Sardp ocrïs Weeftblad
ct an
Brodikbeurtat»
:balfiguren
SCHAKEN
Postduivenberichten.
Afscheid leerlingen
Adolf van Nassauschool
Jeugduitwisseling.
Burgelijkestand.
Examens.
Door zonne-energie
gedreven naaimachine.
200 JAAR, 300 METER.
Wat zijn vitamines
Chr. Geref. Kerk
R.K. Kerk, Santpoort
'ZUNDAG SDTE N' SI ARTSÏK J
TAXI Het voordeligste adres TAXI
E.S.T.O.
aargang no 19
ktie
'errasweg 31
erkerinklaan 45
ave van
Irukkerij Comegge
'elefoon 8619
Vrijdag 24 juli 1959
Administratie
en advertenties:
Drukkerij Comegge
Terras weg 31
Telefoon 8619
Kerkerinklaan 45
na 6 uur telef. 7029
ISi
ND ARISCHE
zo tot de oudere garde gaat be-
dan kan het met je geest ver
in het verleden je goed doen. Dat
monden we dezer dagen voor de zo-
keer, toen we een foto onder de
tregen van het Nederlands Elltai,
j Tweede Paasdag van hét jaar
\lbions (voetbal-) zonen voor het
n de geschiedenis van het Neder-
voetbai een nederlaag toebracht.
:gendarische voetbalploeg, die op
,art 1913 Engeland inet 2-1 ver-
vermeldde bet bijschrift, lnder-
zo dachten we, voor ons, als
n, zijn dat legendarische figuren,
zelfs voor degenen onder onze
lminnende lezers, die minder kruis-
iter de rug hebben dan wij, moeten,
enden wij, namen als die van De
r en Göbel toch ook wel iets zeg-
ierdaad, dat was een gebeurtenis,
'erwinning van onze Nederlandse
llers op de Engelsen. Daarvóór
waren ze tegenover de bekwame
i Woodward en zijn mannen steeds
os geweest. We herinneren ons
12-2 nederlaag, welke onze land-
n in Darlington leden, gevolgd of
:gegaan door 8-1 en 9-1 neder-
en toen later in Huil, dank zij het
menale doelverdedigen van Göbel
n beweert wel eens, dat deze Arn-
dokter de beste doelman is ge-
die we ooit gehad hebben de
tders slechts met 4-0 verloren, werd
i een uitstekende prestatie aange-
dollandse) helden van de dag in
ffen tegen „de" toenmalige voetbal
waren Göbel (Vitesse), De Korver
ia) en De Groot (Sparta). De
mmer speelde de wedstrijd van z'n
en zo fel konden de schoten van de
ie aanvallers niet zijn, of Göbel
e feilloos te stoppen. Spil De Kor-
ad tot taak Albions aanvalsleider
i Woodward zoveel mogelijk uit
akelen en het moet voor deze sym-
ke Spartaan één der mooiste her-
igen uit zijn prachtige voetballoop-
geweest zijn, dat hij daarin zo won-
1 geslaagd is.
Sparta-kanon „Huug" de Groot
voor de twee Hollandse doel-
Bij de Nederlandse voetbal-
jsiasten uit die dagen genoot De
als kanonnier een grote bekendheid
3 hij bij de thuiswedstrijden van
i een schietkans kreeg, liet het pu-
al bij voorbaat een langgerekt
ïuug" horen - maar na afloop van
dstrijd op Houtrust had hij er on-
feld enige tientallen Engelse be-
:raars bij gekregen, en onder dezen
:n we iti de eerste plaats de Britse
:rdediger Brebner, die, zo menen
is te herinneren, aanvankelijk zon-
rndschoenen keepte een opval-
ïts in die dagen maar na kennis-
g met De Groots vliegende schoten
eiliger vond „beschermend mate-
aan te trekken.
