Van Velsens Vroede Vaderen
Crifriek - Geprikkeldheid - Incidenten
12e JAARGANG No. 14
Redactie
Terrasweg 31
Kerkerinklaan 45
Uitgave van
DRUKKERIJ CORNEGGE
Telefoon 8619
SarfpoeiIsWeehHad
VRIJDAG 6 APRIL 1951
aan
Administratie en advertenties:
DRUKKERIJ CORNEGGE
Terrasweg 31
Kerkerinklaan 45
Telefoon 8619
Velsens begrotings-debatten na
men Woensdag 28 Maart des n.m.
te 2 uur een aanvang'. De spreek
beurten werden bij loting aan
gewezen. Als le kwam uit de bus
de V.V.D., wier vertegenwoordi
ger zich evenwel voor deze ver
gadering' had laten verontschul
digen. Aldus startte de heer
Maas voor de K.V.P- Uitvoerig
ging spreker in op de kwestie
van de volkshuisvesting, een aan
gelegenheid die zeer zware eisen
aan bet College stelt. Met klem
drong spreker erop aan, dat Vel-
sen vertegenwoordigd is in die
lichamen, die thans over de toe
wijzing' van bouwvolume be
slissen. Een toewijzing voor
normaal accres, zoals thans
ontvangen, namelijk 67 'wo
ningen per jaar voor de komen
de 3 jaren -en dit kwantum ge
projecteerd tegen een achter
grond van een tekort op 28.251
van 3185 woningen achtte spr-
zonder meer te gering. Spreker
becritiseerde dan ook het nieuwe
provinciale verdelingsschema,
waarbij als maatstaf geldt het
aantal niet ongehuwde vrouwen
volgens de volkstelling' 1947.
Juist op dat tijdstip verbleven
nog zeer vele ingezetenen van
Velsen el diers.
Andere gemeenten gaan nu
profiteren v.an dat feit en spre
ker spoorde het colleg'e dan ook
aan bij de Provinciale Commissie
wijziging in de toewijzing voor
intern gebruik te verkrijgen.
Spreker becritiseerde voorts een
onlangs veschenen artikel in de
N. H. Crt. en nam het College
dat als het wane stuivertje
wisselen met eigen ingezetenen
word verwekten in bescher
ming', al sloot hij zich overigens
aan bij het standpunt door de K
A. B. te Uitgeest en Beverwijk
ingenomen. Hem was althans
geen geval bekend, dat het Col
lege had meegewerkt om een
jonge man uit Velsen naar el
ders over te hevelen.
De Voorzitter, Mr. M. M. Kwint
zag hierna zijn voorstel om alle
leden van één en dezelfde fractie
achter elkaar het woord te laten
voeren, aangenomen en zo kwam
als 2e K.V.P.-spreker de heer
Nuyens aan bod. Deze nam
meer de financiële kant van de
begroting onder de loupe. Spre
ker wees op de formidabele stij
ging in de raming van de totale
uitgaven, een accres van maar
liefst 50 pet. n.l. van 5 3/4 milj.
tot 8.500.000. Tegenover een ge
raamde uitgave in 1941 van f 100
per ziel, stond thans een begrote
uitgave van f 185 per ziel. Daar
naast wees spreker op de stijging-
van de schuldenlast van f 6.500.000
in 1941 (of f 120 per ziell tot
f 23.500.000 in 1951 (of f 509 per
ziel) met de daaruit voortvloeien
de zwaardere rentelast. Daar de
gehele begroting valt of staati
met de te verwachten rijksuitke
ring, maande spreker tot de
grootst mogelijke soberheid. Zijn
kritiek op de wijze waarop in de
M. v. A. de raadsleden van ant
woord waren gediend, stak spre
ker niet onder stoelen of banken.
Ook de bouw van woningen voor
grote gezinnen in de verstre
ken na oorlogse jaren was slechts
5 pet. van het totaal aan die ge-
gezinnen ten deel gevallen
had spreker's aandacht, Met de
uitlating van Minister In 't Velct
dat te veel wordt aangedrongen
op de bouw van woningen voor
grotere gezinnen was hij 't geens
zins eens. De Katholieken den
ken daarover wel anders.
De heer van Leeuwen (K.
V. P.) hield wederom een warm
pleidooi voor Velsen's midden
stand. Het particuliere bedrijfs
leven in een gemeente bepaalt de
welvaart. De eisen voor de mid
denstand mochten z.i. bij de we
deropbouw niet te hoog worden
gesteld- Men moet de middenstand
niet onmogelijk maken om te
bouwen en spreker drong dan
ook met klem aan op het ple
gen van overleg van het College
met de plaatselijke middenstand.
