vond de Min. echter de meeste afkeu
ring. Als men de ontbinding motiveert
niet als conflict tusschen de Kroon en
de Eerste Kamer, maar tusschen het
Kabinet en de Eerste Kamer, dan is dit
niet overeenkomstig dr. Kuypers begin
sel. Oplossing van het conflict ware te
verkrijgen: ót door aftreding van het
ministerie óf door ontbinding. Voor 't
eersté bestond geen grond met 't oog
op de samenstelling van de Tweede
Kamer en Piovinciale Staten. Nooit,
meende de Heer Troelstra is het Ko
ninklijk gezag zoo naakt als „ornament"
ten toon gesteld. Trouwens ook vroeger
reeds is het praedomineerend karakter
van dezen minister tegenover de Kroon
uitgekomen, nl. bij bezoeken aan bui-
tenlandsche hoven.
Daarvan werd meer ophef gemaakt
dan bjj bezoeken van de Koningin aan
't buitenland. Spr. heeft niets tegen zulk
een ingrijpen; men gewent zoodoende
geleidelijk aan 't republikeinsche régime.
Het is een fatum voor den Minister,
dat zijn régime telkens in strijd komt
met zijn uitgangspunt. Het ministerie
Kuyper heeft den volksgeest levendiger
opgewekt dan ooit te voren. Kunstmatig
wekt het tot verzet en tot tegenstand
op. Daarom is, van ons standpunt, het
optreden van deze regeering eene ver
levendiging van de goede krachten, ter
wijl men de booze geesten wilde opwek
ken. Het koren, dat deze Minister ge
stadig en ook nu weder in den socialis-
tischen molen werpt, zullen zij vermalen
tot vroedzame geestesspijs voor de
arbeiders.
De Heer van Kol besprak de zinsnede
betreffende den toestand van Indië en
hekelde scherp het militaire optreden
Dat er misstanden in de Gajoe en
de Battaklanden bestaan, erkent spr.;
maar dat was geen aanleiding om zoo
geweldig op te treden.
Volkenrechtelijk is een misdrjjf ge
pleegd.
De Heer Smeenge zegt, dat de Troon
rede geen juist beeld gaf van handel
en nijverheid, de Heer Hugenholtz, dat
het medegedeelde over de plichtsbetrach
ting van land- en zeemacht volkomen
strijdt met de feiten der vervolging van
den Matrozenbond, waaruit blijkt, dat
de regeering het mindere marine per
soneel meer als een vijandig corps be
schouwde, dan als een, dat steun geeft
voor de verdediging van het land. Nog
klaagde hij over censuur aan boord der
schepen.
Woensdag was Minister Kuyper aan
het woord ter beantwoording van de
sprekers van Dinsdag.
Den Heer troelstra beantwoordende,
zegt hij, dat, hoewel eerbied hebbende
voor diens inzichten, hij liefst niet bij
hem ter schole zou willen gaan om de
rechten van de Kroon te leeren hand
haven. Het ontbindingsrecht bestaat en
't komt aan op de toepassing ervan.
Nu meende de Heer Troelstra dat
niemand meer dan deze regeering den
sociaal democraten tot steun verstrekt,
maar dan is het toch vreemd dat die
zelfde sociaal-democraten bij de verkie
zingen al het mogelijke gedaan hebben
om dien steun te doen wegvallen.
Ten opzichte van de Koloniën deed
de Minister opmerken, dat ons Koloniaal
stelsel in het buitenland zeer gewaar
deerd wordt. Onze Aljeh-politiek liet de
Min. rusten, doch terugtreden was on
mogelijk.
Verder mochten wij op onze rechten
op de Gajoel-anden geen inbreuk dulden
van gezaguitbreiding was geen sprake.
De regeering heeft zich volledig doen
inlichten omtrent het gebeurde aldaar.
Van Heutsz heeft gelast alles te doen
om 't neerschieten van vrouwen en
kinderen te voorkomen. Telkens werd
gewaarschuwd en uitgenoodigd de vrou
wen en kinderen weg te zenden, aan
welke gestadig door onze linie doortocht
werd verleend. Van die „kinderen" in-
tusschen schoot een elfjarige jongen een
korporaal dood; men behoeft dus niet
aan zulke lieve kinderen te denken.
De Minister van Marine den Heer
Hugenh'oltz van antwoord dienende.
Schending van het brievengeheim werd
ontkend en tegenover verboden geschrit
ten was de Commandant verantwoorde
lijk. De Matrozenbonden laten zich lei
den door de hoofdbestuurders, die zich
laten opruien door de socialisten.
