De Journal des Débals vestigt de
aandacht op het bericht van het weg-
loopen van de 61 soldaten van ChÉttelle-
rault. Dat er nu en dan een soldaat het
niet langer uit kon houden lusschen de
muren van de kazerne, is altjjd wel
voorgekomen, en dat beteekent niet veel.
Maar in het verschijnsel dat zich tegen
woordig voordoet in het leger ziet het blad
een ernstig gevaar. Een vlucht om los
te komen, uit drang naar vrijheid, had
plaats, alleen of desnoods met zijn beiden,
maar tegenwoordig gaan de soldaten bij
afdeelingen aan den haal. Des avonds
na de soep gingen de 61 uit, en den
volgenden morgen kwamen zij terug,
niet met betoon van berouw, maar met
een grievenlqst, meteischen. Zij stelden
de overheid voor de keuze, öf hen zelf
te verplaatsen, óf hun kapitein. Het is
tehopen, zegt de Débats, dat de overheid
een derden weg gekozen heeft, en de
heeren zoo voorbeeldig zal straffen, dat
het vooruitzicht van zulk een straf
voortaan een ontmoedigende uitwerking
zal hebben.
De gezanten van Duitschlanden Frank
rijk, de heeren Speck von Sternburg
en Jusserand, zullen respectievelijk naar
Duitschland en Frankrijk vertrekken na
een onderhoud dat zij met president
Roosevelt gehad zullen hebben na diens
terugkeer van de jacht.
Men gelooft in diplomatieke kringen
dat zq persoonlijk maar niet officieel
aan den Duitschen Keizer en aan presi
dent Loubet den innigen wensch van
president Roosevelt zullen ovei brengen
om zoo spoedig mogelijk een einde te
maken aan den oorlog in het Verre
Oosten. De Britsche gezant, die ook
binnenkort naar Europa zal vertrekken
kent eveneens de denkbeelden van Roo
sevelt over deze quaestie. De diplomaten
zijn van oordeel dat het einde van den
zeestrijd, hoe ook de uitslag moge zijn,
de eerste gelegenheid zal aanbieden tot
het aanknoopen van vredesonderhande
lingen tusschen Russen en de Japanners.
Met zorg heeft men uit de ambtelijke
statistiek over 1904 gezien dat in Enge
land en Wales de sterfte van kinderen
onder het jaar buitengewoon hoog is.
In de 76 groote steden was de algemeene
sterfte in dat jaar slechts 17.2 op de
duizend zielen der bevolking, maar die
van kinderen onder het jaar 160 op de
duizend geboorten. In Burnley was het
zelfs 229; in Hanley 212. Stockport '203,
Birmingham 197, Liverpool 190 enz.
In Londen was 't 116. In Huddersfield
tracht men sedert eenigen tjjd het kwaad
te keeren. Een burgemeester loofde in
dertijd voor het jaar van zijn burge
meesterschap een pond sterling uit voor
elk kind dat er in geboren werd en den
leeftijd van een jaar bereikte. De ge
meenteraad besloot dezer dagen een
shilling te betalen aan de persoon die
't eerst de geboorte van een kind aan
den stedelijken ambtenaar van gezond
heid aangeeft, rnits 't binnen de twee
etmalen geschiedt. De ambtenaar bezorgt
hÜ de moeder dan een geschrift, waarin
allerlei raadgevingen voor de behandeling
van zuigelingen staan. Twee vrouwen
zijn aangesteld om moeders aan huis
te bezoeken. Verder zal de gemeenteraad
een proef nemen met een inrichting,
waar overdag zuigelingen ter voeding
gebracht kunnen worden.
Ook in Canada begint men zich onge
rust te maken over het afnemen der
geboortecijfers onder de Engelschen.
Maar het Leger des Heils zendt er ge
stadig landverhuizers heen, en de regee
ring schijnt dit niet ongaarne te zien.
De Fransche Canadeezen dragen ruim
het hunne bij om het geboortecijfer
niet als te laag te doen bljjven,
Tot de algemeene Zemstwo vergade
ring te Moskou zijn ongeveer 80 leden
gekomen. De vergaderingen hebben niet
in het openbaar plaats, maar in parti
culiere woningen, eiken dag op een
andere plek. Zij hebben een geheel
privaat karakter. Er werd besloten,
geene mededeelingen over de vergade
ringen openbaar te maken. In de eerste
heeft men beraadslaagd over het plan
voor een nieuwe organisatie des rijks.
De aangekomen buitenlandsche bericht
gevers hebben tot nu geen toegang tot
de vergaderingen gekregen.
