vrijheid zeer ingekort geworden. De
Leerplichtwet is in dat opzicht nog ver
der gegaan.
Maar dan beweert hg ook, dat daar
door alle scholen, zonder onderscheid,
hunne vrijheid moeten verliezen. De
onderwijzers komen wel niet in staats
dienst, maar zij zorgen voor 't onder
wijs, den staatsplicht, en naar gelang
de bijzondere scholen toenemen, wordt
den taak van den staat verlicht. Als de
openbare school ergens verdwijnt, komt
terstond de bijzondere school in de plaats.
Dit houdt verband met de aan de ouders
gegeven vrijheid van keuze van de school
voor hunne kinderen.
Er moet echter een bind bestaan
tusschen de school en onderwijzers in
de school en den Staat, en dien band
kan slechts de wetgever leggen. Nie
mand tegenwoordig klaagt over dien
band. Toen de Leerplichtwet werd in
gevoerd, heeft niemand gedacht aan
den band die gelegd werd, doch de
onderwijzers werden hierdoor geen
staatsambtenaren.
Na deze had de Heer Tydeman het
woord en daarna nog de Heeren Ter
haan en Schokking.
De Heer Treub toonde nog aan dat
onvermijdelijk het verleenen van pen
sioen door den staat den onderwijzers
tot op zekere hoogte staatsambtenaren
worden. Ook zal een leeftijdsgrens dienen
vastgesteld, waarboven geenonderwijzer
met pensioenaanspraken kan benoemd
worden.
De algemeene beraadslagingen zijn
nu ten einde gekomen.
Volgens een telegram uit Jinkou is
het gros der Russische macht bij Foes-
joen (ten O. van Moekden) reeds bezig,
terug te trekken naar Tiëling. De ver
liezen zijn ontzettend groot. De Russen
zenden hun geheelen voorraad uit Moek
den weg naar het noorden Koeropatkin
heef' zijn hoofdkwartier verplaatst. De
Japansche linkervleugel heeft Maandag,
na een zwaar gevecht zijn kamp opge
slagen ten noorden van Moekden.
Moekden, de „stad der graven", onder
welks wallen de groote slag geleverd
wordt, is omringd door mooie baksteenen
muren, die ongeveer zestig voet hoog
zijn en op een stevigen grondslag rus
ten. Buiten de muren liggen een aantal
voorsteden binnen een leemen wal, welks
hoogte wisselt tusschen tien en twintig
voet.
In den binnensten stadsmuur zijn
acht grootsche poorten met geduchte
bastions. De binnenstad is aan eiken
kant ongeveer 1600 M. lang. De bevol
king, bijna uitsluitend onvermengde
Chineezen, telt meer dan 250,000 zielen.
Moekden is, gelijk bekend is, ook de
vaderstad van de groote Mantfjoe-dynas-
tie, de stad van de Heilige Graven, die
door de geheele Chineesche natie ver
eerd worden. Onder deze graven zijn
twee tomben van algemeene bekendheid
de eene bevat het stoffelijk overschot
van Tai Soeng, den grooten Chineeschen
veroveraar, de andere die van zijn vader,
Noa Tsjoe. Japan en Rusland hebben
beiden plechtig beloofd, deze heilige
plaatsen te zullen ontzien, maar men
kan niet weten, welke verwoestingen
nog uit militaire noodzakelijkheid zullen
worden aangericht. De Russen hebben
reeds vroeger op Korea de heilige graven
van de Koreaansche dynastie te Ham-
hjung vernield.
De panische vlucht van gegoeden uit
Petersburg duurt voort, seint de cor
respondent van de Daily Mail. Alle trei
nen naar het Westen zijn propvol.
Uit Genève wordt aan de Daily Mail
geseind dat Gapon een heftig manifest
aan het Russische volk voorbereidt. Het
zal het kraste zjjn dat nog uit is ge-
vaardigd en strekken om de Russische
boeren tot omwenteling aan te sporen,
den Tsaar te vatten en te vonnissen.
Er zullen duizenden exemplaren heime-
lqk in Rusland verspreid worden.
Officieele berichten omtrent den slag
bij M jekden zijn nog niet bekend ge
maakt te Petersburg, waar men zich
dus vergenoegen moet met berichten
van correspondenten welke niet altqd
te vertrouwen zijn, men maakt dan
gevolgtrekkingen en brengen die in
verband met de uitlatingen van per
sonen, van wie verondersteld wordt,
dat z(j het kunnen weten.