Met de Matrozenbonden op zich zelve
zou de Min. wel kunnen opschieten, zij
kunnen wel nuttig zijn, maar zjj heb
ben zich niet gehouden aan de belofte
zich te onthouden van elke aanraking
met oproerige elementen, met hen die
propaganda maken voor anti-militaire
elementen.
De Heeren Hugenholtz en Troelstra
en van Kol repliceerden.
De Heer Staalman zegt dat de toe
stand onder het marinevolk, speciaal
onder de matrozen, van hoogst ernstigen
aard is. "Wanneer de couranten hebben
gezegd dat het Koninklijk bezoek een
goeden invloed op den geest van den
troep heeft uitgeoefend, dan oordeelt
men zonder kennis van zaken.
De adresdebatten eindigden met een
meer grappige dan juiste rede van den
Heer Schaper. Met tal van geestige zet
ten schoof hij, wat de uiterste linker
zijde betrof, het verwijt van zich af,
alsof de sociaal democraten in de Kamer
misbruik zouden maken van den na-
tionalen tijd.
Het adres werd daarna met algemeene
stemmen, behalve die der socialisten,
goedgekeurd.
De Kamer is tot nadere bijeenroeping
gescheiden.
De Petersburgsche correspondent der
Kölnische gelooft niets van de mogelijk
heid op vrede. De verschillende uitla
tingen ten gunste van vrede, seint hij,
hebben voor 't oogenblik enkel theore
tische waarde en de door prins Merts-
jerski en Fransche oorlogscorresponden
ten in verband hiermee verkondigde
meeningen hebben geen gewicht. In
invloedrijke kringen denkt men, dat er
geen kwestie kan zijn van vrede vóór
er eenig succes van beteekenis op de
Japanners is behaald. De discipline on
der de Russische officieren moet veel te
wenschen overlaten.
Dinsdag hield H. M. de Koningin
audiëntie voor militaire en burgerlijke
autoriteiten. Daarna bracht H. M. een
bezoek aan Artis, terwijl Z.K.H. Prins
Hendrik een bezoek bracht teSoestdijk
aan H. D. broeder den Hertog van
Mecklenburg.
Woensdag verleende de Koningin we
der audiëntie, des middags deed zij een
rijtoer door de Willemstraat, waar een
kinderkoor Vaderlandsche liederen zong.
Het publiek was zeer geestdriftig ge
stemd.
Vervolgens werd een bezoek gebracht
aan de Portugeesch-Israëlitische Syna
goge.
Donderdag werd weer audiëntie ge-
honden en hadden er rijtoeren en het
bijwonen van een vergadering van de
Akademie der Wetenschappen plaats.
Des avonds Soirée en bal. Een aan
zienlijk publiek, ruim elfhonderd per
sonen, had van de uitnoodiging ertoe
gebruik gemaakt.
Men schrijft aan de Tel.:
In het Koninklijk Park van het Loo
levert het eeuwenoude ridderslot, bekend
onder den naam „Het oude Loo", thans
een grootsch schouwspel op.
Stond het slot enkele maanden gele
den nog gedeeltelijk verscholen achter
kleine bosschen en heesters, zoodat de
linker- en rechtervleugel zoo goed als
niet zichtbaar waren, thans, nu onder
leiding van dr. Cuypers met de restau
ratie een aanvang is gemaakt, alle
beletselen zijn weggenomen en de bos
schen daar zjjn uitgeroeid, maakt het
gebouw eerst een recht vorstelijken
indruk.
Tot op verren afstand van het rid
derslot zijn de oude grachten opgegra
ven, waardoor 't fraai gebouwde bene
dengedeelte, dat aan alle kanten als
het ware eenige meters onder het zand
bedolven lag, geheel te voorschijn komt;
de torens gelijken nu wel 5 a 6 meters
hooger dan voorheen.
Binnenkort zal het heldere water uit
de welgevulde sprengen van het Loo
de breede grachten vullen en de val
brug worden gelegd, waarvan de fun
deering bijna gereed is.
HAARLEM 30 September 1904.
Nog altijd worden de Raadsvergade
ringen voor onze Gemeente gehouden
in de z.g. Statenzaal van het Prinsen
hof en dit bij wijze van proef.
Op de geschiktheid voor dit doel is
nogal wat aan te merken.
In de eerste plaats is de zaal niet
gezellig. Vergelijk haar in dat opzicht
eens met onze mooie Raadszaal in 't
Stadhuis. Waar het niet gezellig is,
gevoelt men zich niet thuis en dan gaat
de goede stemming er onder lijden.
De verlichting in de zaal is bij dag
slecht. Omdat wij bijna uitsluitend
namiddagvergaderingen hebben en de
ramen ongeveer in 't westen zijn zitten
sommige leden steeds te knipoogen tegen
invallend zonlicht, sluit men't af, dan is
't halfdonker. Vergadert de Raad met
kunstlicht, dan wordt een heel ouder-
wetsche gasverlichting, langs de wan
den, in werking gesteld, niet eens gas
gloeilicht, niettegenstaande het voor de
gemeentekas zoo'n groot bezwaar niet
zou zijn, tenminste verbetering in deze
aan te brengen.
