HAARLEMSCH
1'
Eerste Blad.
Na 95.
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES Gedempte Oudegracht 88. Zevenentwintigste Jaargang.
144
144.
25.
,40.
van WOENSDAG 29 November 1905
Nieuwsberichten.
TÏLEPHOONNUMMEB
Intercommunaal Telephoonnummer
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maanden
.fionderlljke
franco p. post
nommers S centen per
Btuk
Prijs per Advertentie van 1—5 regels f 0.25, elke regel
meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag* en Vrijdagavond.
Advertentien worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG óm middags ten 13 ure, die alsdan too mogelijk nog worden geplaatst.
Jodenvervolging in Unsland.
Heden is door het Haarlemsch Comité
voor de slachtoffers der Jodenvervolging
in Rusland de volgende circulaire rond
gezonden.
Geachte Stadgenooten t
Wij komen tot O met eene dringende
bede om hulp.
Wij vragen Uwe hulp voor de t>ele
duizenden weduwen en weezen, wier man
nen en vaders bij de schandelijke Jo
denvervolgingen in Rusland wreedaardig
vermoord zijn.
Wij vragen Uwe hulp voor de vele
duizenden Joden, die dagen achtereen
waren blootgesteld aan de meest ver
foeilijke mishandeling, roof- en plun-
derzucht, en daardoor zelfs van de eerste
levensbehoeften verstoken zjjn.
Komt, helpt ons!
Toont Uw medelijden met die duizen
den deerniswaardige slachtoffers, zoo
mogelyk door eene groote gave.
Toont met ons door gullen steun Uwe
groote verontwaardiging over demensch-
onteerende handelingen, die thans we
derom in Rusland hebben plaats ge
grepen.
Iedere gïfr, hoe gering ook, zal
in dank aanvaard worden.
Het Haarl. Comité
voor de Slachtoffers der Jodenvervolging
in Rusland:
Dr. M. Wolff, Voorzitter-, M. A.
Jacobson, Penningm.; E. Zwartser, Secre
taris L. CohenG. de HaanA. Vecht
S. Ph. de Vries Mz. Bestuur Ned. Zio
nistenbond Afd. Haarlem.
Jhr. Mr. J. W. G. Boreel van Hoge-
landen, BurgemeesterDs. P. E. Barbas
Dr. H. Brongersma; Dr. M. C. A.
Bjjleveld; H. Bussemaker; Mr. J. de
Clercq van Weel; Deken B. Dankelman;
Mr. Joh. Enschedé; P. B. J. Ferf; J.
A.Fontein; Dr. S. Fjjan; P.GoedkoopDz;
Dr. A. H. Garrer; Mr. H. Ph.'t Hooft;
H. M. Hubregtse; H.L.Janssen van Raay;
Mr. H. Ph. de Kanter; J. Krol Kz.Mr.L.
C. Kronenberg; Dr. H. D. Kruseman;
Jhr. Dr. M. F. van Lennep; P. H. van
der Ley; Dr. H. L. van Linden van den
Heuvell; C. G. Loomejjer; P. Loosjes;
H. S. Loran; Mr. J. W. Losecaat Ver
meer; F. M. Baron van Lijnden; Mr.
A. A. van der Mersch; Mr. W. Th.
Pahud de Morfanges; Jhr. Ch. F. van
de Poll; Mr. C. M. Rasch; H.J. Schol
len; W. L. Schram Az.Jhr. Mr. F.
W. v. Styrum; Jhr. F. Teding van
Berkhout; Mr. A. W. Thüne; A. van
der Voort Az.J. J. Zeewoldt.
Hoewel de circulaire in ruimen kring
verspreid is, zal het mogelyk zijn, dat
zjj niet onder ieders aandacht komt.
De boven aangegeven namen mogen
dan hun, die in dit geval verkeeren,
den weg wjjzen om hun bydragen be
schikbaar te stellen.
Tweede Kamer. In de vergadering van
Vrydig was voornamelyk de Heer S.
van den Bergh aan het woord. Deze af
gevaardigde uit Rotterdam besprak de
industrie in Indië, betreffende steenkool,
tin en zout. De Ombilien-kolenvelden
gaan achteruit door gebrek aan werk
krachten een gevolg van het gebruiken
van koelies voor militaire expedities. En
dan moet niet vergeten worden, dat in
de kolenmijn de handenarbeid die van
de machine altijd zal moeten helpen;
een geheele machinale bewerking zou
onmogelijk blijken.
Over de Banka-tinmjjnen was de Heer
van den Bergh ook niet goed te spreken
en noemde deze exploitatie een treurige
bladzijde in onze begrooting.
De Voorzitter besliste, dat deze zaken
konden besproken worden bij de desbe
treffende begrootingsposten, zooals ge
schieden zal.