Men acht Koeropatkin te handig om
zich geheel te laten omsingelen en
verwacht wordt, dat hij zich zal weten
te redden.
Teekende zich bjj het lezen van het
keizerlijk manifest op alle gezichten diepe
teleurstelling af, die zich in den loop
van den dag in woorden van onverholen
ontevredenheid uitte, thans is de toestand
weer veranderd, na het rescript aan den
minister van binnenlandsche zaken, waar
in de Tiaar de waardigste, beste, geko
zen mannen uit het volk, die met des-
zelfs vertrouwen bekleed zijn, tot beoor
deeling van wetsontwerpen wil laten
medewerken. Men is den Rubicon over
en heden, den 4den dezer, den ge
denk waardigen 44sten verjaardag van
de afschaffing van de lijfeigenschap, be
gint Nikolaas II het groote werk, om
zijne onderdanen in staatsburgers te
veranderen. Nieuwe hoop is gekomen
in de harten, men verwacht dat de
stakingsbeweging thans zal ophouden
dat de gesloten deuren van de hooge-
scholen opnieuw open zullen gaan. Toch
ontmoet men ook nu nog twijfelaars,
die tusschen woorden en daden nog een
heete kloof zien, en in het licht stellen
dat hel prestige van de regeering, hetwelk
in den laatsten tijd zoo gedaald is, niet
gemakkelijk te herstellen is.
De pers daarentegen erkent met vreug
de het geschiedkundige keerpunt in het
Russische staatsleven, en hoopt daarvan
de eenige uitredding uit de binnenland
sche onlusten van het rijk. Het begin
is er nu, het volk moet zelf kiezen, dat
is hetgeen dat zoo vurig is nagestreefd.
Een manifest van den czaar beveelt,
opdat alle trouwe onderdanen door den
Keizer rechtstreeks gehoord zullen kun-
nen worden, dat aan den onder voor
zitting van den Keizer staanden minis
terraad ook zal opgedragen worden,
kennis te nemen van de beraadslaging
van particulieren en instellingen en van
hunne aan den persoon van den monarch
gerichte uitingen en wenschen met
betrekking tot de volmaking van het
staatsbestuur en de kwesties betreffende
opbeuring van de volkswelvaart.
Als deze maatregel ook maar niette
laat lomt! Waar tegenover staat dat
verreweg de meeste Russen sterk gehecht
zijn aan den bestaanden regeeringsvorm,
wat echter het verlangen naar hervor
mingen niet uitsluit.
De correspondent der Voss. Ztg. te
Petersburg seint, dat alle leden van het
corps diplomatique anoniem zijn ge
waarschuwd, Zondag vooral niet op
straat te verschijnen, daar de revolutio
nairen groote plannen hebben en de
buitenlandsche diplomaten willen sparen.
De commissie uit de Fransche Kamer
voor de scheiding van Kerk en Staat
heeft haar verslag voltooid. Wat de
uitkeeriugeu aan de geestelijken betreft
is de commissie op haar standpunt
blijven staan ondanks de bespreking
die minister Bienvenu Martin met de
commissie heeft gehouden, d. w. z. dat
de geestetijken, die minder dan 30
dienstjaren tellen gedurende 4 jaren een
schadeloosstelling zullen ontvangen voor
het ophouden van het tractement uit
de rijkskas. Een uitkeering voor het
leven is slechts bestemd voor geestelij
ken, die meer dan 30 dienstjaren als
priester tellen, waarvan 20 in staats
dienst.
Te Parijs is een laffe aanslag gepleegd
op een der politieagenten die toezicht
hielden op een fabriek waar een werk
staking uitgebroken was. Een der saam-
geschoolde stakers loste een revolverschot
op de agent Couchet, die in de maag
getroffen werd, en waarschijnlijk niet in
't leven zal blijven. De werkman is in
hechtenis genomen.
Wat Engeland zijn kleine oorlogen
kosten verteld de minister van oorlog
in het Lagerhuis; de expedities naar
Somaliland hebben van 1 Januari 1900
tot nog toe nagenoeg dertig millioen
gulden gekost hebben. En wat is er
mee bereikt!