:over dit artikeltje over legenda-
voetbalfiguren, dat geen andere
ling heeft dan het levendig houden
le namen van een drietal Neder-
voetballers, óók bij de jongeren
wie we werkelijk trots mogen zijn.
rtte geven we voor de ouderen
onze lezers nog even de namen
et roemruchte Oranje-elftal, dat na
1 zege op Engeland een golf van
Irift door de Nederlandse voetbal-
1 deed gaan: Göbel (Vitesse)
'eldt (U.D.) en Bosschart (Quick-
I; Boutmy (HBS), De Korver
ta) en Tonny Kessler (HVV);
der Wolk (Sparta), Westra van
(Achilles-Assen), De Groot
ta), Vos (UW) en Dé Kessler
1). We houden ons overtuigd, dat
ten van deze namen hun enige pret-
genblikken en herinneringen zal be-
r, evenals het „neerpennen" van dit
1 schrijver dezes heeft gedaan.
\ALD VOETBAL
dagen publiceerde de Sportkroniek
imen van de elftallen, die in het
ide seizoen aan de competities van
etaalde voetbal zullen deelnemen,
aren er niet minder dan 150. Acht-
ezer elftallen komen uit in de Ere-
16 in de le divisie A, 17 in de
isie B, 12 in de 2e divisie A (waar-
EDO en Haarlem) en 13 in de 2e
B. De overige ploegen -alle
e elftallen van in de hogere divisies
de verenigingen werden onder-
:ht in twee reserve le divisies en
eserve 2e divisies.
ril bovenstaande zeker niet zeggen,
ns land minstens 150 x 11 betaalde
alters telt, want vooral in de tweede
en der bij het betaalde voetbal
gebrachte clubs komen tal van spe-
it, die geen cent verdienen aan hun
Maar wanneer we in de Sport-
:k lezen, dat het viermaal zoveel
ters tellende Frankrijk slechts 700
de voetballers heeft en minder
heeft met een prof-sectie dan ons
dan lijkt het er op, dat zij, die be-
i, dat er in Nederland te veel semi-
profclubs zijn gelijk hebben. En een ver
gelijking met Frankrijk gaat inderdaad
beter op dan één met Engeland, omdat
het in Frankrijk net als in ons land ama
teurclubs met een amateurbestuur, veel
amateur- en jeugdelftallen en een prof
elftal met reserves zijn en niet zoals
in Engeland officiële profclubs in de
trant van naamloze vennootschappen met
directeuren en aandeelhouders.
„Dat Nederland bijna tweemaal zo
veel betaalde voetballers heeft als Frank
rijk", schrijft M. J. Adriani Engels in de
Sportkroniek, „stemt beslist niet overeen
met de spelkwaliteit. Van tijd tot tijd zien
we in ons land voetballers, die betaald
worden, maar die eigenlijk geld toe zou
den moeten geven om de naam semi-prof
te mogen dragen."
CLUBS IN MOEILIJKHEDEN
Toen het Arnhemse Vitesse nog tot de
amateurklasse behoorde, hebben we het
altijd voor een club „in bonus" versleten.
In het laatste nummer van de Sportkro
niek lazen we echter, dat de schulden
last der vereniging was aangegroeid tot
66.000 (waarvan ongeveer 45.000
huurschuld aan de gemeente) en dat het
vorige seizoen een tekort had opgeleverd
van 25.000.
SCHAAKCLUB „SANTPOORT"
In de beslissingswedstrijden tussen de 3
degradatie-candidaten van groep I der
onderlinge competitie bleef tot nu toe de
spanning er volkomen in. Schuurman en
Oosterling kwamen na 'n spannende par
tij nl. niet verder dan remise.
De volgende partij Tuning-Schuurman
kan echter de beslissing brengen indien
Schuurman óf Tuning de volle winst be
haalt. Wordt 't remise, dan krijgt een en
ander nog een verleng-stukje!
Voor de zomer-competitie waarvoor
gelukkig goede belangstelling blijft be
staan konden de volgende uitslagen
genoteerd worden: Stalvoort-Lammerts-
ma 1-0: Kroone I*)-Koolhaas II 1-0;
Geus II-Kruijff III remise; Leysma-Lub-
ken 0-1; Baljet III-Kesting II 1-0; Sterk
Sr-Tuning 1-0; Sterk Jr-Vos 0-1; Par-
son-Kieiviet afgebr.
groep.
