Heemskerk een en ander in het midden I aangaande uitspattingen bjj de ver kiezingen terwijl nog de meening werd geuit, dat het een onrechtvaardigde per sonenstrijd was, waarvan Dr. Kuiper het slachtoffer werd. De Heer Patijn besprak den finan cieelen toestand, welken hij zeer donker ncemde. Spreker zette uiteen, dat men een begrooting dacht samen te stellen, waarbij de gewone inkomsten en uit gaven evenwicht maakten, maar dit is slechts schijn; een groot deel der uit gaven onder buitengewoon gebracht, behooren tot gewoon en mogen dus niet uit leening bestreden worden. Dan staan ontzaglijke spoorwegkosten voor de deur, die alleen te dragen zijn door den Staat wegens het minder beperkt crediet. De Staat zal dus tot naasting moeten komen. Wij moeten komen tot staatsbedrij ven, staatsbedrijf der posterjj, der tele grafie, der mijnen, van den loodsdienst, enz. Dan kunnen verschillende posten van de begrooting der gewone uitgaven worden afgenomen en op de kapitaal rekening der bedrijven worden overge bracht. Men kan ervoor leenen, indien slechts gezorgd wordt, dat uit de in komsten van het bedrijf eene behoorlijke amortisatie plaats heeft, en niet meer dan het netto-saldo onder de staatsin komsten wordt verevend. Politieke epotblaadjes worden tegen woordig in Rusland druk verkocht. De politie is er echter niet mee ingenomen en heeft er al een paar geschorst, wat een ware windhandel in dit artikel heeft veroorzaaktsoms betaalt men voor zoo'n blaadje tot tien roebels. Een aantal fabrieken heeft het werk stop gezet als protest tegen den acht- urigen werkdag, waardoor naar schatting tachtig duizend menschen werkeloos rondloopen. In Rusland bestaat, zooals men weet, het brandewijn monopolie, waaruit de staat belangrijk voordeel trekt. Nu is er onder den arbeidenden stand een strooming ontstaan om den brandewijn te boycotten en zijn als gevolg daarvan al enkele onthoudersvereenigingen op gericht. De leden, die hun woord niet houden, worden bij onderlinge afspraak beboet of genoodzaakt de fabriek of weikplaats te verlaten, alles natuurlijk om den staat in zijn financieele zij te treffen. Rusland telt eenige politieke hoofd partijen, zooals trouwens overal bestaan. Een Peterburgsch blad geeft er een overzicht vanDe heilige alliantie van het nationale zelfverweer. Zij beschouwt het vrijheidsmanifest nutteloos als zijnde te toegeeflijk. Zij ijvert voor een militaire dictatuur. Het verbond van 30 October, de tweede groep, heeft aan Witte steun beloofd. Dan wordt genoemd de Rechtsorde, welke zich vereenigt met het vrijheids- lilanifest, maar hooge eischen steltvoor een sterke staatsmacht. De Constitutioneele Democraten willen een grondwetgevende vergadering, ont staan door algemeen en geheim kies recht. De partij der Vrijheidlievenden wil ook een grondwetgevende vergadering, maar willen den politieken strijd zonder geweld. De Christelijke Demokreten plaatsen het godsdienstige vradgstuk vooraan. Zij wenschen een scheppende, rechtvaardige omwenteling. De Radicale Democraten willen een republiek en bepaling van een maximum grondgebied voor den landbezitter. Dan bestaat nog de partij der Sociaal democraten. Zij eischen een democrati sche republiek en inplaats van het leger een volksmilite. De sociaal revolutionairen willen door een gewapenden opstand de maatschap pelijke orde redden. Zooals te begrijpen is heeft nog elke groep op zich zelf haar rechter en linker zijde. Men stelle zich voor een staatsman die de bekwaamheid bezit om elk der partijen wat wils te geven. De minst bevoorrechte partijen vinden in hem natuurlijk een vijand. Inmiddels gaat de vrijheidsbeweging zoo vooruit, dat zelfs officieren, met toestemming van hun chef, zich bij de beweging