H1ARLEMSCH Eerste Blad, 1904. 144. van WOENSDAG 4 Januari 1905 [No. 1. Uitgave van DE ERVEN DOOSJES, Gedempte Oudegracht 88. Zevenentwintigste Jaargang. TELEPHOONNUMMER /fó/Q i 44 Intercommunaal Telephoonnummer ABONNEMENTSPRIJS Per drie maanden 25. 40, 4 Wonderlijke franco p. post nominers 3 centen per stuk Prijs per Advertentie van 1—5 regels f 0.25, elke regel meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte. VERSCHIJNT: Dinsdag- en Vrijdagavond, Adverterdien worden aangenomen lot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten IS ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst. Weer een jaarkring achter ons met al zijn bezwaren en moeielijkheden, doch ook met het vele goede, als nalatenschap het menschdom ten beste gebleven. De herinneringen aan 1904 dwalen onwillekeurig naar het verre Oosten, waar de reuzenworsteling plaats heeft tusschen Rusland en Japan. In herinne ring zij gebracht, dat reeds van 1900 het oorlogsgevaar begon te dreigen, toen Rusland na den Boxeropstand tijdelijk Mandsjoerije bezette, naar het heette om er de woelingen te dempen, doch zooals later bleek, om het bezet te houden, ook nadat de rust hersteld was. Telkens werd Rusland aan zijn belofte tot ontruiming te vergeefs herinnerd, door Japan, maar Rusland meende, dat dit een zaak was tusschen den Czaar en China, waar Japan niets mee te maken had, doch Japan dacht dit an ders en, ten langen leste het onder handelen moede, verklaarde het Rusland den oorlog. Was Japan geheel gereed, den oorlog op Westersche wijze te voeren, Rusland had den kleinen Japanner te gering geacht om tijdig maatregelen te nemen en ondervond er de gevolgen van. Ver lies op verlies werd hem toegebracht; zijn vloot zoo goed als vernietigd, zijn leger terug gedrongen tot iVloekden. De einduitslag is niet te voorzien. Moge ten spoedigste een einde komen aan den grooten strjjd, die meer men- schenlevens kost, naarmate de uitvin dingen der laatste jaren döor de krijgs wetenschap meer zjjn benut tot het brengen van dood en verderf van volkeren en landen. De oorlog noodzaakt ook het overig Europa zich te versterken tot den oorlog, of volgens veler opvatting, om het be houd van den vrede mogelijk te maken. Engeland, Frankrijk, Duitschland, ja zelfs het financieel uitgeputte Turkijë breiden hun marine uit, onrustbarend voor de bevolkingen, die er natuurlijk de lasten van dragen. Op politiek gebied viel er eveneens nogal een en ander voor. Het Russische volk begint zich mon dig te gevoelen. Na eeuwen van ver drukking en willekeurig bestuur, ver langt liet aandeel in de regeering. Dat de czaar het zjjn volk zal willen toestaan wordt algemeen aangenomen, maar in luis La hu machten waarmee bovendien rekening moet gehouden en de machten vreest men. De Fransche natie vindt zijn kort begrip in de vertegenwoordiging. Op gewonden drukte in de Kamer over bijna niets, meest strijd in verband met leger en religieuse aangelegenheden. Men ergere er zich niet aan; 't zijn plotse linge opwellingen van driftige partijhaat. Maar de regeeringsmachine ondervindt er onnoodige vertraging door. Duitschlands vertegenwoordiging ge draagt zich verstandiger, de regeering tracht naar goede verstandhouding tus schen haar naburen, wat haar tamelijk wel gelukt, al dreigt een enkele maal jaloezie van Engeland over Duitschlands verkregen voorsprong op het gebied van nijverheid en onderlinge verwijtingen over leveranties aan de oorlogvoerenden in het Oosten. OostenrijkHongarije's chronische kwaal is politieke verdeeldheid voort spruitend uit rassenhaat, aanleiding gevend tot woeste tooneelen in de ver tegenwoordiging en waarvan in de eerste plaats het algemeen belang de dupe wordt. In Spanje gestadige wisselingen van ministers, bewijs hoe ook daar druk aan politiek gedaan wordt. II Turkijë zwak en niets zeggend alleen j staande gehouden door de financieele belangen van Europa op dien Staat. De Noordsche Staten, doen zich meer kennen op wetenschappelijk gebied, terwijl ook de literatuur van het Noor den de aandacht van het overig Europa meer en meer tot zich trekt. Nog mag gewezen op Engelands in menging in de buitenlandsche zaken van Thibet, naar welk land een expeditie werd noodig geoordeeld, naar het heette om, in dat grensland tusschen Engelsch en Russisch gebied, een toestand te scheppen, waardoor oorlogsgevaar ver minderd wordt, anderen zagen er vol doening aan landhonger in. In Paul Kruger heeft Zuid-Afrika een harer grootste mannen verloren. De levens loop van dezen machtigen afstammeling van het oude Nederland is eigenlijk een aaneenschakeling van verzet tegen En gelsch machtsbetoon, van Engelschen landroof ten opzichte van een klein volk, dat zich