Haarlemsche Courant
BEZOEKT DE TENTOONSTELLING „HET DUITSCHE BOEK VAN HEDEN" in de Vleeschhal
Nog een vijandelijke kruiser
zwaar beschadigd
Ie Jaargang No. 6 x
Abonnement p. week 0,28, p. maand l,is, p. kwartaal 3,41,
franco p. post 3,73, losse nummers 6 cent. Advertenttën 3—15
m.m. 3,— elke m.m. meer 20 cent. Reclames dubbele prijs.
Advertentleabonnementen 1500 m.m. 12 cent p. m.m. Kennemer
Editie 3—15 m.m. 1,20. Abonnement 1500 m.m. 5 cent p. m.m.
Wnd. Hoofdredacteur: J. V. BAUDBWTNB.
Zaterdag 9 Mei 1942
CUrare Grafische Bedrflren Damiate. Bureaux Haarlem:
Groote Houtstraat 53. BUk*nioor: Soendapleln 37. Telefoon
Directie I30S2, Hoofdredactie l»M. Redactie 10600, Administra
tie 10724. 11*25. Soendapleln 12230
Nieuwsblad voor Noord-Holland
Tweede verplichte bijeenkomst ter controle van de
voormalige Nederlandsche weermacht.
1.) Verplicht tot aanmelding: zijn alle:
a.) beroepsofficieren, cadetten en adelborsten van de voormalige Nederland
sche land- en zeemacht, die op 10 Mei 1940 in actieven dienst waren.
b) beroepsofficieren van het voormalige Nederlandsche koloniale leger t./m.
den leeftijd van 55 jaar.
2.) Op 15 Mei 1942 14 uur preciesmoet de tot aanmelding verplichte per
soonlijk opkomen, overeenkomstig de volgende lijst:
In de provincies:
Verplichte bijeenkomst te:
Groningen
Friesland
Overijsel
DrAithe
Assen, Friesland-Kazerne (Wilhelmina-
kazerne), Drentsche Hoofdvaartstraat
153.
Gelderland Ede, Maurits-kazerne (Infanterie-kazerne),
Utrecht Stationsweg.
Nooüd-Holland Bussum, v. d. Palm-kazerne, Amersfoortsche
straatweg.
Zuid-Holland
Zeeland
Breda, Chasse-kazerne, Vier Wiridenstraat 4.
Limburgra^ant Roermon<ï> Ernst Kasimir- kazerne.
Ieder tot aanmelding verplichte moet medebrengen:
een wettelijk legitimatiebewijs (persoonsbewijs, zakboekje, militaire do
cumenten, enz.).
b) Twee foto's van
op twee vellen papier
ten worden ingevuld:
recenten datum in burger of in uniform, opgeplakt
(formaat DIN), die met de volgende gegevens moe-
Familienaam:
Alle voornamen:
Geboorteplaats:
Geboortedatum:
Gehuwd, ongehuwd, gescheiden.
Laatste militaire rang:
Laatste legerafldeeling:
Tegenwoordig beroep:
Arbeidsplaats en/of werkgever:
Tegenwoordig adres:
Woonplaats:
Straat:
Invullen in blokletters
of met schrijfmachine.
Handteekening.
8CE
'IS-
rrV,
4.) Niet verschijnen heeft onmiddellijk strafmaatregelen ten gevolge.
9 MEI 1942.
Der Wehrmachtsbefehlshaber in den
Niederlanden
General der Flieger
FR. CHRISTIANSEN.
DE DISTRIBUTIEBONNEN
Artikel Bon
Kaart
Hoeveel h.
t/m.
Aardapp. 24 A
Aard. 1
1/4 kg.
16
Mei
Anivlnpp. 24B
Aard.
1/2 kg.
16
Mei
Bloem gel), of 277.
Algem.
100 gr.
16
Mei
brood 281, 285, 289
Algem.
100 gr.
16
Mei
Boter 24
Boter
125 gr.
16
Mei
Boter mare.) 24
Vet
125 gr.
16
Mei
Brood gebak2 4 A
Brood
400 gr.
16
Mei
Brood (gebak) 24B
Brood
30 gr.
16
Mei
Gort 284
Algem
250 gr.
16
Mei
Jam (suiker
250 gr.) 280
Algem.
500 gr.
16
Mei
Kaas 27S. 282. 286,
Algem.
100 gr.
16
Mei
Kaas 290. 294
Mvoffiesurr. 2 SS
Algem.
100 gr.
16
Mei
Algem
250 gr.
16
Mei
Maïzena Verm.) 287
Algem.
100 gr.
16
Mei
Marg. (boter) 24
Vet
125 gr.
