Nieuwsberichten.
krachten overschat; van algemeene sta
king geen sprake, want de regeering
beschermde wie werkte en voorzag zoo
veel mogelijk in het publiek verkeer.
Toen 10 April de stakingswetten
waren aangenomen, werd de staking
opgeheven.
De gevolgen bleven echter niet achter.
Groote oneenigheden in de arbe.ders-
partij, uitsluiting van veel personen, die
zich niet op tijd tot het hervatten der
werkzaamheden hadden aangemeld, met
al de ellende hiervan door de gezinnen,
vroeger in welstand, thans in omstan
digheden die hulp dringend noodzakelijk
maken.
Veel zal er nog vergeven en vergeten
moeten worden. Men bedenke dat zjj
op een weg geleid zijn, waar zij uit
zichzelf niet zouden gekomen zijn.
Met den wetgevenden arbeid ging
het niet zoo snel, als men in verband
met de regeeringsplannen, had mogen
verwachten.
Onder de gewichtige w ,-tten, rekenen
we die op de vernieuwing van het oc
trooi der Nederlandsche bank, waarbij
de Staat zich eenige voordeelen bedong,
maar het muntbiljetstelsel in handen
der bank stelde en het bankpapier tot
wettig betaalmiddel verhief.
De sociaal-democratische afgevaardig
den deden door hun eigenaardig op
treden in de Kamer nog al van zich
spreken. Een stille kracht de beste
ging tot heden niet van hen uit. Het:
Alles voor den Arbeider doet
meestal die vertegenwoordigers de oogen
sluiten voor andere belangen.
Zeker zou ons overzicht zeer onvol
ledig zjjn, als niet in dankbare her
innering werd gebracht, dat het in deze
maand vijf en twintig jaar geleden is
dat. H. M. Koningin Emma lief en leed
met het Nederlandsche Volk deelde,
Nederland aannam als haar tweede
Vaderland, na den dood van den Koning
met ernst en toewijding het Regent
schap bekleedde en onze Koningin Wil-
helmina tot de taak, die haar wachtte,
opvoedde op een wijze verheven boven
allen lof en blaam, reden genoeg om
onze aanhankelijkheid aan de voor
treffelijke Vrouw waar dit pas geeft te
betoonen.
Leed Nederland onder de gedeeltelijke
dienstweigering, ook onze gemeente was
er bij betrokken door de stakingen de
Centrale Werkplaatsen der H.IJ^.M.
waar honderden hun brood verdienen,
waardoor ook hier het aantal uitge-
slotenen niet gering was en de gelden
ter ondersteuning slechts tragelijk vloei
den. Hoeveel er ten deze geleden is en
nog geleden wordt in vroeger welge
stelde gezinnen, wie zal het weten!
De regeling der gemeentegrens is nog
niet tot eenig slot gekomen. Men zou
zoo meenen, dat het gemeentebelang
sneller afdoening van zaken eischte,
maar zeer zeker ligt de schuld niet bij
ons gemeentebestuur.
De bouwlust bleef te Haarlem bestaan.
Enkele plannen, waarvan men hoorde,
kwamen niet tot uitvoering, misschien
wel onder den invloed der financieele
ongelegenheden tengevolge van het fout
gaan van de twee belangrijke financieele
instellingen hier ter stede, waarvan de
gevolgen zich in breeden kring deden
gevoelen.
Tot de kwesties, welke óók een lijdens
geschiedenis achter zich hebben, brengen
wij de pensioensregeling voor gemeente
ambtenaren, in 4903 tot stand gekomen.
Van een knellende boei werd de Ge
meente ontslagen toen zjj op 1 Januari
ontslagen was van het contract met de
Imperial en zij het bedrjjf der gasfabri-
katie zelf opvatte, tevens, zjj het ook
met groote geldelijke opoffering, erdoor
in het bezit gerakende van een uitge
strekt, welgelegen bouwterrein, waarvan
een nieuwe Maatschappij gratis een drie
duizend Meters hoopt te ontvangen, voor
den bouw van een nieuwen Schouwburg.
Of de Raad er op in zal gaan, nu
onder zekere voorwaarden aanbiedingen
zjjn ingekomen tot het afdoend verbe
teren van den bestaanden Schouwburg,
mag betwijfeld worden.
