Nieuwsberichten.
Tweede Kastdag.
'b Avonds 6 ure, Openbare Samenkomst.
Woensdag.
's Av. 8 ure, Evang. Samenkomst.
Z. D. Baptisten.
Parklaan 17.)
Sabbat (Vrijdag) 's avonds 8 ure,
Bespreking van de Profetiën.
Sabbat (Zaterd.) vm. 10 ure, Prediking.
Sabbat (Zaterdag) Nam. 3 ure, Sabbat-
school. Onderl. Bijbelbespreking.
Afdeeling Haarlem van het
Nederlandseh Luth. Genootschap
voor In- en Uitwendige Zending.
Zondagsschool ten 1 ure in de Open
bare school O. Leidsche Vaart
BUITENGEMEENTEN.
Waar nists andara varmald wordt, wordt da
Had Hervormde Kerk bedoeld.
Bennebroek.
Voorm. 10 ure, Ds. Gerth van Wijk.
Eerste Kerstdag.
Voorm. 10 ure, Ds. Gerth van Wijk.
's Av. 7 ure, Ds. Gerth van Wijk.
Medewerking van de Chr. Zangveree-
niging „Bennebrek"
In beide diensten collecte v. d. Kerk.
Tweede Kerstdag.
Voorm. 10 ure, Ds. Gerth van Wijck.
Beverwijk.
Niet ingekomen.
Bloemendaal.
Voorm. 10 ure, Ds. Knottenbelt,
Pred. te Haarlem.
Eerste Kerstdag.
Voorm. 10 ure, Ds. van Leeuwen.
's Avonds 6 Va ore, Ds. van Leeuwen.
Tweede Kerstdag.
Voorm. 10 ure, Ds. van Paassen.
Pred. te Haarlem,
's Avonds 7 ure, Kerstboom.
Heemstede.
Voorm. 10 ure, Ds. Kampstra,
Directeur van het Diakonessenhuis
te Haarlem.
Eerste Kerstdag.
Voorm. 10 ure, Ds. van Paassen.
Pred. te Haarlem.
Tweede Kerstdag.
Geen dienst.
Hillegom
Voorm. 10 ure, Ds. Haksteen.
Emer. Pred. te Haarlem.
Nam. 21/» ure, Ds. Meerburg.
Eerste Kerstdag.
Voorm. 10 ure, Ds. Meerburg.
Tweede Kerstdag.
Voorm. 10 ure, Ds. Meerburg.
Houtrijk en Polanen
Voorm. 10 ure, de Heer Groot.
Beroepen Pred. te Boyle.
Eerste Kerstdag.
Voorm. 10 ure, Ds. B. Baljon.
Tweede Kerstdag.
Geen dienst.
Nam. en Avond, Kerstboomfeest voor
de kinderen van de Zondagsschool.
Santpoort.
Voorm. 10 ure, Ds. Kutsch Lojenga.
Doopsbediening.
Eerste Kerstdag.
Voorm. 10 ure, Ds. Kutsch Lojenga.
Bevestiging van Lidmaten.
Collecte voor de Evang. Maatschappij.
Tweede Kerstdag.
Geen dienst.
Spaarndam.
Voorm. 10 ure, Ds. 8. A. Baljon.
Eerste Kerstdag.
Voorm. 10 ure, Ds. Baljon.
Tweede Kerstdag.
's Avonds 5l/j ure, Kerstboom.
Programma's tegen 5 ets. verkrijg
baar bij den Koster.
Velsen.
Voorm. 10 ure, Ds. de Sopper.
's Avonds 6'/s urei Os. de Sopper.
Eerste Kerstdag.
Voorm. 10 ure, Ds. de Sopper.
Tweede Kerstdag.
Voorm. 10 ure, Ds. de Sopper.
^and voort.
Niet ingekomen.
Voordrachten in Teylers Stichting.
De tweede voordracht in dit seizoen
werd gehouden door Dr. J. C. Kapteyn,
hoogleeraar te Groningen.
Soms ontwaart men aan den hemel
vallende sterren, nalatende een licht
streep; soms groote vuurballen, die me'
meer of minder geluid in grooter of
kleiner stukken uiteen springen. Zij
bestaat uit steen of metaal.
Het meest zijn zij door leeken opge
merkt, de wetenschap heeft er zich
ongeveer drie eeuwen mee bezig ge
houden.