16
Mei
Melk 21 t/m 24A
Melk
3 1/2 L.
16
Mei
Melk 21 t/m 24B
MeWc
1 fr/4 L.
16
Mei
Petroleum 16
Petr.
2 L.
13
Juni
Peulvr. 2S3
Algem.
250 gr.
16
Mei
TPenlvr. 291
Algem.
2 50 gr.
16
Mei
Rijst 4-09, 4-10
Reserve
250 gr.
16
Mei
Scheerzeep U
Textiel
50 gr.
31
Aug.
Sin.app. 3-12.4-12
Reserve
400'gr.
16
Mei
Suiker 279
Algem.
1 kg.
16
Mei
Suiker (jam) 280
Algem.
250 gr.
16
Mei
"Spijsolie (bot) 24
Boter
1.25 gr.
16
Mei
Spijsolie (mnrg.
Mei
Bot) 24
Vet
12 5 gr.
16
Vet (marg. bot) 24
Vet
12 5 gr.
16
Mei
Toiletzeep J
Toiletz.
75 gr.
31
Mei
Vleesch 24 A
Vleesch
100 gr.
16
Mei
Vleesch 24B
Vleesch
25 gr.
16
Mei
Zeep J
Zeep 9 0
a 450 gr. 31 Mei
Zeep 293
Alg.90
a 450 gr. 31 Mei
De nieuwe zeeppoeder.
Minder gebruiken en in koud water!
Naar aanleiding van het in de dagbladen
van 29 April opgenomen persbericht betref
fende de bonaanwijzing voor het product
„Zeeppoeder nieuwe samenstelling", worden
van officieele zijde enkele hieronder volgende
nuttige wenken gegeven ten aanzien van het
prsctische gebruik- van dit nieuwe artikel.
De eigenschappen van dit zeeppoeder ver
schillen in zooverre van die van het gewone
zeeppoeder, dat naar verhouding kleinere hoe
veelheden bij het wasschen gebruikt moeten
worclen. Tevens dient niet met een warm sop
te worden gewasschen, doch integendeel, bij
een zoo laag mogelijke temperatuur van het
water.
Daar het nieuwe product wellicht reeds in
den loop van deze maand verkrijgbaar zal
zijn. zal men er nauwkeurig op moeten letten,
of men met zeeppoeder van de nieuwe of van
de oude samenstelling te doen heeft. Indien
men zeeppoeder van de nieuwe samenstelling
ontvangt, is dit op de verpakkitig aangegeven.
DE SLAG IN DE KORAALZEE.
Geallieerden verloren torpedojager en 89 vliegtuigen.
Het Japansche Keizerlijke hoofdkwartier
heeft Zaterdagmiddag om 3.40 Jap. tijd de
volgende nieuwe resultaten van den zeeslag
in de Konaalzee bekend gemaakt.
Een vijandelijke kruiser, waarvan het
type en de naam niet zijn vastgesteld,
werd door torpedovliegtuigen, die zich in
zelfvernietiging op het schip stortten,
zwaar beschadigd. Een vijandelijke tor
pedojager werd tot zinken gebracht.
Sedert den 7en Mei zijn, naar verder
verluidt, 89 vijandelijke vliegtuigen peer-
geschoten.
De Japansche marine verloor een klein
hulp-vliegkampschip( 'n vroeger tankschip
tot een vliegtuigdrager verbouwd). Bo
vendien zijn 31 Japansche vliegtuigen tot
dusver niet teruggekeerd.
De Engelsche berichtendienst, die nog 24
uur geleden van een groote overwinning der
geallieerden in den zeeslag op de Koraalzee
sprak, meldt thans, dat volgens uit Tokio.
Melbourne en Washington binnenkomende
berichten aan beide zijden ernstige verlie
zen zijn geleden. De van Japansche zijde
gemelde verliezen der geallieerden werden
ondanks hun grootte door deskundigen en
In bevoegde Britsdie kringen niet onmoge
lijk genoemd.
Reuter schrijft woordelijk: „Waaraan men
(Engeland) zich tot nu toe kan houden, is.
dat het bericht over den zeeslag te Washing
ton als een goede tijding werd bestempeld.
Volgens een speciaal bericht van den
Britsdien berichtendienst uit Washington
wordt daar officieel bekend gemaakt, dat
de
slag op
hevighe
leid voortduurt.
Naar dé Britsche berichtendienst uit Can
berra meldt, heeft de Australische minister
president Curtin in een op ernstigen toon
gehouden rede voor het huis van afgevaar
digden verklaard, dat de op het oogenbuk
in de Koraalzee woedende zee- en luchtslag
voor de Geallieerde oorlogvoering in hel
Zuidwestelijkae deel van den Stillen Oceaan
van beslissende beteekenis is.
