer straf noodig was, die nu
dan toch wel mag geleden geacht worden.
Thans moet de tgd gekomen zgn om
de menschen in de gelegenheid te stellen
optebouwen, wat zij, in het bewustzijn j
van hun plicht te doen, hebben afge
broken. Welke straf duurt eeuwig!
Reeds heeft men zich tot het Ge
meentebestuur gewend om werk voor
hen. Kan men een Gemeentebestuur ten
kwade duiden, dat het liefst geen men
schen gebruikt, die meenen, dat de
publieke zaak beter gediend wordt door
staken dan door werken?
In den Gemeenteraad van Woensdag
komt een verzoek in behandeling om
voor hen de prijzen der cokes lager te
stellen. Het Dagelgksch Bestuur advi
seert afwijzende beschikking, in de eerste
plaats in deze betoogende, dat er misbruik
van zou kunnen gemaakt worden.
't Is hard, maar kan het Gemeente
bestuur anders. Zou er nu heelemaal niets
op te vinden zijn om de stakkers te
gemoet te komen, b.v.b. een fondsje te
vormen waaruit de cokes voor een kleine
veertig gezinnen geheel of gedeeltelijk
kunnen bestreden worden.
Als er een paar honderd gulden bjjeen
was, dan kon men een aardig eindje
opschieten. Wie neemt in deze het
initiatief?
Woensdag komt ook in den Raad
het punt Kindervoeding. HetHaarlemsch
Arbeiders-Secretariaat vraagt subsidie
voor de Vereeniging die zich ten doel
stelt het verschaffen van warm voedsel
aan behoeftige schoolkinderen.
Nu heeft men nooit vernomen, dat
deze werkelijk nuttige Vereeniging zelf
zich tot den Raad heeft gewend om
nadere hulp, zeker van meening, dat
het particuliere initiatief kan en wil
voorzien in de behoefte, zóó, dat het nog
nooit is voorgekomen dat een werkeljjk
behoeftig kind moest worden afgewezen.
En als er misschien eens een tekort
mocht zijn, dan behoeft men niet bg de
gemeentekas te komen tot heden is een
beroep op de welwillendheid nog nooit
te vergeefs geweest als het voor behoef
tige kinderen werd gedaan.
Nu vraagt het H. A. S. subsidie voor
twee dagen per week, omdat de Vereeni
ging slechts vier maaltijden elke week
verstrekt. Waarom vragen de Heeren
niet voor drie dagen, 's Zondags kan
een kind toch ook honger hebben, maar
't malste is, dat subsidie gevraagd wordt,
zonder dat men weel of de Vereeniging
er van gediend blieft.
Men stelle zich den gedachtengang
der Vereeniging aldus voor: Ouders A,
of B, of C, ge hebt kinderen, die ge
volgens de Wet behoort te onderhouden.
Nu laten uw omstandigheden niet toe
om in het winterseizoen aan dien plicht
naar behooren te voldoen. Wij willen
U steunen voor de grootste helft dei-
week, de overige dagen moet ge zelf
aan Uw wettelijke verplichtingen vol
doen.
Zie, zóó wordt den tjjdelgk behoeftige
gedurende een week of veertien gesteund,
zonder hem geheel van zgn plicht te
ontheffen, wat we niet zoo mal vinden.
Denkt men er anders over, meent men,
dat Staats-of Gemeentekas in alles
moeten voorzien, laten dan de Heeren
van het H. A. S. aanvragen geld voor
zeven dagen warm voedsel met geschikte
lokaliteit voor toebereiding, verbruiks-
zalen met servies en bediening.
Als dat dan is toegestaan zgn de
Heeren pas op den weg, want dan ligt
nog heel wat op hun lijn.
Maar dan hebben zij de ouders van
hun rechten en plichten beroofd, de
eenheid van het huisgezin vernietigd,
den particuliere weldadigheidszin een
moreele plicht te niet gedaan.
PrachtigAllen voor één den Staat;
één voor allen, het individuopgelost
in het begrip de Staat niets meer te
beteekenen, niet meer te zorgen, niet
meer te strjjden.
Mogen wjj voor de eerste schrede op
dien weg bewaard blijven, want het be
gin is bekend, maar niet den geheelen
weg en veel minder het eind.
VERGADERING van don Baad der
Gemeente Haarlem,
op Woensdag 4 November 1903, des
namiddags te lVs ure,
STATENZAAL (Prinsenhof).
De volgende stukken en punten zullen
aan de orde worden gesteld:
1. Mededeelingen en ingekomen stuk
ken.
Adres J. L. J. Staal, eervol ont
slag onderwijzer.
2. Voorstel B. en W.W. vaststelling
tarief onderstand 1904.
3. Id. id. id. lijsten art. 2 Verordeningen
verleenen pensioen enz. en wijziging
Verordening pensioen weduwen en
weezen.
4. Id. id. adres F. J. T. van Keeken,
beëindiging vergunning plaatsing
kiosken.
5. Id. id. beschikbaarstelling gelden
uitbreiding waterleiding Stads Ar
men- en Ziekenhuis.
6. Id. id. id. id. werken gebouw Hoogere
Burgerscholen.
7. Id. id. ontslag H. C. Caalen huur
walgrond Donkere Spaarne.
8. Id. id. nadere vaststelling besluit
rooiingsljjn enz. perceel Kleine Hout
weg F. No. 8943.
9. Id. id. adres Roes en Goemans,
verbetering weg Leidsche Vaart.
10. Id. id. id. eigenaren en bewoners
perceelen Ruychaverstraat, verbe
tering bestrating.
11. Id. id. herziening «Bepalingen dienst
gemeentereiniging."
12. Id id. adres D. A. Frgn e. a., be
schikbaarstelling cokes tegen ge
deelde kostprijs.
13. Id. id. onbewoonbaarverklaring per
ceel Begijnhof No. 7.
14. Id. id. id. id. De Witstraat No. 48.