Naarmate van de grootte heeten zij
boliden, aëroïthen of meteorithen, de
laatsten zijn de kleinste, maar hebben
der.zelfden oorsprong. Met ontzettende
snelheid doo rklieven zij het luchtruim.
Spreker deelde mede van een vuurbol
die in 1866 in Hongarjje neerkwam
en bij haar ontploffen haar deelen over
16 mijlen in 't rond spreidde. Zulk een
bolide kan licht hebben van verschillende
kleur en sterkte, welke vaste lichamen
zich bevonden op 130000 kilometer hoog
in de lucht. Hoe die afstand gemeten
wordt, weid uiteen gezet; een vaste
ster strekt daarbij tot grondslag.
Door den verbazend snellen val uit
zulke een hoogte kan het niet anders,
Spreker zette dit uiteen, of het lichaam
wordt gloeiend.
Tal van zulke lichamen komen in de
wereldruimte voor, zij beschrijven banen
om de zon.
Er is berekend dat er tusschen vier
en zeven millioen per dag op de aarde
vallen. Het meeste om de 33 jaar, doch
ieder jaar eierker dan andere datums
op 11 Augustus en 14 November en
wel, zooals in 1833 reeds is aangetoond,
uit een bepaald punt, hun richting is
onderling evenwijdig. In dat jaar en in
1866 zijn in Amerika bijzonder sterke
sterrenregens waargenomen.
Al de vallende stenen komen uit het
sterrenbeeld Leoniden. Het beschrijft in
33 jaar een ellipsvormige baan om de
zon, als een wolk van onsamenhangende
lichamen.
In November en Augustus snijdt die
lange baan de aardbaan, waar haar sa
menhang verbroken woidt en waarbij
Spr. nog eenige verschijnselen in bespre
king bracht.
Nadat het punt was besproken waar
uit de meteoren haar oorsprong hebben
en de richting bepaald was waarin zij
tot ons komen, restte nog de snelheid
waarmede zij zich in de ruimte bewegen.
Op bevattelijke wjjze zette Spreker uit
een hoe deze berekend wordt.
Niet bij toeval, werd medegedeeld,
komt de berekende meteoor-baan over
een met den omloopstijd van de komeet
van 1866, die velen onzer zich nog zul
len heiinneren. De komeet bestaat uit
onsamenhangende stof. Komt zij na haar
langen omlooptijd om de zon zoo dicht
bij dit hemellichaam dat door de zwaarte
kracht haar samenhang verbroken wordt,
dan kan een dubbele komeet ontslaan
en ten laatste wordt de komeet meer
en meer verdeeld Zoodoende is men tot
het besluit gekomen dat vallende sterren
de restanten zjjn van een komeet. Zoo
is de komeet van 1872 opgelost ineen
wolk van meteoren.
Ten slotte gaf Spreker, een resumé
van het besprokene.
De heldere voordracht werd met de
meeste belangstelling gevolgd. Het niet
alledaagsche ooderweip op deze bevat
telijke manier te liooren uiteen zetten
was in de hoogste mate leerzaam en
aaogenaam.
Tweede Kamer. Bjj de artikels
gewijze behandeling van de begrooting
van Landbouw, Nijverheid en Handel
bracht de Heer Reyne een en anderin
hot midden, over boerenleenbanken, te
hooge onkosten voor paardenfokkerij en
keuringen, over gemis aan praktische
veeartsen, welke bemerkingen door den
minister in ernstige overweging zullen
genomen worden.
Ten opzichte van den prijs der kolen
uit onze mijnen in Limburg, verzekert
de minister dat die zoo lang mogelijk
zullen bljjven.
De Heer de Waal Malefjjt wjjst bij het
betrekkelijk artikel op het belang van
onderzoek der Zee en op dat der open
baarmaking van het rapport van dr.
1 Dekhuyzen dienaangaande.
De Minister antwoordt, dai het onder
zoek zich moet uitstrekken tot de vissche-
rij nijverheid, zoodat er nog geen reden
is voor een rijksbijdrage in de kosten
van openbaarmaking van het rapport
van dr. Dekhuijzen.