Men berekent, dat, tengevolge van
de mobilisatie in Rusland alleen in de
laatste drie weken 30.000 mannen-
vrouwen en kinderen uit het Weichsel,
gebied op Pruisisch grondgebied over
gegaan zijn; de vluchtelingen zoeken
vooral werk in de bosschen.
De militaire medewerker van de Roes,
die als goed ingelicht bekend staat,
Schrijft 'dat maarschalk Ojama alle reden
heeft om zich te haasten met de in
sluiting van Wladiwostok, aangezien de
Russen, zelfs als hun vloot zonder
ongeval daar aankomt, er allerlei her
stellingen aan zullen moeten verrichten,
welk werk door een insluitingsleger
zeer bemoeilijkt zou kunnen worden.
Deze schrijver meent, dat Ojama thans
beschikt over '285,000 man, waarvan
er 100,000 op Wladiwostok aanrukken
door Korea heen, terwijl 150,000 man de
verbindingswegen bewaken, en 575 000
tegenover generaal Linjewitsj staan.
De moordenaar van grootvorst Sergius
heeft aan hei Hooggerechtshof om een
nieuwe behandeling zjjner zaak gevraagd
op grond, dat hij niet is verdedigd door
den advocaat zijner keuze, zooals zijn
recht was.
Er is in Engeland geklaagd over ge
deeltelijke staking van den bouw van
oorlogsschepen.
Een Lord der Engelsche admiraliteit
heeft dit feit thans in een vergadering
besproken. Hij verklaarde, dat het niet
de bedoeling is dien aanbouw in te
krimpen, maar dat de lessen van den
oorlog (in Oost Azië) genoopt hadden
tot aanzienlijke wijziging van de tee-
keningen voor de nieuwe schepen. De
Admiraliteit stond op het punt te Ports
mouth de kiel te leggen voor het ge
weldigste slagschip, dat de wereld ooit
had aanschouwd en het te voltooien in
den koetsten tijd, die helend was. Dit
schip zal een resustaat zijn van de les
sen, die de oorlog heeft geleerd, en de
wensch, die lessen toe te pas<en op alle
in aanbouw zijnde schepen is de oorzaak
van den tijdelijken stilstand.
Dat er zooveel mannen aan de marine
werven ontslagen waren, betreurde Lee,
maar was een onvermijdelijk gevolg van
de nieuwe gedragslijn der Admiraliteit
om geen stuiver meer te besteden aan
het oplappen van verouderde schepen,
maar deze te verkoopen voor wat ze
op konden brengen. Dientengevolge
waren er honderd schepen, die geen
gevechtswaarde meer hadden, van de
lijst der oorlogsvloot geschrapt. Lee
beloofde ten slotte, dat voortaan alle
herstellingen op de rijkswerven zouden
geschieden ia plaats van bij particuliere
firma's.
De militaire medewerker van de Ber-
lijnsche Post vestigt in een beschouwing,
waarin hq de Fransche met de Duitsche
artillerie vergelijkt, de aandacht opliet
feit dat Duitschland nog bezig is met
het veranderen van zijn kanonnen en
dat dit werk nog twee jaar zal duren.
Op het oogenblik kan Duitschland 3444
kanonnen stellen tegenover 1976 Fran
sche kanonnen, welke laatste echter
beter zijn. Daarentegen heeft Duitsch
land een overwicht aan zware houwit
sers van 15 c.M., welke Frankrjjk niet
heeft.
Volgens een bericht uit Rome, is er,
dank zij de pogingen van den Floren-
tijnschen advocaat Mattaroli, een over
eenkomst tot stand gekomen tusschen
den Koning van Saksen en gravin Mon-
tignoso. De gravin zou het prinsesje nog
een tijdje bij zich houden en een hoogere
toelage dan tot dusver ontvangen Daar
entegen geeft de gravin hare rechten
als Saksisch onderdaan prijs. Eindeljjk
zouden er afspraken gemaakt zjjn, waar-
bjj aan de gravin is toegestaan af en
toe hare kinderen weèr te zien,
Het Oberkriegsgericht te Saarburg
heeft Zaterdag, in hooger beroep uit
spraak doende, een vrijsprekend vonnis
geveld, dat het algemeene rechtsbe
wustzijn hoogelijk bevredigd.