Ditmaal konden Baljet en Kruijff resp.
1 en een punt extra aan hun score
toevoegen, door hun resultaat tegen
hoger-geklasseerden.
Ook Lubken deed 't weer goed door van
Leijsma te winnen, terwijl de jonge Par
son kranig stand hield tegen Kievit.
P.V. SNELLE WIEKEN,
SANTPOORT
Wedvlucht vanaf Duffel (150 km) jonge
duiven.
Bij Noord-Westen wind werden de dui
ven gelost om 8.10 uur. De eerste duif
bereikte haar hok om 10.44 u„ de laatste
prijsduif op 10.54. In concours waren
213 duiven.
De uitslag was:
E. Gorter 1, 9, 20, 28, 31; M. Janssen 2,
11, 16, 27, 32, 35, 43; B. Jenninga 3, 5,
7; A. Tervoort 4, 38; A. Tabernal 6, 8,
12, 15, 29, 33, 34; C. Koks 10, 30, 40;
P. Rozemeyer 13, 17; J. Molenkamp 14,
18, 19, 22, 23; J. Hoogzaad 21, 24, 37;
J. Heeremans 25; J. Andriesma 26, 36,
41; P. Tiebout 39; B. Baak 42.
Wedvlucht vanaf Bordeaux (930 km).
Gelost op zaterdag 10 uur, bereikte de
eerste duif haar hok op zondag 10.30,
de laatste prijsduif maandag 19 uur.
Uitslag:
J. Andriesma 1; J. Hoogzaad 2, 5; A.
Tabernal 3; M. Janssen 4.
POSTDUIVENVERENIGING
DE „LUCHTPOST"
Uitslag wedvlucht oude duiven van Cor-
beil, d.d. 12 juli j.l.; afstand 450 km.
De duiven werden om 5.00 uur gelost
met sterke Z.W. wind.
Eerste duif: 9.41 uur; laatste duif: 10.00
uur.
Totale uitslag:
G. Brouwer 1; G. Bierman 2, 7; N. v.
Duijn 3, 5, 6; K. Bouwer 4; P. Koning
8, 9; A. Hols 10.
Uitslag van de eerste wedvlucht voor
jonge duiven van Roosendaal; afstand
100 km.
De duiven werden om 8.30 uur gelost
met Z.W. wind.
Eerste duif: 9.33 uur; laatste duif: 9.42
uur.
Totale uitslag:
N. van Duijn 1, 30; G. Bierman 2, 7, 18,
19, 23, 31, 33; G. Grouwer 3, 8; M. Vis
ser 4, 6; W. Dekkers 5, 15, 21; P. v. Zijl
9; P. Beiser 10, 27; H. Bakker 11, 17, 24;
G. v. d. Wensch 12, 13; P. Koning 14,
16, 22; K. Bouwer 20, 32; Th. v. Zwie-
ten 25, 26, 28; G. Maas 29.
Uitslag wedvlucht jonge duiven Duffel,
afstand 150 km. De duiven werden om
8.10 uur zondag 20 juli in vrijheid ge
steld met N.W. wind. Eerste duif 10.39
uur; laatste duif: 10.55 uur.
Totale uitslag:
Th. v. Zwieten 1, 6; W. Dekkers 2, 4,
5, 25, 17; K. Bouwer 3, 26, 27; G. Bier
man 7, 14; G. v. d. Wensch 8, 10, 20;
A. Hols 9; H. Bakker 11, 18; M. Visser
12, 13, 15, 16; N. v. Duijn 19, 21; P.
Koning 23, 24, 28; G. Brouwer 22, 25.
Vrijdagavond, de 17de juli, zijn de beide
zesde klassen van de Adolf van Nassau
school voor het laatst bijeen geweest. In
het gymnastieklokaal van de school werd
met medewerking van de oudercommissie
van de school de leerlingen 'n afscheids
avond aangeboden.