De vernietigde schepen.
De Yorktown, die in den slag in de Ko
raalzee tot zinken is gebracht, was een dei-
modernste Amerikaansche vliegkampsche
pen. Het schip is in April 1936 van stapel
geloopen en had een snelheid van 34 mijl.
Öe wapening bestond uit 8 stukken afweer
geschut van 12.7 cM. en 4 stukken van 4
ne cM. De bemanning telde 2072 koppen, onder
wie 856 man vliegend personeel; er waren
60 vliegtuigen aan boord.
De 33.000 ton metende Amerikaansche
vliegkampschip Saratoga is in April 1925
van stapel geloopen. De snelheid bedroeg
34.5 mijl. de wapening bestond uit 8 stuk
ken geschüt van 20.3 cM., 12 stukken af
weergeschut van 12.7 cM., 4 van 5.7 cM. er
8 van 4 cM. De bemanning telde 1401 man
er waren 90 vliegtuigen en een catapult-
Installatie aan boord. Later heeft men het
verbouwd tot vliegkampschip.
De Amerikaansche slagschepen van de
Californiaklasse. de California en de Ten
nessee. zijn in 1919 van stapel geloopen. Zij
hebben een waterverplaatsing van 32.600
ton en 32.300 ton en voeren 12 stukken ge
sehut van 35.6 cM. en 12 stukken van 12.7
cM.. voorts 8 stukken afweergeschut van
12.7 cM., 4 van 5.7 en 11 van 4 cM. Deze
schepen hebben 3 vliegtuigen aan boord en
beschikken over twee catapultinstallaties.
De snelheid bedraagt resp. 21.5 en 21 mijl,
de bemanning telt 1407 koppen.
Britsche slagschepen van het type War-
spite waren er drie, de Valiant, de Queen
Iol, Elizabeth en de Warspite. Zooals bekend,
werd de Warspite bij Narvik zoo zwaar be
schadigd, dat hij moest worden gesloopt.
Deze schepen ziin in 1913-14 van stapel ge
loopen en tusschen 1935 en 1940 gemoder-
red, niseerd, waarbij zij nieuwe machines en ke
tels en verder vliegtuigen en afweergeschut
van 30.600 ton en voeren 8 stukken geschut
van 38.1 cM., 12 stukken van 11.4 cM., 4
van 4.7 cM., 32 stukken afweergeschut van
4 cM. en 16 machinegeweren. Zij hebben
4 vliegtuigen en een catapultinstailatie aan
boord.
JAPANSCH OORDEEL.
Admiraal Kiosji Nagamoera. de bekend
ste Japansche autoriteit op het gebied van
vliegtuigmoederscfhepen, schrijft in een
artikel onder het opschrift „De kwade
drocim van een tegenaanval op Japan ver
dwijnt in de Koraalzee": „Het is voor de
Anglo-Amerikanen volstrekt onmogelijk
een gecombineerde vlootcampagne ten uit
voer te leggen" na het verlies van de beide
Amerikaansohe vliegtuigmoederschepen.
„Zonder vliegtuigmoedersdhepen is het
onmogelijk de controle in de lucht te
handhaven en op die wijze wordt de vor
ming van een vloot onbeteekenend. zoo
niet nutteloos". Het verlies dezer schepen
beteekent niiet anders dan dat het groote
Amerikaansohe imperium voorbestemd is
ineen te storten. Het huidige Amerikaan
sche vlootuitbreidingsprogram o-mvat
geen nieuwe vliegtuigmoederschepen wel
ke binnen dit jaar gereed kunnen komen.
Slechts één kan misschien het volgend
jaar van stapel loopen. Wel kunnen koop
vaarders veranderd worden in hulpvLieg-
tuigmoederschepen, maar zii zouden nut
teloos zijn tegenover de Japansche vlieg
tuigen, aangezien hun snelheid en draag
vermogen niet voldoende is. ..Het beste,
wat de Amerikanen thans nog kunnen ho
pen is een futiele guerrilla ter kalmeering
van de ontevredenheid van het volk in
de Ver. Staten over de voortdurende
nederlagen".
Doelen aan Theemsmonding
gebombardeerd.
In Lapland vonden 1400
bolsjewisten den dood.
Het opperbevel der Duitsche weermacht
maakt bekend:
In het Donetzgebied ten Z. O. van het
Ilmenmeer en aan het Wolchow-front wer-
•den plaatselijke aanvallen van vrij sterke
vijandelijke strijdkrachten afgeslagen.