Uit Curafao wordt van 10 Februari
gemeld, dat dien ochtend, eenige mi
nuten na 6 uur, aldaar een vrij hevige
schok van aardbeving gevoeld werd in
de richting, naar men meent, van het
zuiden naar het noorden. Verscheidene
personen zeggen in den nacht tegen 11
uur een lichteden schok gevoeld te
hebben.
Het bestuur van de katholieke Mat
thias-gemeente te Breslau had tegen
de opstelling van een nieuwe fontein
met een naakten worstelaar in de na
bijheid van de roomsche kerk verzet
aangeteekend, omdat het naakte bron
zen beeld „onberekenbare ergernis en
gevaren voor de schooljeugd moest mee
brengen".
Het magistraatscollege van Breslau
heeft daarop geantwoord dat de fontein
een ernstig kunstwerk was, dat op
onbevooroordeelde aanschouwers een
indruk van schoonheid, zonder sexueele
prikkeling, moest maken. Dat echter
de aanschouwing bij sommige gemeene
naturen gemeene gedachten opwekte,
was begrijpelijk, maar kon geen ge
wicht in de schaal leggen.
De Kriminalpatrouille die in 1903
te Berlijn is gevormd, om fatsoenlijke
vrouwen tegen overlast te beschermen
heeft in het afgeloopen jaar 158 maal
gelegenheid gehad om tusschenbeide te
komen. De dames hebben hun be
schroomdheid, om de hun aangeboden
bescherming te aanvaarden, spoedig
laten varen. In 58 gevallen zijn de
molesteerende mannen aangegeven en
wegens grober Untug beboet of met
gevangenisstraf tot 6 weken toe gestraft,
of wegens beleediging veroordeeld tot
gevangenisstraffen van 6 maanden zelfs.
Behalve de patrouille zijn alle geüni
formeerde en stille agenten verplicht
om vrouwen en meisjes op hun ver
zoek in bescherming te nemen. Men
hoopt dat de straffen, die over de on
verlaten zijn uitgesproken, afschrik
wekkend zullen werken.
In weerwil van de koude, neemt de
op 24 Februari op den uitersten lin
kervleugel begonnen slag, die zich langs
het geheele front van 120 werst tot
aan Moekden uitbreid, een steeds vin
niger karakter aan. De Japanners lijden
groote verliezen, maar de Russen heb
ben aan gewonden tegen de 15,000
man verloren.
De woelingen te Petersburg nemen
weer toe. In de groote Poetilotfabriek
is het tot ernstige onlusten gekomen.
De werklieden lieten twee ketels sprin
gen. Er werd openlijk gevochten onder
de mannen. Men meldt dat 22 man
gedood of gewond zjjn door revolver-
schoten.
Uit de gemeente Slochteren wordt
gemeld, dat aldaar, om minder in aan
raking te komen met de drankwet,
eene sociëteit is opgericht met 40 leden-
In verband met een der amende
menten op de thans bij de Tweede
Kamer in behandeling genomen pen-
sioenswet voor onderwijzers, om den
onderwijzer op 60-jarigen leeftijd recht
op pensioen te verzekeren, meldt men,
dat de Vereeniging van gymnastiek
leraren aan hoogere burgerscholen zich
per adres tot de regeering en de Tweede
Kamer heeft gewend met het verzoek,
voor gymnastiekleeraren aan middelbare
scholen de leeftijdsgrens van 60 jaar te
willen vaststellen, waarop zjj hun recht
op pensioen kunnen doen gelden. In
een memorie van toelichting wordt ge
wezen op moeilijkheden en bezwaren,
welke naar het oordeel van adressante
den gymnastiekleeraar verhinderen, nog
na dien leeftijd zijn taak naar eisch uit
te voeren.
Zoowel iu de Borinage als in het
bekken van Charleroi neemt de staking
af. Gisteren zijn op verschillende plaatsen
vegaderingen gehouden, waarin werd
besloten den strijd voort te zetten, maar
men gelooft niet dat dit besluit van eeni-
gen invloed zal zijn op het verloop van
de staking. De ellende in deze mijn-
districten is groot.
Aan de universiteit te Petersburg is,
wegens de studentenvergadering van 20
Februari (waarin het portret van den
Tsaar is verscheurd enz.) de| afkeuring
van den Keizer te kennen gegeven. De
rector krijgt een berisping, de curator
van het onderwijsdislrict een waar
schuwing. Alle studenten worden heen
gezonden met het recht echter, om op
nieuw om hunne inschrijving voor de
colleges te verzoeken.