De leiding van de avond was in handen
van de heer C. Pels, onderwijzer van één
van de beide klassen.
Het hoofd der school, de heer D. J.
Scholten, die wegens ziekte de laatste
weken geen les had kunnen geven, kon
deze avond gelukkig weer voor een deel
bijwonen. Tot vreugde van zijn leerlingen
en hun ouders.
Het eerste deel van de avond werd ge
vuld door enige leerlingen van de schei
dende klassen zelf. Zij droegen iets voor
of maakten muziek. Twee meisjes voer
den, verkleed als oude dames, een samen
spraak op die voor deze gelegenheid
door de heer H. Bouman was geschreven:
herinneringen aan de Adolf van Nassau
school in het jaar 2030.
De heren D. J. Scholten en C. Pels
richtten zich ieder in een korte toespraak
tot de kinderen die zij aan allerlei soort
voortgezet-, middelbaar- en nijverheids
onderwijs afleverden. De heer Scholten
drukte hen op het hart, dat het leven nu
pas begint. De heer Pels riep hen op
flinke mannen en vrouwen te worden,
die staan voor hun overtuiging en res
pect hebben voor hun medemensen. Als
jeblieft, zorg er voor geen nozems te
worden, zei hij.
Namens de oudercommissie dankte de
heer Bouman het hoofd van de school,
de heer Scholten, en in hem alle onder
wijzers en onderwijzeressen, die voor
deze klas hebben gestaan, voor de toe
wijding en de zorg, die aan het onder
wijs is gegeven. Met gerechtvaardigde
trots kon er op worden gewezen,
dat de twaalf candidaten voor het toe
latingsexamen middelbare school uit deze
klas alle twaalf zonder mondeling exa
men te behoeven te doen zijn geslaagd.
De hele school heeft bij de sportwed
strijden en het verkeersexamen een uit
stekend figuur geslagen. De schoolreisjes,
die zoveel voorbereiding vragen, zijn
weer uitstekend geslaagd.
De leerlingen brachten hun dank tot
uiting door aan de onderwijzers en hun
echtgenoten een album, sigaren en bloe
men aan te bieden.
Het poppentheater „Merlijn" verzorgde
een uitstekend geslaagde voorstelling van
een Javaanse sage waarvan de ouders,
die in verheugend groot aantal van hun
belangstelling blijk gaven niet minder ge
noten dan de kinderen.
Met een fraai getekend getuigschrift en
een herinneringstegel, hun geschonken
door de oudercommissie, verlieten de jon
gelui voor het laatst gezamenlijk hun
school. De aanwezige onderwijzers en
onderwijzeressen hadden vele handen te
drukken.
Zaterdag vertrokken een aantal jongens
en meisjes uit de gemeente Velsen naar
Bergisch-Gladbach (Duitsland) waar ons
fanfarecorps „Wilhelmina" enige weken
geleden zo'n fantastische ontvangst ten
deel viel.
Vrijdag 25 juli komen zij weer terug en
brengen hun gastheren voor enige dagen
mede.
Overleden: J. Th. Böhm, 85 jaar, Terras-
weg 1.
Ondertrouwd: J. Meulenkamp, Wulver-
derlaan 5 en E. Schuyt, Meerstraat 82,
Beverwijk; H. Krul, Clarionlaan 5 en M.
A. Hartung, Crayenesterlana 132, Haar
lem.
Bevallen: M. Smakman-Bakker, d., Cura-
gaostraat 12 bov.; W. v. d. Pias-Mos, z.,
Brederodelaan 59; M. Koedijk-Rehveld,
d., Voorplaats 6; J. M. Nijssen-Groen, d.,
Rijksweg 293, W. Mendel-Meijer, z.,
Hoofdstraat 226, J. P. Kraayeveld-
Gelderman, Crijnsensstraat 32
Aan de Hogere Technische School be
haalden het einddiploma afdeling werk
tuigbouwkunde, onze plaatsgenoten C. P.