Bjj de afdeeling arbeid spreekt de Heer
van den Bergh (Helder) over de werk
loosheid. (De Heer Liefiinck, zich tot de
Perstribune wendende: Daar hebben wij
geen last van!) Spr. schetst den ge
moedstoestand der werkloozen. Dien toe
stand mogen wij niet blijven aanzien
met de handen in den schoot. Werk
loosheid is de bron van dronkenschap
en prositutie. Alle partijen zjjn't daar
over eens, alleen over de oorzaken is er
verschil van meening.
Deze oorzaken zijn, volgens spr., trek
naar de groote steden, financieele crisis
in den handel en in landbouw en indu-
strieele toestanden, oorlogen en inter
nationale verhoudingen. Het is dus
een gevolg van de maatschappelijke toe
standen; de werkloosheid hangtniet sa
men mot plaatselijke toestanden. Het is
dus geen locaal belang en de Staat moet
ingrijpen. Niet aan het productiesysteem,
zooals sommigen beweren, is de werk
loosheid inhaerent, niet bjj de overwin
ning van het socialisme zrl zjj verdwij-
non gelijk men zou meenen. Welk is
het middel? Den werkgever aansprake
lijk te stellen voor de werkloosheid die
in zijn vak voorkomt, dan zal de werk
loosheid niet meer voorkomendat heeft
de Ongevallenwet geleerd. Voorts be
hoort een bureau ingesteld te werden,
vanwaar men de arbeidersmarkt kan
overzien.
Dcor den Heer Hugenholtz word,t aan
gedrongen op lotsverbeteringbjjdelagere
beambten der Rijksverzekeringsbank.
Deze begrooting wordt ten slotte goed
gekeurd.
Vervolgens werd Oorlog voortgzet. De
Heer Marchant had hier het woord.
Twee hoofdpunten werden ter sprake
gebracht: hervorming van de weermid
delen, een volksleger en inperking van
het budget van oorlog. Spr. zal kortheid
betrachten, waar nog vele sprekers zul
len volgen en een zelfs naar spr. ter
oore is gekomen twee en een half
noodig zal hebben (gelach). Spr. wenscht
intusschen twee punten vooraf te be
spreken: de vrije uiting van de gedachte
en de beoordeelingslijsten.
De loting dient afgeschaft. Algemeene
weerplicht dienst ingevoerd. Het contin
gent dient beperkt door de eischen van
den oefeningstijd te verscherpen.
De minister moet dus op dit gebied
tegelijk de eerste stappen doen.
Van den landstorm, in uitzicht gesteld
bjj de wet Eland Kool. bij handhaving
der loting, zal niet veel komen.
Nog steeds Woensdag algemeene be
schouwingen over Oorlog, waarbjj de
Heer Thomson voornamelijk de woord
voerder was.
De minister wil tot verkorting van
oefeningstijd niet overgaan. De Heer
Thomson meent, dat het reeds nü ge
beuren kon en moest, zoo men het ide
aal, een technisch bekwaam leger met
minimum oefentijd in het oog wil hou
den. De mogelijkheid van bepei king van
het blijvend gedeelte wordt door den
minister nog slechts overwogenOp
heffing van geheel het blijvend gedeelte
is bij den heer Thomson de leus. Hij
zet uiteen, hoe in het belang van het
leger zelf tot dien maatregel hoe eer
hoe beter moet worden overgegaan. Een
verhoogd contingent met een oefentijd
van zes maanden in gelijke parten over
het jaar verdeeld; afschaffing van de
lotingdat moet ons volgens hem bren
gen tot het volksleger. Want door al-
gemeenen diensplicht alleen kan in de
natie belangstelling voor het leger wor
den opgewekt, en zal, mits hij gepaard
ga met een behoorlijk stelsel van vrij
stelling, ook van economisch zwakken,
1 het gehalte van onze weerkracht tot het
hoogst bereikbare punt kunnen worden
opgevoerd.
De Russische regeering doet zich te
Petersburg gelden tegenover de stakende
postbeambten.
De postdirecteur aldaar heeft de uit
zetting gelast van meer dan 200 post
ambtenaren uit hunne zich in het post
kantoor bevindends woningen, benevens
het ontslag van 323 ambtenaren op het
postkantoor en 800 bestellers. De be
stellers worden zonder meer weer in
dienst genomende ambtenaren slechts
op hun verzoek, nadat eerst de mate
van hun aandeel in de staking is vast
gesteld.