Critiek had spreker voorts op 't
niet inschakelen van Velsen's
middenstand en bedrijfsleven bij
leveranties ten behoeve van de
gemeente.
Als laatste spreker namens do
K.V.P. trad Mr. To n i n o op,
die zich niet kon verenigen met
het antwoord van B. en W. in
zake de herbouw van Oud-IJmui-
den. Het was z.i. geen wet van
Meden en Perzen, dat aan het
goedgekeurde wederopbouwplan
niets zou kunnen worden veran
derd. Immers ook de hogere in
stanties wijken van dit plan af
(vestiging van industrieën, zoals
de breedband). Z.i- klampt men
zich wat het plan Oud-IJmuiden
betreft te veel vast aan het plan
Dudok. Dit plan komt volgens spr.
gezien de ontwikkeling sinds
dien t.z.t. toch op de helling.
Tot zover was de zitting on
danks geleverde critiek vlot en
zonder incidenten verlopen. Dit
veranderde evenwel op slag toen
de woordvoerder van de C. P. N.
de heer Kruisman het woord
verkreeg. Deze spreker begon met
het aanroeren van het recente
artikel in de Volkskrant over
de z.g- Velser-affaire. Hij hoopte,
dat de tik die de burgemeester
nog in petto had, zó gevoelig zou
aankomen, dat deze „uit het ge
stoelte der ere" zou rollen.
De V oorzitte :r riep hem
tot de orde.
De heer K ruis m a n ging
echter door en begon de loftrom
pet te blazen over de Sovjet-Unie
Opnieuw riep de Voorzitter hem
tot de orde.. Mr. Kwint stelde
de Raad voor hem het woord
te ontnemen. De heer Nuyens
wilde hem laten doorpraten mits
hij zich niet buiten zijn boekje
zou begeven. Ook de K.V.P. had
zich in dit opzicht volledig gere
fereerd aan het verzoek van de
Voorzitter vóór de opening van
de zitting.
De heer van L e u s e n was
het hiermede niet eens en gaf
als medicus dë raad de heer
Kruisman „wat stoom te laten
afblazen om zijn wonderbaarlijke
onzin te spuien, dan was hij het
maar kwijt". Het is moeilijk een
grens te trekken, daar de ge
meentebegroting nu eenmaal moet
worden gezien tegen de achter
grond van de regeringspolitiek.
Laat ieder 1 x per jaar zingen
zoals hij gebekt is, al lopen som
migen dan ook met oogkleppen-
De heer Jur Visser A.R.)
was evenmin gesteld op een lof-
tirade op de Sovjet Unie als an
dere raadsleden zich wel moe
ten beperken. De Raad sprak zich
hierna uit om de heer Kruisman
zijn gang te laten gaan. Tegen
waren slechts 2 A.R. en 1 K. V.
P. De Voorzitter wees erop,
dat de verantwoordelijkheid nu
voor de Raad wasen trok
zich terug in een Engels roman
netje. Toen de heer K r u i s m a n
in zijn betoog óók de houding
van do kerken aanroerde en de
heer Nuyens niet hè, hè, inter
rumpeerde, kreeg deze laatste
direct 'n vermaning en een te-
rechtzetting. De stemming werd
nog meer geprikkeld, toen even
.daarna de heren Verbeek, Van
Leusen en Nuyens een onder
onsje hadden en eerstgenoemde
heren naar hun zetels werden ge
stuurd. De heer van Leusen
vond deze „samenscholing" in 't
geheel niet buiten de orde en
voegde de Voorzitter toe: „dan
moet u niet een Engels roman
netje zitten lezen".
De heer Kruisman was in
middels onverstoord doorgegaan
en bij het woord „bedrog" aange
komen: de achterstand in de wo
ningbouw was z.i. 1000 stuks meer
dan B. en W. voorgaf. Meer dan
2500 ongeregistreerden zouden
óók nog op een woning wachten!
Onjuist vond spreker het, dat 't
Rijk gelden uit het gemeente
fonds niet uitkeert en op dit
punt diende hij een motie in.
De heer Scheringa (CPN)
volgde het voetspoor van de heer
Kruisman of beter gezegd van
Eisenhower, wiens defensieplan
nen zijn goedkeuring niet konden
wegdragen. Z.i. is het welvaarts
.peil niet op te voeren als daar
naast de defensie-uitgaven wor
den opgeschroefd. Spreker pleitte
voorts voor opvoering van het
steunbedrag. De heer J. Visser
(A.R.) vuurde een aantal vragen
op B. en W- af. Spreker wilde
weten of in Velsen te duur wordt
gebouwd of voldoende technisch
personeel aanwezig is óf er teke
ningen van het buizennet bestaan
Hij vroeg aandacht bij het Col
lege om voldoende technisch per
soneel aan te trekken door goeiie
posities aan te bieden. Spreker
verheugde zich erover, dat de
verschillende verenigingen zullen
worden gesubsidieerd, maar wees
daarnaast op het gevaar dat te
veel tegen de Overheid zou kun
nen worden aangeleund.