Koomen, A. M. W. Nederkoorn, J. Sam
son, H. van Schoonhoven en H. de
Vries.
Voor de afdeling scheepsbouwkunde:
A. L. Volkerts.
Bij de gehouden Mulo-examens slaagde
voor diploma B: J. Slings.
Aan de Lagere Technische School te
Haarlem slaagden voor de cursus 1958-
1959 onze plaatsgenoten:
Diploma metaalbewerken: R. P. de Jong;
diploma 2 B timmeren: R. Vodegel; di
ploma schilderen: A. G. Hoefakker.
Een diploma voor de school voor scheep-
werktuigkundigen kreeg: J. M. Uyl.
GESLAAGDEN TECHNISCHE
SCHOOL IJMUIDEN
Afdeling machine'bankwerken:
R. Visser, J. de Beurs, H. A. P. Boot,
P. A. J. Duin, A. Hoogeveen, J. Kraaye-
veld, J. v. d. Lageweg, P. Langereis, J.
Meijboom, G. Ocenasek, J. v. d. Oever,
A. Oomen, C. J. Rosier, P. Zuurbier,
C. Boer, H. J. Spijkerman, J. J. Brode,
A. Bijleveld, E. M. v. Dorp, G. v. Hooff,
Th. Jacobsen, P. Janmaat, W. v. d. Lee,
C. v. d. Leek, H. Nieuwland, Th. v.
Nimwegen, J. A. Slinger, F. Stedelaar,
C. H. v. d. Ven, J. Frietema.
Geen diploma twintig leerlingen.
Dick van Leeuwenprijs R. Visser.
Afdeling elektrotechniek:
A. Bakker, W. Bobeldijk, J. D. Brink,
R. W. Bruin, G. Grapendaal, J. H. Groe-
neveld, A. P. Klein, A. H. Kocx, A.
Liesker, W. H. Nol, G. Radsma, E. A.
Scholder, J. AA. Smit, W. Dekker, J.
Frietema, G. G. de Gelder, P. C. v. Har
ten, R. ten Hoorn, S. A. J. John, H. A.
W. Kouw, C. Leijsen, P. W. Meijer,
A. J. W. Scholten, J. Stapper, H. J.
Starken, W. N. Strating, F. Tiemeijer,
H. Tol, Th. Verhoef, G. v. d. Vlerk,
J. W. de Vries, P. F. Zwaan.
Geen diploma zeven leerlingen.
Dick van Leeuwenprijs J. Frietema.
Herexamen twee leerlingen.
Afdeling timmeren:
J. de Graaf, F. Haan, J. N. Harsveld,
J. Hutter, O. Otto, J. F. Oudemast, J. H.
Rol, J. C. Schrama, A. L. Smit, J. H. v.
Someren, A. Stobbelaar, A. P. J. Sunten-
maartsendijk, M. Th. Veer, L. de Vries,
M. Willemse, J. Wijs, M. Bakker, E. H.
Geerling, P. Gravemaker, J. de Groot,
R. Hubregtse, P. Kuys, D. Lokhorst, H.
Piepers, A. Plug, B. Roos, E. Unij, J.
Wester, N. Tromp.
Geen diploma vijf leerlingen.
Dick van Leeuwenprijs L. de Vries.
Afdeling schilderen:
H. Deiman, G. Karsseboom, L. Ligter-
moet, J .Meijer.
Dick van Leeuwenprijs J. Meijer.
Afdeling loodgieten:
W. J. de Boer, E. v. Everdingen, PI. A.
Hessen, C. Koning, C. Koper, H. L. Vis-
scher.
Geen diploma een leerling.
Dick van Leeuwenprijs W. J. de Boer.
Afdeling autotechniek:
J. H. v. Bakel, A. C. v. Ees, C. J. Hel-
bers, A. v. Koeveringen, H. J. Leguit,
C. J. A. M. Oomen, W. C. H. v. Oosten,
J. Pauwels, J. H. Rozemeijer, H. B. Sten-
foort, A. v. Weelderen, H. K. Wielinga,
J. H. Wolken, J. A. de Zwaan, L. Heilig.
Geen diploma twee leerlingen.