De ventilatie laat alles te wenschen
over. Met de ramen open tocht het er,
met de deuren open is 't nog erger.
Dus, alles dicht! Maar nu staat 't re
glement van orde toe, dat er na een
bepaald uur gerookt wordt. Wie op dien
rooktijd de zaal binnen valt, kan 't
eerste oogenblik niemand met zekerheid
onderscheiden en de lucht is er totaal
bedorven.
De oude Raadszaal heeft men aange
wreven het verwijt, dat zij geen ruimte
aanbood voor het publiek en dat er
daarom zoo weinig toehoorders kwamen.
In de Statenzaal is ruimte, maar nog
nooit was het getal belangstellenden
er hooger dan tien. Van af de banken voor
het publiek kunnen de beraadslagingen
dan ook moeielijk gevolgd worden, om
dat de acoustiek in de pijpenlaachtige
zaal slecht is en de stem van sommige
raadsleden niet tot de banken reikt,
wat aanleiding geeft tot mis-verstaan
of tot niet begrijpen van den samen
hang der besprekingen. Zelfs de pers,
gewoon aan scherp toeluisteren, raakt
enkele malen den kluts kwijtnog zeer
onlangs is ditgebleken bjj een benoeming.
Voorloopig blijkt de toestand zoo te
blijven; de gemeentebegrooting voor
1905 vraagt geen geld om het bestaande
te verbeteren, d. w. z. de oude Raadzaal
aan baar doel te doen beantwoorden of
de Statenzaal wat verlichting, ventilatie
en verwarming betreft meer geschikt
te maken.
Geld zal 't natuurlijk kosten, maar
men zou zoo meenen, dat een geschikte
kamer voor de Raadsvergaderingen even
goed gemeentebelang is als honderden
andere dingen waar geld voor gevraagd
wordt.
Ons Gemeentebestuur behoort aller
minst verweten dat het in de eerste
plaats aan zich zelf denkt, maar een
geriefelijke vergadezaal is het toch wel
gegund. Misschien zou wat meer comfort
in deze ook van gunstigen invloed zijn
op den toon der debatten, waarin men
soms wat meer hoffelijkheid en onder
linge welwillendheid zou wenschen, wat
minder aanleiding gevend tot prikkel
baarheid.
Van a< 1 tot 15 October zal in
de Rotonde van het Museum van Kuns-
nijverheid te Haarlem eene verzameling
moderne, Fransche prentkunst worden
tentoongesteld, die uit een zestigtal etsen
in kleuren bestaat, waarbij werk van
de beste der jongere artisten, die zich
op dit gebied bewegen, vertegenwoor
digd is.
Het procédé van dit werk is zeer
uiteenloopend, zoodat het moeilijk valt
omtrent de techniek bijzonderheden mede
te deelen, daar zij geheel van individueele
opvatting af hankelijk is.
Omtrent zeven jaar geleden was
Charles Maurin een der eersten, die
etsen in kleur vervaardigde en werd al
spoedig gevolgd door Eug. üelatre, zoon
van den bekenden drukker. De groote
aantrekkelijkheid dezer gekleurde etsen,
waaronder van de eerste meesters voor
komen, is norzaak, dat ze ten zeerste
worden geapprecieerd, ofschoon men
moet erkennen, dat het zuiverder stand
punt van de ets, zooals die door Whist-
Ier. Millet, Haden en anderen werd op
gevat, eenigszins verlaten is. Zondag is
de toegang kosteloos.
Het Museum van Kunstnijverheid
te Haarlem werd gedurende de maand
September bezocht door 587 belang
stellenden, terwijl uit de aan het Mu
seum verbonden boekerij 185 boek- en
plaatwerken naar verschillende plaatsen
van ons land gezonden werden.
Omstreeks half elf is een keet
voor polderwerkers, staande op het ter
rein der Spoorwegwerken achter de
Delft afgebrand.
De politie en Spuit 10 verrichten het
blusschingswerk.
Zondagavond in de Tooneelzaal „De
Kroon" optreden van den beroemden
Illusionist Chambly.
Chambly is door geheel Europa be
kend als een meester in zijn vak, op
het gebied van moderne goochelkunst
en spiritisme, waarvan de mee.-t fan
tastische verhalen de ronde doen.
In tal van binnen- en buitenlandsche
bladen wardt hij ten zeerste geroemd.