Tot de voorname bouwwerken in 1903
tot stand gekomen behoort de nieuwe
Catharjjnebrug in Mei in gebruik geno
men, terwijl in September het Volks-
douchebad op het Leidsche Plein gereed
kwam, dank zij de gemeentelijke rente
garantie.
Door het overlijden van den HeerH.
F. van Thiel verloor onze gemeenteraad
een ijverig en voortvarend lid. In zijn
plaats werd verkozen de Heer J. L. E. I. ij
Kleynenberg. Wegens vertrek uit de
gemeente zegden de Heeren S. Roog en
Dr. H. D. Tjeenk Willink het lidmaat-
schgp op. Onze Raad mist in hen twee
uitstekende werkkrachten, volkomen ge
schikt om de Burgerij ten Stadhuize te
vertegenwoordigen.
Nog traden uit den Raad de Heéren
Laane en de Lanoy, die zeker wel op
hunne wijze de gemeentebelangen be
hartigd zullen hebben en zoo staat dus
de gemeente aan den vooravond van een
tusschentjjdsche verkiezing, grooterdan
ooit te voren.
Bij enkele Raadsleden mist men zoo
ongaarne den parlementairen zin, zoo
gewenscht in een college, bestemd om
door onderlinge samenwerking werk
zaam te zijn in het publiek welzijn.
Soms vergeet men het aanslaan van den
goeden toon, niet gedachtig aan de
waartieid dat de toon de muziek maakt.
Natuurlijk geeft dit soms aanleiding tot
prikkelbaarheid, terwijl ook de breed
sprakigheid van sommige leden dikwijls
de snelle afwikkeling der zaken in den
weg staat.
Met de Statenzaal heeft de Raad nu
een geheel jaar proef genomen. De alge
meene opinie is, dat zij niet geschikt is
voor Raadszaal, vooral niet als men
terugdenkt aan de deftige zaal in 't
Raadhuis, zooveel beter, waar 't ver
lichting, verwarming, ventilatie, acou
stiek engezelligheid betrof.
Werd boven opgemerkt, dat de finan
cieele gevolgen der geldelijke uitbar
stingen zich in ruimen kring deden ge
voelen, duidelijk bleek dit aan de afge
nomen koopkracht der ingezetenen, waar
van de neringdoenden, toch al zwaar ge
drukt, het nadeel ondervonden. Veel werd
in dien stand geklaagd over kleiner om
zet, dus minder winsten, waardoor de
balans over 1903 bij velen een treurige
figuur zal vertoonen.
Hopen wij ook voor hen op betere
tijden.
Ten opzichte van kunst was voor
Haarlem nieuw, de oprichting van Het
Haarlemsch Tooneel, Directie Louis
Bouwmeester, wat in zooverre een aan
winst is voor het tooneellievend publiek,
dat het aantal gezelschappen, dat hier
goede voorstellingen geeft, met een is
vermeerderd en wel met een, dat Haar
lem gelegenheid biedt van de groote
kunst van den vorst onzer artisten te
kunnen genieten. Met het mooie plan
om de prémières hier te geven is ge
broken.
Voor het overige doet hier het artikel
muziek opgeld. Men zou mogen vragen
hoe 'l mogelijk is, dat het publiek de
menigte vocale en instrumentale muziek,
te dezer stede gpgeven, behoorlijk ver
werkt.
De correspondent van de Daily Tele
graph te Petersburg verzekert dat de
oorlogspartij in Rusland aan de winnende
hand is. De Tsaar moet, in weerwil van
zijn groote vredelievendheid, gereed
staan, toe te geven
Van bemiddeling kan geen sprake
zijn, daar geen van beide partijen iets
van dien aard wenscht. De afgrond tus-
schen de Japansche en de Russische
opvattingen wordt hoe langer hoe wijder.
Maanden geleden had de kwestie van
de overheerschende macht in Korea
langs den weg van geven en nemen
opgelost kunnen worden, maar dat is
niet langer mogelijk.
Een treurig geval, dat nog niet tot
opheldering is gekomen, heeft zich te
Zutphen den Tweeden Kerstdag voor
gedaan. Toen de familie D. 's ochtends
uit de kerk thuis kwam, vond zjj de
dienstbode niet. Bij onderzoek bleek,
dat het 22-jarig meisje in den tuin be
wusteloos lag met een kleine hoofdwonde.