De Russische Raad van arbeidersafge
vaardigden; het Hoofdbestuur van het
boerencongreshet Csntrale organisatie
comité der sociaal democratische arbei
derspartij en het Centrale comité van
de partjj der sociaal-revolutionairen
hebben een manifest openbaar gemaakt,
waarin na een kritiek op de regeering
en den economischcn toestand wordt
verklaard, dat geen aflossingsbetalingen
noch andere rijksbelastingen moeten
worden gestort. Bij het sluiten van een
koop en betalingen van loon moet men
slechts goud aannemen; bjj betalingen
beneden vjjf roebel slechts klinkende
munt. Men moet de inlagen in de
spaai banken en de deposito's in de
Rijksbank opvragen en wel in goud.
Ten slotte vei klaart het manifest dat
men geen betalingen zal dulden voor
leeningen, die zijn aangegaan in een
tijd, dat de regeering zich in openlijken
strjjd met het volk bevond.
De Keizer heeft deputaties ontvangen
van den Bond van Russische mannen
van den Bond van grootgrondbezitters,
monarchisten en dragers van kerkelyke
banieren; van de Vereeniging tot vrij
willige bescherming en eenige boeren.
De Keizer hield een toespraak tot de
afgevaardigden, waarin hij betoogde,
dat het manifest van 30 October in
volkomen oprechtheid de uiting was
van zijn onbuigzamen wil en niets in
zjjn handeling verandering kon brengen.
Voor de spoedige verwezenlijking der
hervormingen was noodig, dat orde en
rust gegrondvest werden door gerech
tigheid an strenge standvastigheid. Daar
bij moeten alle burgers de overheid en
den Keizer steunen.
De Petersburgsche correspondent van
het „Bei liner Tageblatt" deelt medet
Hoewel Witte Woensdag nog bij den
Tsaar gedineerd heeft, schijnt deze toch
reeds naar een plaatsvervanger voor
hem om te zien. Ik heb grond om aan
te nemen dat deze man Goetzkof is,
het bekende lid van de Zemstwo van
Moskou.
Goetzkof is zonder medeweten van
Witte in Tsarskoje Selo geweest, waar
hij door middel van zijn vriend den
hofschilder Sjoekofski een audiëntie bij
den Tsaar verkreeg. De Tsaar heeft
bijna twee uur met hem gesproken.
Het resultaat dier bespreking is na
tuurlijk een groot geheim, doch ik hoor
van goed ingelichte zijde dat het pre
mierschap en de vorming van een nieuw
ministerie tusschen den Tsaar en Goetz
kof is besproken.
Verder vertelt de correspondent: Bij
een feest, waarbij vele officieren waren
uitgenoodigd, bevond zich ook admiraal
Dubassof, de nieuw benoemde gouver
neur van Moskou. Toen deze met zjjn
benoeming werd gelukgewenscht. ant
woordde hjjïlk dank u, maar ik weet
dat het mijn zekere dood is wanneer
ik te Moskou kom." Even ernstig als
deze dacht generaal Möller Sakomelski,
de onderdrukker van den opstand in
Sebastopol, over den toestand, Hij ver
telde dat hjj vóór het aanbreken der
onlusten op eene kleine stoomboot alle
ooilogsschepen had bezocht om zich van
de stemming te overtuigen. Daarbij
hadden de marine officieren hem met
tranen in de oogen verzocht hen te
redden en met zich mee te nemen naar
den wal, daar zij vreesden op de schepen
door de matrozen te worden vermoord.
Dit teekent de desorganisatie der marine.
Te Zurich zijn twee broers uit Wil
(kanton St. Gallen) in hechtenis geno
men, die bij een juwelier onder verdachte
omstandigheden eeri halssnoer van kost
bare parels trachtten te verkoopen. De
eene, Josef Keiler, geboren te Oensingen
(Solothurn) bleek reeds elfmaal veroor
deeld te zijn. Hij is portier geweest in
een hotel te Norfolk, in Engeland, en
men verdenkt hem van diefstal op groote
schaal. In zjjn woning zijn namelijk ver
scheidene kostbare voorwerpen gevonden r.
diamanten en parels, 72 zilveren lepels
en vorken, armbanden, een met diaman
ten bezet dameshorlogo, gouden ringen,
enz. Ook zijn bij goudsmeden te Wil en
andere plaatsen kostbare sieraden opge
spoord, die Josef Keiler aan hen had
verkocht. De waarde van wat de politie
nu bijeen heeft wordt op ongeveer 50,000
francs geschat.