Daarbij verloor de tegenstander 11 pant
serwagens. Te Leningrad ontstonden bij
de beschieting van voor de oorlogvoering
belangrijke installaties verscheidene groote
branden.
In Lapland vernietigden Duitsche en Fin-
sche troepen in verbitterde gevechten, die
verschiedene dagen duurden, een in den
loop der gemelde tegenaanvallen inge
sloten gevechtsgroepen van den vijand.
Daarbij verloor de tegenstander behalve
talrijke gevangenen meer dan 1490 dooden
en oorlogstuig van allerlei slag. Aan het
front van Moermansk werden opnieuw
vijandelijke strijdkrachten in omsinge-
lingsaanvallen verslagen.
In luchtgevechten werden in het Oosten
26 vijandelijke vliegtuigen neergeschoten
en nog drie op den beganen grond ver-
nield.
In het kustgebied van het eiland Malta
werden scheepsdoelen, luchtdoelstellin
gen en brandstofdepöts met succes ge
bombardeerd.
Nachtelijke aanvallen van Duitsche ge
vechtsvliegtuigen waren gericht tegen
vliegvelden op Malta en tegen ravitail-
leeringsverbindïngen der Britten in Noord-
Afrika.
In den strijd tegen Groot-Brittannië be
stookte de luchtmacht overdag en des
nachts voor de oorlogvoering belangrijke
doelen aan de Britsche Kanaalkust alsmede
aan de monding van de Theems met bom
men.
Bij vruchtelooze aanvalspogingen van
Britsche bommenwerpers in den afgeloopen
nacht op het Deensche kustgebied verloor
kregen. Zij hebben een waterverplaatsinr de vijand 4 vliegtuigen
Als de nood het hoogst is. is de Nederland
sche Volksdienst nabij: Blijft geen buiten
staander, sluit u aan als lid.
Norwich gebombardeerd.
Terreuraanval op Rostock
en Warnemuende.
Duitsche gevechtsvliegtuigen hebben in
den nacht van 8 op 9 Mei de Engelsche stad
Norwich met succes bestookt met brisant-
en brandbommen.
De Engelschen hebben vannacht 12 bom
menwerpers verloren, toen zij een terreur
aanval ondernamen op woonwijken der
steden Rostock en Warnemünde. Materieele
schade werd aangericht aan civiele eigen
dommen en er vielen slachtoffers onder- de
burgerbevolking.
Weer drie koopvaarders
der V.S. getorpedeerd.
In het gebied van de Caraibische Zee zijn
twee Amerikaansche koopvaardijschepen
van middelbare grootte getorpedeerd.
Volgens een bericht uit Washington is een
derde Amerikaansche koopvaarder van mid
delmatige grootte door het departement van
marine Vrijdag opgegeven als slachtoffer
van een torpedo-aanval voor de Atlantische
kust. Overlevenden van het schip zijn aan
land gezet. Deze nieuwe aanval heeft het
aantal der nabij de Amerikaansche kust
door duikbooten der spil getorpedeerde of
met granaatvuur beschoten geallieerde
schepen gebracht op 168.
Brandgevaar in bosch of heide
Werkt allen mee.
's-GRAVENHAGE, 8 Mei. - Bij vernieuwing
wordt gewezen op het verbod in bosschen,
veen' en op de heide of in de nabijheid van
dergelijke gebieden:
1. open vuur of brandend licht mee te
voeren,
2. brandende of gloeiende voorwerpen te
laten vallen, weg te werpen of daarmee on
voorzichtig om te gaan,
3. in de open lucht of in brandbare of
houten gebouwen of bouwsels vuur aan t«
leggen, zonder schriftelijk verlof bij zich te
hebben van den gebruiker van het terrein,
dan wel het met vergunning aangelegde vuur
zonder toezicht te laten.
4. tusschen 1 Maart en 31 October op bo
vengenoemd terrein te rooken.
Overtreding wordt volgens de verordening
ter voorkoming van bosch-, heide- en veen
branden vart 12 Juni 1941 gestraft ook indien
door dit lichtzinnig optreden geen schade ia
veroorzaakt.
Is eeri brand door de overtreding ontstaan,
dan geldt deze handeling als misdrijf. De po-
litie-organen hebben in het droge jaargetijde
bevel streng op te treden. De gevolgen van
veronachtzaming van bovengenoemd verbod
heeft ieder aan zichzelf te wijten.
Ir. C. J. Huygen over Mussert,
den leider.
Radio-uitzending over Hilversum 2.