Ondanks alle medische hulp is het meisje
nog steeds bewusteloos. De hoofdwonde
is van zeer geringe beteekenis en is ook
geen schotwond. Het vermoeden, dat
het meisje door een onvoorzichtig afge
schoten flobertkogel zou getroffen zijn,
is dus niet bevestigd. Van aanranding
was ook geen spoor te ontdekken.
Men houdt het er voor, dit de dienst
bode in den tuin onwel is geworden
en bjj haar val zich aan de slaap ver
wond heeft. Haar toestand is ernstig.
Kunstmatig wordt haar voedsel toege
diend.
Na vijf of ze3 etmalen van vorst, overal
jjs, de scheepvaart gestremd, de schaat-
senliefhebbers in hun element. Donder
dag was de IJsbaan geopend, een mooie
baan, goed schoon gehouden, veel publiek.
Op de overige wateren, voor zoover de
schipperij niet de vernielende hand op
't ijs had doen werken, veel rijders. De
Amsterdamsche vaart, anders een Eden
voor den rijder, is voor dezen winter
gedeeltelijk onbruikbaar.
Op de vijvers van het Amsterdamsche
Vondelspark en het waterinde nabjjheid,
was het ijs bjjzonder mooi en honderden
bewogen er zich lustig heen en weer.
Het bekende zwanenpaar behielp zich
met een uitgespaard plasje van een meter
of drie in den. grooten vijver.
Levert het ijs in onzen omtrek niet
veel bezwaar, te Rotterdam ondervindt
de groote vaart nogal belemmering door
het zware ijs op de Maas, waardoor men
reeds veel schepen naar de Maashaven
heeft moeten sleepen.
Ook elders ligt de Maas voor een deel
dicht
Te Spaarndam is het schutten beperkt
tot de kolksluizen, op het Noordzeekanaal
doet de jjsbreker dienst.
Op den Rijn Zaterdag wat drijfijs.
Hoewel het water zonder wind isdicht-
geloopen klaagt de schaatsenrijder over
wakken.
Een twintigjarig jongmensch te Beets,
heeft er al het leven bij ingeschoten en
te Nieuwenhoven ook een offer en zoo
verneemt men meer treurige gevalltn.
Reeds Zaterdag hebben eenige Mar
kers het gewaagd, van hun eiland af
per schaats het vasteland te bereiken;
het is hun gelukt.
In het noorden is men druk doende
aan het organiseeren van wedstrijden.
Naar men uit Assen bericht, hebben
zoowel H M. de Koningin alsZ.K.H. de
Prins der Nederlanden den wensch te
kennen gegeven om eens de Drentsche
venen te aanschouwen, zoodat het niet
onwaarschijnlijk is, dat te eeniger tijd
het Koninklijk echtpaar een bezoek aan
de veenstreken in die provincie zal bren
gen.
Aan de hardrijderij op schaatsen op
de ijsbaan te Hoofddorp gehouden is
deelgenomen door 27 personen.
De eerste prijs 25 gulden is gewonnen
door Schelling te Amsterdam; de tweede
prijs 10 gulden door P. Bosse te Ouder
Amstel; de derde prijs 5 gulden door
K. Bosse te Ouder Amstel.
HAARLEM 5 Januari 1904
Aan het postkantoor Haarlem, en
de daaronder ressorteerende, hulpkan
toren werd gedurende de maand De
cember 1903, Ingelegd f 10801.06.
Terugbetaald f 94535 57.
Het laatste, door dat kantoor uitge
geven, boekje draagt het nummer 30851.
Het Museum van Kunstnijverheid
alhier, werd bezocht gedurende de maand
December door 550, gedurende het jaar
1903 door 8813 belangstellenden.
Uit de aan het Museum verbonden
boekerij werden in December 239, ge
durende het afgeloopen jaar 2145 boek
en plaatwerken naar verschillende plaat
sen in ons land verzonden.
Het ijsfeest op de baan der IJsclub,
Zaterdagavond, heeft algemeen genoegen 1
gegeven. Veel rijders, mooie baan en
goed verlicht.
Schakels, vrooljjk spel van den
huiselijken haard in 4 bedrijven door
Herm. Heyermans Jr. werd Nieuwjaars
avond in onzen Schouwburg door Haar
lemsch Tooneel, Directie Louis Bouw
meester, gegeven.
Vrooljjk spel bittere ironie!