hebben aangesloten. Te Petersburg staat het telegraphisch verkeer stilde beambten hebben hun werk gestaakt, evenals de postbeambten te Moskou. In lang had men niet gehoord van een samenzwering tegen het leven van den czaar. Thans loopen geruchten in deze. Een plan hiertoe zou uitgegaan zijn van officieren uit de onmiddellijke nabijheid van den czaar. Volgens andere berichten zou het echter een verzinsel zijn. Volgens Daily Express heerscht er groote nood onder de vele Russische Joden, die in den laatsten tijd uit hun land naar Engeland zijn gevlucht en nu in het Oosteinde van Londen huizen. Zjj dreigen de Joodsche armverzorgers, dat zij met wapens zullen komen en willen naar Rusland teruggezonden worden. Een wonderlijk bericht. De verklaring zal wel wezen, dat de Daily Express, een der vreemdelingenhatende jingo-bla- den, deze Joden in een kwaad licht wil stellen. Dat er armoede onder hen heerscht zal wel waar wezen, maar zouden zg naar Rusland terug willen? Naar de Times uit Petersburg ver neemt, is in den toestand aldaar een onbeschrijfelijke wanorde gekomen. De post- en telegraafambtenaren staken al lenalleen een Deensche maatschappij handhaaft de verbinding met het bui tenland. Men is voornemens, d?ze staking te laten duren totdat de regeering de eischen der werkstakers heeft ingewil ligd, maar men betwijfelt of de onbemid- delden het lang genoeg zullen uithoud en. Ook de typografen dreigen met staking. Er worden geen brieven ontvan- en. Men ziet overal troepen. Een Kopenhaagsche correspondent der Daily Telegraph zien de Russen aldaar de toekomst in hun land zeer donker in. De Keizerin weduwe moet besloten hebben, haar verblijf te Kopenhagen tot midden Januari te rekken. De correspondent van een Duitsch blad te Riga seint: De onveiligheid neemt hier toe. In de laatste dagen zijn een groot aantal ge vallen van banditisme voorgekomen. Zoo hebben vijf mannen op klaarlichten dag een kassier beroofd, in een tramzij dwongen hem, 1200 roebels af te geven, en zijn toen spoorloos verdwenen. Don derdag werd een agent der geheime po litie op straat vermoord. Een bende van 40 mannen, met zwartgemaakte gezich ten is met sabels en oude geweren ge wapend, een alleenstaand huis binnenge drongen en heeft daar wapens wegge kaapt. Graaf Tolstoi, die het Russische volk misschien beter kent dan sommige cor respondenten, ziet den toekomst van zgn land niet zoo ernstig in als bij ons be richt wordt. In een onderhoud met een medewerker van een Duitsch blad heeft hij gezegd: Het geringe aantal fabrieksarbeiders in de groote steden is, volgens hem, van weinig beteekenis tegenover de boe ren, die toch het hoofddeel der bevolking uitmaken. En de boeren denken niet in het minst aan revolutie, Wat de couranten en allerlei geruch ten over ongeregeldheden onder de boe ren mededeelen, houdt Tolstoi voor over dreven. Slechts een kleine partij van revolutionaire agitators wenscht een om wenteling. Maar hg wilde toch niets voorspellen. Men kan niet weten, hoe de zaken loopen. Noodig is het echter, dat de tegenwoordige regeering, die en kel op geweld steunt, vervangen wordt door een regeering, die gebaseerd is op liefde en welwillendheid en handelt in den geest des Christendoms. Een feit is echter, dat het telegra phisch verkeer met Rusland geheel ver broken is. In weerwil van alle tegensprak blijven hardnekkige geruchten in omloop over een aanslag op den Tsaar. De correspondent van de Vossische Ztg. te Petersburg meldt dat de geruch ten over het gisteren ten liove gebeurde een vnsteren vorm aannemen. Volgens de eene lezing zou grootvorst Dmitri Konstantinowitsj den Tsaar aan de hand, volgens een andere een tweede groot vorst hem aan het hoofd verwond hebben. De minister