wel meer met dergelijke tegenstanders te
doen heeft gehad, zal er niet door van
zijn stuk worden gebrachj en de ver
richtingen der Japanaers zullen geen
invloed oefenen op den verderen loop
van den oorlog.
De Russche verliezen bij Liaojang
schat men op zestien duizend man. De
stad zelf is een uitgebrande puinhoop,
f» Men acht het een meesterstuk als het
Koeropatkine gelukt zich voorloopig van
de Japanners te ontslaan.
Koeropatkin meldt aan den Keizer,
d.d. 5 dezer: Heden is het leger met
goed gevolgd naar het noorden gegaan
en heeft het zich onttrokken aan den
gevaarvolien toestand, waarin het zich
bevond doordat het bij geringe fronts
uitbreiding, zoowel aan het front als op
den linkervleugel, door den vijand be
dreigt werd. Den geheelen dag zij ri er,
vooral op den linkervleugel, onbeduidende
schermut-elingen in de achterhoede ge
weest. Oaze verliezen zijn heden tegen
de 100 man.
De blokkade van Port Arthur blijkt
zoo onvoldoende, dat pas weer een schip
met meel voor het garnizoen kon binnen
komen. Aan paardenvoeder is groote|
behoefte.
Een vernieuwde aanval op de vesting
werd in het vooruitzicht gesteld, doch
nadere berichten bleven uit.
Een Engelsche specialiteit voor mili
taire zaken ziet niet in, dat Koeropatkin
zoo gemakkelijk door den Japanschen
generaal zal losgelaten worden en wel
omdat er een groot bezwaar bestaat in
het overtrekken van een breede rivier,
wat voor de ontzettende Russische troe
penmassa bijna onmogelijk wordt geacht.
De Daily Chronicle verneemt uit
Tsjifoe: Er liggen nu te Dalni tien
duizend zieke en gewonde Japanners;
meer dan de helft lijdt aan beri beri,
Er is groote sterfte.
Er zullen uit St. Petersburg onver-1
wij ld bevelen gegeven worden tot het
op roepen van massa's reservisten' Van
goed ingelichte zjjde wordt heden ge
meld dat behalve de troepen die den
Siberischen poorweg bewaken, 315,000
man naar Mantsjoeaije gezonden zijn
sedert het begin van den oorlog (met
inbegrip van het le leger corps), deze
troepen zijn nog niet alle op het ge
vechtsterrein aangekomen. Tegen het
einde van October zullen het 4e, 8e en
13e corps, gezamelijk 192.000 man sterk
op het oorlogsterrein aangekomen zijn,
ook krijgt Koeropatkin nog 1100 kanon
nen voor het einde van September.
Over de Russische Oostzeevloot blij
ven tegenstrijdige geruchten loopen.
Volgens den een zou de vloot over een
week uitzeilendaarentegen komen uit
Odessa en Sewastop >1 berichten die er
op wjjzen dat men voorloopig het plan
tot uitzending van de vloot heeft laten
varen.
Koeropatkin doet het voorkomen, als
of zijn terug trekken bij Liaojang in
orde heeft plaats gehad, maar volgens
de partikuliere berichten loopt hij nog
steeds gevaar ingesloten te worden. Het
plan schijnt te zijn tot Charbin terug
te gaan, zeoals in het oorspronkelijke
veldtochtplan was bepaald. Het ligt vijf
honderd mijlen van Moekden en zeer
gunstig gelegen tot het ontvangen van
de nieuwe troepen.
Men schat de Russische verliezen op j|
31 Augustus, 1 en 2 September op
21,300 dooden en gewonden.
Een gedeelte van het Russische leger
dat op Moekden terugtrekt langs den
rijweg, loopt gevaar te worden afgesne
den. Vier-en-twintig uur lang hebben
de Japanners de Russische troepen giste
ren van de heuvelen oostelijk van den
weg met bommen bestookt. Een oogen
blik heeft hun infanterie een groot blok
Russische infanterie aangetast. De Russi
sche artillerie werd naar de heuvelen
getrokken, waar zij manoevreerde in
een lijn evenwijdig met die van de Ja-
pansche en de terugtrekkende troepen
in de flank beschermde. Troepen, ka
nonnen en trein vielen Moekden bin
nen langs den straatweg en per spoor.