De heer Lips (A.R.) was even
eens van oordeel, dat de tering
naar de nering zal worden gezet
en vroeg zich af of de verhoging-
van de uitkering uit het Gemeen
te-fonds wel voldoende compen
satie bood voor de hogere uit
gaven. Dat het Rijk ons beknib
belt op de uitgaven voor de po
litie is voldoende reden om met
andere gemeenten een gezamen
lijke actie te voeren. Nadat spr.
de gasprijs en wat daarmede sa
menhangt had aangeroerd, bracht
hij een nieuw element in discussie
de benoeming en het ontslag van
de culturele ambtenaar, 'n punt,
dat nieuwe deining zou brengen.
Steun aan de sportstichting van
A.R.-zijde zal worden gegeven
als de stichting niet slechts in
schijn bestaat.
De heer Verbeek (PvdA)
onderstreepte de reeds eerder ge
uite klachten 'over tijdnood en
onvoldoende beantwoording in de
M. v. A- Ook z.i. had bij de op de
kapïtaaldienst voor de verDou-
wing uitgetrokken (reeds vroeger
gevoteerde) post een behoorlijke
toelichting moeten komen. Het
ontbreken van zo iets werkt een
verslechtering in de verhouding
met de Raad slechts in de hand.
Om voorts niet achter de feiten
te (blijven) lopen, drong spreker
aan op vlottere indiening van de
begroting (1952). De begroting-
wordt beheerst door de rijksuit
kering', waarbij spr zich afvraagt
„hoe lang dit eloHiek kan wor
den uitgerekt". Hoe komen we
met het geld rond. Hoe maken
we een begroting die doelmatig
is, hoe is de stijging van de kos
ten van de schoonmaakdienst met
doelmatigheid te rijmen? Het per-
soneels-vraagstuk en de werktij
den nam spr. uitvoerig onder de
loupe. In het licht van de van het
volk gevraagde 'verhoging van
de arbeidsproductiviteit diende
spr. een motie in om de werk
tijden van 't adm- personeel te
doen opvoeren van 36 naar 411/2
rijksnorm) uur per week. Slechts
als het personeel zich inschakelt
als overal elders, slechts dan kan
Velsen zijn sociale uitkeringen
volhouden. Spreker wees erop,
dat de kosten van de wederop
bouw niet in de begroting' tot
uitdrukking waren gekomen. De
uitkomsten van de diensten 1948
en 1949, die per saldo (na aftrek
bijpassen wederopbouw) een over
schot lieten van f 450.000, boden
voor de toekomst enige mogelijk
heid. Uitvoerig stond spreker stil
bij de problemen die zich steeds
meer aan de gemeente opdringen
en waarbij de voorstellen van de
urgentie-commissie te lang op
zich laten wachten. Ernstig' re
kenschap zal het College zich
moeten geven, dat wij thans een
^eel eind af staan van de situatie
toen het boekje „IJmuiden stad
aan de zee" verscheen. Wanneer
we zien aankomen, dat Velsen
over 10 jaar 70.000 inwoners zal
herbergen, hebben we 3250 wo
ningen meer nodig dan toen voor
zien. Bouwterreinen zullen be
schikbaar moeten zijn, het we
deropbouwplan zal gewijzigd
dienen te worden: het geprojec
teerde aantal woningen verdie-
pingsbouw zal moeten vermeerde
ren, hetgeen een belangrijk eco
nomisch element van de straten-
bouw in zich houdt. Het College
zal de resterende 2300 herbouw-
plichtigen moeten animeren, an
ders zal de gemeente zelf moeten
bouwen met alle financiële con-
sekwenties van dien. De winkel
bouw noemde spreker een aan-
eeng'eschakelde reeks misère.