van het keizerlijke 1 of weigert eenige inlichting te geven. Volgens den berichtgever is er in den laatsten tjjd zooveel geld aan de keizer lijke bank onttrokken dat deze eerst daags hare deuren zal moeten sluiten. De toenemende verwarring in Rus land, hoe zal ze tot staan gebracht worden! De meest welwillenden, de mannen van orde zonder geweld, aar zelen, zich bij Witte aan te sluiten, enkele partgen willen in 't geheel niets van hem weten, de revolutionairen stel len zelfs alles in het werk om zgn plannen te doen mislukken. Zgn al de berichten waarheid of voor een deel, dan zou men meenen, dat er eerder sprake is van een schrikbewind van an archisten dan van een opbouwende regeering van orde. De Russen weten zelf niet waar zich aan te houden. Het eind zou wel kunnen zgn een militaire dictatuur. In deze uiterst moeilijke om standigheden van Witte doortastende maatregelen te verwachten is haast ondenkbaar; staat hij aan één partij concessies toe, dan breekt hg met een andere, die misschien even sterk is en men gelooft, dat hg nog te veel onder den invloed van het hof is. In het be noemen inplaats van ongeschikt ge bleken hoofdambtenaren is hij ook niet gelukkig, aangezien hg door het hof wordt tegengewerkt. Te Odessa zijn, volgens het beurs comité, 500 kooplieden gefailleerd, onder wie 400 Joden. Het verlies in deze stad geleden bedraagt 100 millioen roebel. In een brief uit Ode.- sa van 2 November leest men: „Aan elk werd verboden om zich aan het venster te vertoonen; wie in strgd daarmee handelde, werd meedoo- genloos neergeschoten, o. a. werd ook het volgende in praktijk gebracht. De een of andere provocateur schoot in de lucht en beweerde dan dat uit een huis geschoten was, waarna dat huis met machinekanonnen in elkaar geschoten werd en de bewoners aan de willekeur van het beesteljjk graaw werden over gelaten. Het gerucht wil dat de geheele ko- zakkenmacht, ter sterkte van 450,000 man, gemobiliseerd zal worden. Peters burg is op het oogenblik vol met ko zakken. De sociaal democraten en de revolu tionairen digven aan op werkstaking in elk gebied. De bevolking in de hoofdstad begint zich van levensmiddelen te voorzien een bewijs, dat ernstige dingen verwacht worden. De Times correspondent meldt, dat de reactionnaire partij in Tsarskoje Selo de overhand krijgt; overmoedig dcor de onderdrukking der rebellie te Se- bastopol, dringt zij aan op wapengeweld tegenover de revolutionnairen. Deze, op hun beurt, beginnen steeds meer hun hoop op een gewapend oproer te vesti gen. De correspondent meent, dat de volslagen anarchie nabij is. Witte is tegenover den toestand volkomen mach teloos. Hoe gespannen de toestand is, mag hieruit bljjken dat allen die er toe in staat zijn het land met spoed verlaten, daar ieder oogenblik een spoorwegsta king verwacht wordt, De mannen van zaken zgn fer van overtuigd, dat de crisis reeds gekomen is. De financieele zaken zgn verlamd. President Loubet heeft tegen een jour nalist gezegd, dat met den dag, dat hij het presidentschap van de republiek neerleg de, zgn politieke loopbaan wasafgeloo- pen. Als ik het Elysée verlaten heb, zei hij, zal ik om geen enkele taak, geen enkele opdracht meer vragen. Ik zal t geen senator, geen kamerlid, geen staten lid zgn en geen lid van den gemeente raad, niets, niets, volstrekt niets. Te Eberswalde is in den ouderdom van 103 jaar overleden de rentenier Gottlieb Schreiber, eereburger van die stad. Hjj was het oudste gemeenteraadslid van het Duitscbe rgk. De oudste soldaat van het Duitsche leger, de oudluitenant Philipp von Franck, heeft Vrijdag te Charlottenburg zgn 100-len verjaardag gevierd. De Keizer zond hem «en met zijn portret beschil-, derden kop en schotel. Vrijdagavond