Een groot gedeelte van den tros werd
achtergelaten, doordien de wegen, ten
gevolge van den hevigen regenval in een
schrikkeljjken staat verkeerden. Het
voornaamste gedeelte van het leger ont
ruimt Moekden en trekt noordwaarts.
Uit alles blijkt, dat het Koeroki niet
gelukt is de Russen op hun terugtocht
tegen te houden. Zjj hebben alle bruggen
achter zich verbrand om den Japanners
de achtervolging te bemoeieljjken, al hun
troepen waren over de Taitse getrok
ken. Koeropatkin is dus de Japanners
te vlug af geweest.
Te St. Petersburg is men zeer onte
vreden op Alexejef wegens zjj n aandrin
gen om bij Liaojang zich tegen den vij
and in actie te begeven, het gerucht
gaat dat hij terug geroepen zal worden.
Koeropatkin seint, dat het leger zon
der hindernissen Moekden heeft bereikt,
in welks omstreken het nu is opgesteld
met zijn achterhoede op 25 K.M. zuid
waarts. De terugtocht had plaats on
der pressie der Japtmners, die met de
Russische achterhoede een reeks gevech
ten hadden, waarbij echter geen ern
stige slag werd geleverd. De generale
staf acht een grooten slag onder de
muren van Moekden binnenkort onver
mijdelijk.
Terwijl een nader ontvangen rapport
van Koeropatkin melding maakt van
de waarschijnlijkheid, dat er in den om
trek van Moekden nog zwaar gevochten
zal moeten worden, weet een Peters-
burgsche correspondent al te vertellen
dat er reeds een groote slag aan den
gang is bij die stad. Daar zou het le
corps, onder generaal Meyendorfï ver-
eenigd met Bilderling's 17e corps, slaags
zijn met Koeroki, terwijl Koeropatkin
met het gros van zijn troepen naar
Tiëling oprukt.
In Engeland is een beweging gaande,
om den Koning ontbinding van het
Parlement te verzoeken en wel op grond
dat het gekozen is onder de regeering
van Koningin Victoria, onder het valsche
voorgeven, dat de oorlog in Zuid Afrika
geëindigd wasdat de toenmalige meer
derheid door latere verkiezingen gestadig
afbrokkelde en dat de meest vertrouw
bare leden uit het Kabinet, zooals het
was samengesteld bij de algemeene ver
kiezingen getreden zjjn.
De Duitsche kroonprins zal na zijn
huwelijk zjjn intrek nemen in hetko-:
ninklijk slot te Hannover, waaraan reeds
seder meer dan een jaar met dat doel
verbouwingen plaats hebben. De prins zal
dan met een militair commando worden
belast, waarschijnlijk bij het regiment
koningsulanen. Op eenige fanatieke Wel-
fen na, zoo wordt er bijgevoegd, is men
in Hannover algemeen verheugd over
het vooruitzicht er weer een hof te
k rij gen
aangenomen. De geëischte schadevergoe
ding bleven zij boven de krachten van
het land achten. Geen verdrag zal ook
geldig zjjn zonder de bekrachtiging van
China
Vier Engelschen die den Gran Para-
diso in Savoije wilden overtrekken, zijn
aan de westelijke helling van den berg
in een kloof gevallen en omgekomen.
Dinsdag togen zjj uit; tegen de waar
schuwing in wilden zjj geen gidsen
meenemen. Vrijdag vond men hun lijken.
Een ander bergongeluk gebeurde
Vrijdag in Zwitserland bij Giischenen.
Een rjjtuig, waarin drie Engelschen,
twee heeren en een dame, de dochter
van een hunner, reed langs een ravjjn.
Het rjjtuig stortte er in. De vader van
het meisje werd gedood, zjjn dochter
licht en de andere heer zwaar gewond.
De Vriend schrijft over Piet Cronjé:
In Reynolds' Newspaper ontkent ex
generaal Cronjé, bjj geschrifte van zjjn
adjudant, Isaac Gey en Pittius, dat hjj
deelneemt aan de vertooningen te St.