Enkele andere Leden bespraken nog
onderwysbelangen, over regeling der
schooltijden op Indische scholen. De Heer
Terlaan noemde als belang van den dienst,
dat het aantal onderwijzers eerste klasse
niet worde verminderd. Spr. hoopt dat
de Minister daarop zjjn flat zal geven.
Ook verzet de Minister zich niet voldoen
de tegen de vermindering van schoolbe-
hoeften voor kostelooze leerlingen. Op
den post van f 39.000 voor dit doel
wordt f 21,000 bezuinigd. Beter ware
de schoolgelden in Indië wat op te voeren.
Door die achterafzetting der onbemiddel
de kinderen wordt wrok tegen het Gou
vernement by hen gpkweekt.
De Heer Van Deventer keurt in het
algemeen bezuiniging op het onderwijs
af in het belang van de maatschappe
lyke stelling en het prestige der onder
wijzers. Mocht het echter noodzakelijk
zyn op de traktementen van alle amb
tenaren, ook der onderwijzers, te bezui
nigen, dan vertrouwt spr. dat zij als
op 'oeders der jeugd het voorbeeld zullen
geven van berusting in die traktements
vermindering. Spr. acht het gewenscht,
de Europeesche scholen voor indo-kin-
deren open te stellen, daar hierdoor hun
gebrekkige kennis van het Nederlandsch
verbetert en de zoo gewenschte bloed
menging wordt bevorderd.
De Minister verklaart het snoeimes
ten aanzien van het Europeesch onder
wijs niet te willen hanteeren, doch het
te willen uitbreiden.
De Heer Van Deventer zette nog zijn
denkbeelden uiteen over grondhuur
regeling. Minister Fock zou deze aan
gelegenheid met een deskundige be
spreken.
De Heer Pierson, hoewel geen voor
stander van emigratie, hoopte dat de
emigratie naar de Lampongs goed zou
aangepakt worden.
De rqinister verklaarde nog dat in
het plan tot reorganisatie van hel Bin-
nenlandsch Bestuur het denkbeeld is
opgenomen om onder de ambtenaren
van het B. B. een soort van keurcorps
te vormen, iets als de Hoogere Krijgs
schoolleerlingen onder de officieren.
Van de Tweede Kamer is thans in
druk verschenen een nader gewijzigd
ontwerp tot gedeeltelijke herziening en
aanvulling der wettelijke bepalingen
omtrent de personeele belasting (het
vervallen van den grondslag „Haard
steden" enz.).
Het Moskousche Zemstvo-congres wil
de regeering, het ministerie Witte, steu
nen. Het eischt echter als voorwaarde
daartoe algemeen en direct kiesrecht,
verantwoordelijkheid van al de ministers
en bijeenroeping van een constitueerende
vergadering. Of Witte op deze eischen
zal ingaan is nog zoo zeker niet, hoewel
het vaststaat dat hij dan ook op den
steun der beschaafde Russen zou kunnen
rekenen.
Te Petersburg heeft weer een botsing
plaats gehad tusschen de arbeiders van
een fabriek en militairen. Er vielen
dertig dooden en gewonden bij.
De czaar had beslist voortaan te zullen
regeeren door de genade van den Heer
en den wil des volks, dus niet meer als
alleenheersc'ner aller Russen. Maar de
hooge synode wil nog niet aan deze
verandering, want toen dezer dagen in
een Petersburgsche kerk de oude be
naming bij het opdragen van een mis
door den aartsbisschop was weggelaten
heeft de hooge geestelijkheid zich daar
aan zoo geërgerd, dat de bisschop een
berisping ontving met den last om den
ouden titel van den czaar in het ver
volg weer te gebruiken.
De berispte geestelijke legt er zich
echter niet bij neer wat dus wel weer
tot verwikkelingen tusschen de hooge
geestelijken aanleiding zal geven, die
ten slotte door den czaar als hoofd der
Grieksche kerk beslist zal moeten worden.
De Voss. Ztg. noemt het optreden
van den Russischen minister van Gnan-
tiën onverantwoordelijk; niettegenstaan
de alle verzoeken om de sluiting van
de brandewijn dépots te bevelen, laat hij
deze open, zelfs in de meest rumoerige
plaatsen, omdat daar het meest verbruikt
wordt.
Uit Moskou wordt gemeld, dat alle
boeren uit den omtrek vast rekenen op
een verdeeling van landerijen nog voor
het voorjaar en dat er allerlei rustver
storingen te wachten zjjn, als ze in hunne
verwachtingen bedrogen uitkomen.
In Moskou zjjn weder verschillende
stakingen uitgebroken van de kellners,
by wie de slagers en bakkers zich hebben
aangesloten, van transportarbeiders en
van verschillende groepen van fabrieks
arbeiders.