's GRAVENHAGE, 9 Mei. De secre
taris-generaal der N.S.B., ir. C. J. Huygen,
zal Maandag 11 Mei van 18.00 tot 18.15 uur
voor den Nederlandéchen omroep het woord
voeren over den persoon van den leider.
Na afloop van zijn rede volgt een uit
voering door het omroeporkest onder leiding
van Louis Schmidt, met medewerking van
een afdeeling Jeugstorm en W. A. Onder
meer zullen N.S.B.-liederep ten gehoore
worden gebracht.
Daarna volgen reportages uit Werken
dam, de plaats waar de leider in 1894 werd
geboren en uit het kindertehuis Westerhel
ling, hetwelk hem door de leden der N.S.B.
op zijn verjaardag in 1941 werd geschonken
en dat dient als vacantie-oord voor kinde
ren van minderbedeelde volksgenooten.
HOLL ANDSCHE MIJ. DER
WETENSCHAPPEN.
De Hollandsche Maatschappij der Weten
schappen houdt Zaterdag 16 Mei een alge-
meene vergadering in het gebouw der maat
schappij aan het Spaarne, des midddags om
drie uur. In deze vergadering zal ir. P.
Tesch een voordracht houden over het ont
staan der Nederlandsche duinkust.
Dr. Ley in Nederland.
Zijn reis aanwijzing, dat belang
rijke ontwikkelingen gaande zijn
De Rijksorganisatielelder der N.S.D.
A.P. en leider van het Duitsche Ar
beidsfront. dr. Robert Ley. is in Neder
land aangekomen, waar hij enkele da
gen zal verblijven voor het bespreken
van sociaal-politieke kwesties. De te
genwoordigheid van df. Ley in Neder
land is een aanwijzing, dat belangrijke
ontwikkelingen op sociaal-politiek ge
bied gaande zijn. die door zijn invloed
Britsch-Indië.
nog belangrijk bevorderd
steund worden.
en onder-
Een belofte voor een rijken oogst. Ook de
vruchtboomen in dc particuliere tuinen staan
er goed voor. Het is nu de tijd. om het doode
hout te verwijderen. Pax Holland-De Haan-m.
Verduisteren van Zaterdagavond
21.17 tot Zondagochtend 5.55 uur; van
Zondagavond 21.19 tot Maandagochtend
5.53 uur.
10 MEI: zon op 5.55, onder 21.19 uur.
maan op 4.21, onder 16.05 uur.
11 Mei: zon op 5.53, onder 21.21 uur.
maan op 4.46, onder 17.13 uur.
12 Mei: zon op 5.51, onder 21.22 uur.
maan op 5.09, onder 18.18 uur.
NIEUWE MELODIEcN
OP HET HAARLEM
SCHE CARILLON.
De stadbeiaardier, J.
Vermaak, bezig de no
ten op den speeltrom-
mel te versteken. Deze
noten brengen bij hel
draaien van den trom
mel, via het trommel-
klavier de hamers der
klokken in beweging.
Geheel links de Com
missaris der provincie
Noord-Holland, Mr. A.
J. Backer, die van z(jn
belangstelling blijk
gaf. De nieuwe liede
ren voor het komende
jaar zijn: voor de
halve uren: „Er ging
een pater langs den
kant" en „Hei 't was
in de Mei" en voor de
heele uren „Hymne
von Gluck".
(Foto Stevens)
SNIPPERS VAN BINNEN- EN BUITENLAND.
De eerste diplomatieke vertegenwoor
diger van Japan bij den H. Stoel, de gevol
machtigde gezant Harada, is tot ambassa
deur bevorderd. In deze nieuwe kwaliteit
zal hij den Paus heden zijn geloofsbrieven
aanbieden.
Naar het Fransche staatsblad mee
deelt. is de verceniging „La Libre Pensee",
die haar zetel in Vichy had. verboden. Het
betreft een vereeniging, die illegale poli
tieke actie voerde.
De beroemde dirigent dr. Wilhelm
Furtwangler moest zich onderwerpen aan
een ernstige kaakoperatie. Aangezien er
zich koortsymptomen voordeden, zal hij ge
noopt zijn, van zijr. werkzaamheden als
dirigent vooro nbepaalden tijd af te zien.
De president van de "nationale Chi-
neesche regeering. Wang-Tsjing-Wei, en
zijn gezelschap) zijn door den Keizer van
Mandsjoekwo in audiëntie ontvangen. La
ter werd in het keizerlijke paleis een maal
tijd gehouden, waarbij talrijke vooraan
staande Japanners en Mandsjoereezen aan
zaten.