Louis. Hij vergeet echter te erkennen
dat hij zich wel laat kijken. Verschil
lende Europeesche bladen betreuren deze
vertooningen en vallen er de Boeren
hard om. De Engelsche pers vindt het
over het algemeen zoo erg niet. Zjj her
innert er aan dat ook wel Engelsche
soldaten zich in Varieties hebben laten ll
zien. Welke echter de uitingen mogen
zjjn der verschillende bladen van de
diverse landen over dit spektakel, zeker
is het, dat generaal Piet CroDjé veel van
zjjn in Europa beroemden naam heeft
verloren, door zjjn deelneming aan deze
onwaardige vertooning, en wanneer het
voornemen door hem ten uitvoer mocht
worden gebracht om een reis door Europa
te ondernemen, zooals hij aan Reynolds
schrijft, dan is het zeker dat de ontvangst
zeer koel zal zjjn en hem niet zal mee
vallen.
Een Engelsch blad meent te weten,
dat er te Londen sedert geruimen tjjd
geheime Japanscheen Russische agenten
waren, een twintig Japansche en wel
dertig Russen. Die moesten elkaar en
anderen in het oog houden. Van de
Russen zjjn er velen naar hun land
terug, van de Japanners is ongeveer de
helft naar het vasteland van Europa;
de meeste anderen zijn Zaterdag naar
Amerika getrokken vermoedelijk op weg
naar Japan. Wat de reden van dien
uittocht is, weet men niet.
Sedert eenige dagen is de Vesuvius in
hevige werking. Uit den grooten kegel
vloeit een lavastroom die in sterkte toe
neemt.
Uit Belgrado word aan de Neue Freie
Preste gemeld. Toen de kroonprins zich
Donderdagavond van de groote zaal naar
zijn vertrekken begaf en een schildwacht
voorbjj ging, wilde hjj den soldaat schet-
senderwjjs het geweer afnemen De sol
daat weigerde echter, zeggend, dat hjj
zich zjjn geweer door niemand liet af
nemen. Toen de prins hem daarop be
val het geweer over te geven, antwoord
de de soldaat»Ik heb bevel gekregen
eerder mjjn leven over te geven dan
mijn geweer." Op de vraag van den
kroonprins of de soldaat hem kende,
antwoordde deze bevestigend, doch voeg
de er aan toe: „Maar al kwam de Koning
zelf, ik zou mijn geweer toch niet af
geven." t
Daarop wilde de prins hem het wa
pen met geweld ontrukken, doch de
soldaat nam een aanvallende houding
aan, waarop de prins verder ging en
het voorval aan den Koning meedeelde.
Deze stelde hem echter in het ongelijk
en - het klinkt wat erg naief"
liet den soldaat bjj zich komen, dien
hij openljjk prees en rijkelijk beloonde.
Zjjn naam werd aan het geheele garni
zoen bekend gemaakt.
Het bericht dat de Engelschen Lhassa
verlaten hadden blijkt voorbarig geweest
te zjjn, want zjj hebben nog niet alles
bereikt wat zij wilden. Nu wordt mede
gedeeld dat de Tibetanen slechts eenige
van de Engelsche voorwaarden hadden
Hertogin Cecilie Augusta Marie van
Mecklenburg-Schwerin, die met den
Duitschen kroonprins verloofd is, is de
zuster van den regeerenden groothertog
en een nicht (oomzegster) van prins
Hendrik der Nederlanden. Zjj wordt den
20 van deze maand 18 jaar. De kroonprins
is 22 jaar.
De Times is weer drie geheime Rus
sische stukken machtig geworden. Het
zjjn alle drie vertrouwelijke aanschrijvin
gen aan hoofdofficieren. In twee er van
worden zjj aangespoord om ten strengste
tegen het binnendringen van oproerige
geschriften in het leger te waken. Vooral
moet op de Joden en Letten gepast.
De soldaten, vooral de Joden, moeten
zoo min mogeiijk vrjjaf krijgen. Inko
mende brieven moeten vooraf gelezen
wordenbrieven in het Hebreeuwsch
mogen niet uitgereikt worden; brieven
in het Poolsch of andere talen van Rus-
sische onderdanen moeten eerst vertaald
worden. Gedurig moet er naar verboden
geschriften gezocht worden. Onder aller
lei voorwendsels moet men de manschap
pen zich laten uitkleeden en alle schuil
hoeken in de kazernen moeten doorzocht
worden. Uit een der stukken blijkt, dat
de oproerige stukken toch tot de soldaten
doordringen. Van hooger hand worden
de bevelvoerende officieren aansprakeljjk
gesteld; als de onderofficieren niet stipt
en streng waken, moeten zjj gedegradeerd
worden; enz. Het derde stuk is een
dringende aanmaning om te waken, dat
geheime stukken niet in verkeerde han
den en zoo in de buitenlandsche pers
komen. Met welk leedvermaak zal de
Times dat stuk opgenomen hebben!