Dick van Leeuwenprijs C. J. A. M.
Oomen.
Afdeling fijnmetaalbewerken:
P. E. v. d. Acker, P. C. Bouhof, B. C.
Bouman, F. C. Brouwer, P. Capaan, P.
S. Cupido, C. v. Duren, J. Dijkhuizen,
J. H. O. Holtslag, C. M. Ingwersen, J. A.
Klaus, F. de Koe, J. C. C. de Lijzer, J. L.
Nijmeijer, C. v. Pel, R. Willemsen, J. N.
Willemse.
Dick van Leeuwenprijs J. Dijkhuizen.
Evenement voor Nederland:
Onder de vele noviteiten, die de Ten
toonstelling „Hart van Brabant" in het
Leypark te Tilburg van 24 juli t/m 16
augustus zal laten zien, valt wel bijzonder
op een Singer-naaimachine, welke recht
streeks wordt aangedreven door energie
van de zon.
De lichtenergie wordt omgezet in elek
trische kracht door een batterijen-paneel
met silicium goto-galvanische elementen,
bestaande uit 144 grote enkele kristallen
van silicium.
De cellenbatterij produceert een stroom
van ongeveer 24 volt en drijft een nor
male naaimachine aan met een snelheid
van 230 omwentelingen per minuut. Deze
imaginaire eenheid, welke een resultaat
is van de onderzoekingen van de Re
search and Development Division van
Singer, heeft momenteel nog weinig com
merciële waarde, tengevolge van de hoge
kosten der elementen.
Het geeft echter een beeld van de toe
komst, waarin de huisvrouw haar naai
werk in de tuin doet, waarbij zij een ele
mentenbatterij naar de zon keert, wan
neer zij de machine wil gebruiken.
Op „Hart van Brabant" wordt een klas
sieke Singer-naaimachine gebruikt, maar
de oorsprong van de elektriciteit, die
haar doet draaien, is minder klassiek,
daar het hier zonne-energie betreft. De
energie, die de zonnestralen bevatten, is
opgevangen door een gericht paneel, dat
een serie zonlichtcellen bevat, welke lij
ken op die, welke in sommige Ameri
kaanse satellieten zijn gemonteerd en ook
op de Spoetnik II.
De elektrische energie is verzameld in
een accumulator van cadmium nikkel en
staat ter beschikking van de gebruikster
van de naaimachine.
De tentoongestelde machine is een proto
type, dat zeer de aandacht trekt, maar
nog niet in de handel is.
De eerste week van augustus mag voor
heel Nederland een week van zeven
hondsdagen betekenen, hij is echter voor
ons dorp een feestweek. Een fiësta, waar
het niet Spaans (met stierengevechten)
aan toegaat, maar Santpoorts en dat al
200 jaar lang.
Want twee eeuwen her werd door de
overheid, toen de schout en schepenen
van de ambachtsheerlijkheid Velsen ende
Santpoort, dan Maria Sebouts, eigena
resse van de herberg De Weyman, toe
gestaan een draverij voor paarden over
een korte baan (de tegenwoordige Hard
draverslaan) te houden. Het winnende
paard verkreeg een zilveren zweep voor
zijn eigenaar, die dan prompt aan iedere
pikeur een half anker wijn schonk! De
gemeentesecretaris Wynoldy Daniels
vond 25 jaar geleden in het Velsens ar
chief deze gegevens. Daaraan danken
wij nu een tweede eeuwfeest, dat even
als in 1759 de drafsport tot hoogtepunt
heeft met als inzet opnieuw een zilveren
zweep, die nu een sportieve jaarlijkse
ruilhandel zal veroorzaken. Deze wissel-
prijs zal zeker naast de aantrekkelijke
geldprijzen een grote trekpleister blijken
te zijn voor de renstallen, want die zil
veren zweep is de vertegenwoordiger
van een eeuwenoude Santpoortse tradi
tie. Waarschijnlijk de oudste kortebaan-
traditie in Nederland. In die feestweek
zijn nog meer overgeleverde gebruiken.