Het 3-jarige knaapje J. Steens, wo-
nennde in de Hooidrift te Rotterdam, is bij
het spelen onder een motorwagen van lijn
11 in de Mathenesserlaan gekomen. Toen
de tram was opgevijzeld, bleek het jon
getje ernstig verwond te zijn. Na aan
komst in het ziekenhuis aan den Coolsin-
gel is het slachtoffertje overleden.
Als verdacht van doodslag stond voor
de Bredasche rechtbank terecht de los-
arbeider J. P. van Gestel uit Tilburg. Hij
werd beschuldigd den arbeider M. Verschu
ren uit Tilburg met een steek van een
broodmes van het leven te hebben be
roofd.
De officier van justitie, mr. Kneepkens,
eischte een gevangenisstraf van 4 jaar.
Bij besluit van den secretaris-generaal
van het departement van Opvoeding, We
tenschap en Kuituurbescherming is aan
Erof. dr. W. J. Aalders eervol ontslag ver-
:end als hoogleeraar aan de Rijksuniver
siteit te Groningen.
Dr. Robert Ley, leider van het Duitsche
Arbeidsfront.
Foto Pax Holland.
Enkele dagen geleden is, zooals wij reeds
hebben gemeld, het Nederlandsche Arbeids
front opgericht. Hierdoor is het sociale le
ven in Nederland in een nieuw stadium ge
komen. De oprichting van het Arbeidsfront
van werkende menschen in Nederland be
teekent de opheffing van den klassestrijd.
Hierin komt de wil tot uiting om het leven
in de bedrijven op een nieuwe basis te
plaatsen.
Wat beteekent de bedrijfsgemeenschap.
Dr. Ley heeft een woord gevormd, dat
voor de werkende menschen in Duitsch-
land sedert jaren een begrip is geworden:
bedrijfsgemeenschap. Het beteekent, dat in
een bedrijf de ondernemer niet meer de
uitbuiter van den arbeider is en de arbeider
zich niet meer beschouwt als de geboren
vijand van den ondernemer, beiden teza
men veeleer de bedrijfsgemeenschap vor
men. Hun welzijn, geluk en toekomst han
gen gemeenschappelijk af van een succes
vol functionneeren van een bedrijf. ^Daar
toe is noodig, dat de menschen in een be
drijf elkaar niet dagelijks iedér uur ver
beten bestrijden, doch aaneengesloten zijn
en met elkaar samen werken. Naast het
fezin als cel van den staat komt de be-
rijfsgemeenschap als cel van de volks
huishouding. Dr. Ley zorgt voor den wer
kenden mensch.
Dr. Ley is een der intiemste medewerkers
van den Führer. Hem heeft de Führer een
geweldige taak op de schouders gelegd, n.l.
tie zorg voor alle werkende menschen in de
Duitscne bedrijven.
Toen dr. Ley op 2 Mei 1933 deze taak op
zich nam, trof hij ook in de meeste bedrij
ven verwarde toestanden aan. De meest
verschillende partijen, vakvereenigingen en
bonden bestreden elkaar. Door een onver-
moeiden en prachtigen zuiveringsarbeid en
leiding heeft dr. Ley sindsdien een totaal
nieuwen geest in de Duitsche bedrijven
doen ontstaan. De ondernemers trachten den
socialen wenschen van hun arbeiders recht
te doen wedervaren. De arbeiders van hun
kant vonden door den heropbouw van het
Duitsche economische leven voortdurend
werk. Zij' hebben hun economisch lot met
dat van hun bedrijf verbonden en dragen
door hun arbeid er toe bij, hun werkgele
genheid ook in hun eigen voordeel in stand
te houden.
EENHEID VAN DE WERKENDE
NEDERLANDERS.
Het kan den afzonderlijken Neder
lander niet goed gaan, indien het het
geheele volk niet goed gaat. Op den
duur kan het ook den tndividueelen
ondernemer niet goed gaan, indien het
niet tegelijkertijd zijn arbeiders goed
gaat. Het denkbeeld van solidariteit
van gemeenschappelijkheid aller be
langen. kortom de lotsverbondenheid
van alle in de bedrijven werkzame men
schen, moet zich baanbreken, over alle
partijen, vakvereenigingen en religies
neen moet het Nederlandsche Arbeids-
front de menschen verbinden, stimulee-
ren tot gemeenschappelijk werken in
het belang van hun bedrijf en daar
mede van het geheele volk.
Dit is uiteindelijk het doel van het Ne
derlandsche Arbeidsfront, dat voor alle
arbeidskameraden op dezelfde wijze zal
zorgen en hun beroepsbelangen zal bevor
deren.
DR. LEY EEN VRIEND VAN
NEDERLAND.