De correspondent van de Matin te
Petersburg seint:
De reactionaire partij schijnt voorhands
haar verzet op te schortenWitte wint
iederen dag terrein.
Hoewel de uitvaardiging der wet op
de drukpers aangekondigd is, kan ik
verzekeren dat wjj ze in de eerste da
gen nog niet zullen krjjgen, want de
wet is nog niet geheel in den vorm
opgesteld, en kon ook in den kabinets
raad nog niet gereedkomen.
Op dit oogenblik geniet men hier
overigens een zoo volstrekte vrijheid van
drukpers, dat de wetten die men ver
wacht, ze niet kunnen vermeerderen,
en daar het hof zeer verontwaardigd
is over zekere aanvallen in de revolu
tionaire bladen, vreest men eigenlyk
dat die vrijheid by de nieuwe wet be
perkt zal worden. In hoofdzaak moeten
de nieuwe wetsbepalingen berusten op j
de Fransche wetgeving.
De oud geloovigen te Moskou hebben
aan al hun geloofsgenooten een oproeping
gericht waarin zy tot eensgezindheid
op den grondslag van het manifest van
30 October worden aangespoord, om de
oproerige elementen te bestryden.
By do ongeloovigen te Muskou heeft
deze oproeping reeds uitwerking gehad,
wat voor het kabinet van Witte gelijk
staat met een kostbare hulp.
Maandag gingen geruchten als zou de
czaar besloten hebben tot troonafstand.
Het Telegraaf agentschap verklaart de
geruchten van allen grond ontbloot.
Volgens een corresponnent gaat de
toestand over het algemeen in Rusland
vooruit. De reactionairen, die onlangs de
bovenhand leken te krjjgen. schijnen te
wjjken, althans voorloopig. Een menigte
werklieden zjjn dag en nacht bezig om
het Taurische paleis te Petersburg voor
het volksparlement in te richten. In het
begin van 1906 kan het in gebruik ge
nomen worden. Er is reeds een amfi
theater klaar gekomen, waarin voor 560
mannen plaats is. Er was 250,000 roe
bel voor verbouwing van het paleis toe
gestaan, maar dat geld is reeds ver
bruikt, zoodat er meer geld moet wezen.
Het revolutionaire arbeiders-comité
heeft den ouden reactionairen vos Soe
worin (eigenaar van hetNowojeWremja,
niet te verwarren met zjjn vrjjzinnigen
zoon, die de Roes uitgeeft) een aardige
poets gebakken. In den nacht van Zon
dag op Maandag hebben gewapende
arbeiders zich meester gemaakt van de
dagbladdrukkerij van Soeworin, een tijd
de redacteurs in hunne kamers gevangen
gehouden en het personeel gedwongen
het revolutionaire vliegend blaadje af
te drukken.
Ontsteld over het gebeurde heeft Soe
worin de regeering er voor gewaar
schuwd, dat niet op een goeden nacht
de omwentelingsgezinde arbeiders alle
ministers. Witte inbegrepen, overweldi
gen en in de Peter- en Paulvesting ge
vangen zetten, aangezien nu toch niets
meer onmogelijk isl
De slagers in Weenen hadden den
laatsten tjjd de prijzen van het vleesch
sterk in de hoogte gedreven. Om verdere
verhooging tegen te gaan besloot het
gemeentebestuur in arbeiderswijken ver
koopplaatsen op te richten om den prjjs
te regelen, want ze zjjn zoo bepaald,
dat een behoorlijke winst wordt behaald
en toch concurrentie mogeljjk bljjft.
Het vleesch is van de beste kwaliteit
en scheelt wel 10 a 15 ets, met de
slagersprjjzen. In de eerste dagen werd
in drie dagen voor 2000 Kr. verkocht.
De toeloop van het volk was zoo groot,
dat lang niet allen geholpen konden
worden.
Te Berljjn is een rumoerige vergade
ring tegen het leger des heils gehouden.
Een groot aantal vroegere beambten van
het leger klaagden over allerlei mis-
braiken. De mannelijke en vrouweljjke
luitenants moeten rondkomen met een
ellendig weekloon, terwjjl de hoogere
posten goed bezoldigd zjjn. Een groot
deel van het ingezamelde geld zou naar
Engeland gaan.
Uit Charleroi komt het bericht dat
de Sambre door de aanhoudende regens
buiten haar oevers is getreden bij Ch&-
telet en Marchienne. De scheepvaart is
gesterad.
Een prentbriefkaart van de tentoon-
stelling te Luik, 3 Mei van dit jaar te
Lier op de post geadresseerd aan een
inwoner van Philippine, is daar den 18
November besteld. De kaart had eerst
een reisje gemaakt naar de Philippjjn-
sche eilanden.