Men weet amper of niet wanneer de ring-
rijderij op losse paarden er kwam en het
draven niet ga-lop-pe-ren, van de
boerenpaarden. Het wielrennen werd vijf
jaar geleden voor het eerst gedaan. Dat
is maar kort geleden, zo is er dus ook
een jongste traditie.
Al deze evenementen worden sinds 1936
door de Harddraverij-Vereniging Sant
poort en Omstreken georganiseerd.
Daarvoor had een commissie gezorgd
dat de edele paardensport, ook in de
crisisjaren, levend bleef, maar er was
een behoefte aan een o.a. financieel
draagkrachtiger organisatie.
Vooral de Stichting Nederlandse Draf-
en Rensport draagt tegenwoordig ertoe
bij dat donderdag in de eerste week van
augustus het hippisch gebeuren aan de
Westlaan kan plaatshebben.
Toch is de kern, het wezenlijke van de
kortebaandraverijen sinds 1759 niet ver
anderd. Goed, in die jaren riep men bij
de start: Voort en nu: Op Uw plaatsen,
een, twee, drie, klaar, af, toen had men
bookmakers en nu een toto. Maar nog
steeds is het paard er in onze wereld en
de eer van een zilveren zweep te bezit
ten is hoog.
wmh
Over vitamines wordt veel geschreven en
veel gepraat. Vaak blijkt het aantal ver
keerde begrippen en misverstanden er
over groot. Daarom zullen we een en
ander over deze voedingsstoffen uit de
doeken doen.
Vitamines zijn geen wondervoedsels, die
wij speciaal nodig hebben in geval van
ziekte, zwakte of verminderde weerstand.
Het zijn stoffen, die voortdurend betrok
ken zijn bij de normale levensprocessen
(spijsvertering, vorming van lichaams-
sellen, werking van 't zenuwstelsel e.d.).
Zij zijn altijd onmisbaar in de voeding
en wanneer lange tijd te weinig van be
paalde vitamines wordt opgenomen is dit
nadelig voor deze processen.
Vitamines zijn geen levende stoffen; we
kunnen dus niet spreken van „doodgaan"
van vitamines. Vitamines kunnen in het
laboratorium gemaakt worden, hetgeen
voor levende stof nog nooit mogelijk is
gebleken. Vitamines zijn scheikundige
stoffen, die, al gaan ze dus niet dood,
wel onwerkzaam kunnen worden, b.v.
door warmte, inwerking van zuurstof.
Niet alle vitamines hebben veel te lijden
van verhitting. De vitamines, die voor
komen in melk, eieren, boter, margarine,
vlees, vis b.v., kunnen er goed tegen.
Het is vooral het gehalte aan vitamine
C (in groente, fruit, aardappelen), dat
bij lang bewaren, bij bewaren bij hoge
temperatuur en bij verhitten achteruit
gaat. In aardappelen en diverse groenten,
die op een juiste manier zijn gekookt, en
in sommige gestoofde vruchten kan ech
ter nog veel vitamine C voorkomen.
Dat de vitamines met verschillende na
men worden aangeduid, is niet zo maar
een aardigheid: zij zijn alle verschillend
van samenstelling en hebben alle een ver
schillende functie in het lichaam.
De mens kan slechts enkele vitamines
zelf vormen in zijn lichaam, b.v. vitamine
D, onder invloed van zonlicht. (In dit
opzicht zijn diverse diersoorten ons de
baas.) Daarom zijn we voor een vol
doende toevoer van de meeste vitamines
op een goede voeding aangewezen.
In het algemeen is het niet nodig vita
minepreparaten in te nemen. Bij stoor
nissen in de spijsvertering, bij ernstige
tekorten of tijdens en na een langdurige
ziekte kan het echter wel eens noodzake
lijk zijn dergelijke preparaten te gebrui
ken. Het is aan de behandelende arts
hierover te beslissen.