Het Nederlandsche Arbeidsfront is geen
copie van het Duitsche. Duitschland is niet
voornemens zijn eigen staats- en sociale in
stellingen aan andere volken op te drin
gen. Wel echter stelt het desgewenscht
gaarne zijn raad en steun ter beschikking.
In dr. Lev begroet Nederland op het oogen-
blik een hoogen gast, die als geen tweede
Europeesche arbeidersleider ervaring heeft
in de zorg voor de werkende menschen.
„Door ervaring wordt men wijs", zegt een
spreekwoord.
Wanneer Dr. Ley zich bereid heeft ver
klaard, zijn ervaringen ter beschikking te
stellen, dan bewijst hij hiermede ook een
vriend van Nederland te ziin. Dr. Ley heeft
Nederland en zijn menschen steeds hoog
geacht. Het hooge peil van de Nederland
sche cultuur heeft bij dr. Ley even groote
bewondering gewekt als de levendige, we
reldomvattende koopmansgeest van de Ne
derlanders.
De wereldgebeurtenissen eischen
thans van alle volken een nieuwe hou
ding, vaak ook het afzien van geliefde
gewoonten. Hoe eerder zich de volken
op de nieuwe fei^n instellen, des te
beter is het voor nen zelf. Ieder volk
van Europa, dat aan den opbouw wil
medewerken, heeft thans gelegenheid
een gewaardeerde en eervolle plaats in
den kring der Europeesche volken te
veroveren. Europa is wat zijn lot be
treft, nauwer aaneengesloten.
Een geweldig hervormingsproces vol
trekt zich in onze dagen. Dit blijft van
zelfsprekend op het sociale leven niet zon
der uitwerking.
De man, die op Europa het nieuwe so
ciale stempel drukt, is dr. Ley. Hij kent
Bs. De zaken ontwikkelen zich in
Britsch-Indië niet op de door Engeland ge-
wenschte wijze. Tot nog toe hebben zich
alle hulpvolkeren, zoodra Engeland den
wensch aaartoe te kennen gaf, in tien oor
log gestort. Soms waren beloften noodig
(mooie beloften, maar dat was zoo erg niet,
want als het op vervulling aankomt, dan
kan men nog altijd nader overwegen hoe
de toestand zich verder behoort te ontwik
kelen). soms ook was het volk naeds bij
voorbaat bewerkt.
Het Indische volk vormt op dezen regel
de eenige uitzondering. Indië heeft reeds
eerder ondervonden wat het beteekent op
beloften van Engeland te vertrouwen en
daarbij is thans nog gekomen het feit, dat
de Japansche troepen steeds dichter de
grens van het land naderen. Het Indische
volk wil werkelijk concessies geen be
loften en dat is het wat de conservatieve
partij in Engeland, die uit alle tegenslagen
nog steeds niets geleerd heeft, juist niet wil.
De Japansche overwinningen in het Verre
Oosten nebben geweldigen indruk gemaakt
op de anti-Britsche elementen, daaruit is
een zoodanige stemming ontstaan, dat het
allen leiders onmogelijk is geworden de In
dische massa nog voor samenwerking met
Engeland te organiseeren en hierbij komt
nog, dat de paniekstemming vergroot wonit
door de maatregelen tot evacuatie. Het ziet
er dan ook naar uit. dat de onrustige volks
massa ten slotte een voor Engelanti nood
lottige factor gaat worden. Hoezeer deze
gang van zaken voor de hand ligt. blijkt
reeds als men overweegt, dat zelfs in het
Indische leger onrust is ontstaan, die ge-
leid heeft tot gewapende botsingen met
Britsche troepen. Wanneer de Britsche ne
derlagen buiten Indië elkander blijven op
volgen, zooals thans het geval is, dan zal
zich daaruit in «teeds sneller tempo oe re
volutie ontwikkelen. De Japansche over
winning in de Koraalzee. b.v., vormt weer
een stap in de richting, die Engeland thans
zoo weinig welkom is.
De groote meerderheid van het Indische
volk stelt uitsluitend belang in de vrijheid
van Indië en is bereid tot samenwerking
met alle mogendheden, tiie Indië in dien zin
zouden willen en kunnen nelpen. De bin-
nenlandsche moeilijkheden en wrijvingen
zullen verdwijnen in het gezicht van deze
mogelijkheid en het zal de As-mogendhe-
den, als zij eenmaal in contact gekomen zijn
met het geheel uit Indiërs bestaande bur-
ferlijk bestuur dan niet moeilijk vallen,
e orde te vestigen.