Voor de middenstand zijn weinig-
rendabele mogelijkheden. Dat de
P.vd.A. t.a.v.. Oud-IJmuiden haar
oorspronkelijke opvattingen zon
laten varen zal voor Mr. Tonino
een illusie blijven. Critiek lever
de spreker op het feit dat wel
f 10.000 voor een nieuw gaskan-
toor was uitgetrokken, maar geen
cent voor een ziekenhuis. Dit
laatste achtte hij zeer urgent. Een
veeg uit de pan diende spreker
het College toe n.a.l. van het ont
houden aan de Raad van inlich
tingen op liet geëigende moment
m.b.t. de sportvelden. De scherpe
critiek op de Nieuwjaarsrede
van de burgemeester bracht
nieuwe spanning. De burgemees
ter moet zorgen zelf geen boter
op zijn hoofd te hebben, zelf niet
halfslachtig' te zijn, de vlucht in
de abstractie vond spreker laf-
Over sommige dingen groeit gras
totdat er een kameel komt die
het er weer afvreet, zoals hier.
Na deze philippica kreeg de heer
Lips toegevoegd, dat het aange
haalde stukje in „Trouw" over de
culturele ambtenaar een „vieze
rikken stuk" was Naar het „lek"
op het gemeentehuis moet wor
den gezocht, aldus spreker.
De heer van Leusen (PvdA)
leverde eveneens critiek op de M.
v. A. Er waren veel wenken en
advizen gegeven, maar ten slotte
komt ook aan de opvoedbaarheid
van het College een einde, even
als aan de accepteerbaarheid, 't.
Moet voor 't College niet pret
tig zijn straks thuis te komen met
de series „onvoldoende" die de
heer Nuyens haar had uitgedeeld.
Er wordt met een zodanige wijze
van antwoorden slechts een stem-
ming gekweekt die aan de ge
moedelijkheid afbreuk doet. Aan
de heer Kruisman merkte spr.
op dat als de cijfers door hem ge
noemd waar waren, de mensen in
de Sovjet zich een indigestie moe
ten eten! Er is verschil tussen
„rood" en „infra-rood", welk
laatste niet is t,e zien. Zijn infra
rode communistische broeders
moeten gelegenheid krijgen „hun
ellendige stoom af te blazen" op
dat de arbeiders leren inzien,
dat hun armoede is te danken
aan hen die thans roepen: houdt
de dief. De heer van Leusen had
echter ook andere noten op zijn
zang. Vurig pleitte hij als me
dicus voor betere woontoestan
den voor jonggehuwden en voor
hen die thans geen gelegenheid
tot trouwen krijgen. Na 6 jaar
is er voor de jonggehuwden op
dit punt geen verbetering te
constateren. Alles wat we voor
het Land goed doen, heefl geen
waarde als het volk ten gronde
gaat- Geven we het jonge leven
geen kans tot normale ontwikke
ling dan is al het andere wr,v-
deloos. Op de regering moet
aandrang worden uitgeoefend.
De toekomst van ons volk is be
veiligd, indien we de toekomst
van de gezinnen beveiligen.
De heer van Dongen (CH)
zag eveneens de woningnood on
der ogen. Spreker pleitte voor
betere verbindingen in de ge
meente en legde het college een
heel stel vragen op zeer uiteen
lopend gebied voor.
Over de repliek van het Col
lege schrijven we volgende week.
DE WICHELROEDE NIEUW
TERREIN VOOR
KWAKZALVERIJ.
In het nummer van 30 Maart
is opgenomen een uitvoerige ca-
suistiek van de heer A. Werner
over de betekenis van het wichel
roede-onderzoek voor de bestrij
ding van plant- en dierziekten
en kwalen van de mens.
Zonder het bestaan van een
„wiehelkunst" of van een „wicliel-
gevoeligheid" bij bepaalde men
sen in twijfel te willen 'trekken,
komt het mij als arts nood/»k -
lijk voor, enkele in 't betreffen
de artikel genoemde feiten voor
het lezerspubliek recht te zetten.
In de eerste plaats is enige
genezende of ziekte voorkomende
werking door verplaatsing van
bedden, respektievelijk door „af
he her ming" van een „storings-
gebied", 'nog nooit wetenschap
pelijk vastgesteld. Ware dit wèl
zo. dan zouden de verantwoorde
lijke regeringen en hoogste medi
sche instanties zich er wel voor
wachten om jaarlijks 'millioenen
en nog eens millioenen te beste
den aan kankeronderzoek, bestrij
ding van rheuma, enz., als op
zulk een naief-eenvoudige wijze
als 'de heer W. propageert, een
belangrijke bijdrage verkregen
kan worden in de strijd tegen deze
yolkskwalen. De volksgezondheid
is in onze eeuw sociaal troetel
kind van de eerste 'orde, zodat
tegenwoordig ook de allerarms
ten de heilzame zegeningen kun
nen ondergaan van de enorm
kostbare moderne geneesmidde
len. Geeft'het dan niet te denken
dat geen enkel ziekenfonds be
reid is om in zijn lijst van thera
peutische yoorzieningen het dóód
simpele sigarenkistje, genaamd
„afschermingsapparaat", op 'te
nemen?