Den I9den Februari hadden vier
lichtelijk aangeschoten lanciers van het
aldaar in garnizoen liggende regiment
twist gekregen met een infanterie-
patrouille. De eerste militaire rechter
veroordeelde hen tot tuchthuis- of ge
vangenisstraffen tot vijf jaren, wegens
ophitsing tot rebellie, beleediging en
aanranding van een meerdere, samen
scholing en muiterij. Geen enkele van
deze beschuldigingen is door den hoogere
rechter als juist erkend. Het Ober
kriegsgericht stelde vast dat door niets
bewezen was, dat de beschuldigden zich
met vereende krachten tegen hun meer
deren hadden willen verzetten of dade
lijkheden hadden willen begaan.
Iets dergelijks is onlangs te Maagden
burg gebeurd, toen bij hooger beroep
een hard vonnis van de eerste militaire
rechters te Dessau aanmerkelijk ver
zacht werd. Verbazingwekkend blijft
het dat naar beste weten en geweten
oordeelende rechters zulke verschillende
vonnissen vellen. Een liberaal blad vindt
dat de tijd gekomen is, om de zege
ningen van de behandeling in hooger
beroep nu ook uit te breiden tot het
burgerlijke strafproces, waar men dit
rechtsmiddel nog altjjd niet kent.
Te Alexandrië in Egypte is aange
houden een berucht anarchist, een zekere
Vittorio Jaffei, daar onlangs uit Zanzibar,
waar hij zich voor een Mohamedaan
had uitgegeven, aangekomen. Deze Vit
torio Jafiei heeft, naar men gelooft, de
hand gehad in den moord op koning
Humbert als med plichtige van wijlen
Bresci. Daar Jaffei is ingescheept op
een naar Italië bestemd schip, veronder
stelt men, dat de Italiaansche regeering
zjjn uitlevering heeft gevraagd.
Een clubje jongens te Beverwijk had
een revolver gekocht om gezamenlijk
te leeren schieten. Gisteren hielden zij
oefening en het vuurwapen weigerde
geen van de jongens kon de haan over-
krijgen. Een nam het mede, ontmoette
vanmorgen den jongsten bediende van
den winkel waar de revolver gekocht
was en vroeg zijne hulp. Deze trok den
haan over, de revolger was geladen,
ging af en trof den eigenaar in de
linkerzijde. Met hevige pjjn werd hij
bij den naistbjjzijriden geneesheer inge
dragen, wien het nog niet is mogen
gelukken den kogel te verwijderen.
Maandagnacht omstreeks half een
werd te Dordrecht door een paar agen
ten in een nat pak aan het hoofdbureau
van politie gebracht een jong paartje,
beiden '18 jaar oud. Ten einde zich van
het leven te berooven waren ze nabij
de Spoorwegbrug in de Oude Maas ge
sprongen, maar er stond daar te weinig
water, zoodat ze elkaar weer op het
droge hielpen, met het voornemen hunne
poging verderop te herhalen Eenige in
de nabjjheid zjjnde politieagenten wie
ten dat te beletten en brachten de
levensmoeden naar veiliger plaats, waar
hunne kleeren werden gedroogd, terwijl
inmiddels de respectieve ouders waren
gewaarschuwd, onder wier geleide zij
later huiswaarts konden keeren.
Er is te Hoofddorp, den laatsten
tijd hard gewerkt en veel geld ver
diend. De 30 duizend kub. meters land,
die diende tot belasting van den grond,
voor eene te bouwen bomvrije kazerne,
is bijna van plaats verwisseld. Het metsel
werk en de betonstorting aan de nieuwe
bruggen, ondanks vele tegenheden vor
dert thans goed.
Het nieuwe Café „de Beurs" is reeds
overkapt en 't Café „Landbouw" vordert
flink. Er is dan ook alle zekerheid, dat
met de opening der a.s. tentoonstelling
te Hoofddorp op 18 Juli a.s. ook de
opening der nieuwe hotels en bruggen
alhier zal plaats hebben.
HAAKLËM 9 Mei 1905
Den 1 Mei 1.1. mocht de heer P. H.
van der Ley den dag gedenken waarop
hij sedert veertig jaar eerst als leeraar,
later als directeur, werkzaam was aan
de Haarlemsche Rijkskweekschool voor
Onderwijzers.
Ondervond de Directeur op dien dag
verschillende blijken van belangstelling,
in den aard der zaak lag, dat in ruimen
kring behoefte werd gevoeld om het
jubileum te vieren.