»Schakels," een drama met hier en
daar een glimp van vrooljjkheid, en nu
en dan een schuin gezegde is een aan
eenschakeling van huiselijke kjjfpartijtjes,
die wel eens wat erg gezocht zijn en bij
de haren erbij gesleept worden. Zoo is
o.a. de scène tuRschen Jan- Duif en zijn
vrouw over een grogje min of meer
misselijk.
Vele tooneel! jes, op zichzelf wel typisch
en teekenend, hadden zonder schade voor
het geheel uit het stuk gemist kunnen
worden. Wij onderschrijven dan ook
gaarne de opmerking van iemand dat
dit nieuwe werk van Heyerman als 't
ware een aaneenschaking van ,Falk-
landjes" is. Inhoud: Een Smidsbaasje,
Pancras Duif, dat zich door werken en
speculeeren heeft opgewerkt tot eigenaar
van een groote' fabriek, zet deze zaak
om in een Naaml. Venn., wiarvanzjjn
zoon directeur woidt. Hijzelf wordt com
missaris, heeft dus niets meer te doen,
voelt zich eenzaam, heeft behoefte aan
huiselijkheid en wenscht te hertrouwen.
Dit plan vindt geen genade in de oogen
van zjjn kinderen een laaggeestig,
slechts hun eigenbelang zoekend troepje
te meer doordat hij zjjn oog heeft
laten vallen op zijn huishoudster d-e een
onecht kind heeft. De waardige familie
weet het huwelijk te verhinderen; de
huishoudster trekt zich terug en Pancras
Duif zit verstompt en vertwijfeld in
eenzaamheid neer.
De Heer Louis Bouwmeester speelde
zooals wij dat van hem gewend zjjn;
ook de overige rollen waren in goede
handen. Het kwam ons voor, dat de Heer
Bouwmeester Jr. alsfatt erige,kwasterige,
schreeuwerige student een beetje over
dreef en er nog meer kwibus van maakte
dan de auteur bedoeld heeft. De op
komst was bevredigend.
VËBQADËHING van den Raad der
Gemeente Haarlem,
op Donderdag 7 Januari 1904, des
namiddags te 1 t/s ur®,
STATENZAAL (Prinsenhof).
De volgende stukken en punten tullen
aan de orde worden gesteld:
1. Mededeelingen en ingekomen stuk
ken.
Procesverbaal opneming boeken en
kas Gemeente Ontvanger.
Adres onderwijzer le kl. kostelooze
school litt. A. om eervol ontslag.
2. Voorstel B. en W.W. beschikbaar
stelling gelden bouw Zesde Tus-
schenschool en bewaarderswoning.
3. Id. id. aanwijzing plaats houten
hulpschool.
4. Id. id. regeling termijn voor wedu
wen van gemeente-ambtenaren, om
in aanmerking te komen voor on
derstand.
5. Id. id. verleenen onderstand aan
weduwen van gemeente ambtena
ren.
6. Id. id. nadere regeling pensioen
P. J. Kuyper.
7. Id. id. beschikbaarstelling gelden
vermeerdering aantal .ovens enz.
gemeente-gasfabriek.
8. Id. id. versterking post volgno. 207
begrooting 1903.
9. Id. id. vaststelling reglement voor
werklieden en daarmede geljjk ge
stelden in dienst der gemeente.
10. Id. id. adressen S. van den Bos,
behouden uitbouw.
11. Id. id. adres P. J. Schwartz, be
houden bovenbouw stadsmuur Am
sterdamsche Poort.
12. Id. id. nadere regeling jaarwedde
Directeur H. B. scholen met 5 en
3 jarigen cursus.
13. Id. id. wijziging verordening rege
lende den rang enz. kader politie.
14. Id. id. machtiging onderhandsche
aanbestedingen.
15. Id. id. aanvulling raadsbesluit d.d.
5 September 1893 no. 7.
16. Id. L. Modoo en J. L. E. I. Kleij-
nenberg, vergoeding pensioensbij
dragen aan onderwijzend personeel.
17. Benoeming Regent bewaarschool
voormalige Barbara-gasthuis.
18. Id. lid Commissie van Toezicht Ste
delijk Museum.
19. Voordracht B. en W.W. bevordering
onderwijzend personeel tot onderw.
le kl.
20. Id. id. benoeming twee onderwijzers
Zesde Tusschenschool.
21. Id. id. id. onderwijzer Vijfde Tus
schenschool.
22. Id. id. id. onderwijzeres en onder
wijzer kostelooze school litt. A.