in vele opzichten een toestand van beschaving en welvaart geschapen had, alles onder toodoen van enkele krachtige persoonlijkheden, waarvan Kruger de eerste was. Zjjn asch rust thans in zijn Vaderland dat hij als balling verlaten had. Voor Nederland ging 1904 kalm voorbij. Het mocht den dag herdenken, waarop voor vijf-en twintig jaren Konin gin Emma den vaderlandschen bodem betrad. Met dankbaarheid mag het Nederlandsche Volk op dat tijdperk (erug zien. Was H. M. de steun van het Koninklijk gezin en verhelderde zij den ouden dag van haren Gemaal, ook als Moeder en Opvoedster van Koningin Wilhelmina heeft de Natie haar ver plichtingen met dank erkend. Haar Stichting, Oranje Nassau-Oord, zal een blijvende herinnering zjjn aan den band tusschen H. M. de Koningin Moederen het Nederlandsche Volk. De gezondheidstoestand van Koningin Wilhelmina gaf algemeen reden tot dankbaarheid. Aan verschillende open bare plechtigheden kon H. M. weer deelnemen, zooals aan de opening van den nieuwen Maasmond, als ook die der Staten vergaderin g. Het bezoek aan de hoofdstad in Sep tember en aan de provincie Noord- Brabant gaven de bevolking gelegenheid uiting te geven aan haar geestdrift voor het Vorstenhuis. A De politiek deed in 1904 haar rechten gelden. De Tweede Kamer had aangenomen de Wet op het Hooger Onderwijs, waar van de hoofdstrekking was aan de Vrije Universiteit het recht van promotie (Jus promovendi) te verzekeren en die in richting en haar geldelijke rijksonder steuning toe te kennen. De Eerste Kamer kon zich met die Wet niet vereenigen. Maar de regeering zag hierin een gelegenheid om die Kamer, die nog een liberale meerderheid had behouden, te ontbinden. De verkiezingen der Provinciale Staten waren ook in anti-liberalen geest uit gevallen; bij de verkiezing van leden voor de Eerste Kamer ging ook deze om, zoodat de regeering thans beschikt over een vertegenwoordiging, waarin de kerkelijke partijen, vast aan eer. gesloten, den boventoon voeren, hoewel de oppo sitie aan het ministerie menig benauwd oogenblik bereidt. De nieuwe Kamer zal naar alle waar schijnlijkheid de Wet aannemen, ondanks het heftig verzet, zelfs door personen van antiliberalen buiten de Eerste Kamer. Omtrent het afgeleverde werk door deze Regeering is men liet niet eens. Terwijl naar sommiger oordeel de regee ring met vrucht heeft gewerkt, staan er tegenover ook de velen, die van meening zjjn, dat verreweg het meeste werk door een vroegere regeering was voorbereid en dus geenszins oorspron kelijkheid verraadt. Verder wordt de meening niet ge noegzaam weerlegd, dat de Twe de Kamer meer werk zou kunnen verrich ten, als zij er toe kon besluiten haar vertoogen te bekorten. Tengevolge van die breedvoerigheid duurde de behande ling der Begrooting 1905 niet korter dan zes weken. Werkstakingen, als van diamantwer. kers en glasblazers zjjn afgeloopen, die der glasblazers nog in de laatste dagen des jaars. Het nut er van wordt door velen twijfelachtig gesteld en wel niet in de laatste plaats omdat Duits< h'and steeds op den loer ligt om van zoojn gelegenheid gebruik te maken van een concurreerend land een vlieg af te van- gen en zich door lage prijzen en goed werk van leveranties te verzekeren, die door werkstaking niet volbracht, kunnen worden. Ook in onze gemeente gingen de zaken hun gang zonder ernstige bot singen. Het aantal jubilees was bijzonder groot; meer of minder plechtig werden de volgende herdacht: In Januari het 25-jarige van Dr. Brongersma als directeur der Hoogere Burgerschool, van Th. Dolle als concierge dier Inrich ting en van Dr. E. van der Ven als Conservator van Teylers Physisch Kabi net; in Februari vierde de Heer Mr. N. G. Cnoop Koopmans zijn 25 jarig jubilé als Regent van het Gasthuis, de Fr. Lieftinck het zijne als lid der 2e Kamer, in Maart Prof. J. Bosscha op zijn 50-jarig doctoraat, in Mei Mr. A. W. Thüne zjjn 25-jarige ambtsvervulling als Auditeur Militair; September de Heer H. J. Scholten zijn 40 jarig feest als conservator van Teylers Kunstver zameling de Heer H. M. Hubregtse zijn 25-jarig teest als hoofd der Opleidings school voor Jongens en ten slotte hadden in October nog de Heeren K. Javaux hun 25 jarig jubilé als Bewaarder van het Gymnasium en de Heer H. J. Over- beek zjjn 50-jarig feest als onderwijzer aan de school der Vereenigde Doops gezinde Gemeente. De Haarlemsche Gemeenteraad onder- 1 ging eenige verandering. Als nieuwe Raadsleden werden gekozen de Heeren B. E. C. Seignette, Mr. W. Th Pahud de Mortanges en Vincent Loosjes na herstemming, en in December de Heeren van Rossum en Thiel, terwijl de Heer

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlemsch Advertentieblad | 1905 | | pagina 1