Voor een teveel aan vitamine D moeten
we b.v. oppassen. Het is niet gewenst
kinderen èn levertraan èn veel met vita
mine D verrijkte produkten te geven (b.v.
sterk gevitamineerde margarine) of zo
wel levertraan als hoogtezonbestraling.
Ook hierbij kan men het best op het ad
vies van de dokter afgaan.
Rijke vitaminebronnen zijn:
vitamine A: lever, nier, kaas, boter, mar
garine, room, eieren;
caroteen (hieruit kan het lichaam vita
mine A maken): wortelen, groene groen
ten;
vitamine B: lever, nier, spiervlees, vis,
noten, peulvruchten, brood (vooral bruin
en volkoren brood), gistextrakt, melk,
karnemelk, eieren;
vitamine C: diverse groenten (o.a.
bloemkool, spruiten en andere koolsoor
ten), diverse vruchten (o.a. zwarte bes
sen, aardbeien, sinaasappelen, citroenen,
kruisbessen)aardappelen.
Van de meeste vitamines behoeven wij
dagelijks maar heel weinig op te nemen,
nog niet eens een honderdste van een
gram. In onze levensmiddelen komen ook
maar zeer kleine hoeveelheden vitamines
voor. De omstandigheid dat het vitamine
gehalte van onze levensmiddelen zo uit
eenloopt is een van de redenen, waarom
het gewenst is veel variatie in het menu
aan te brengen.
Ds. J. J. Rebel te Murmerwonde heeft
het beroep naar de Chr. Ger. Kerk van
Haarlem-Noord/Santpoort aangenomen.
Deze kerk was sedert november 1958
vacant door het vertrek van ds D. H.
Biesma naar Lisse, ,9
Zondag 26 juli, St. Christoffelzondag.
H.H. Missen te 7 uur, 8.15 en 1130.
Hoogmis te 9.30 uur. 's Namiddags te
4 uur kort lof ter ere van St. Christoffel,
daarna zegening van auto's en gemotori
seerde voertuigen op het kerkplein.
Gedurende deze week de H.H. Missen te
7 en 8 uur.
Zaterdag 1 augustus, geen broeder
schapslof.
Gereformeerde Kerk
9.30 en 5 uur Prof. Brillenburg Wurth
Kampen
Chr. Gereformeerde Kerk
(Pniel-Kapel)
10 uur ds S. van Zwoll, Kampen
4 uur ds, D. Coppoolse, Hengelo
Doopsgez. Gemeente IJmuiden
Helmstraat, IJmuiden
10 uur E. H. Boer, Koog-Zaandijk
Lutherse Gemeente
Kapel „Westerveld" te Driehuis
9.45 unr ds J. v. d. Berg, IJmuiden
Ver. Vrijz. Herv. IJmuiden
Abelenstraat 1 te IJmuiden,
10.30 unr ds G. Nijenhuis
Ned. Herv. Kerk
Dorpskerk
10 uur ds. J. C. Remijn
19 uur ds. G. J. Waardenburg, Haarlem
Musis Sacrum, 10.15 uur
10.15 uur ds P.M. v. Waarden, Wesepe
Zondag a.s.
J. HEKMAN, Hoofdstraat 236
Telefoon 8510
APOTHEKEN
ZONDAG A.S.)
Apotheek de Wilde
Broekbergenlaan 42, Santpoort-Dorp
Telefoon K 2560—8284
Bloemendaalse Apotheek
Bloemendaalseweg 85, Bloemendaal
Telefoon K 2500—57903
Wijkzusters „Het Witte Kruis"
Zondagdienst
Zr Lammerts, Curagaostraat 18 b
Santpoort, Tel. 8756
Speciaal ingericht voor trouwrijden
Dag èn nacht bereikbaar
ook voor ziekenvervoer
TELEFOON 8250 - SANTPOORT
A. J. P. Stegemeijer, Surinamestraat 4