Over de slachting, welke de Moham
medanen drie dagen lang aanrichtten
onder de Armenische bevolking van
Bakoe, wordt aan de «Neus FreiePresse"
gemeld
Meer dan duizend menschen werden
neergeschoten, levend verbrand, aan
stukken gesneden, of de oogen uitge
stoken, alles in tegenwoordigheid van
den gouverneur prins Nakaschidse, de
de politie en de militairen. De rri'sda-
digers waren Mohammedaansche Perzen,
die in Bakoe Tartaren heeten. De poli
tie leverde hun wapens en ammunitie,
en de Kozakken sloegen op de Arme
niërs in, wanneer deze zich verweerden
tegen de Tartaren.
In de woning van Balabek Lalajef
werden meer dan veertig Armeniërs,
die trachten zich uit de vlammen-zee
te redden, op slag vermoord. Soldaten,
officieren en Kozakken stonden daarbij
en keken kalm toe, hoe het huis met
petroleum begoten en daarna aangesto
ken werd. Vergeefs smeekten anderen
den gouverneur de ongelukkigen te
redden. „Ik kan er niets aan doen,"
was het antwoord. De eigenaar Lalajef
met zijn oude vrouw en neef werden
uit het huis gesleept, gruwelijk mis
handeld, en nadat de oogen waren uit
gestoken, vermoord.
Wanneer er geld geboden werd, wa
ren de soldaten edelmoedig, en brach
ten zjj de Armeniërs, die in gevaar
waren, in veiligheid.
In de aan Galicië grenzende Hon-
gaarsche comitaten is een zwendelarij
op groote schaal ontdekt om dienst
plichtigen aan den militairen dienst te
onttrekken. De registers van verschil
lende Joodsch orthodoxe gemeenten wer
den gedurende een lange reeks van jaren
vervalscht. Jongens werden als meisjes
ingeschreven en levenden werden als
reeds overleden opgegeven. Het aantal
van hen, die zich op deze wqze aan
den dienstplicht hebben onttrokken,
moet duizenden bedragen.
Chamberlain zal voortaan ook de pa
piermakers kunnen aanhalen, als hjj
beschermende rechten noodig noemt.
Die van Maidstone hebben een verzoek
schrift aan den koning gericht om zijn
medewerking voor maatregelen tot op
beuring van hun bedrijf te verkrijgen.
Deze papierfabrikanten klagen, dat de
mededinging van het buitenland zoo
scherp is geworden, dat als zij niet
krachtig geholpen worden hun bedrijf
kans heeft ten onder te gaan.
Wat het vorstelijk voorbeeld nog ver
mag. De prins en de prinses van Wales
hebben onlangs een aantal kostbare
schilderden beschikbaar gesteld voor het
museum van moderne kunst, dat men
te Dublin wil oprichten. Daardoor heeft
Lady Pirbright zich aangespoord gevoeld,
om een groot aantal schilderijen van
Engelsche kunstenaars voor hetzelfde
doel af te staan. Daaronder zijn eenige
Turners, een paar Morlands, een David
Wilkie, een Romney enz.
Door H. M. de Koningin is op het
daartoe door hem gedaan verzoek, den
heer mr. R. Melvil baron van Lynden
eervol ontslag te verleenen als Minister
van Buitenlandsche Zaken, met dank
betuiging voor de vele en gewichtige
diensten, door hem aan Hare Majesteit
en aan den lande bewezen en het be
heer van het Departement van Buiten
landsche Zaken ad interim opgedragen
aan den Minister van Marine, den vice-
admiraal A. G. Ellis.
Nu de gemeente Haarlemmermeer,
welhaast het feest zal vieren, waarop
het 50 jaar zal geleden zijn, dat het
drooggemalen Haarlemmermeer, den
naam kreeg van gemeente Haarlemmer
meer is 't merkwaardig te vernemen,
wat er toe noodig geweest is, om die
waterkom leeg te malen.
Ruim 44 millioen pompslagen, door
de verschillende stoommachines, elk van
66 M'. waterplaa'sing waren er noodig
geweest, om die ontzachelijke kom leeg
te malen.
In 1855, nu 50 jaar geleden, waren
in Haarlemmermeer slechts 26 kiezers
voor leden van de 2e Kamer en Prov.
Staten. Het getal raadsleden was ge
bracht op 7 terwijl het aantal nu 17
bedraagt, met ruim 2500 kiezers.