Sir Stafford Cripps' missie was bij voor
baat tot mislukking gedoemd, daar komt
nu nog bij. dat het Japansche leger steeds
dichter nadert en dat de onrust in het volk
dreigender vormen aanneemt: zoo moet het
wel misloopen in Britsch-Indië.
als weinigen persoonlijk de opvattingen
van den Führer op sociaal gebied. Van hem
heeft de Führer in tien Duitschen Rijksdag
gezegd, dat hij zijn grootste idealist is. Een
anderen keer heeft de Führer verklaard, dat
hij den geweldigen economischen opbouw
van Duitschland zonder het door dr. Ley
opgerichte Arbeidsfront nooit had kunnen
tot stand brengen. Voor het Nationaal-
Socialisme staat tie mensch in het middel
punt van al het gebeuren.
Dr. Ley verricht zijn werk niet aan zijn
tafel. Steeds weer reist hij week na week
nu al bijna tien jaar lang, door alle deelen
van Duitschland en bezoekt hit de arbei
ders in de fabnieken en werkplaatsen.
Wat dr. Ley sedert 1933 voor de wer
kende menschen aan sociale verbetering
heeft bereikt, is een unicum en heeft hem
de liefde en aanhankelijkheid van alle
Duitsche arbeiders deelachtig doen worden.
Zijn grootste taken wachten hem nog. So-
cialè werken van ongetiachten omvang en
van richtinggevende draagwijdte zijn op
zijn initiatief in voorbereiding. De naam
van dr. Ley zal eens in de Duitsche ge
schiedenis te boek staan als een van de
grootste en succesvolste politici op sociaal
gebied.
Vacantie voor winkeliers.
De Middenstandscentrale voor Haarlem
en omliggende Gemeenten heeft een circu
laire gezonden aan haar leden, waarin zij er
op wijst, dat 't ingevolge het Winkelsluitings
besluit 1941 mogelijk is met toestemming
van den burgemeester een winkel in ver
band met vacantie van 't hoofd of bestuur
der van den winkel of van het daarin werk
zame personeel, voor niet meer dan twee
maal ten hoogste zes achtereenvolgende
werkdagen te sluiten. Dit houdt in dat men
ook ten hoogste twee keeren in een jaar
vacantie kan nemen. Indien minder dan 6
dagen vacantie worden aangevraagd, is het
recht op de overige dagen van die periode
vervallen.
Het verdient aanbeveling de aanvrage
tenminste drie weken van te voren in te
dienen bij den Burgemeester en vergezeld
te doen gaan:
1. voor alle winkels welke levensmiddelen
verkoopen (bakkers, melkslijters, slagers,
winkeliers in koloniale waren, groentehan
delaren enz.) van een verklaring van twee
bedrij fsgenooten, wier zaken niet te ver ge
legen zijn van het bedrijf van den aanvra
ger, die zich bereid verklaren, de cliënten
van den aanvrager gedurende diens afwe
zigheid te bedienen:
2. voor alle overige zaken geldt hetzelfde
als onder 1 bedoeld, met dien verstande, dat
bij het verzoek slechts een verklaring van
één bedrijfsgenoot behoeft te worden inge
diend.
De plaatsvervangende winkeliers hebben
de verplichting hun toezegging gestand te
doen en zullen dus tijdie in verband met
eventueel te ontvangen bonnen maatrege
len moeten nemen fen opzichte van de
bevoorrading.
Bij het verkrijgen van toestemming van
den Burgemeester dient ten minste een
week voor den aanvang der vacantie een
aankondiging hiervan te worden opge
hangen, waarin vermeld staat welke col
lega ('s) plaatsvervanger(s) is(zijn).
Inlichtingen gevraagd.
Wie zocht verbinding met
zwarte handelaren
De Commissaris van politie van den
Justitieelen dienst C te 's-Gravenhage
verzoekt ieder, die inlichtingen kan ver
strekken over bepaalde personen, die
verbindingen zoeken met „zwarte ban
delaren" zich te melden aan bet Bureau
van voornoemden dienst aan de Laan
Copes van Cattenburch 15. Indien de ver
binding tot stand is gebracht en de part(j
goederen wordt aangeboden, geven zij
zich uit voor ambtenaren van de Duit
sche politie. Hierbij is meermalen ge
bruik gemaakt van een revolver. In som
mige gevallen werd de banderolleprtjs
van tabaksartikelen betaald.
Het is gebleken, dat eenige malen door
onbevoegde personen, die zich voor Duit
sche politie uitgaven en een voorraad „in
beslag" namen, werd opgetreden. Deze
praktijken kunnen niet worden geduld.
Voor wat betreft hun aandeel in den
zwarten handel wordt aangevers straffe
loosheid beloofd.
d ijk