De „Echo der Gegenwart" van Aken
zegt, dat hij op het gebied van spiritisme
alles in de schaduw stelt wat te dier
plaatse vroeger, trots mad. Fey, Cum
berland, Merelli en anderen werd ver
toond.
Het „Deventer Dagblad" schrijft
De groote mysterieuse voorstelling
gisteravond door professor Chambly op
zijn internationale tourneé in den
schouwburg gegeven, was druk bezocht.
De heer Chambly, een der grootste,
misschien de grootste specialiteit in zijn
eigenaardig vak, wekt niet alleen ver
bazing en bewondering door zijn buiten
gewone toeren op 't gebied van magie
en illusie, waar weet ook als aangenaam
prater het publiek genoeglijk bezig te
houden en zegt, wat hij te vertellen
heeft, in goed en beschaafd Hollandsch.
Wie op dit gebied iets moois, iets
wetenschappelijks, iets verrassends ver
langt te zien, ga Zondagavond naar de
Kroon.
BURGERLIJKE STAND.
ONDERTROUW.
28 Sept. C. v. Datruk en U. v. K'imwegen.
A J. v. Loop en W. P. v. Dijk
J. H. v. Frankenhuijsen en J M. E. v. d.
Putten. M. J Mooren en M.. J. Engeman.
D. J. aan de Kerk en M. C. Koning.
J. M. A. M. Bats en J. Dekker. G. v. d.
Voort en A. Apetz. A Langevoort en
J. v d Does. G. Spruijt en H. W. Blom.
PW. T Christiaaus en J. Jansema.
29 Sept. II. Bijvoet en D. Tjepkema.
P. Risselada en G. J. Garrer.
GETROUWD.
28 Sept. G v. Hofwegen en T. Heudriksma.
W. v. Welt en E. M. Booms. J.
Schouten en M. J. C Hunting. M. de
Graaff en A. A. van De esse. J. F.
Kammerer en C. M J B. v Huizen.
H. A. M. Schiering en B. M.. W. Troustet.
29 Sept. F. H N'ederkoorn en A. M H. Berg.
J. J v. Cruijningen en C. M. Haescker.
GEBOORTEN.
21 Sept. P. Ha'.derroan geb Vernoutd.
22 Sept M. E Andrea geb. v. Dijk d.
24 Sept. M. J. E. Fortgens geb. Oudolf d.
J M. de Haan geb. v. Meeteren z. K. v.
d. Wiel geb Lissenburg d. F. v. 't H f geb.
Mauritzd.W.de Nobel geb. de Vries z.
C. M Kramergeb. Hunekerd 25 Sept. M.
Dekker geb. Kerkhoven z. C. Diermanse
geb. Hartcg z. C. de Tello geb v. Kam
pen z. G. v. Waveren geb Hamer d.
W. A. v Scbootea geb v d. Spek d.
A. v. Niel geb Fekke z. A. de Vogel
geb. Warmerdam z 28 Sept. A. M A.
Paardehaar geb. Stigge'b utz.H. Nijdam
geb. Runia z. S. J. M. Faase geb. Koe-
lemij d H. C. Covers geb. Pieicrsed.
J. Foletti geb. Hoogkamer z. 27 Sept.
C. Bakker geb. Kleverlaau z 28 Sept.
C H. Jansen geb. Kraaijmaat. d. A.
Porre geb. Prins d. S. C. de Bruin geb.
Hulscher d.
OVERLEDEN.
23 Sept. J. v Muijen 74 j., Groot Hei
ligland. 24 Sept. W. de Bruijne G8 j.,
Duvenvoordestrsat. L. Moonen 67 j.,
Korte Heeren vest. 25 Sept. J M. Wou
denberg geb Liefrink 68 j„ Damsteeg
H. v Maa'winkel 2U d Tempelierstraat.
26 Sept. M. Pasma I m. d. Saenredams raat.
J. Snijders 74 j., Z. B. Spaarne. H. J.J.
Durge 6 m. zBaamsteeg. 27 Sept.
H. Dekker 3 j. z., Vrouwesteeg 28 Sept.
J. Terwee geb Bovendeur 64 v. d. Hulst
straat.
VEEMARKT 28 September 1904.
Aangevoerd: Prjjs:
9 Koeien 260.— 170.—
28 N. Kalveren 14.8.
22 Schapen 24.t 15.
1 Paard t
Staat der Botermarkt over Sept. 1904
Boter. Aangev. 182 verk. 182 K. G.
H. pr. ƒ1.50, L. pr. ƒ1.30 p. K. G.
Biggen. Aangev. 212, verk. 183 stuks.
H. pr. 9.L. pr. 5.50 p. stuk.
Schrammen. Aangev. 47, verk. 40 stuks.
H. pr. ƒ22.—L. pr. ƒ13.p. stuk.