heeft te Konstantinopel een bespreking plaats gehad tusschen de gezanten der mogendheden ten huize van den deken van het corps, baron v. Calice. In den toestand is nog geen verandering gekomen, een nader antwoord van de Por te is niet ingekomen. De lang verwachte ministerieele crisis in Engeland zal waarschijnlijk zeer spoedig haar heslag krjjgen. De Times meldt, dat de Koning, mi nister Balfour en Campbell-Bannerman heden allen naar Londen terugkeeren. Men verwacht, dat heden het bestuur van Balfour zal eindigen, en dat heden of morgen Bannerman het bewind zal aanvaard hebben. Hoewel nog niet geheel zeker, wijst er toch alles op dat groote dingen te wachten zijn. Zoo is de koloniale con ferentie afgelast tot in 1907, de afge- vanrdigden der kamers van koophandel kunnen niet door den minister worden ontvangen en lord Roberts heeft ontslag genomen uit de commissie van lands verdediging. Men weet dat in diens pro gramma algemeene dienstplicht hoofd zaak was en ook aan het departement van Justitie zijn belangrijke conflicten ontstaan. Als het ministerie aftreedt, zal hoogstwaarschijnlijk het parlement ontbonden worden. Te Leipzig bestaat een opstellenfa- briek. Als eeu schoolknaap een opstel te maken heeft, daar hg niet mee uit den weg kan, hg heeft zich aan de in stelling te vervoegen, die hem het ver langde levert tegen twintig pfenning per bladzijde, zoodat met iets meer dan één mark de knaap uit den nood is. Nu de onthulling gedaan is zal het gebruikmaken van de gelegenheid om zelf niets te doen den scholieren wel verboden worden, maar inmiddels weet men niet hoeveel schade er reeds door aangericht is. Het aantal der personen, die den 31sten Juli 1901 het beroep van genees kundige of apotheker in Japan uitoefen den, bedroeg volgens het British Med. Journal 33,508. Van dezen hadden 15,330 erkende examens afgelegd of graden aan de hoogescholen behaald, 883 waren toegelaten op gr< nd van er kende ervaring, 74 bezaten buitenland- sche diploma's. De grootste helft was 1 reeds in de praktijk voordat examens waren ingevoerd. Het aantal dezer per sonen nam snel af. Er waren in geheel Japan 732 geneeskundigen op de 10,000 inwoners. In de hoofdstad was deze ver houding 11.61 op de 10,000. De menschen die koning Alfonsus van Spanje al eenige malen hebben uitgehuwelijkt, hebben nu kans hun zin te krijgen; er wordt gesproken van een verloving met prinses Victoria Eugenia van Battenberg, die hij bjj zijn bezoek aan het Engelsche hof heeft leeren kennen. De Polen schrapen op alle mogeljjke manieren voor hun nationale fonds. De Dzionnik deelt mede dat de Polen op trouwdagen tegenwoordig, in plaats van telegrammen, briefkaarten met de beel tenis vau Kosciusko verzenden en het al dus bespaarde in het fonds storten. Het blad wil nu dat men voor verjaardagen dezelfde gewoonte zal invoeren. En ein delijk spoort de Dziennik harestamge- nooten aan, niet meer 1ste klassen te reizen maar 2de en 3de klasse. Het ver schil kan dan weer in het fonds vloeien. Rijke menschen zouden een penning kun nen aandoen, om te toonen dat zjj al leen uit liefde tot hun vaderland van een lagere klasse gebruik maken. Zulk een penning zou duur moeten zjjn, tus schen de 30 en 50 mken de de op brengst van den verkoop zou ook weer in het nationale fonds moeten komen. Bg gelegenheid van het herstellen van het inwendige der groote kerk te Monnikendam is tevens geheel gerestau reerd het zich aldaar bevindende gedenk- teeken, opgericht voor den stichter der Maatschappij tot Nut van 't Algemeen Jan Nieuwenhuijzen. Zooals men weet, wordt zgn 100-jarige sterfdag in Fe bruari a s, herdacht.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlemsch Advertentieblad | 1905 | | pagina 2