Hieraan werd Zaterdag voldaan. Een
feestcommissie had zich gevormd, be
staande uit oud-leerlingen der Kweek
school al die belangstellende genoodig-
den vereenigden zich Zaterdag in het
Brongebouw, waar behalve oud-leerlingen
en leerlingen ook verschillende autori
teiten op school- en gemeentegebied
bijeen waren, waaronder de Inspecteur
van he'. Lager Onderwjjs, de heer Fabius,
de Districtsschoolopziener, de heer Roo-
denburg, de Wethouder belist met de
zaken voor het Onderwijs alhier, de heer
De Haan Hugenholtz en de Wethouders
de heeren De Breuk en H. D. Kruseman,
de heer Bijleveld, vroeger directeur van
de Christelijke Kweekschool te Amster
dam, de heer Mejjer, directeur der
Kweekschool voor Onderwijzers en On
derwijzeressen te Amsterdam en vele
andere vertegenwoordigers van onder-
wjjs-corporaties in ons land, terwijl me
vrouw Franken de oud-leerlingen, werk
zaam in Indië, vertegenwoordigde.
Tegen half drie werd de jubilaris en
zijn familie onder luid applaus door de
feestcommissie binnengeleid en nam de
plechtigheid een aanvang met het zingen
van een vierstemmig welkomstlied,
woorden van een oud-kweekeling, de
heer D. Kujjper, muziek van den heer
Schmölling, muziekleeraar aan de
Kweekschool.
De feestrede werd uitgesproken door
den heer J. Prins, oud-leeiling, hoofd
eener school te 's Gravenhage.
In korte trekken gedacht spreker de
groote verdiensten van den jubilaris op
liet gebied van aanschouwelijk onderwijs
in natuur- en wiskunde, en toonde aan
dat dit onderwijs iels bijzonder kenmer
kends had, waardoor het den jongen
onderwijzer aanspoorde tot zelfstandige
studie en eigen werkzaamheid.
Roemde spreker de heldere voordracht
van den heer Van der Ley als den man
van groote weikkracht, wij herinneren
ons verklaarde Spreker, den jubilaris als
den sympathieken leeraar, van wien een
groote opvoedende kracht uitging. Spre
ker roemde den heer Van der Ley als
hervormer van het onderwijs in natuur
kunde.
Vervolgens werd onthuld het portret
van den jubilaris, geschildei d door
Haverman, aangeboden door oud-leerlin
gen en besloot spreker zijn rede met een
harteljjken gelukwensch, welke geest
driftig werd toegejuicht.
Toen werd door de jongejuffrouw
Franken een bl.emtuil aangeboden,
namens de oud-leerlingen in Iridië en
deelde de ceiemoniemeester, de leeraar
Luyten, de verschillende ingekomen
schriftelijke bewijzen van belangstellen
den mede, als van den Referendaris van
Binnenlandsche Zaken, van de oud-
schoolopzieners de heeren Poutsma en
Van der Ven en den Arrondissements
schoolopziener de heer Goedhart.
De Heer Inspecteur van het Lager
Onderwijs bekwam daarna het woord.
Deze spreker toonde aan, hoe de Haar
lemsche Kweekschool geworden is wat
zq is, onder de onvermoeide toewijding
van den heer Van der Ley. Vijftien j »ren,
zeide spreker, kennen wjj elkaar; als
reden waarom allen zoo aangenaam met
den jubilaris werkten, vond spreker in
diens kunst om te waardeerenuit veel
het goede te vinden.
Ontvqng hieibij, zeide de Inspecteur,
de handdruk van een trouwen vriend.
Verschillende Heeren voerden daarna
nog het woord; de Leeraar Broere na
mens zijn collega's aan de Kweekschool,
schetsende de ideale verhouding tusschen
Directeur en Leeraren, de Wethouder
de Haan Hugenhohz als vertegenwoor
diger van het onderwijs hier ter stede,
den Heer van der Ley roemende als
den raadsman in sommige gevallen en
in zijn werkzaamheid als lid en secre
taris der Plaatselijke Commissie van
Toezicht op het Lager OnderwijsDs.
Paré, als lid der Commissie voor het
Godsdienstonderwijs aan de Kweekschool,
de zorgen voor de kweekeling van den
Directeur op godsdienstig gebied aan-
toonende; de Heer Meyer Directeur van
de Kweekschool voor onderwijzers en
onderwijzeressen te Amsterdam en als
Voorzitter van de Vereeniging van Nor
maal onderwijzers in Noordholland; de
Heer Swart als Voorzitter van den Bond
voor Handenarbeid er op wijzende, dat
de jubilaris zijn leerlingen liefde in
boezemde voor den arbeid; de Heer
Bigot, Voorzitter van het Nederlandsch
Onderwjjzers-Genootschap, de gewich tige
diensten besprekende aan het Lager
Onderwijs bewezen, terwijl de Districts
schoolopziener der. Heer van der Ley