De Amsterdamsche politie was, naar
men zich zal herinneren, beschuldigd,
getracht te hebben Russische speurders
behulpzaam te zijn tot het verkrijgen
van portretten van Russen, die tegen
woordig waren op het Internationaal
Socialistisch congres laatst te Amsterdam
gehouden.
De Heer Tak heeft in deze in den
gemeenteraad geïnterpelleerd. Interpel-
lant zeide dat daar uitgeweken Russen
waren voor wier veiligheid het van be
lang is, dat hun woonplaats niet bekend
wordt en dat een lid der Amsterdamsche
recherche tot driemaal moeite had ge
daan om van hen portretten te heb
ben.
Het heeft, zeide de Heer Tak, nu allen
schjjn alsof door de Amsterdamsche
politie naar die menschen werd gespeurd,
iets wat over 't algemeen bij ons wordt
afgekeurd en vroeg of de burgemeester
met een en ander bekend was.
De Heer Tak had de volgende vragen
gesteld
„Is het u bekend dat de afdeeling
recherche der Amsterdamsche politie
tjjdens het hier in Augustus gehouden
Internationaal Socialistisch Congres spe
ciaal onderzoek heeft ingesteld naar op
dit congres aanwezige Russische afge
vaardigden? En zoo dat mocht gebeurd
zjjn op last der autoriteiten der Rjjks-
politie, is dan over dit bjjzonder gebruik
der gemeentebeambten met u in overleg
getreden?"
De burgemeester, hoezeer er niet toe
verplicht, deelde mede, dat de Amster
damsche politie te goed bekend is met
de lastgeving om een Rus niet anders
te behandelen dan elk ander vreemde
ling.
De Heer Tak was met dit antwoord
niet tevreden, zijnde er een bepaalde
handeling gepleegd op last der politie
ten aanzien van bepaalde personen. Het
feit is dus door den burgemeester niet
verklaard.
Geantwoord werd, dat de burgemees
ter zich niet zou laten verlokken inlich
tingen te verstrekken omtrent hande
lingen der politie, doch vraagt of de Heer
Tak van meening is, dat als de politie
iets voor had met de portretten ze dit
dan op zoo onhandige manier zou gedaan
hebben, doch verklaart dat het niet in
den geest ligt der Amsterdamsche politie,
zoomin indezjjnen als hoofd dier politie,
als in dien van den hoofdcommissaris,
om anders te handelen dan de vreem
delingenwet vordert.
De Heer Tak begrjjpt, dat het ver
loren moeite zal zjjn, te pogen uit den
burgemeester meer te krjjgen, dan hij
wil loslaten. In elk geval heeft hij de
verklaring omtrent den geest, die de
Amsterdamsche politieautoriteit bezielt
met genoegen vernomen, en hjj zal er
zich mede tevreden stellen, als hij ook
zeker zijn kan, dat die geest bestand
bljjft tegen eventueele invloeden van de
justitieele autoriteit.
Hiermede was de interpellatie geëin
digd, dus officieel van de baan.
Het zal wel wezen, dat weer te veel
drukte is gemaakt van iets, dat mis
schien in den grond van weinig betee-
kenis is.
Bij ons is de betrekking van toren
wachter opgeheven. Men heeft terecht
begrepen, dat in onzen tijd van telefo
nische verbinding met alle politieposten,
met alle plaatsen waar brandaanzegging
kan plaats hebben, met telefonische aan
sluiting van allen die bij brand iets te
bevelen hebben één man op een dertig
of veertig meters boven den grond tame-
overtollig is.
Ook te Leiden wil men den toren
wachter afschaffen, maar nu komen
eenige Leidsche studenten verzoeken er
weer een post voor op de begrooting te
brengen. Zelfs, indien de wet het toe
stond, zouden die heeren het bedrag der
jaarwedde aan de gemeente willen schen
ken.
Nu, de Leidsche gemeenteraad staat
hier zeker voor een gewichtig vraagstuk.
Gewichtig omdat jong Nederland, aan
staande rechtsgeleerden, geneesheeren,
scheikundigen enz., zoo van de nuttigheid
van een torenwachter zóó doordrongen
zjjn.
Vóór zjjn vertrek naar Indië heeft
Kapitein Coljjn, Adjudant van Generaal