Dan is er nog iets anders: Een
zuiver objectief onderzoek, dat
op betrouwbaarheid en weten
schappelijkheid aanspraak wil
maken, wordt zeker niet gediend
met naar reclame riekende be
schouwingen en verhaaltjes van
fancy-genezingen nog wel van de
hand van een volslagen leek op
medisch gebied.
Ook het Santnoort's Weekblad
wordt hier niet mee 'gediend en
het publiek nog minder.
Tenslotte een vraag: Zou het
niet verstandiger geweest zijn als
uw verslaggever de heer W. had
gevraagd, waaruit zijn kostbaar
„afschermings-apparaat" dan wel
bestaat en welke woekerwinst 't
misleide publiek moet betalen
voor de illusie 'van een wonder
of voor de uitbuiting van zijn
kankervrees?
Mundus vult decipi: De wereld
wil bedrogen worden! Dit zij zo
pu 'het ligt ook niet op mijn
weg om Santpoort's burgerij te
beschermen tegen grote mislei
ding of tegen woekerpraktijken
van lieden die argeloosheid,
angst of goedgelovigheid te eigen
bate exploiteren.
Maar het behoort wel degelijk
tot de taak van de arts om het
lekenpubliek voor te lichten en te
waarschuwen tegen deze nieuwe
vorm van kwakzalverij, die dank
zij de „verdiensten" die er in
zitten, een gevaarlijke omvang
en een misdadig' karakter schijnt
te gaan aannemen.
Men zij op zijn hoede!
MEINDERT DE GROOT.
SPEELTUINVERENIGING
„JONG SANTPOORT".
De speeltuin is nu weer ge
opend en de kinderen kunnen
weer volop genieten. Afgelopen
week is het al aardig druk ge
weest, boewei het weer niet
direct de volle medewerking gaf.
De heer Beun, onze nieuwe op
zichter, dus „de opa" van Sant
poort's jeugd, schijnt stormender
hand de harten der kinderen ge
stolen te hebben, prachtig werk
is dat opa, gaat zo voort.
De datum van 14 April, waarop
de speeltuin haar eerste lustrum
viert, nadert snel. Nog steeds
wordt er hard gewerkt om deze
avond tot een onvergetelijke te
maken. Een dezer dagen zal het
programma huis aan huis be
zorgd worden, waarna vanaf 10
April aan onderstaande adressen
aan alle leden gratis toegangs
bewijzen worden verstrekt.
Ook zij die nu nog geen lid zijn.
kunnen deze feestavond bijwonen
mits zij het strookje, wat zich on
deraan het programma bevindt
vóór 14 April bij één der adres
sen inleveren. Dan zullen gelijk
toegangsbewijzen worden uitge
reikt.
Wij raden u aan wacht vooral
niet te lang, want reeds nu kwa
men aanvragen binnen voor
plaatsbewijzen.
Houdt u dus vooral deze avond
vrij, want ook het tentoongestel
de werk der kinderen is zeker het
bezichtigen waard.
De kinderen zelf worden Zater
dag 14 April 's middags van 2
tot 3 uur in de gelegenheid ge
steld hun werk te bezichtigen,
wanneer dat staat tentoongesteld
in de zaal „Zomerlust", Hoofd
straat, maar dan ook uitsluitend
alleen die kinderen welke deze
winter het clubwerk bezocht
hebben.
Ouders worden er echter des
middags niet toegelaten.
En thans hier de adressen:
De heren D. Keyzer, Kerkweg
78, P. Vermeer, Kerkweg 74, J.
Bakhuis, Gladiolenstraat 4, N.
Hobo, Slaperdijk 34, H. Eling.
Hoofdstraat 29, J. Oosterling,
Brederoodseweg 7 'Santpoort-St.
Mevr. O. Jansen, Gladiolenstr.
10; A. Postma, Tulpenstraat 22,
J- v. Leeuwen, Hagelingerweg 181
OUDEN VAN DAGEN
De algemene bond voor Ouden
van Dagen afd. Santpoort en
Driehuis, houdt haar vergadering-
op Woensdag 11 April des namid
dags 2.30 uur in het Badhuis
aan de Wustelaan.
De agenda vermeldt o-a. Ope
ning', Notulen, Mededelingen,
Behaudeling reglement; Benoe
ming' Kascommissie; Rondvraag-
Spreker is de heer W. van
Beek van Schiedam, de algem.
voorzitter van de bond.
